Korespondencja

(1)

Bogdan Zakrzewski,Aniela

Piorunowa

Korespondencja

Biuletyn Polonistyczny 16/50, 114-117

(2)

S te fa n Treugutt Anton Popovió

Jarosław M aoiejew ski Erazm Kuźma Maria Marcjan Maria Janion Zygmunt Matraoki K r z y s z t o f Dmitruk S t e f a n Ż ó łk iew sk i Dobroohna Ratajozakowa Hubert Orłowski - I n t e r p r e t a c y j n e m o ż liw o ś c i mono- b i o g r a f i i - "P o e ty k a " pseudonimu - B i o g r a f i a Malczewskiego a " M a r ia " - B i o g r a f i a w badaniach grupy l i t e r a c k i e j i nurtu l i t e r a c k i e g o

(na p r z y k ł a d z i e ek sp re sjon izm u ) - Próba zastosow ania b i o g r a f i s t y k i

w badaniach nad prozą a r t y s t y c z ną T.B re zy

- Druga i t r z e c i a g e n e r a c j a roman tyków - b i o g r a f i a i g e o g r a f i a - Problemy m etodo log iczn e b i o g r a -

f i s t y k i l i t e r a c k i e j K l e i n e r a - Ż y c ie l i t e r a c k i e a p r z e s tr z e n n y układ ku ltu ry - 0 g e o g r a f i i l i t e r a c k i e j l a t dwu d z i e s t y c h w P o ls c e - Z problemów g e o g r a f i i t e a t r a l n e j - M e to d o lo g ic zn e k o n cepcje J o s e fa N a d lera a tzw . " H e i m a t l i t e r a t u r " . KORESPONDENCJA W rocław,23 I I I 1973 r . Szanowna Pani Redaktor.

Proszę u prze jm ie o zam ies zo ze n ie w " B i u l e t y n i e P o l o n i s t y cznym" n a stęp u ją cego sprostow ania .

W z . 46 " B iu le t y n u P o lo n i s t y c z n e g o " z 1972 r . u kazało s i ę sprawozdanie p. mgr A n i e l i Piorunowej z s e s j i k r a k o w sk iej po św ięc on e j T e o f i l o w i L en artow io zow i w 1 5 0 - le c i e j e g o u r o d z in . W sprawozdaniu tym Autorka w y r ó ż n ił a mój r e f e r a t p t . " C z y j a l i - r e n k a ? " . N i e s t e t y , " w y r ó ż n ie n i e " t o j e s t w ą t p liw e j w a r t o ś c i i u c z c iw o ś o i sprawozdawczej, w c a ł o ś c i bowiem podaje f a k t y b łę d ne lub zmyślone.

(3)

Błędny Jest t y t u ł i rok wydania z b io r k u odebranego Lenar t o w ic z o w i; błędne Jest t w i e r d z e n i e , i ż przypomniałem t y l k o f a k t owego odebrania zb io r k u . Sfałszowano moje zas ad n icze t e zy r e f e r a t u , Jakobym "sam f a k t m o ż liw o ś c i powstania t a k i e j po myłki [ t j . n ie s łu s z n e g o p rz y zn a n ia z b iork u p o e z j i L e n a r t o w i c z o w i ] - wobec bardzo prymitywnego poziomu a r t y s t y c z n e g o więk s z o ś c i w ie r s z y zawartych w zb io r k u - uznał [ . . • J za dowód ^ l i chego arty zm u C a u tora ^ L l r e n k i ^ ś » k t ó r e g o w t e j s y t u a c j i t r z e b a uważać za "^nędznego e p i g o n a ^

Bardzo w yraźnie zaznaczałem, i w t e k ś c i e odczytanym i w z g o d z i e ze stanowiskiem mej dy s k u ta n tk i p. p rof.Z .S zm ydtow eJ, i ż zajmuję s i ę "problemem o r y g i n a l n o ś c i . .J > 1 i r e n k i ^ (Le

n a r t o w i c z a ] w z a k r e s i e t e g o ż pseu doau torstw a". W zakończeniu mego r e f e r a t u stw ie r d z a łe m : " f a k t , i ż można b y ło p rz y zn a ć Le n a r to w ic z o w i c a ł y tomik p i e ś n i , t z n . 2 3 2 w ie r s z e ,! świad c z y ł b y jak n a j g o r z e j o muzie l i r n i k a , o o r y g i n a l n o ś c i i samo d z i e l n o ś c i a r t y s t y c z n e j je g o w ie r s z y związanych z f o l k l o r e m . L i c h a t o na o g ó ł l i r e n k a , aoz ^ p o c z c i w i e l u d o w a ^ , w sposób odpustowy i e p i g o ó s k i że r u ją c a na f o l k l o r z e (ożenionym z t e n d e n c ją m o r a l i z a t o r s k ą ) P a k t, i ż przyznawano L e n a r t o w i c z o w i autorstwo nawet tyc h p io s e n e k , k t ó r e w c a ł o ś c i b y ł y tek stami oudzymi, a w ięc prawie n i e naruszonymi, n i e zmienionymi p r z e z ko m p ila tora [ t j . Edmunda Boja nowskiego^, świadczy n i e t y l k o o lek k o m y śln o śc i badaczy j e g o spuśoizny, o io h s ł a b e j z najom ości f o l k l o r u , a l e g łów nie - powtórzmy - musi z a s ta n a w iać konsekwenojami z t e j pomyłki wynikająoymi d la oceny r z e - o z y w i s t e j t w ó r c z o ś o i p o e t y . Uohylamy s i ę tu od analizowania o wych k o n s e k w e n c ji".

Do dyskutantów mego r e f e r a t u z a l i o z a p. Piorunowa p r o f . Marię Janion: "Wśród odpowiadających na ten z a r z u t [ ż e niby L e n a r t o w ic z j e s t "nędznym epigonem1*] z a b r a ła g ł o s m.in* [ s i o ! Po znaczy, że b y ł o w i ę c e j p o le m izu ją c y c h z owym "z a r z u te m "!:] p r o f . Maria Janion. S t w i e r d z i ł a ona, że p r o s t o t a p o e z j i Le n a r t o w i c z a - k t ó r a u c z y n i ł a możliwą powstanie t a k i e j pomyłki - stanowi t e j p o e z j i na jw ię k s zy w a l o r " .

Stwierdzam,że p .p r o f .Maria Janion n i e dyskutowała wówczas nad moim r e f e r a t e m , ani t a k i e g o sądu p o lem icznego o nim |nie wyra

(4)

z i ł a . Pośw iad czyła t o rów nież w rozmowie pryw atnej ze mną, na temat cytowanego fragmentu sprawozdania p. Pio ru n ow ej.

Proszą p r z y j ą ć wyrazy prawdziwego szacunku

Bogdan Zakrzewski

x

K o r z y s t a ją c z p r z y s łu g u ją c e g o mi jako " o s k a r ż o n e j" prawa obrony, pragną - w odpowiedzi na w y ż e j zamieszczony l i s t p r o f . dra Bogdana Zakrzewskiego do r e d a k t o r a n a cz eln e g o " B iu le t y n u P o l o n i s t y c z n e g o " - podać k i l k a w y ja ś n ie ń .

1. P is zą o inkryminowane sprawozdanie z S e s j i Baukowej p o - św iąoonej 1 5 0 - le c iu u rodzin T e o f i l a L e n a r to w io za , n i e dyspono wałam, n i e s t e t y , tekstem p r e l e k o j i p r o f . Z ak rzew skieg o, gdyż t e k s t t e n , n ie dostarozony p r z e z A u tora organ izatorom S e s j i , n i e z n a l a z ł s ią wśród powielonych m a t e r ia łó w . Tekst ogłoszony w "Pamiętniku L it e r a o k i m " 1972, z . U (k tó ry nb. dalek o od biega od t e g o , oo P r e l e g e n t mówił na S e s j i ) u kazał s i ą zb y t późno, abym mogła s ią nim p o słu ż y ć . Tak w iąc w tym przypadku zdana by łam w y łą c zn ie na własne n o t a t k i r o b io n e podozas słu c h a n ia r e f e r a t u - oo nigdy n ie d a je 1 0 0 ^ g w a r a n o ji w ie r n o ś c i .

J e ż e l i wiąc sprawozdanie moje n i e z u p e ł n i e w i e r n i e odtwo r z y ł o wywody p r o f . Z akrzewskiego, n a j u p r z e j m i e j Go za t o na tym m iejsou przepraszam.

2 . Nie mogą jednak a b so lu tn ie p r z y j ą ć - i przyznam s i ę , ż e

n i e rozumiem - zaw artego w l i ś c i e p r o f . Zakrzewskiego o i ę ż k i e - go zarz u tu n ie u o z c i w o ś o i sprawozdawczej i podawania w c a ł o ś c i sprawozdania fa któw błędnych lub zmyślonych.

3. Sprawa n a j i s t o t n i e j s z a , bo m eryto ryczna - d l a c z e g o , jak p i s z e mój Szanowny Oponent, "w y różn iła m " Jego r e f e r a t . N i e j e s t t o ohyba dziwne d la żadnego u c z e s t n ik a S e s j i : r e f e r a t t e n , za równo w t r e ś c i , ja k przede wszystkim w t o n i e o d b i e g a ł od i n nych wygłoszonych na S e s j i , b y ł i w t w i e r d z e n i a c h , i w wyprowa dzonych z n ich wnioskach wyraźnie k o n tr o w e r s y jn y , z czego chy

(5)

kim, z k o n i e c z n o ś c i , sprawozdaniu omawiać w s z y s tk ic h w y g ł o s z o nych na S e s j i r e f e r a t ó w , n ic dziwnego, że pośw ięciłam w i ę o e j uwagi temu - między innymi - w y s t ą p ie n iu , k t ó r e wywołało n a j h a r d z i e j żywą r e a k c j ę . W d y s k u s ji z a b i e r a l i g ł o s p r o f . K. Wy ka, dr Z .S ia t k o w s k i i i n n i , a j e ż e l i - w ygłoszona następnego dn ia - wypowiedź p r o f . M.Janion n i e b y ł a fo r m a ln ie głosem w d y s k u s j i nad r e f e r a t e m p r o f . Z ak rze w s k ieg o, t o n i e w ą t p l i w i e spraw poruszonych w tym r e f e r a c i e d o t y c z y ł a .

Dyskusja z r e s z t ą n ie z a k o ń c z y ła s i ę na s a l i obrad: jednym z j e j r e f l e k s ó w j e s t ta k że zam ieszczony w "Ruchu L i t e r a c k i m " 1973, n r 3 , a r t y k u ł p r o f . J.Nowakowskiego p t . " C z y je ^ P i o s n k i w i e j s k i e d la o c h r o n e k ^ ? (Z powodu a r t y k u łu Bogdana Zakrzew

s k i e g o ' " , do k t ó r e g o t o a r t y k u łu pozwalam sobie o d e s ł a ć z a i n teresowanych t ą sprawą C z y t e ln ik ó w " B i u le t y n u P o l o n i s t y c z n e g o " .