S u m m a r i u m 46 (66) – 2017
DR HAB. ALFONS PILORZ, PROF. KUL
24 lipca 2017 r. zmarł dr hab. Alfons Pilorz, emerytowany profesor KUL, wieloletni pracow-nik Instytutu Filologii Romańskiej, kierowpracow-nik Katedry Języków Romańskich, autorytet i wy-chowawca wielu pokoleń romanistów, człowiek niezwykłej dobroci, skromności i prostoty, wraż-liwy na potrzeby bliźnich i otwarty na każdego, członek korespondent Wydziału Historyczno--Filologicznego TN KUL.
Alfons Pilorz urodził się 2 czerwca 1928 r. w Pruchnej na Śląsku Cieszyńskim. Uczęszczał
do Gimnazjum i Liceum im. A. Osuchowskiego w Cieszynie, gdzie w 1948 r. uzyskał tzw. małą maturę, a w 1950 r. świadectwo dojrzałości. W 1950 r. podjął studia na KUL na kierunku filologia romańska. W 1955 r. uzyskał stopień magistra na podstawie pracy Anatole France, critique litteraire, której promotorem był prof. K. Morawski. W tym samym roku rozpoczął swoją ciekawą, ale też wyboistą ścieżkę zawodową na KUL, podejmując pracę w Sekcji Filologii Romańskiej, najpierw na stanowisku stażysty--aspiranta, potem, od 1957 r., na stanowisku asystenta. W okresie 1964--1971, kiedy to władze komunistyczne zawiesiły działalność Sekcji Filologii Romańskiej, znalazł zatrudnienie w Katedrze Językoznawstwa Instytutu Filologii Polskiej UMCS, co pociągnęło za sobą kolejne zmiany, między innymi konieczność zdobycia kompetencji z zakresu logopedii – dyscypliny, którą nigdy przedtem się nie interesował.
Wraz z polityczną odwilżą A. Pilorz powrócił na swoją Alma Mater. Najpierw pracował jako lektor języka francuskiego w Studium Języków Obcych, później, od 1972 r., dołączył do dawnej ekipy pracowników Sekcji Filologii Romańskiej. Przez wiele lat ofiarnej pracy zarażał filologiczną pasją całe pokolenia studentów i kolegów. Z braku możliwości doktoryzo-wania się na KUL szukał takiej sposobności w innych ośrodkach badaw-czych, by w końcu w 1984 r. uzyskać stopień doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy Rôle et structure de
IN MEMORIAM 154
la proposition relative dans to prose d’Antoine de la Sale (Lublin 1976),
której promotorem była prof. U. Dąmbska-Prokop. Od tego czasu przez następne dekady A. Pilorz był filarem naukowym – a zwłaszcza moralnym – środowiska młodych lubelskich romanistów. W 1999 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie dorobku naukowego, którego główną pozycją była monografia Évolution sémantique des emprunts français en
polonais (Lublin 1998). W tym samym roku uzyskał awans na stanowisko
profesora KUL
Niebaczny na wszelkie zaszczyty i wyróżnienia, z wielką skromnością, a może nawet nieco wbrew sobie, pełnił w latach 2001-2003 funkcję kierow-nika Katedry Języków Romańskich, a w 2002 r., krótko, funkcję dyrektora Instytutu Filologii Romańskiej.
Aktywność badawcza A. Pilorza rozwijała się w wielu kierunkach, kon-centrując się wokół zagadnień historycznych, kontrastywnych i typo-logicznych (geografia językowa, dialektologia leksykalna, zapożyczenia międzyjęzykowe, ewolucja języka francuskiego). Efektem były publikacje dwu wspomnianych monografii oraz mniejszych rozpraw, m.in. Notion de
niveau de langue et analyse du style, „Actas del XI Congreso internacional
de Linguistica y Filologia Romanicas”, C.S.I.C. Madrid (1968), s. 355-364;
Importance de recherches d’étoilées sur la syntaxe d’un écrivain, „Biuletyn
Lubelskiego Towarzystwa Naukowego”, sec. A, 9(1971), s. 43-47;
Zapoży-czenia romańskie w gwarze Śląska Cieszyńskiego, „Rocznik Cieszyński” 4-5
(1983), s. 183-196; Quelques éclots lexicaux français et italiens en silésien, „Studia Romanica Posnaniesia”, 13(1988), s. 121-127; La proposition
rela-tive minimale chez Antoine de la Sale, „Roczniki Humanistyczne” 31 (1983),
z. 5, s. 183-196; Homonymie: phénomène intra- et interlinguistique, tamże 49 (2001), z. 5, s. 159-193; Gallicismes polonais venus par l’intermédiaire
de l’allemand, tamże 50(2002), z. 5, s. 103-118. Z okazji 80. urodzin prof.
A. Pilorzowi została dedykowana księga pamiątkowa: Glissades, red. J. Bień, M. Sowa, W. Wołowski, Lublin 2008.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się 29 lipca 2017 r. na cmentarzu przy Drodze Męczenników Majdanka w Lublinie.
Na podstawie materiałów internetowych*
opracował Stanisław Sarek
* J. BIEŃ, W. WOŁOWSKI, O człowieku, który nigdy się nie skarżył, „Przegląd Uniwersytecki” 29 (2017), nr 4-5 (168-169), s. 48-49 (online: http://www.kul.pl/files/075/przeglad_uniwersytecki/ przeg_xxix_168_nr_4_podglad.pdf); J. BIEŃ, Odszedł prof. Alfons Pilorz, http://www.kul.pl/odszedl-alfons-pilorz,art_75996.
