Henryk Janocha,Franciszek
Lachowicz
Łykowo, gm. Dygowo, woj.
koszalińskie. Stanowisko 2
Informator Archeologiczny : badania 19, 136-137
* 136 *
W tra k c ie w ykopalisk wydobyto d n ie U oŚd c e ra m ik i naczyniow ej, budowlanej, fra g m e n ty sz k ła w itr a żowego, m onety w czesnoâr ed n io « lec n e o ra z k o ści z w ie rz ę c e 1 ludzkie. Wydobyto ró w n ież bardzo duże Ilo śc i ornam eitow anych d etali a r chi tektonicznych, wykonanych z gipsu jaatrychow ego. O rnam ent z o stał wy konany w fo rm ie wypukłych reliefó w ro ilin n o -g e o m e try c z n y c h i zoom orflctnych* Na kilku z o lc h z a o b se rw o wano Ślady m alatury. B liższe dane /chronologia* typologia 1 Ich c h a r a k te r / zostaną podane po szczegółow ym opracowaniu.
Badania będą kontynuowana. LODZ
ul* ChocLanowicka 1Q3 Stanow isko 1
Badania prow adził m gr M ieczysław G ó ra . F in an so w a ł WKZ w L o dzi, P ie rw sz y sezon badań. O sad a o tw arta /Х1-ХЦ w. / .
Muzeum A rch eo lo g iczn e 1 E tn o g ra fic z n e w Łodzi
P r a c e w ykopaliskow e w Łodzi* p r z y uL С bocianowi ck lej nad rz e k ą N e r kon c e n tro w a ły e lę na o b sz a r z e pdl położonych n a w ysokim cyplu n ad rzeczn y m , około 2 km n a zachód od zajezdni tram w ajow ej.
Istn ie n ie sta n o w isk a sygnalizow ał d r H enryk W iklak, ktCky p o d czas badań pow ierzchniow ych w 1971 r . na o b sz a rz e pól w Cbocł ano wicach* n a tra fił n a liczn e ułam ki naczyń glinianych z o k re su w czesnego ś re d n io w iecza . W 197& r . m gr W iesław Stępień z O śro d k a B&dań 1 D okum entacji Zabytków w Łodzi wykonał s e r ię zdjęć lotniczych c e le m zlokalizow ania osady. Wytypowano w tedy do sta cjo n arn y ch badań рЫ е H. W ojtasika, położone nad N erem . W 1980 r . m gr M ieczysław G ó ra dokonał na tym poła liczn y ch w ie rc e ń ręczn y m świd re m l zlokalizow ał pod w arstw ą o rn ą 3 Jam y o satfalcze.
E fek tem tych badań było p o tw ierd zen ie o b ecn o ści w tyra re jo n ie niew ielkiego sk u p isk a osad n iczeg o w p o sta ci 3 w czesnośredniow iecznych jam osadniczych t XJ-ХЦ w. Były to w r z u c ie p ła sk im <biże n ie r e g u la r ne e lip sy o w y m iarach 2 x 3 m l głębokości dochodzącej do Sf Cm od pow j?rzct*il z ie m i. Z a w a rto ść tych jara stanow iła c z a rn a , p rz e p a lo n a z ie m ia . W ic h w y pełalakach znaleziono znaczne llo d ö ułam ków naczyń glinianych, kości zw ierzęce* g lin ian ą pciepę, w ęgle d rzew n e o ra z fra g m e n t p r z ę ś llk a glinianego, p o m im o że je s t to m a te ria ł w y ra in le szczątkow y, św iadczy jednak o letn iem u w tym m ie jsc u śre d n io w ie c z n e j osady.
Badania będą kontynuowana.
t
L USZC 2 0 W, gm . U chanie p a trz woj. za m o jsîû e epoka brązu Stanow isko 1
ŁYKOWO, gm . Dygowo woj· k o sz a liń sk ie Stanow isko 3
Muzeum O kręgow e
K onserw ator Zabytków A rcheologicznych w K oszalinie
B adania p row adzili m gr H enryk Jmnocha /a u to r sp ra w o z d a n ia / 1 m gr F ra n c is z e k L achow icz. P ie rw sz y eezon badań. O sada p r t y - grodow a o k re s w c z e so o śre d n lo w ie c siy /D f-X /X l w . / .
Stanow isko położone Je st ид pótaocno-w echothiira b rzeg u r z e k i P a r a ę t j , w o d leg ło śc i 750 m □& po to d - nlowy zachód od s k r a ju w at Łylrawo, 1, 250 m aa. północ od PGR P o c re rn ln o 1 około 250 m na południowy w schód o d g ro d zisk a w Kłopotowi« sta n . 1. O sad a za jm u je lekko k o p u laste w zn iesien ie w p ra d o lln ie r z e k i4
P a rsę ty * sy ste m a ty c z n ie n isz c z o n e p rz e z rz e k ę , W ciągu 5 lat woda zn is z c z y ła około 7-1 0 ta w yniesienia
1 tyle też p rzesirn ęła sw oje k o ry to n a północny wschód.
O sad a z o sta ła o d kryta w 1885 r , p rz e z dw óch m ieszkańców Łykowa R. P aw lik a 1 R .P l row ie za. Uchwyt na w ielkość zachow anego w zn iesien i* 1 osady w ynosi: długość d a N -5 ca 50 m, a m aksym alna, s z e ro k o ś ć n a
W -E 30 m , z a ś m ak sy m a ln a w ysokość w stosunku do pow ierzchni wody rz e k i P a r s ę ty wynosi c a 3 m. Od stro n y półzKKno-wschoekiiaJ lądu osada była praw dopodobnie otoczona fosą o e z e r o k o ś c ip r z e s z ło 4 -5 ra, k tó r e j re s z tk i uchw ycono n a dłu g o ści ca 35 tn 1 głębokości ca 1 m, Od s tro n y południowo- zac to tk u ej broolcne była b e zp o śre d n io wodami rz e k i P a r s ę ty .
Z a k re s p r a ń badaw czych byś stosunkow o n iew ielki. P rz ep ro w a d zo n o je od stro n y k o ry ta rz e łd . W o d sło n iętej c z ę śc i w yróżniono n a stę p u ją c y układ n aw arstw ie ń : - w a rstw a I, to jasn y d ro tz io z la rn lsty p ia se k o m iąższo ści do 1 m* Bez m a te ria łu zabytkowego: - w a rstw a Ц, to intensyw na sp a le n iz n a o m ią ż sz o śc i ca 30-50 cm , z re sz tk a m i spalonych b elek o ra z liczn y m i ruchom ym i zabytkam i w p o sta c i ułamków naczyń glinianych i kości zw ierzęcych: - w arstw a Ш , ισ s ia ro ż ó łty sypki p ia se k ï zaciekam i sp a le n iz n y o m ią ż s z o ś ci c a 50 m; - w arstw a IV , to dru g i układ intensyw nej sp a len izn y z m ie s z a n e j z p iask ie m , w śród k tó re j m ożna w yróżnić fra g m e n ty mocno spalonych belek. Podobnie, ja k w p ie rw sz e j w y stą p iły tu do ść Uczne ułam ki n a czyń glinianych. S p a le ilm a z a le g a n a dużych g łazach kam iennych p rzesy p a n y ch p iask ie m i re s z tk a m i z a c ie ków weporanionej spalenizny. P o d ło że z głazów kam iennych zalega naw et p tn iź e j obecnego poziom u rz e k i P a r s ę ty , Stanow iły one prawd<ąx>dobnle um ocnienie te re n u p rz e d n isz c z ą c y m d ziałan iem rz e k i.
137
-Z ppE tttadtnego fragm entu u jd obyto p raw ie 480 lOamköw r o tn jc h lä r m n a c iy ü . w tym 64 wylewy, 366 * p a r tii b rz o ic ö w I 20 den. Gè Owale pochodtą one г п .с .у б г е е н н е lepionych i e la bo g ö r , ob tacian y ch R e p re zentują n aczy n ia o k a e ta łc łe jajow atym , d o ić d u ty ch ro a n d a rö w , o k a r ta łc le beczułko w atym , d w a.to ik o w u lt b a n ia ste w iękaaych l m n le je ty c h ro z m ia ró w . N iek tó re frag m en ty bogato zdobione p asm am i lin ii zygzakow a-" tych 1 fa lle łych, p o t lotnym i b ru zd am i, atem p elk am i 1 kom binacjam i poszczególnych wątków. Dna p rz e w a ln le grube bez w yodrębnionej ztopld l ze stopką. Na kLlku kłady odclakOw oal kola. Z przedstaw ionego układu n a - w arstw iflń m ożna w nosić, t e m ożem y tu m leć do czynienia z dwoma fasam i osadniczym i.
O sada położona n a to p le c tu grodu w Kłopotowi po przeciw nej « tro n ie r z e k i był* s nim ś c iś le zw ią zano- M ożliwe, że w lą ie e lę ona z cm e n ta rz y sk ie m kurhanow ym po p rzeciw n ej stro m e P a r s ę ty w Kłopolowle /stan * 2 /, a ta k ie wzm iankow anym p ła sk im cm en tarzy sk iem w Lejko w ie /s ta n , 2 / , dawna na rw a Łykowa, nie zlokalizow anym je s z c z e ś c iś le w tśre m e .
MAJDAN NOWY, gm , W ojsław ice p a trz woj. ch e łm sk ie neolit Stanow isko 1
kfiELNIK ' p a trc
woj* b ia ło sto c k i· późne śred n io w isc ze MDftOCZYN, gra, H r оЫ cezów p a trz
woj, z am o jsk ie o k re s wpływów rzy m sk ich
S f e n o w is k o 2 5
HAROJKL, gm. D rohiczyn P aństw ow e H uzeam A rcheologiczne woj, b iało sto ck ie w W arszaw ie
Stanow isko 1 "M ogiłki”
Ba dam s p ro w ad ziła m gr L u d g a rtk Długopolska i m gr A ndrzej P io tro w sk i. F in an so w ał К2Д na woj, b iało sto ck ie. T rz e c i sezcai baà tà . C m n U r t j ł t o z gro b am i w obudowie k* m iern ej /ХП*
x m w. /.
P r * ce k o n cen tro w ały s i ę p rz e d e w szy stk im as a ra c h 4^6 4 1 l / O d k r y to 23 groby. C z ęść grobów, tak ja k w la ta c h ubiegłych, uległa d a ie m u z n iszczen ia p rz e z w y b ieran ie ksm ietó bruków i obudów lub p rz e z głę bokie w kopy. D otyczy to grobów pły tk ich o ra z grobów głębokich. W szystkie groby zorientow ane były po o «i E -W z w ięk szy m lob m n iejszy m odchyleniem na północ i południa, Z m a rli w n ich pochowani okładani byli głow am i w s tro n ę zachodnią. Jedynie pochowane w groble 49 m a łe dzlecfcp głową skierow ane było w stronę, wschotkilą.
N a ogólną lic z b ę 23 grobów tylko sz e ś ć p o sia d ało w yposażenie, Do "bogato” wyposażonych grobów za lic z y ć n ależy grób 55. Pochow ana w m m kobieta w yposażona był* w 2 p ie rśc io n k i b rązo w e, z sa sz n ig ę b r ą zową, Э kabłączkl a rą to w e o rą z 0 kabłączków cynowych l n ó ż żelazn y . P o z a tym odkryto 4 noże ftelaane, kółko ż e la z n e , 2 k ćik s b rązo w e, 2 pierścionki« 2 zan a rn ic e brązow e o ra z fra g m e n ty siln ie skorodow anych kabłączków cynow ych 1 p a c io rk i sz k lan e. O gółem n a c m e n ta rz y sk o o d kryto 67 grobów.
Z abytki znajdują s i ę o b ecn ie w FMA. B adania będą kontynuowane.
NEES DO W, gm, Z g o rz e le c W ojewódzki O środek
woj. je le n io g ó rsk ie A rcheologie zn o -K o n serw ato r old Stanow isko 1 we W rocław iu
B edanla p ro w a d a iłs m g r waH*4 Śledzik*-Kamińska, F inanacsral WKZ w Je le n ie j G ó rz e . D ragi sezon badań. G rodzisko к IX -X I w. Kontynuowano badania w e w n ę trra g r o d u s k a . O gółem p rzeb ad an o pow ie? z d m ię ok. 2 arów , S tw ie r· dzobo obecność zabudowy p rzy w aln ej o ra z "b ru k u ” kam iennego na m ajdanie. Na a tra p ie c a lc a odkryto 2 jam y g o sp o d a rc z e j l ziem ian k ę o c h a r a k te r z e m iesz k aln y m /p r z y p ó łnocno-rachodniem odmnkn w a łu / o ra z I obiekt w ciem ny, zbadany częścio w o / p r z y po bj dolowo*w achotfr Im odcinku w * łu /, Ja m s n r 1. o w ym iarach 0 ,7 5 x 0 ,7 5 m zagłębiona bjś* w c a le c na 0 ,4 0 tfu W pobliżu tego obiektu odkryto 4 jam y po słupach stanow ią ce p o z o s ta ło śc i po zatM szeniti. Ja m a o r 2, o w y m iarach 0 ,6 x 1 ,2 ш zagłębiona była w c a le c a t O, l i m, J a m y w p rz e k ro ju pionowym m ia ły k sz ta łt o leck i. W ypełnlsko stanow iła ciem na p ró ch n ica z drolm ym l k a m ie n ia m i, W s tro p ie w ypełnlska ja m y n r 1 znajdow ały się 2 d u że g ła z y zam y k ające p raw ie c a łk ę wicie otw<*. O biekt n r 3 stanow ił w ziem ną c z ę ś ć z iem ian k i k sz ta łtu p ro sto k ątn eg o a w y m iarach : 5 ,0 /N - S / n a 4 ,0 m / Б -W /, zag łęb ian ej w c a le c do 1 ,3 5 m , z boks k ró tsz e j śc ian y południow ej znajdow ało s ię w ejście do budynki, o sz e ro k o śc i 0 ,9 0 m 1 1 ,2 ш (Rugości, z a g ł ę t s o u w c a le c do 0 ,2 0 m. Ścianka w ecbodnia o ra z zachodni* w cz ę śc t « z ie m n e j obudowane były w a rstw ą izolacyjną? g lin y z p ia s k ie m , z a ś w c z ę ś c i p rz y z ie m n e j ścianki wzmocnimie