Janusz Ostoja-Zagórski,Anthony
Harding,Joanna Sawicka,James
Rackham,Carol Palmer
Żędowo, gm. Szubin, woj. bydgoskie,
st. 3
Informator Archeologiczny : badania 22, 58-59
5 8
O K RES HALSZTACKI o sa d n ic z y c h . 1 p alen isk o ). C h a ta (n r 25) m ia ła k s z ta łt ow alny, w ym iary: d łu ż s z a o ś ok. 4,1 m, k ró ts z a o ś ok. 2 ,6 m . W ypełnisko o b ie k tu s ta n o w iła tł u s t a n ie m a l c z a rn a ziem ia. W ew n ątrz c h a ty z n a le z io n o liczne u ła m k i c e ra m ik i, k o śc i zw ierzęce.W śród J a m o sa d n ic z y c h n a uw ag ę z a słu g u je J a m a n r 3 0. M iała o n a k s z ta łt o w aln y (w ym ia ry: 1 70 x 85 cm l. W ypełńlsko Jam y s ta n o w iła tłu s ta praw ic c z a rn a ziem ia. W części śro d k o w ej o b ie k tu z n ajd o w ało się s k u p is k o c e ra m ik i o w y m ia ra c h 120 χ Θ0 cm . Pom iędzy u ła m k a m i c e ra m ik i (znaleziono ok. 8 5 0 fr,), w ystępow ały k ości zw ierzęce, o ra z fra g m e n ty polepy.
C iek aw y m o b ie k te m było ró w n ież p a le n isk o n r 21. Z naleziono w n im o p ró c z b a rd z o dużej Ilości k o śc i zw ierzęcych nó ż żela z n y 1 o se łk ę k a m ie n n ą .
B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
1
W ilkow a, gm . Ł u b n ice, woj. tarn o b rz e sk ie , s t. 5 - p a trz o k re s la te ń sk i. W ładysław ow o, woj. g d a ń sk ie , s t. 4 - p a trz w czesne średniow iecze. W y s z e m b o rk , g m . M rąg o w o ,w o j. o la a t y ń a k ie ,
a t . 4 « _____________
U n iw e rsy te t W a rs z a w sk i I n s ty tu t A rcheologii_____
B a d a n ia prow adził d r W ojciech N owakow ski. F in a n so w a ł BBIDZ w O lszty nie. S zósty sezon b a d a ń . C m en tarzy sk o ciałopalne, w ielokulturow e.
B a d a n ia s ta n o w iły k o n ty n u a c ję p ra c p ro w ad zo n y ch w 19 8 7 r. Ich cele m było objęcie w y k o p a lisk a m i re jo n u n ie d o s tę p n e g o w p o p rz e d n im sezo n ie, zajm o w an eg o przez drogę p o ln ą. P rz e b a d a n o 136 m 2. o d s ła n ia ją c co n a jm n ie j 6 0 grobów .
S ezo n był n a jb o g a tsz y m z d o ty ch cz aso w y ch , z aró w n o Jeżeli ch o d zi o liczbę p rz e b a d a n y c h o b iek tó w , J a k 1 ob fito ść w y p o sażen ia. Liczba z n ale zio n y ch w ty m ro k u fibul d o ró w n u je z n a le z i s k o m z p o p rz e d n ic h p ięciu sezonów .
P o tw ierd zo n e zo stały w cześn iejsze o b serw acje d o ty czą ce g e n e ra ln e j trójfazow oścl c m e n t a rz y sk a :
- faza I - c m e n ta rz y s k o k u ltu r y łużyckiej - faza II c m e n ta rz y s k o k u ltu r y bogaczcw sklcj - faza III - c m e n ta rz y s k o g ru p y o lszty ń sk iej.
Nie uległa też zm ianie o ccn a rozplanow ania cm entarzyska. B ad an ia potw ierdziły przypuszczenia z poprzedniego sezonu o zlokalizow aniu n a zachodnim sk ra ju e rre n ta rz y s k a wielkiego s k u p isk a grobów z młodszej fazy o kresu pożnorzym sklego. S k u p isk o to uległo zniszczeniu w przeważającej części n a s k u te k eksploatacji żwiru.
B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e w p r s y a z ły c h « t o n a c h .
I Ż alęclno, gm . D olice, woj. szczeciń sk ie, s t. 4 · p a trz neolit.
Z ç d o w o , gm . S z u b in , I P o ls k a A k ad em ia N a u k I n s ty tu t Hl-r o j. bydgoakie, I s to r ll K u ltu ry M a te ria ln e j Z a k ła d Ar-> t. Э I cheologll W thp, w P o z n a n iu , U n iw er s y te t w D u rh a m D e p a rta m e n t A r cheologii (W ielka B ry ta n ia )_________ B a d a n ia prow adzili doc. d r h a b . J a n u s z O stoj a -Z a g ó rsk i I d r A n th o n y H a rd in g (W ielka B ry tan ia) przy w sp ó łu d ziale m gr J o a n n y S aw ickiej, J a m e s a R a c k h a m a , C aro l P alm er. F in a n s o w a ł W ojew ódzki Z arząd In w estycji R olniczych w Bydgoszczy. Trzeci sezo n b a d a ń (pierw szy w 1950 r.J. O s a d a z o k re s u h a lsztack ieg o .
W r a m a c h In te rd y sc y p lin a rn y c h b a d a ń w m ik ro reg io n ie S o b le ju c h y realizo w an y ch od s z e re g u la t I w zw iązku z b u d o w ą ta m y n a Jeziorze Ź ędow skim o raz p rzep o m p o w n i n a s ta n o w is k u arch e o lo g ic z n y m n r 3 z o sta n ie o no całkow icie zniszczone.
P ierw sze b a d a n ia w y kopaliskow e n a s t. 3 w Ż ędow le p ro w ad ziła w 1 9 5 0 r. e k ip a M u zeu m A rcheologicznego w P o z n a n iu . Z naleziono w ów czas w iele p rzed m io tó w w y k o n a n y c h z żelaza (w ędzidło, p ie rśc ie ń , siek ierk ę ), k o śc ia n y c h , k ilk a n a śc ie u łam k ó w n a c z y ń o ra z re s z tk i łodzi d re w n ia n e j. S ta n o w isk o o k re ślo n e Jak o o s a d a ry b a c k a d a to w a n e zo stało n a H aD /L aA .
B a d a n ia rato w n icze (zabezpieczające) p o d jęto w e w rz e śn iu 1937 r. Z ab ezp ieczo n o o d k ry te w tr a k c ie p ra c ziem n y ch b u d o w la n y c h fra g m e n ty k o n s tru k c ji d re w n ia n y c h 1 u zg o d n io n o z w y k o n aw cą h a rm o n o g ra m p ra c rato w n iczy ch n a ro k 1988. W tra k c ie b a d a ń o d k ry to s t o s u n kow o d o b rz e z a c h o w a n e e le m e n ty k o n s tru k c y jn e p o m o s tu d re w n ia n e g o b ieg n ąc eg o z d o ln y c h rejonów te r a s y zalewow ej (okresow o p o d ta p ia n e j) do S tru g i C h o m ęn to w sk lej łączącej Jeziora: S o b le ju s k le I Z ędow skle. Na e le m e n ty k o n s tru k c y jn e m o s tu sk ła d a ły się: trz y rzęd y dęb o w y ch p all w b ija n y c h n iek ied y u k o śn ie w podłoże. D w a rzędy s k r a jn e to p a le o ś re d n ic y od 17 do 2 5
ląform a to r A rcheologiczny 1 9 6 8
5 9
cm , rz ą d śro d k o w y tw o rzą m n iejsze kolki w sp ie ra ją c e k o n s tru k c ję p o m o s tu . M iędzy rz ę d a m i w sp o m n ia n y c h p ali zach o w ały się re sz tk i k o n s tru k c ji w łaściw ej p o m o s tu w p o sta c i d w ó ch rzędów b ierw io n o g ru b o ś c i 7 -1 0 c m 1 sz ero k o ści 2 0 -2 5 cm . S zero k o ść całego p o m o s tu w y n o siła ok- 2 ,5 m . Nie u d ało się n a to m ia s t o sta te c z n ie u s ta lić Jego długości. O dk ry te elem en ty k o n stru k c y jn e ciągnęły się n a długości ok. 3 0 m . Istnieją Jed n ak d an e, które pozw alają n a m przypuszczać. Iż pom ost m iał w przybliżeniu około 5 0 m . Z asad n ic ze ele m e n ty k o n stru k c y jn e p o m o stu byty dodatk o w o zabezpieczane p rzed d ziałan iem wody przez k ilk a rzędów niew ielkich palików , m iędzy którym i zn ajd o w ała się faszyna zabezpieczająca zalew ane okresow o nabrzeże.W tra k c ie p ra c ek sp lo racy jn y ch z e b ran o k llk a n a śc l ułam k ó w naczyń, szy d ła k o śc ia n e o ra z z n a c z n ą ilość k o ści zw ierzęcych. Na wyróżnienie zasłu g u je fak t odkrycia rzadko spotykanego n a o sa d a c h brązowego n ara m ie n n ik a ze sko śn y m i nacięciami- Analiza m ateriału zabytkowego, zw łasz cza n a s s i n i k a z brązu pozwala przyjąć. Iż pom ost te n funkcjonował w okresie przejściowym między sta rsz ą I m łodszą lazą o kresu halsztackiego (HaCTHaD).
B a d a n ia n a s t a n o w i s k u z a k o ftc z o n o , b ę d ą p ro w a d z o n e n a d z o r y a r c h e o lo g ic z n e n a d k o n ty n u o w a n y m i t u p r a c a m i b u d o w la n y m i.
