wstęp
W dobie reformy systemu ekonomiczno-finansowego gospodarki n a rodowej szczególne znaczenie n a le ż y p r z y p is a ć s f e r z e n i e m a t e r i a l n e j . Wynika to przede wszystkim z J e j r o l i w p r o c e s i e z a s p a k a ja n ia p otrzeb s p o łe c z e ń s t w a , a t a k i e dotychczasowego znikomego z a i n te re so w a n ia r a c j o n a l i z a c j ą gospodarki fin a n so w e j w tym o b s z arz e .
W n in ie js z y m z e s z y c ie podejmuje s i ę problem atykę świadczeń i usłu g sp o łe c zn y c h , rozpatrywanych z różnych punktów w id zen ia i z różnym stopniem u o g ó ln ie n ia .
Wychodzi s i ę od szczególnego rod zaju elementu rachunku ekono micznego, jakim j e s t cena s o c j a l n a - k a t e g o r i a będąca przedmiotem w i e l u d y s k u s j i i p olem ik, zarówno wśród te o re tyk ó w , ja k i p r a k t y ków. U z u p e łn ie n ie tyc h rozważań, rozpatrywane ze społecznego pun k tu w id z e n ia , stanowi p r e z e n t a c j a wyników badań poświęconych p r o blemom o d p ł a t n o ś c i w o p i n i i s p o ł e c z n e j.
Na tym g r u n c ie rozpatrywane są k o l e jn o wybrane za g a d n ie n ia z t r z e c h głównych d ziałó w s f e r y n i e m a t e r i a l n e j - ochrony zd row ia, o ś w ia t y i k u l t u r y .
W o d n i e s i e n i u do ochrony zdrowia podejmuje s i ę n ie z w y k le a k t u a ln ą ocenę proponowanych w r e f o r m i e rozw iązań, b i o r ą c pod uwagę przede w s z y s t k i m formy fin a n s o w a n ia oraz b a r i e r y związane z m o ż li w ością wprowadzenia przedmiqtowego systemu f in a n s o w a n ia , zwłaszcza w z a k r e s i e u s t a l a n i e kosztów i o k r e ś l e n i a podstawy o p ł a t za u s ł u g i . N a s t ę p n ie , b i o r ą c 2a podstawę g łów nie w y n ik i badań amerykań s k i c h , rozważa s i ę k w e s tie bardzo rzadko podejmowane na g r u n c ie p o l s k i e j l i t e r a t u r y , związane z czynnikami k s z t a ł t u j ą c y m i popyt na u s ł u g i w d z i e d z i n i e ochrony zd row ia.
Studium d otyczące o á w ia ty zaw ie ra i n t e r e s u j ą c e omówienie p r o cesów tow arzyszących p r z e k s z t a ł c a n i u s i ę form o r g a n i z a c y jn y c h i systemów fin a n so w an ia s z k o ln ic t w a przyzakładowego. Stanow i to t ł o do rozważań poświęconych s z c z e g ó ln i e aktualnemu dylematowi pow sta łemu w związku z reformą w s f e r z e p r o d u k c y jn e j: g dzie k s z t a ł c i ć kadry robotników - w s ys te m ie s z k o ln ic t w a zawodowego, k u r a t o r y jn e
-4 _____ ____________ Wstęp________ __ . ________________________ ____ go czy przyzakładowego? Podobnie J a k w o d n i e s i e n i u do ochrony zdro w ia , także w stosunku do k u l t u r y i s z t u k i p o d ję ta z o s t a ł a problema tyka d y sk usyjnych elementów reformy w t e j d z i e d z i n i e . Położono główny akcent na formy i ź ró d ła f in a n s o w a n ia , u zysk ują c i n t e r e s u j ą c e k r y ty c z n e studium z a w ie r a ją c e ocenę proponowanych rozwiązań.
W prezentowanych a r t y k u ł a c h , g e n e r a l n i e b i o r ą c , położony J e s t s i l n y akcent na k w e s tie d otyczące reformy systemu ekon om icz no -fi nansowego w omawianych d z i a ł a c h s f e r y n i e m a t e r i a l n e j . Z uwzglę dnieniem perspektywy h i s t o r y c z n e j p o d ję to wątki dysk usyjne zawarta w p ro p o z y cja ch K o m is ji do Spraw Reformy.
C a ło ś ć stanowi przyczynek do d y s k u s j i nad r e a l i z a c j ą f u n k c j i s o c j a l n e j naszegd państw a, o p a r t e j na wiedzy o g ó ln e j i danych em p i r y c z n y c h .