Ewa Szary
"Poezja północy w "Marii" A.
Malczewskiego", Marian
Maciejewski, Wrocław 1970 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 13/38, 207
/ 1 / MACIEJEWSKI M arian : Po’e z j a p ó łn o cy w " M a r ii” A.Mal czew sk ie go. W: L i t e r a t u r a i m e to d o lo g ia . /Siódm a i ósma/. K o n fe re n c ja t e o r e t y c z n o l i t e r a c k a w S p a lę i U s tr o n iu . R ed. J a n T rz y n a d lo w sk i. Wrocław 1970 s . 3 5 -7 9»
Podsumowanie do ty ch czaso w y ch badań nad li r y c z n o - e p ic k im u k s z ta łto w a n ie m " M a rii" M alczew skiego, a n a d to p ro p o z y c je s z e re g u nowych r o z s t r z y g n i ę ć in t e r p r e t a c y j n y c h . Z m ie rz a ją one w t r z e c h k ie ru n k a c h : 1 / ku o d c z y ta n iu p ostaw y św ia to p o g lą d o w e j a u to r a ja k o s t r u k t u r y w p is a n e j w poem at /" p o s ta w a r o z p a c z y " / ,a co za tym i d z i e - k u w sk a za n iu ty c h m ie js c w te k ś c i e ,w k tó r y c h w ypow iedzi podmiotów mówiących, t r a c ą c w a lo r q u a s i-s ą d ó w , z y s k u ją w a lo r sądów s e n s u s t r i c t o j 2/ ku o d c z y ta n iu s w o isto ś c i r e a liz m u h is to r y c z n e g o prezen to w an eg o w poem acie M alczew skiego / j a k o m odelu h is to ry z m u ro m a n ty c z n e g o /; 3 /k u o d c z y ta n iu ”M a rii" ja k o poem atu o dwóch p e jz a ż a c h , dwóch k u l t u r a c h , dwóch św ia t a c h / z a r o z ró ż n ie n ie m p a n i de S t a ë l / : P ółno cy i P o łu d n ia - t a o s t a t n i a p rzy w o łan a j e s t na z a s a d z ie o p o z y c ji, a n ie k o n k u ren c j i .
BP/38 E .S z .
/ 1 / ORŁOWSKI H u b e rt: "E n tw icklungsrom an" - p o ety k a h i s t o ry czn a - k a t e g o r ia " r o l i " . W: L i t e r a t u r a i m e to d o lo g ia . /Siódm a i ósm a/ K o n fe re n c ja T e o r e ty c z n o lite r a c k a w S p a lę i U s tr o n iu . Red. Ja n T rz y n a d lo w sk i. Wrocław 1970 s . 1 1 7 -1 3 7 . P ra c a t e o r e t y c z n o l i t e r a c k a omawia tzw . niem ieck ą "p ow ieść rozwojową" /E n tw ic k lu n g sro m a n /» re p re z e n to w a n ą , m iędzy in n y m i, p rz e z d o k o n a n ia : G oethego, N o v a lis a , K e l l e r a , E r n s ta , Manna i in n y c h . Podstawowym zag ad nien iem j e s t o k r e ś le n i e p o e ty k i t e j p o w ie śc i o ra z j e j św iadom ości gatunkow ej w z m ie n ia ją c y c h s i ę w h i s t o r i i u k ła d a c h k u ltu ro w y c h i s p o łe c z n y c h /o d H egla i D i l - th e y a do L u Ł ac sa/. K a te g o ria " r o l i " w o d n ie s ie n iu do p o w ie ś c i rozw ojow ej - przyw ołana p r z e z a u to r a - ma na c e lu oddanie p r o cesu s o c j a l i z a c j i czło w ie k a - b o h a te r a t e j p o w ie ś c i- n ie " r o z w ija ją c e g o s i ę " , a l e "zam ieszan eg o " w b ie g wydarzeń d z ie jo w y c h .
