Leszek Kajzer
Raciążek, gm. Nieszawa, woj.
włocławskie
Informator Archeologiczny : badania 14, 212-213
212
poziomu, z rynsztokiem bocznym prowadzącym do wykonanych specja l nie otworów przepustowych,
Z fazą tą koresponduje wymieniony prawie w całości odcinek wschod
ni ściany trójd zieln ego przedbram ia, dokonany zapewne w p ierw szej ć w ie rc i X V III wieku względnie przed połową X V II wieku, w cześniej niż drugi mur osłonowy.
F a zę pow yższą, powstania i użytkowania przedbramnej szyj i wjazdowej o zm ienionej orien tacji o si, należy datować począwszy od drugiej ć w ie rc i X V I wieku /budowa następuje prawdopodobnie po 1536 r , / po tr z e c ią ćw ierć X V III wieku /1780 r ./ .
Drugi mur osłonowy mógł zostać w zniesiony w końcu X V I wieku względnie około połowy X V tll wieku. Ostatecznej odpowiedzi udzieli szczegółow a analiza m ateriału,
Z urządzeń techniczno-komunalnych uwagę zw racają odsłonięte c ztery
poziom y drewnianych ru r wodociągowych m a gistrali zaopatrującej m ia sto w wodę od X V I wieku po X IX -ty w łącznie.
Odcinki drewnianych ru r w yjęto i skierowano do konserw acji i badań specjalistycznych.
Oprócz ciągu m agistralnego odsłonięto trzy poziom y pojedynczych drewnianych ro zd zie lc zy c h ru r wodociągowych.
Badania będą kontynuowane.
PU ŁT U S K
w oj, ciechanowskie Gród i zamek
RACI& &EK, gm. Nieszaw a Uniw ersytet Łódzki
w oj,w łocła w sk ie Katedra A rch e o lo g ii
Badania prow adził dr hab, L eszek K a jz e r, Finansował W KZ we Włocławku. T r z e c i sezon badańr. Zamek średniowieczny usy tuowany na grod zie i w ielokrotnie przebu dowywany / x i v - x v m w ,/ .
Badania prowadzono na dziedzińcu zamkowym i w okolicy "ka m ien icy w ie lk ie j". C elem ich była w eryfik acja wyników badań g e o fi
zycznych przeprowadzonych w roku ubiegłym p rzez ekipę pod k ie runkiem m gr inż, A . R óżyckiego z P P F K Z w Poznaniu o ra z dalsza analiza zachowanych na pow ierzchni gruntu relików murowanych. W y konano jeden wykop arch eologiczn y i trzy odkrywki architektoniczne
0 łącznej pow ierzchni 65 m2 i kubaturze około 220 m3. Sezon wyko paliskowy p ró cz poznania i zadokumentowania uwarstwień ziemnych 1 niewidocznych obecnie reliktów murów, a także zgrom adzenia i za- inwentaryzowania 144 pozycji zabytków ruchomych, doprowadził do zarysowania się dwóch tez, których sprawdzenie będzie wymagało dalszych badań.
patrz
- 213
1. M ateria ły ceram iczn e i sytuacja stratygraficzna wykopu VI pozwala sądzić, że najstarsze ślady osadnictwa na wzgórzu zamko wym sięgają DC/X w. Charakter wczesnych faz osadnictwa je s t je s z c z e trudny do określenia. Prawdopodobnie było ono obronne, choć do wodne tego potwierdzenie przynoszą dopiero X ll/ X lll-w ie c zn e źródła pisane. E gzysten cję grodu kończy napad k rzyżack i w 1330 r . Na m ie j scu-którego powstaje potem zamek murowany.
s 2. Gród obejm ował cały obszar w zg ó rza zamkowego. P ó jego znisacaeniu, fundowany p rze z Toporczyków z Gołańczy zamek murowa ny ząjął teren m n iejszy o .8-10 arów od starszego drewnianego castrum. P rzesu n ięcie to, wynoszące około 20 m, widoczne je s t w, zachodniej, frontowej p artii w zgórza. Zamek ulega przebudowie w końcu X V I wieku kiedy to H ieronim R ozdrażew ski wznosi budynek bramny odsunięty na przedpole zamku gotyckiego. Tak w ięc zarys zamku w 4 Ćwierci X V I w. powraca do zarysu drewnianego castrum.
W arto także wspomnieć o reliktach murowanych znalezionych w od krywkach architektonicznych 14 i 15, W okolicy południowo-zachodniego narożnika "kam ienicy w ie lk ie j" odkryto /w m iejscu anomalii geo elek trycz nej/ dwa mury kam ienno-ceglane pochodzące z gotyckiej fazy budowy zamku.
Badania będą kontynuowane,
RADOM - Stare M iasto Muzeum Arch eologiczn e
K o ś c ió ł św. Wacława w Krakowie
Badania prow adził m gr Stanisław K ołodziejski pod kierunkiem naukowym doc. dr. hab. K azim ie rza Radwańskiego. Finansowała P ara fia św, Jana w Radomiu, T r z e c i sezon badań. K ościół średnio w ieczny, cm entarzysko .wczesnośredniowieczne / X I-X II w ./ , średniowieczne i nowożytne.
/ Murowany gotycki k ościół p. w. św. Wacława położony je a t w po łudniowej c zę ś c i placu Starego Miasta, na lekkim wyniesieniu /161 m n. p. m. /.
Badania podjęto w związku z rozpoczętym rem ontem kościoła. L o k aliza cja wykopów była ś c iś le podporządkowana potrzebom konserwator
skim , Wy eksplorowano ogółem 13 wykopów sondażowych wewnątrz bu dynku kościoła o łącznej powierzchni 44 m2 oraz 2 sondaże o pow ierzch ni 5,2 m2 na zewnątrz kościoła, po południowej i północnej stronie na wy. Odkryte na wtórnym złożu zabytki, głównie ceram ika, potw ierdziły istnienie śladów osadnictwa z okresu poprzedzającego założenie na tym teren ie cm entarza o ra z sprzed budowy murowanego kościoła. Ł ą czy ć je można z lokalizowaną tu p rzez badaczy, osadą targową, datowaną na X I i X II wiek. Omawiany teren został następnie zajęty p rzez cm entarz związany najprawdopodobniej z w cześn iejszym , być m oże drewnianym.