Moraczewo, gm. Łubowo, woj. poznańskie. Stanowisko 1

Czesław Strzyżewski,Włodzimierz

Błaszczyk

Moraczewo, gm. Łubowo, woj.

poznańskie. Stanowisko 1

Informator Archeologiczny : badania 13, 168-169

I6 S

i w a r s tw ą 20 cm h u m u s u z n i s z c z o n e g o o r k ą w w y ż s z y c h p a r t i a c h o s a d y , w k tó r y c h w y s tą p ił p r z e m i e s z a n y m a t e r i a l w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y m .i n , ż e la z n a s p r z ą c z k a p o d k o w ia s ta ty p u b a łty js k le g o 1 n o w o ż y tn y , o d s ło n ię to p ó łz le m ia n k ę z p a le n is k ie m w n a r o ż u p o łu d n io w o -w s c h o d n im / r o z m i a r y 2, 4 X 2, 8, o r i e n t a c j a w s c h ó d - z a c h ó w , g ł. 65 c m / . N a w sc h ó d od n ie j z n a j ­ d o w a ła s i ę n ie w ie lk a p iw n ic z k a , a w p o b liż u n a s tę p n a . W w y p e łn i в ku p ó łz ie m ia n k i 1 p iw n ic z k i z n a le z io n o b a r d z o du że i l o ś c i c e r a m i k i i k o ś c i z w ie r z ę c y c h o r a z w y ro b ó w z k o ś c i i r o g u , ja k : 3 g r z e b i e n i e / t y p VI, o d m ia n a 2 w g, Z . H i lc z e r ó w n y /, ig ły , 2 s z y d e łk a , p ó ł- w y tw ó r, ł y ż k i. P o z a ty m z n a le z io n o s z y d ło ż e la z n e , n ó ż , g r o t , o s e łk ę k a m ie n n ą 1 p r z ę ś l i k . P ra w d o p o d o b n ie m ie s z k a ń c y tr u d n i l i s i ę o b ró b k ą k o ś c i i r o g u . W s tę p n a a n a l i z a m a t e r i a ł u w s k a z u je , że ta c z ę ś ć o s a d y j e s t n a j s t a r s z ą z d o ty c h c z a s p r z e b a d a n y c h 1 p o c h o d z i z X II w ie k u . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . M A R SZ E W O , g m .G n ie w in o p a t r z w o j. g d a ń s k ie o k r e s y b r ą z u S ta n o w is k o 3 i За MORA С Z E W O, g m . Ł u b o w o M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w o j. p o z n a ń s k ie w P o z n a n iu S ta n o w is k o 1 B a d a n ia p r o w a d z ił m g r C z e s ła w S tr z y ż e w s k i pod k ie r u n k ie m n aukow ym d r W ło d z im ie r z a B ła s z c z y k a . F in a n s o w a ł W K Z w P o z n a n iu . T r z e c i s e z o n b a d a ń . G r o d z is k o . O k r e s w c z e ­ s n o ś r e d n io w ie c z n y . P r a c e w y k o p a lis k o w e k o n ty n u o w a n o n a m a jd a n ie g r o d z i s k a . B a d a ­ n ia s k o n c e n tr o w a n o w c z ę ś c i z a c h o d n ie j, g łó w n ie na t e r e n i e w ykopów , w k tó r y c h w 1977 r . o d s ło n ię to f r a g m e n t a r y c z n i e w y p e łn le k a d w ó ch d u ż y c h b u d o w li n a z ie m n y c h n a le ż ą c y c h do r ó ż n y c h p o z io m ó w s t r a t y g r a f i c z n y c h i c h ro n o lo g ic z n y c h . Z a ło ż o n o ta m n a s tę p n y w ykop, o d k r y w a ją c p ó łn o c n o - z a c h o d n i n a r o ż n ik c h a t. E k s p l o r a c j ę z a k o ń c z o n o w 6 ć w ia r tk a c h . N a to m ia s t w d a ls z y c h 4 w y k o p a c h o s ią g n ię to o s t a t n i ą w a r s tw ę k u ltu r o w ą , k t ó r ą c z ę ś ­ c io w o z d ję to .

B a d a n ia p o tw ie r d z iły , Iż n a j s t a r s z y g ró d w M o r a c z e w ie p o w s ta ł w s t a r s z e j c z ę ś c i f a z y С o k r e s u w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e g o . J e g o w ał z n a j ­ d u je s i ę w ś r o d k o w e j p a r t i i g r o d z is k a . S to k je g o p o e ia d a d o b r z e z a c h o ­ w a n e lic o k a m ie n n e o d s ło n ię te w 3 w y k o p a c h , o p a d a ją c e s t r o m o ku w s c h o ­ d o w i. N a g łę b o k o ś c i o k o ło 0 ,2 5 m p o n iż e j k a m ie n n e g o l i c a w a łu w y s tą p iły ś la d y k o n s t r u k c j i d re w n ia n y c h , u s y tu o w a n y c h p r o s to p a d łe do p a s m a k a ­ m ie n i. N a z a c h ó d o d te g o l i c a o d s ło n ię to ś la d y g r u b e j b e lk i w y k r e ś l a j ą c e j k r a n i e c w a łu . Do w a łu p r z y l e g a ł a , z n a n a ju ż w c z e ś n ie j, s t a r s z a b u d o w la

169

-n a z ie m -n a , w y s tę p u ją c a w w a r s tw ie IV o r a z w j e j p o d w a rstw a c h . Z -n a le z io -n o tu 4 , 3% w y d o b y ty c h w ty m s e z o n ie u ła m k ó w n a c z y ń g lin ia n y c h , g łó w n ie k s z t a ł t u ja jo w a te g o , z b r z e g a m i p r z e w a ż n ie r o z c h y lo n y m i n a z e w n ą tr z i z k r a w ę d z ia m i u k o ś n ie ś c i ę t y m i . W ię k s z o ś ć ty c h u ła m k ó w ty p o w a j e s t d la n a c z y ń g ó r ą o b ta c z a n y c h , d a to w a n y c h n a у Ш - Х w. W ś ró d s t a r s z y c h e le m e n tó w z n a jd u ją s i ę f r a g m e n ty n a c z y ń ty p u f e l d b e r s k ie g o z d o o k o ln y m i ż e b e r k a m i z d o b io n e n a ld u c ia m i, p a s m a m i l i n i i f a l i s t e j o r a z p io n o w y m i i u k o ś n y m i n a c ię c ia m i . P r z e b u d o w a g ro d u w p o c z ą tk a c h X w. m u s i a ł a d o k o n a ć s i ę s t o s u n ­ kow o s z y b k o , g d y ż b r a k j e e t w y r a ź n e j r ó ż n ic y m ię d z y m a t e r i a ł e m c e r a ­ m ic z n y m d a to w a n y m n a X w. z e s t a r s z e g o p o z io m u , a u ła m k a m i n a c z y ń z w a r s tw y II, Z n a le z io n e w te j w a r s tw ie f r a g m e n ty c e r a m i k i p o c h o d z ą r ó w · n ie ż z n a c z y ń g ó r ą o b ta c z a n y c h . C e c h u je ja g łó w n ie w ą te k e r n a m e n ta c y jn y w p o s ta c i d o o k o ln y c h b r u z d w g ó r n e j p a r t i i n a c z y ń , ja k r ó w n ie ż n a k łu ć i s te m p e lk ó w u ję ty c h w li n i e f a l i s t e . W now o z a ło ż o n y m w y k o p ie o d k ry to d a l s z e p a le n is k o , u s y tu o w a n e w m ło d s z e j b u d o w li n a z ie m n e j, W w y p e łn is k u c h a ty , z n a le z io n o f r a g m e n ty o k u c ia , h a c z y k a 1 b l a s z k i z ż e la z a , p r z ę ś l i k g lin ia n y o r a z u ła m e k o k ła d z in y g r z e b i e n i a ro g o w e g o z d o b io n e j o r n a m e n te m r y ty m , ja k r ó w n ie ż d o b r z e z a c h o w a n e w ę d z id ło ż e la z n e . M a te r ia ły z w y k o p a lis k z n a jd u ją s i ę w M u z e u m A r c h e o lo g ic z n y m w P o z n a n iu . B a d a n ie o b ie k tu p o d ję to w n a s t ę p s t w i e z n a l e z i s k a s z c z ą tk ó w g ro b u s z k ie le to w e g o . C m e n ta r z y s k o z lo k a liz o w a n e j e s t na n ie w ie lk im w z n ie s ie n iu , w o d ­ l e g ł o ś c i o k o ło 2 km od t r a s y O p o c z n o -R a d o m , S p o ś r ó d 10 o d k ry ty c h pochów ków s z k ie le to w y c h t r z y z o s ta ły ju ż z n is z c z o n e lu b u s z k o d z o n e p r z y p r a c a c h z w ią z a n y c h z w y b ie r a n ie m ż w iru n a w z g ó r z u . G ro b y z n a jd o w a ły s i ę tu ż p o d w a r s t w ą g le b y o r n e j . O s ie m g ro b ó w b y ło p o c h ó w k a m i d z ie c ię c y m i , d w a - o s ó b d o r o s ły c h / k o b i e c e / . Z m a r l i u ło ż e n i b y li na w z n a k , z r ę k a m i u ło ż o n y m i w z d łu ż c i a ł a i g ło w a m i s k ie r o w a n y m i na z a c h ó d . W y p o s a ż e n ie g ro b ó w s ta n o w iły : n o ż y k i ż e la z n e , p i e r ś c i o n e k cynow y z o c z k ie m , e s o w a te k a b łą c z k i s k ro n io w e z c ie n k ie g o b rą z o w e g o d r u tu P r z e w id u je s i ę k o n ty n u o w a n ie b a d a ń . M R O C Z KOW Ś L E P Y U n iw e r s y te t Ł ó d z k i K a te d r a A r c h e o lo g ii w Ł o d z i w o j. p io tr k o w s k ie S ta n o w is k o 1 B a d a n ia p r o w a d z iła m g r L u b o m ir a T y s z l e r . O p ie k ę n a u k o w ą s p r a w o w a ł d o c . d r J e r z y K m ie - c i ń s k i . F in a n s o w a ł W K Z w P io tr k o w ie T r y b , P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o w c z e s n o ­ ś r e d n io w ie c z n e /Х И -Х Ш w. / .