Wspólnotowy system zwolnień celnych

Pełen tekst

(1)Zeszyty Naukowe nr. 781. 2008. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Zofia Cichoń Katedra Towaroznawstwa Żywności. Małgorzata Woźniak-Słota Katedra Towaroznawstwa Żywności. Wspólnotowy system zwolnień celnych 1. Wprowadzenie Podstawową zasadą w przepisach prawa celnego jest zasada powszechności należności celnych. Oznacza to, że od każdego towaru przywożonego z terytorium państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty pobierane są należności celne przywozowe. Zwolnienie z nich stanowi wyjątek, który musi wynikać wprost z przepisów celnych i może mieć miejsce przy obejmowaniu towarów procedurą celną dopuszczenia do obrotu. W zakresie zwolnień celnych od dnia akcesji Polski do Unii Europejskiej obowiązują regulacje zawarte w przepisach następujących aktów prawnych: 1) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.Urz. WE L302 z 19 października 1992 r.); 2) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz.Urz. WE L105 z 23 kwietnia 1983 r.): – Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2288/83 z dnia 29 lipca 1983 r. ustanawiające wykaz substancji biologicznych lub chemicznych przewidziany w art. 60 ust. 1b Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83, – Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2289/83 z 29 lipca 1983 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania art. 70–78 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83,. ZN_781.indb 5. 11-04-07 13:39.

(2) 6. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. – Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2290/83 z dnia 29 lipca 1983 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania art. 50–59b oraz art. 63a i 63b Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83, – Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 3915/88 z dnia 15 grudnia 1988 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania art. 63c Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83, 3) Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo Celne (Dz.U. nr 68 poz. 622) – art. 36–50, oraz rozporządzenia wykonawcze wydane na podstawie delegacji zawartych w przepisach tej ustawy; Zwolnienia celne zawarte są ponadto w ustawach regulujących stosunek państwa do poszczególnych Kościołów i związków wyznaniowych. Są to np.: – Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. z 2000 r. nr 26 poz. 319) – w art. 13 § 7; – Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29 poz. 154 z późn. zm.) – w art. 56. W powyższych przepisach wskazane zostały: 1) możliwości zwolnienia towarów z należności celnych przywozowych, 2) warunki, zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe, które muszą być spełnione, aby towar mógł być zwolniony z należności, 3) dokumenty, które muszą być dołączone do zgłoszenia celnego zawierającego wniosek o zwolnienie z należności celnych lub którymi musi się legitymować osoba ubiegająca się o skorzystanie z takiego zwolnienia, 4) wypadki, w których zwolnienie z należności celnych uzależnione jest od wpisania danego towaru do określonego wykazu, 5) przypadki, kiedy podmiot dokonujący przywozu towaru musi być zarejestrowany w odpowiednim wykazie, 6) szczególne wymogi, które muszą być zachowane po dopuszczeniu towaru do obrotu ze zwolnieniem z należności celnych przywozowych. Możliwość zwolnienia z należności celnych, oczywiście po spełnieniu wszystkich przesłanek określonych w przepisach regulujących te kwestie, dotyczy takich towarów, jak: – mienie osobiste należące do osób fizycznych, przesiedlających się z państwa trzeciego do Wspólnoty, – rzeczy przywożone w związku z zawarciem związku małżeńskiego, – mienie osobiste nabyte w drodze dziedziczenia, – wyposażenie ucznia, materiały i inne artykuły szkolne i gospodarstwa domowego, – przesyłki o niewielkiej wartości, – przesyłki wysyłane osobom fizycznym przez inne osoby fizyczne,. ZN_781.indb 6. 11-04-07 13:39.

(3) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 7. – dobra inwestycyjne i inne urządzenia przywożone w związku z przenoszeniem działalności z państwa trzeciego do Wspólnoty, – produkty uzyskane przez rolników Wspólnoty z gospodarstw znajdujących się w państwie trzecim, – nasiona, nawozy sztuczne i produkty do uprawy gleby i pielęgnacji roślin uprawnych przywożonych przez producentów rolnych z państw trzecich do użytku w gospodarstwach znajdujących się na obszarze bezpośrednio sąsiadującym z tymi państwami, – towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych, – materiały dydaktyczne, naukowe, kulturalne oraz przyrządy i aparatura naukowa, – zwierzęta laboratoryjne oraz substancje biologiczne lub chemiczne przeznaczone do badań, – substancje lecznicze pochodzenia ludzkiego i odczynniki służące do określania grup krwi i typów tkanek, – przyrządy i aparatura przeznaczona do badań medycznych, diagnozowania lub leczenia, – substancje przeznaczone do kontroli jakości produktów leczniczych, – środki farmaceutyczne wykorzystywane na międzynarodowych imprezach sportowych, – towary przeznaczone dla organizacji charytatywnych lub dobroczynnych, artykuły przeznaczone dla niewidomych i innych osób niepełnosprawnych, – odznaczenia honorowe i nagrody, – podarunki otrzymane w ramach stosunków międzynarodowych, – towary przeznaczone do użytku monarchów lub głów państw, – towary przywożone do celów promocji handlu, – towary przywożone do celów badawczych, analitycznych lub prób, – przesyłki wysyłane do organizacji zajmujących się ochroną praw autorskich lub przemysłowych i praw patentowych, – turystyczne materiały informacyjne, – różnego rodzaju dokumenty, – materiały pomocnicze do mocowania i zabezpieczania towarów w czasie transportu, – ściółka, pasza i karma dla zwierząt w czasie transportu, – paliwa i smary znajdujące się w drogowych pojazdach silnikowych oraz w pojemnikach specjalnego przeznaczenia, – materiały przeznaczone do budowy, utrzymania i ozdoby pomników lub cmentarzy ofiar wojennych, – trumny, urny pogrzebowe i ozdobne artykuły pogrzebowe,. ZN_781.indb 7. 11-04-07 13:39.

(4) 8. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. – paliwa, smary i inne materiały eksploatacyjne niezbędne do funkcjonowania środków transportu innych niż drogowe pojazdy silnikowe, – środki spożywcze oraz zapasy pokładowe przywożone w środkach transportu (jak wyżej), – paliwa przewożone w standardowych zbiornikach pojazdów samochodowych. Odrębną kategorię stanowią zwolnienia od należności celnych dotyczące: – dyplomatów, korpusu konsularnego i przedstawicieli instytucji międzynarodowych, – NATO oraz innych sił zbrojnych, – towarów powracających, – produktów rybołówstwa morskiego i innych produktów pobranych z morza. Ta część zwolnień celnych, która uzależniona jest od szczególnego przeznaczenia towarów, podlega na podstawie art. 82 Wspólnotowego kodeksu celnego dozorowi celnemu. Dotyczy to m.in.: 1) w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 918/83/EWG: – art. 2–10 – towarów przywożonych w ramach tzw. mienia osobistego, – art. 11–15 – towarów przywożonych z okazji zawarcia związku małżeńskiego, – art. 32–38 – dóbr inwestycyjnych przywożonych w związku z przeniesieniem działalności gospodarczej, – art. 50–59b (51–59b) – materiałów dydaktycznych, naukowych, kulturalnych, przyrządów i aparatury naukowej, – art. 63a–b – przyrządów i aparatury przeznaczonej do badań medycznych, diagnozowania i leczenia, – art. 65–69 – towarów przywożonych dla organizacji charytatywnych, – art. 70–78 (71–72) – towarów przywożonych do użytku osób niepełnosprawnych, – art. 79–85 (79 ust. 1) – towarów przywożonych na rzecz ofiar katastrof, – art. 100–106 – towarów przywożonych do badań, analiz lub prób, – art. 112–116 – paliw w standardowych zbiornikach pojazdów samochodowych, 2) w ustawie – Prawo celne: – art. 37 – paliw w statkach, samolotach, środkach transportu kolejowego, – art. 41 – towarów przeznaczonych do użytku dyplomatów, – art. 42 – towarów przywożonych dla sił zbrojnych i personelu NATO. Zwolnienia od podatków VAT i akcyzowego z tytułu importu towarów uregulowane są w krajowych aktach prawnych, tj. odpowiednio w art. 45–82 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 535). ZN_781.indb 8. 11-04-07 13:39.

(5) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 9. oraz w Ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. nr 3 poz. 11 z późn. zm.) [1, 3, 4, 6]. 2. Przykłady zwolnień Zwolnienie z należności celnych towarów znajdujących się w bagażu osobistym podróżnych przyjeżdżających z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty reguluje przepis art. 1 pkt 4 Rozporządzenia Rady (WE) nr 274/2008 zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 918/83 ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych. Towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych są zwolnione z należności celnych przywozowych, jeżeli są zwolnione z podatku od wartości dodanej (VAT) na mocy przepisów prawa krajowego przyjętych zgodnie z przepisami dyrektywy Rady 2007/74/WE z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zwolnienia towarów przywożonych przez osoby podróżujące z państw trzecich z podatku od wartości dodanej i akcyzy. Przywóz towarów nie może mieć charakteru handlowego, a jedynie charakter okazjonalny. Przesyłka powinna składać się wyłącznie z towarów przeznaczonych do własnego użytku podróżnego, który przyjeżdża na obszar celny Wspólnoty Europejskiej na pobyt czasowy w celach turystycznych, sportowych, handlowych, zdrowotnych, w związku ze studiami itp., lub jego rodziny. W bagażu mogą znajdować się również prezenty, przy czym ich rodzaj i liczba nie może wsskazywać na cel handlowy. W rozumieniu przytoczonych wyżej przepisów bagaż osobisty to cały bagaż, który podróżny jest w stanie przedstawić organom celnym przy wjeździe do Wspólnoty, jak również każdy bagaż przedstawiony w późniejszym terminie, pod warunkiem że możliwe jest przedłożenie dowodu na to, że przy wyjeździe podróżnego bagaż został zarejestrowany przez przedsiębiorstwo dokonujące przewozu jako bagaż towarzyszący. Zwolnieniu z należności celnych podlegają towary do równowartości 300 euro w transporcie lądowym i 430 euro w transporcie lotniczym i morskim. Do wartości, o których mowa, nie wlicza się wartości wyrobów tytoniowych, spirytusu i napojów alkoholowych, paliw znajdujących się w standardowym zbiorniku pojazdu, perfum i wód toaletowych oraz produktów leczniczych. Zgodnie z ogólnymi zasadami w wypadku przywozu tych towarów zwolnienie ograniczone jest do następujących norm: – wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie lotniczym lub morskim przez podróżnego, który ukończył 17 lat – 200 papierosów lub 100 cygaretek, lub 50 cygar, lub 250 g tytoniu do palenia albo proporcjonalna ilość tych różnych towarów i zestawów, – wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie innym niż lotniczy i morski przez podróżnego, który ukończył 17 lat – 40 sztuk papierosów lub. ZN_781.indb 9. 11-04-07 13:39.

(6) 10. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. 20 sztuk cygaretek, lub 10 cygar, lub 50 g tytoniu do palenia albo prporcjonalna ilość tych towarów, – spirytus i napoje alkoholowe – napoje destylowane i spirytusowe o objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 22%, nieskażony alkohol etylowy o objętościowej mocy alkoholu 80% lub więcej – 1 l lub napoje destylowane i spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, wina musujące, wina likierowe, napoje destylowane i spirytusowe, ratafia, sake lub podobne napoje o objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 22% – 2 l lub proporcjonalna ilość tych towarów w zestawie i wina niemusujące – 4 l, piwo – 16 l, – perfumy – 50 g i wody toaletowe – 0,25 l, – produkty lecznicze – ilość przeznaczona na użytek własny podróżnych. Podróżni, którzy nie ukończyli 17. roku życia, nie korzystają ze zwolnienia z należności celnych wyrobów tytoniowych oraz spirytusu i wyrobów alkoholowych. Inne, niższe normy obowiązują podróżnych, którzy: mają miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub są pracownikami zatrudnionymi w strefie nadgranicznej, lub są członkami załogi środków transportu wykorzystywanych w ruchu między państwami trzecimi a Wspólnotą Europejską. Normy te zostały określone w następującej wysokości: 1) napoje alkoholowe: napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o objętościowej mocy alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 0,5 l, albo napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, ratafia, sake lub podobne napoje o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu nieprzewyższającej 22%, wina musujące, wina wzmocnione – 0,5 l, i wina niemusujące – 0,5 l, piwo – 2 l; 2) tytoń i wyroby tytoniowe: papierosy – 20 sztuk, albo cygaretki (cygara o masie nieprzekraczającej 3 g) – 15 sztuk, albo cygara – 5 sztuk, albo tytoń, tabaka – 20 g; 3) perfumy – 25 g; wody toaletowe – 0,1 l; 4) produkty lecznicze – w ilości przeznaczonej na potrzeby osobiste podróżnego. Pod pojęciem strefy nadgranicznej należy rozumieć strefę, która w linii prostej nie przekracza 15 km od granicy. Lokalne okręgi administracyjne, których część terytorium leży w strefie, uważa się za część strefy nadgranicznej. Do stwierdzenia, czy określona miejscowość położona jest w strefie nadgranicznej ościennego państwa trzeciego, można posłużyć się mapą z podziałem administracyjnym tego państwa. Strefa nadgraniczna to również obszar znajdujący się na terenie ościennego państwa trzeciego. W związku z tym, do towarów przywożonych przez podróżnego zamieszkałego w państwie trzecim, który ma miejsce zamieszkania w strefie. ZN_781.indb 10. 11-04-07 13:39.

(7) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 11. nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej, lub jest członkiem załogi środków transportu wykorzystywanych w ruchu między państwami trzecimi a Wspólnotą Europejską, stosuje się ograniczenia ilości i wartości zwolnionych od należności przywozowych towarów przywożonych w bagażu osobistym, określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ograniczenia wartości i ilości zwolnionych od należności przywozowych towarów, przywożonych w bagażu osobistym podróżnego (Dz.U. nr 97 poz. 968). Ograniczenia, o których mowa wyżej, odnoszą się zarówno do przebywających na obszarze Wspólnoty podróżnych należących do ww. grup osób z państwa trzeciego, jak i do mieszkańców Wspólnoty. Ograniczeń tych nie stosuje się jednak w przypadku, w którym osoba zamieszkała w strefie nadgranicznej udowodni, że nie wraca ze strefy nadgranicznej sąsiadującego państwa trzeciego. Dokumentami, które mogą świadczyć o tym, że podróżny wraca z obszaru położonego poza strefą nadgraniczną, mogą być np. rachunek zakupu lub faktura wystawiona na nazwisko podróżnego potwierdzające jego przebywanie poza strefą nadgraniczną. Kwestię zwolnienia od podatku VAT importu ww. towarów reguluje art. 56 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 353). Przepis ten stanowi, że: 1) zwalnia się od podatku import towarów przywożonych w bagażu osobistym podróżnego przybywającego z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, jeżeli rodzaj tych towarów nie wskazuje na przeznaczenie handlowe, a ich wartość nie przekracza kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości 300 euro w transporcie lądowym i 430 euro w transporcie lotniczym i morskim; 2) przez bagaż osobisty rozumie się cały bagaż, który podróżny jest w stanie przedstawić organom celnym, wjeżdżając na terytorium kraju, jak również bagaż, który przedstawi on później organom celnym, pod warunkiem przedstawienia dowodu, że bagaż był zarejestrowany jako bagaż towarzyszący w momencie wyruszenia w podróż przez przedsiębiorstwo, które było odpowiedzialne za jego przewóz; bagaż osobisty nie obejmuje przenośnych kanistrów zawierających paliwo; 3) zwolnione od podatku są towary według następujących norm: – napoje alkoholowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat: napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 1 l, lub napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, ratafia, sake lub podobne napoje o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22%, wina musujące, wina wzmacniane – 2 l, wina niemusujące – 4 l, piwo – 16 l; – tytoń i wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat, w transporcie lotniczym lub morskim: papierosy – 200 sztuk, lub. ZN_781.indb 11. 11-04-07 13:39.

(8) 12. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. cygaretki (cygara o ciężarze nie większym niż 3 g) – 100 sztuk, lub cygara – 50 sztuk, lub tytoń do palenia – 250 g; – tytoń i wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat, w transporcie innym niż lotniczy i morski: papierosy – 40 sztuk, lub cygaretki – 20 sztuk, lub cygara – 10 sztuk, lub tytoń do palenia – 50 g; – perfumy – 50 g i wody toaletowe – 0,25 l; – kawa – 500 g lub ekstrakty i esencje kawy – 200 g, jeżeli są przywożone przez podróżnego, który ukończył 15 lat; – herbata – 100 g lub ekstrakty i esencje herbaty – 40 g. 4) jeżeli łączna wartość towarów przywożonych przez podróżnego przekracza kwotę wyrażoną w zł odpowiadającą równowartości 300 lub 430 euro, zwolnienie od podatku jest udzielane do wysokości tej kwoty w odniesieniu do towarów, które przywożone oddzielnie mogłyby być objęte takim zwolnieniem; 5) wartość towarów określonych w normach ilościowych (wyroby alkoholowe, tytoniowe itd.) oraz wartość rzeczy osobistych importowanych czasowo lub importowanych po ich czasowym wywozie nie jest wliczana do ogólnej wartości kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości 300 lub 430 euro. Regulacje w zakresie zwolnienia od podatku akcyzowego ww. towarów zawarte zostały w § 36 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz.U. z 2009 r. nr 11 poz. 966 z późn. zm.). Zwalnia się z akcyzy wyroby akcyzowe przywożone w bagażu osobistym podróżnego przybywającego z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, pod warunkiem że ilość tych wyrobów nie wskazuje na ich handlowe przeznaczenie i ich łączna wartość nie przekracza kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości odpowiednio 300 lub 430 euro. Wyroby akcyzowe są zwolnione od akcyzy według następujących norm: 1) wyroby tytoniowe, pod warunkiem że są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat: papierosy – 200 sztuk, lub cygaretki (cygara o ciężarze nieprzekraczającym 3 g) – 100 sztuk, lub cygara – 50 sztuk, lub tytoń do palenia – 250 g, lub zestaw ww. wyrobów, pod warunkiem że suma wykorzystania norm ustalonych w odniesieniu do poszczególnych wyrobów nie jest wyższa niż 100%; 2) napoje alkoholowe, pod warunkiem że są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat w transporcie lotniczym lub morskim: napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o objętościowej mocy alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 1 l; lub napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe, aperitify na bazie wina, ratafia, sake lub podobne napoje o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu nieprzewyższającej 22%, wina musujące, wina wzmocnione – 2 l, lub zestaw wyrobów akcyzowych, pod warunkiem że wyko-. ZN_781.indb 12. 11-04-07 13:39.

(9) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 13. rzystanie ustalonej normy nie jest wyższe niż 100%; i wina niemusujące – 4 l, piwo – 16 l; 3) perfumy – 50 g i wody toaletowe – 0,25 l. Za bagaż osobisty uważa się cały bagaż, który podróżny jest w stanie przedstawić organom celnym, wjeżdżając na terytorium kraju, jak również bagaż, który przedstawi on później organom celnym, pod warunkiem przedstawienia dowodu, że bagaż był zarejestrowany jako bagaż towarzyszący w momencie wyruszenia w podróż przez przedsiębiorstwo, które było odpowiedzialne za jego przewóz. Bagaż osobisty nie obejmuje przenośnych kanistrów zawierających paliwo z wyjątkiem kanistrów zawierających paliwo w ilości nieprzekraczającej 10 l. Wartość wyrobów akcyzowych, w ramach norm ilościowych, nie jest wliczana do ogólnej wartości kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości odpowiednio 300 lub 430 euro. Jeżeli łączna wartość wyrobów akcyzowych przywożonych przez podróżnego przekracza kwotę wyrażoną w zł odpowiadającą równowartości 300 lub 430 euro, zwolnienie od akcyzy jest udzielane do wysokości tej kwoty w stosunku do tych, które przywiezione oddzielnie mogłyby być objęte takim zwolnieniem. Określone zostały niższe normy na towary akcyzowe przywożone w bagażu osobistym podróżnego (przybywającego z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju), który ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej, lub jest członkiem załogi środków transportu wykorzystywanych w ruchu między państwami członkowskimi a państwami trzecimi. Zgodnie z tym: 1) zwalnia się od akcyzy wyroby akcyzowe przywożone w bagażu osobistym podróżnego, przybywającego z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju, który: ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej, lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej, lub jest członkiem załogi środków transportu wykorzystywanych w ruchu między państwami członkowskimi a państwami trzecimi, pod warunkiem że ilość tych wyrobów nie wskazuje na ich handlowe przeznaczenie i przywożone są według określonych niżej norm; 2) wyroby akcyzowe są zwolnione od akcyzy według następujących norm: – napoje alkoholowe, pod warunkiem że są przywożone przez podróżnego, który ukończył 17 lat: napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o objętościowej mocy alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 0,5 l, albo napoje powstałe w wyniku destylacji i napoje spirytusowe, aperitify na bazie wina, ratafia, sake lub podobne napoje o rzeczywistej mocy objętościowej alkoholu nieprzewyższającej 22%, wina musujące, wina wzmocnione – 0,5 l i wina niemusujące – 0,5 l; perfumy – 25 g i wody toaletowe – 100 ml;. ZN_781.indb 13. 11-04-07 13:39.

(10) 14. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. 3) w wypadku, gdy osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej udowodnią, że nie wracają ze strefy nadgranicznej sąsiadującego państwa trzeciego, będą mogły przywieźć towary według norm dla zwykłych podróżnych; 4) przepisu powyższego nie stosuje się do pracowników zatrudnionych w strefie nadgranicznej i do załóg środków transportu wykorzystywanych w ruchu między państwami trzecimi a Wspólnotą Europejską, jeżeli przewożą towary w trakcie wykonywania pracy [2, 3, 4, 6]. Kwestie zwolnienia z należności celnych przywozowych rzeczy wchodzących w skład tzw. mienia przesiedlenia, a więc mienia osobistego należącego do osób fizycznych przenoszących swoje miejsce zwykłego zamieszkania z państwa trzeciego (spoza obszaru Unii Europejskiej) na obszar celny Wspólnoty, regulują przepisy art. 2–10 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Mienie osobiste stanowi każde mienie przeznaczone na własny użytek zainteresowanych osób lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych. W szczególności w skład mienia osobistego wchodzą rowery i motocykle, prywatne pojazdy samochodowe i przyczepy do nich, przyczepy kempingowe, łodzie wycieczkowe i prywatne samoloty oraz majątek ruchomy gospodarstwa domowego, tj. rzeczy osobiste, bielizna pościelowa, umeblowanie i wyposażenie przeznaczone do użytku osobistego osób zainteresowanych lub do zaspokojenia potrzeb gospodarstwa domowego. W skład mienia osobistego wchodzi również dobytek gospodarstwa domowego właściwy dla zwykłych potrzeb rodziny, zwierzęta domowe i zwierzęta wierzchowe, przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania przez osobę zainteresowaną rzemiosła lub zawodu. Ilość i rodzaj rzeczy wchodzących w skład mienia osobistego nie może wskazywać na przeznaczenie handlowe. Zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w wyżej wymienionych przepisach, zwolnieniu podlega, z wyjątkiem szczególnie uzasadnionych okoliczności, jedynie to mienie osobiste, które pozostawało w posiadaniu oraz było używane przez osobę przesiedlającą się w jej poprzednim miejscu zwykłego zamieszkania przez co najmniej 6 miesięcy przed datą, z którą osoba przesiedlająca się przestała zamieszkiwać w państwie trzecim, które opuściła (z powyższego warunku wyłączone są rzeczy przeznaczone do konsumpcji) oraz mienie przeznaczone do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zwykłego zamieszkania. Pod pojęciem miejsca zwykłego zamieszkania należy rozumieć miejsce, które stanowiło miejsce normalnego życia osoby przesiedlającej się, w którym koncentrują się jej sprawy życiowe, w którym zwykle przebywa, w którym prowadzi gospodarstwo domowe, miejsce, w którym faktycznie przebywa. Przepisy nie przewidują możliwości wyłączenia określonych grup osób z obowiązku spełnienia. ZN_781.indb 14. 11-04-07 13:39.

(11) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 15. warunku używania w poprzednim miejscu zwykłego zamieszkania towarów wchodzących w skład mienia przesiedlenia, przez okres co najmniej 6 miesięcy przed datą opuszczenia przez osobę przesiedlającą się miejsca zwykłego zamieszkania w państwie trzecim (warunek ten nie dotyczy oczywiście towarów przeznaczonych do konsumpcji). W wypadku prywatnych środków transportu dokumentem potwierdzającym używanie pojazdu w poprzednim miejscu zwykłego zamieszkania przez osobę przesiedlającą się przez ww. sześciomiesięczny okres będzie dowód rejestracyjny pojazdu wystawiony na nazwisko tej osoby. Przepisy celne nie wyłączają żadnych określonych grup osób z obowiązku spełnienia wymogu sześciomiesięcznego używania przywożonych towarów w miejscu poprzedniego zwykłego zamieszkania. Jeżeli w kraju poprzedniego zamieszkania osoby przesiedlającej się nie była wymagana rejestracja pojazdu, osoba wnioskująca o zwolnienie pojazdu powinna przedstawić inny dowód potwierdzający jego używanie przez ww. okres. Zwolnienie z należności celnych przywozowych mienia osobistego ma prowadzić do uprzywilejowania tych osób, które przenoszą swoje mienie osobiste (rzeczy przeznaczone na własny użytek tych osób lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych, dobytek gospodarstwa domowego) w związku ze zmianą miejsca zamieszkania. Celem omawianego przepisu jest więc zwolnienie z należności celnych przywozowych tych rzeczy, które były używane (przez okres co najmniej 6 miesięcy) w dotychczasowym gospodarstwie domowym i są przeznaczone do takiego samego użytku w nowym miejscu zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty. Zwolnienie z należności celnych przywozowych mienia osobistego należącego do osób przenoszących swoje miejsce zwykłego zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty będzie mogło być udzielone tylko tym osobom, których miejsce poprzedniego zwykłego zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy. Warunek zwykłego zamieszkiwania poza obszarem celnym Wspólnoty przez okres 12 miesięcy poprzedzających przesiedlenie się osoby zainteresowanej nie będzie naruszony w sytuacji, w której osoba ta, mając w ww. okresie miejsce zwykłego zamieszkania poza obszarem Wspólnoty, opuściła kilkukrotnie ten obszar (np. w celach turystycznych), o ile ww. miejsce zamieszkania poza obszarem Wspólnoty stanowiło miejsce normalnego życia tej osoby, było ciągle miejscem, w którym koncentrowały się jej sprawy życiowe. Ze zwolnienia z należności celnych przywozowych na podstawie art. 2–10 ww. Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych będą mogły korzystać, oczywiście po spełnieniu wszystkich warunków przewidzianych w tych przepisach, zarówno osoby powracające na obszar celny Wspólnoty z czasowego pobytu w kraju trzecim, jak i osoby przy-. ZN_781.indb 15. 11-04-07 13:39.

(12) 16. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. bywające z kraju trzeciego w celu zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty. Zwolnienie będzie miało miejsce zarówno wtedy, gdy osoba przybywa do Polski na pobyt stały, jak i wtedy, gdy pobyt taki z założenia będzie miał charakter czasowy, lecz będzie wiązał się z przeniesieniem na obszar Wspólnoty jej spraw życiowych. Organy celne mogą zezwolić na odstępstwa od konieczności spełnienia warunku nieprzerwanego zamieszkiwania przez okres co najmniej 12 miesięcy poza Wspólnotą przez osobę przesiedlającą się, pod warunkiem że wyraźną intencją osoby zainteresowanej było zwykłe zamieszkiwanie poza Wspólnotą przez ten okres. Zatem w sytuacji, w której osoba nie miała wpływu na skrócenie czasu zamieszkiwania poza Wspólnotą (np. pracownik konsulatu, który został odwołany z placówki w państwie trzecim, a zawarta z nim umowa o pracę przewidywała jego zatrudnienie w tej placówce przez okres co najmniej 12 miesięcy), a więc wyraźną intencją tej osoby było zamieszkiwanie w państwie trzecim przez ww. okres co najmniej 12 miesięcy, spełnione zostaną warunki, o których mowa wyżej. Należy jednak podkreślić, że w momencie dokonywania zgłoszenia celnego towarów przywożonych w ramach mienia przesiedlenia do procedury dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem z należności celnych przywozowych osoba ta będzie musiała wykazać się użytkowaniem tych towarów (z wyłączeniem towarów przeznaczonych do konsumpcji) przez okres co najmniej 6 miesięcy poprzedzających zmianę jej miejsca zamieszkania. Zwolnienia nie stosuje się do napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych, środków transportu przeznaczonych do działalności gospodarczej oraz przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć. Poza specjalnymi przypadkami, zwolnienie przyznawane jest tylko w wypadku mienia osobistego wprowadzanego do obrotu w kilku oddzielnych partiach w ciągu 12 miesięcy od daty ustalenia przez osobę przesiedlającą się miejsca zwykłego zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty. Zwolnienie rzeczy przywożonych w ramach tzw. mienia przesiedlenia udzielane jest pod warunkiem ich nieodstępowania przez okres 12 miesięcy od dnia ich objęcia procedurą dopuszczenia do obrotu, a w przypadku naruszenia tego warunku powstaje obowiązek uiszczenia należności celnych przywozowych według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia. Warunek nieodstępowania to nie tylko przeniesienie własności towaru, lecz również każde jego oddanie we władztwo osób trzecich na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, na podstawie której towar oddany zostanie do używania lub korzystania innemu podmiotowi. W związku z tym naruszenie tego warunku w ww. okresie 12 miesięcy spowoduje powstanie długu celnego. W przypadku wywozu towaru uprzednio zwolnionego z należności celnych przywozowych. ZN_781.indb 16. 11-04-07 13:39.

(13) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 17. w ramach mienia osobistego, przed upływem dwunastu miesięcy od dnia dopuszczenia go do obrotu na obszarze celnym Wspólnoty nie powstaje dług celny. Mienie osobiste podlega zwolnieniu ze względu na szczególne przeznaczenie (do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zwykłego zamieszkania, w jakim było używane w miejscu poprzedniego zamieszkania). Towary zwolnione z należności celnych przywozowych ze względu na szczególne przeznaczenie pozostają pod dozorem celnym. Dozór celny zostaje zakończony, jeżeli warunki zastosowania zwolnienia z należności celnych przywozowych nie muszą być dalej spełniane. W drodze odstępstwa od warunku zgłoszenia mienia osobistego do procedury dopuszczenia do obrotu w ciągu 12 miesięcy od daty ustalenia przez osobę przesiedlającą się z miejsca zwykłego zamieszkania we Wspólnocie, mienie osobiste dopuszczane do obrotu może zostać zwolnione z należności celnych przywozowych, zanim osoba zainteresowana ustali swoje miejsce zwykłego zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty, pod warunkiem że osoba ta podejmie kroki w celu ustalenia miejsca zwykłego zamieszkania w okresie 6 miesięcy. Działaniom takim towarzyszy zabezpieczenie, którego forma i wysokość określana jest przez organy celne, należy mieć jednak na względzie, że w przypadku skorzystania z tych postanowień, sześciomiesięczny okres używania mienia osobistego przez osobę zainteresowaną liczony jest od daty, w której mienie osobiste zostaje wprowadzone na obszar celny Wspólnoty. Natomiast jeśli w związku ze zobowiązaniami zawodowymi osoba zainteresowana opuszcza państwo trzecie, w którym miała miejsce zwykłego zamieszkania, nie ustalając jednocześnie swojego miejsca zwykłego zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty, ma jednak zamiar uczynić to ostatecznie, organy celne mogą udzielić zwolnienia z należności celnych przywozowych mienia osobistego, które osoba ta przewozi w tym celu. Niemniej jednak zwolnienie to udzielane jest po przyjęciu, że sześciomiesięczny okres używania mienia osobistego przez osobę zainteresowaną i dwunastomiesięczny okres do ustalenia przez osobę zainteresowaną miejsca zwykłego zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty liczy się od daty, kiedy mienie osobiste zostaje wprowadzone na obszar celny Wspólnoty. Zasady dokumentowania spełnienia warunków do zastosowania zwolnienia towarów z należności celnych przywozowych zawarte zostały w art. 131 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Zgodnie z tymi regulacjami, w wypadku gdy zwolnienie stosuje się po spełnieniu pewnych warunków, osoba zainteresowana przedstawia właściwym organom dowody, że takie warunki zostały spełnione. Podstawą stosowania zwolnień z należności celnych przywozowych towarów przywożonych na obszar celny Wspólnoty z krajów trzecich będą wszelkie dokumenty i dowody przedło-. ZN_781.indb 17. 11-04-07 13:39.

(14) 18. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. żone organowi celnemu przez wnioskującego o zwolnienie, o ile będą świadczyły o spełnieniu warunków do udzielenia danego zwolnienia. Wprawdzie w odniesieniu do mienia osobistego brakuje podstaw prawnych do żądania przez organy celne przedłożenia przez zgłaszającego zaświadczenia konsularnego potwierdzającego zamieszkanie osoby przesiedlającej się poza obszarem Wspólnoty przez dany okres, niemniej jednak w wypadku dołączenia do zgłoszenia celnego takiego dokumentu przez tę osobę, zaświadczenie takie będzie stanowiło jednoznaczny dowód potwierdzający spełnienie jednego z wymagań do zastosowania przedmiotowego zwolnienia celnego. W związku z tym, w momencie dokonywania zgłoszenia celnego towarów przywożonych w ramach tzw. mienia przesiedlenia do procedury dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem z należności celnych przywozowych, osoba przesiedlająca się będzie musiała wykazać się użytkowaniem tych towarów (z wyłączeniem towarów przeznaczonych do konsumpcji) przez okres co najmniej 6 miesięcy poprzedzających zmianę jej miejsca zamieszkania. W celu udokumentowania co najmniej dwunastomiesięcznego okresu zwykłego zamieszkiwania poza Wspólnotą osoba przesiedlająca się z kraju trzeciego może przedłożyć organowi celnemu wszelkie wiarygodne dokumenty potwierdzające ten fakt, w szczególności ww. zaświadczenie konsularne, wizę, umowę o pracę, umowę najmu mieszkania itp. Osoba przesiedlająca się powinna udowodnić, że będzie miała miejsce zwykłego zamieszkiwania w Polsce, przedkładając takie dokumenty, jak karta czasowego pobytu bądź dokument potwierdzający zameldowanie w kraju, umowa o pracę, umowa najmu mieszkania i podobne dokumenty świadczące o wyborze miejsca zamieszkania w Polsce. Towary zwolnione z należności celnych przywozowych jako mienie osobiste, klasyfikowane według różnych kodów taryfy celnej, mogą być zgłaszane jako jedna pozycja taryfowa zgodnie z klasyfikacją towaru podlegającego najwyższym należnościom celnym przywozowym i podatkowym. Korzystający z możliwości zgłoszenia osobistego pod jednym kodem taryfy celnej towaru, musi dołączyć do zgłoszenia celnego spis przywożonych rzeczy w zestawieniu ilościowym i wartościowym, sporządzony w dwóch egzemplarzach. Nie dotyczy to pojazdów samochodowych, skuterów śnieżnych i wodnych, samolotów, helikopterów, szybowców, łodzi z silnikiem lub bez silnika o masie ponad 100 kg, motocykli, przyczep samochodowych, lotni lub paralotni. Kwestię zwolnienia od podatku VAT importu towarów przywożonych z państw trzecich w ramach tzw. mienia przesiedlenia reguluje art. 47 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 353). Przepis ten stanowi, że zwalnia się od podatku import rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej przesiedlającej się z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju na pobyt stały, jeżeli są spełnione następujące warunki:. ZN_781.indb 18. 11-04-07 13:39.

(15) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 19. 1) rzeczy służyły do osobistego użytku tej osobie w miejscu poprzedniego pobytu poza terytorium Wspólnoty, z tym że towary nieprzeznaczone do konsumpcji musiały służyć do takiego użytku przez okres co najmniej 6 miesięcy przed dniem zakończenia pobytu poza terytorium Wspólnoty; 2) rzeczy będą używane na terytorium Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę miejsca pobytu; 3) osoba fizyczna przebywała poza terytorium Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy poprzedzających zmianę miejsca pobytu; 4) rzeczy te przez 12 miesięcy od dnia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu nie mogą zostać oddane jako zabezpieczenia, sprzedane, wynajęte, użyczone, wydzierżawione lub w inny sposób odstąpione odpłatnie lub nieodpłatnie bez wcześniejszego poinformowania o tym organu celnego. Zwolnienia od podatku nie stosuje się do: napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych, środków transportu przeznaczonych do działalności gospodarczej, artykułów potrzebnych do wykonywania zawodu lub zajęcia, innych niż przenośne przedmioty sztuki stosowanej lub wyzwolonej. Rzeczy osobistego użytku zwolnione są od podatku, jeżeli zostały zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu przed upływem 12 miesięcy od dnia przybycia osoby przesiedlającej się na terytorium kraju na pobyt stały, a w wypadku osoby, która jest obowiązana uzyskać zgodę odpowiednich władz na taki pobyt, przed upływem 12 miesięcy, licząc od dnia uzyskania takiej zgody. W wypadku sprzedaży lub przeniesienia prawa w inny sposób, wynajmu, użyczenia, wydzierżawienia lub innego odstąpienia rzeczy, mienia osobistego, rzeczy te są opodatkowane podatkiem według stawek obowiązujących w dniu tego odstąpienia, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej dla tego dnia przez organ celny. Zwolnienie od podatku stosuje się także do rzeczy stanowiących mienie osoby fizycznej, zgłoszonych do procedury dopuszczenia do obrotu przed dniem przybycia tej osoby na terytorium kraju na pobyt stały lub dniem uzyskania zgody na pobyt stały, jeżeli zobowiąże się do przybycia na terytorium kraju na pobyt stały przed upływem 6 miesięcy od dnia przedstawienia organowi celnemu takiego zobowiązania oraz złożone zostanie zabezpieczenie w celu zagwarantowania pokrycia kwoty podatku. Termin 6 miesięcy użytkowania rzeczy mienia osobistego liczy się od dnia dopuszczenia towaru do obrotu na terytorium kraju. Zwolnienie od podatku stosuje się także do rzeczy osobistego użytku osoby fizycznej, która miała miejsce pobytu na terytorium państwa trzeciego przez okres krótszy niż 12 miesięcy, ale nie krótszy niż 6 miesięcy, jeżeli osoba ta uprawdopodobni, że nie miała wpływu na skrócenie pobytu, że uchybienie nastąpiło bez jej winy. Regulacje w zakresie zwolnienia od podatku akcyzowego towarów przywożonych z państw trzecich w ramach mienia przesiedlenia zawarte zostały w § 30 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień. ZN_781.indb 19. 11-04-07 13:39.

(16) 20. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. od podatku akcyzowego (Dz.U. z 2009 r. nr 3 poz. 11). Zgodnie z nim zwalnia się od akcyzy wyroby akcyzowe i niezharmonizowane stanowiące mienie przesiedlenia osoby fizycznej przybywającej na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającej z czasowego pobytu z terytorium państwa trzeciego, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: 1) rzeczy służyły do użytku osobistego tej osoby w miejscu poprzedniego jej pobytu na terytorium państwa trzeciego, z tym że samochody osobowe służyły do takiego użytku przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu; 2) osoba fizyczna przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu celnego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa wyżej; 3) rzeczy będą przeznaczone na terytorium kraju do takiego samego celu, w jakim były używane na terytorium państwa trzeciego; 4) osoba fizyczna przebywała poza terytorium Wspólnoty Europejskiej przez okres 12 kolejnych miesięcy poprzedzających zmianę miejsca pobytu; 5) rzeczy nie zostaną sprzedane, wynajęte, wypożyczone lub odstąpione przez okres 12 miesięcy od dnia ich przywozu na terytorium kraju. Wymóg używania samochodów osobowych przez okres co najmniej 6 miesięcy nie stosuje się do członków służby zagranicznej i żołnierzy zawodowych wyznaczonych do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju, jeśli przedstawiają dokumenty potwierdzające zatrudnienie w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub oddelegowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju, w przypadku gdy nie istnieje możliwość zarejestrowania w kraju samochodów używanych przez te podmioty w państwach, z których powracają. Mienie przesiedlenia jest zwolnione od akcyzy, jeżeli zostało zgłoszone do wolnego obrotu przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej na terytorium kraju [2, 3, 4, 6]. Zwolnieniu z należności celnych przywozowych podlegają również przesyłki zawierające towary o niewielkiej wartości, wysyłane bezpośrednio z państwa trzeciego do odbiorcy znajdującego się we Wspólnocie. Zwolnienia te regulują przepisy art. 27–28 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Limit wartości przesyłek zawierających towary zwolnione z należności celnych przywozowych, przysyłanych bez względu na cel i osobę, wynosi 150 euro. Zwolnienia nie stosuje się do napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz perfum i wód toaletowych. Zgłoszenie celne o objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu paczek przewożonych przez operatorów pocztowych innych niż operator publiczny, zawierających towary zwolnione od należności celnych przywozowych w przesyłkach o niewielkiej wartości, tj. nieprzekraczającej równowartości 150 euro, i zwolnionych od podatku w trybie przepisów odrębnych, których łączna wartość w jednej paczce nie przekracza równowartości 70 euro, może być dokonane zbiorczo na. ZN_781.indb 20. 11-04-07 13:39.

(17) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 21. jednym dokumencie SAD, zgodnie z § 7 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne (Dz.U. nr 94 poz. 902). Natomiast kwestię zwolnienia od podatku VAT importu ww. przesyłek reguluje przepis art. 51 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarow i usług (Dz.U. nr 54 poz. 535). Przepis ten stanowi, że zwalnia się od podatku import towarów umieszczonych w przesyłkach wysyłanych z terytorium państwa trzeciego bezpośrednio do odbiorcy przebywającego na terytorium kraju, pod warunkiem że łączna wartość towarów w przesyłce nie przekracza kwoty wyrażonej w zł, odpowiadającej równowartości 22 euro. Zwolnienia od podatku nie stosuje się do: napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych, perfum i wód toaletowych, towarów importowanych w drodze zamówienia wysyłkowego. Bardzo częsty przypadek zwolnień stanowią przesyłki wysyłane osobom fizycznym przez inne osoby fizyczne. Zwolnienie z należności celnych przywozowych towarów w małych ilościach o charakterze niehandlowym, wysyłanych z państwa trzeciego przez osobę fizyczną do innej osoby fizycznej mieszkającej na obszarze celnym Wspólnoty regulują przepisy art. 29–31 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Zwolnienie z należności celnych przywozowych stosuje się do przesyłek o charakterze niehandlowym, a więc takich, które mają charakter okazjonalny i zawierają towary wyłącznie na własny użytek odbiorcy lub jego rodziny oraz gdy rodzaj i ilość towarów w przesyłce nie wskazuje na przeznaczenie handlowe. Ponadto zwolnienie udzielane jest pod warunkiem, że przesyłki wysyłane są do odbiorcy przez nadawcę bez obowiązku uiszczania jakichkolwiek opłat. W odniesieniu do niżej wymienionych towarów zwolnienie ograniczone jest do następujących ilości: – wyroby tytoniowe: 50 papierosów, lub 25 cygaretek (cygar o maksymalnej masie 3 g sztuka), lub 10 cygar, lub 50 g tytoniu do palenia, lub proporcjonalna ilość tych różnych towarów w zestawie; – alkohol i wyroby alkoholowe: napoje destylowane i spirytusowe o objętościowej mocy alkoholu przekraczające 22%; nieskażony alkohol etylowy o objętościowej mocy alkoholu 80% lub więcej – 1 l, lub napoje destylowane i spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, ratafia, sake lub podobne napoje, o objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 22%; wina musujące, wina likierowe – 1 l, lub proporcjonalne ilości wyżej wymienionych wyrobów w zestawie; wina niemusujące – 2 l; – perfumy – 50 g lub wody toaletowe – 0,25 l. Wartość wyrobów tytoniowych, alkoholu i napojów alkoholowych oraz perfum i wód toaletowych wlicza się do wyżej podanej wartości 45 euro.. ZN_781.indb 21. 11-04-07 13:39.

(18) 22. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. Zgłoszenie celne o objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu paczek przewożonych przez operatorów pocztowych innych niż operator publiczny, zawierających towary zwolnione od należności celnych przywozowych w przesyłkach o charakterze niehandlowym, wysyłanych z państwa trzeciego przez osobę fizyczną do innej osoby fizycznej mieszkającej na obszarze celnym Wspólnoty, o wartości nieprzekraczającej równowartości 45 euro i zwolnionych od podatku w trybie przepisów odrębnych, których łączna wartość w jednej paczce nie przekracza równowartości 70 euro, może być dokonane zbiorczo na jednym dokumencie SAD, zgodnie z § 7 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne (Dz.U. nr 94 poz. 902). Art. 52 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U nr 54 poz. 353) mówi o aspektach zwolnienia od podatku VAT. Przepis ten stanowi, że zwalnia się od podatku import towarów umieszczonych w przesyłce wysyłanej z terytorium państwa trzeciego przez osobę fizyczną i przeznaczonej dla osoby fizycznej przebywającej na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki: 1) ilość i rodzaj towarów nie wskazują na ich przeznaczenie handlowe, 2) odbiorca nie jest obowiązany do uiszczenia opłat na rzecz nadawcy w związku z otrzymaniem przesyłki, 3) przesyłki mają charakter okazjonalny. Towary te są zwolnione od podatku w ramach następujących norm: 1) napoje alkoholowe: napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 1 l, lub napoje otrzymywane w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, ratafia, sake lub podobne napoje o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22%, wina musujące, wina wzmacniane – 1 l, lub wina inne niż musujące – 2 l; 2) tytoń i wyroby tytoniowe: papierosy – 50 sztuk lub cygaretki (cygara o ciężarze nie większym niż 3 g) – 25 sztuk, lub cygara – 10 sztuk, lub tytoń do palenia – 50 g; 3) perfumy – 50 g lub wody toaletowe – 0,25 l; 4) kawa – 500 g lub ekstrakty i esencje kawy – 200 g; 5) herbata – 100 g lub ekstrakty i esencje herbaty – 40 g. Zwolnienia od podatku stosuje się, jeżeli wartość przesyłki nie przekracza kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości 45 euro. Towary, o których mowa w pkt 2, zawarte w przesyłce w ilościach przekraczających limity podlegają całkowitemu wyłączeniu ze zwolnienia.. ZN_781.indb 22. 11-04-07 13:39.

(19) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 23. Regulacje w zakresie zwolnienia od podatku akcyzowego ww. towarów zawarte zostały w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 6 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz.U. z 2009 r. nr 3 poz. 11 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od akcyzy import wyrobów akcyzowych umieszczonych w przesyłce wysyłanej z terytorium państwa trzeciego przez osobę fizyczną i przeznaczonej dla osoby fizycznej przebywającej na terytorium kraju, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: 1) przesyłki mają charakter okazjonalny, 2) przesyłki zawierają wyłącznie wyroby akcyzowe przeznaczone do użytku osobistego odbiorcy lub jego rodziny, 3) całkowita wartość wyrobów akcyzowych zawartych w przesyłce nie przekracza kwoty wyrażonej w zł odpowiadającej równowartości 45 euro, 4) ilość i rodzaj wyrobów akcyzowych nie wskazuje na ich przeznaczenie handlowe, 5) odbiorca nie jest obowiązany do uiszczenia jakichkolwiek opłat na rzecz nadawcy w związku z otrzymaniem przesyłki. Wyroby akcyzowe są zwolnione od akcyzy w ramach następujących norm: 1) wyroby tytoniowe: papierosy – 50 sztuk lub cygaretki (cygara o ciężarze nie większym niż 3 g) – 25 sztuk, lub cygara – 10 sztuk, lub tytoń do palenia – 50 g, lub zestaw wyrobów określonych wyżej, jeżeli suma wykorzystania norm ustalonych w odniesieniu do poszczególnych wyrobów nie jest wyższa niż 100%; 2) napoje alkoholowe: napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22%, alkohol etylowy nieskażony o mocy objętościowej alkoholu wynoszącej 80% i więcej – 1 l, lub napoje otrzymywane w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe, aperitify na bazie wina lub alkoholu, ratafia, sake lub podobne napoje o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22%, wina musujące, wina wzmacniane – 1 l, lub wina inne niż musujące – 2 l; 3) perfumy – 50 g lub wody toaletowe – 0,25 l. W wypadku gdy łączna wartość wyrobów akcyzowych w przesyłce przekracza kwotę wyrażoną w zł odpowiadającą równowartości 45 euro, zwolnienie od akcyzy stosuje się do wysokości tej kwoty w stosunku do wyrobów, które przywożone oddzielnie mogłyby korzystać z takiego zwolnienia [2, 3, 4, 6]. Podstawę prawną do stosowania zwolnienia z należności celnych przywozowych towarów przeznaczonych do badań, analiz lub prób stanowią art. 100–106 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Odnoszą się do sytuacji, w których badania, analizy lub próby prowadzą do określenia składu, jakości lub innych parametrów technicznych przywożonych towarów. Celem tych badań jest uzyskanie informacji o charakterze przemysłowym lub handlowym bądź w ramach testów o charakterze przemysłowym lub handlowym. Organ celny określa termin, w którym należy przepro-. ZN_781.indb 23. 11-04-07 13:39.

(20) 24. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. wadzić badania, analizę lub testy. Zwolnienia nie można zastosować w przypadku promocji handlowej. Może ono dotyczyć tylko takich ilości towarów, jakie są niezbędne do określenia ich składu, jakości lub innych parametrów technicznych; określa je zawsze organ celny. Towary poddawane badaniom, analizom lub próbom muszą w czasie ich wykonywania zostać w całości zużyte lub zniszczone. Produkty powstałe w wyniku przeprowadzonych badań, analiz i prób lub towary niezużyte podlegają należnościom przywozowym. Należałoby je pobrać według stawek obowiązujących w dniu zakończenia wyżej określonych procesów oraz według rodzaju towaru i jego wartości celnej również z tego dnia. Za zgodą organu celnego i pod dozorem celnym może nastąpić przekształcenie wyżej wspomnianych produktów w złom lub odpady. Wówczas dług celny powstaje według stanu i wartości celnej złomu lub odpadów. Można również zwolnić z należności celnych przywozowych produkty pozostałe po przeprowadzeniu badań, analiz lub prób, ale tylko wtedy, gdy: – za zgodą organu celnego i pod dozorem celnym zostaną one całkowicie zniszczone lub pozbawione wartości handlowej, – będą przedmiotem zrzeczenia się na rzecz Skarbu Państwa bez innych obciążeń niż należności przywozowe, – w uzasadnionych przypadkach zostaną wywiezione poza obszar celny Wspólnoty. Organ celny określa termin, w którym należy przeprowadzić badania, analizę lub testy. Art. 71 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 353) mówi o zwolnieniu od podatku VAT. Przepis ten formułuje warunki zwolnienia. Zwalnia się od podatku import towarów przeznaczonych do badań, analiz lub prób mających na celu określenie ich składu, jakości lub innych parametrów technicznych, przeprowadzonych w celu uzyskania informacji lub w ramach testów o charakterze przemysłowym lub handlowym, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: – towary poddawane badaniom, analizom lub próbom zostaną w całości zużyte lub zniszczone w trakcie ich wykonywania, – badania, analizy lub próby nie stanowią promocji handlowej, – ilości towarów ściśle odpowiadają celowi, do którego realizacji są przywożone. Zwolnienie od podatku stosuje się również do importu towarów, które nie uległy zniszczeniu lub zużyciu w trakcie badań, analizy lub prób, pod warunkiem że produkty powstałe po ich przeprowadzeniu za zgodą organu celnego zostaną: całkowicie zniszczone lub pozbawione wartości handlowej, lub staną się przedmiotem zrzeczenia na rzecz Skarbu Państwa, bez obciążania go kosztami, lub zostaną wywiezione z terytorium Wspólnoty.. ZN_781.indb 24. 11-04-07 13:39.

(21) 25. Wspólnotowy system zwolnień celnych. W sytuacji gdy towary powstałe po przeprowadzeniu badań, analiz lub prób są dopuszczane do obrotu, podlegają opodatkowaniu według stawek obowiązujących w dniu zakończenia tych badań, analiz lub prób, z uwzględnieniem wartości celnej ustalonej na ten dzień przez organ celny. Jeżeli osoba zainteresowana, za zgodą organu celnego i na warunkach określonych przez organ celny, przetworzy pozostałe produkty na odpady lub złom, wysokość podatku określa się, uwzględniając stawki i wartości właściwe dla tych produktów w dniu ich powstania. Art. 50 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych daje podstawę prawną do zwolnienia materiałów dydaktycznych, naukowych i kulturowych przywożonych bez względu na cel i osobę z należności celnych przywozowych. Katalog materiałów korzystających z tego zwolnienia, bez względu na cel i osoby, dla których są przywożone, został określony w załączniku nr I do Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 dającego podstawę do zwolnień z należności celnych przywozowych (tabela 1). Tabela 1. Załącznik nr I do Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 Kod CN 3705 ex 3705 20 00. ex 3705 10 00 ex 3705 90 10 ex 3705 90 90. Płyty fotograficzne i filmy, naświetlone i wywołane, inne niż filmy kinematograficzne – Mikrofilmy książek, książek obrazkowych dla dzieci oraz książek do rysowania lub kolorowania, zeszytów szkolnych, książek z krzyżówkami i układankami, gazet, gazet i czasopism, dokumentów drukowanych lub raportów o charakterze niehandlowym i ilustracji luzem, drukowanych stron i odbitek reprodukcji do produkcji książek – Reprodukcje filmów do produkcji książek. 4903 00 00. Książki obrazkowe dla dzieci, do rysowania lub kolorowania. 4905. Mapy i mapy hydrograficzne lub podobne, mapy wszelkich rodzajów, włączając atlasy, mapy ścienne, plany topograficzne i globusy, drukowane – Pozostałe – Mapy, tablice i wykresy z zakresu takich dziedzin nauki, jak geologia, zoologia, botanika, mineralogia, paleontologia, archeologia, etnologia, meteorologia, klimatologia i geofizyka Plany architektoniczne, przemysłowe lub inżynieryjne oraz ich projekty i reprodukcje. ex 4905 99 00. ex 4906 00 00 4911 4911 10 ex 4911 10 90. ZN_781.indb 25. Książki, publikacje i dokumenty. Pozostałe artykuły drukowane, włącznie z drukowanymi obrazkami i fotografiami – Reklamy handlowe, katalogi handlowe i podobne – Katalogi książek i wydawnictw, dotyczące książek i publikacji oferowanych do sprzedaży przez wydawców lub księgarzy z siedzibami poza obszarem Wspólnot Europejskich. 11-04-07 13:39.

(22) 26. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. cd. tabeli 1 Kod CN. 4911 99; ex 4911 99 90. 9023 00. ex 9023 00 90. Książki, publikacje i dokumenty – Katalogi filmów, nagrań lub innych materiałów audiowizualnych, o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym – Plakaty do promocji turystyki i publikacje turystyczne, broszury, przewodniki, rozkłady jazdy, ulotki i tym podobne publikacje, również ilustrowane, w tym opublikowane przez prywatne przedsiębiorstwa, przeznaczone do zachęcania ludności do podróży poza terytorium Wspólnot Europejskich, w tym mikrofilmy takich artykułów – Materiały informacyjne bibliograficzne do swobodnej dystrybucjia – Pozostałe – Ilustracje luzem, drukowane strony i odbitki reprodukcji, stosowane do produkcji książek, włącznie z mikrofilmami tych artykułówa – Mikrofilmy książek, książek obrazkowych dla dzieci oraz książek do rysowania lub kolorowania, zeszytów szkolnych, książek z krzyżówkami i układankami, gazet i czasopism, dokumentów drukowanych lub raportów o charakterze niehandlowyma – Publikacje przeznaczone do zachęcania ludności do nauki poza terytorium Wspólnot Europejskich, w tym mikrofilmy takich publikacjia – Wykresy meteorologiczne i geofizyczne Przyrządy, aparatura i modele, przeznaczone wyłącznie do celów pokazowych (np. do nauczania lub zastosowania na wystawach), nienadające się do innych zastosowań – Mapy i wykresy przestrzenne z zakresu takich dziedzin nauki, jak geologia, zoologia, botanika, mineralogia, paleontologia, archeologia, meteorologia, klimatologia i geofizyka. a Zwolnienie nie ma jednak zastosowania do artykułów, w których powierzchnia reklamowa zajmuje ponad 25%. W wypadku publikacji i plakatów do promocji turystyki odsetek ten ma zastosowanie jedynie do prywatnej reklamy handlowej.. Źródło: na podstawie: [2].. Podstawę prawną do stosowania zwolnienia materiałów dydaktycznych, naukowych i kulturalnych przywożonych dla publicznych instytucji lub organizacji edukacyjnych, naukowych lub kulturalnych z należności celnych przywozowych stanowi art. 51 tiret pierwsze Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. W załączniku nr II do tego rozporządzenia zostały wymienione materiały dydaktyczne, naukowe i kulturalne, które podlegają zwolnieniu z należności celnych przywozowych, pod warunkiem że są przeznaczone m.in. dla publicznych instytucji lub organizacji edukacyjnych, naukowych lub kulturalnych, których podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie badań naukowych, edukacja lub działalność kulturalna. W załączniku tym zostały wymienione materiały audiowizualne o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym oraz przedmioty kolekcjonerskie i dzieła sztuki o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym (tabele 2–3).. ZN_781.indb 26. 11-04-07 13:39.

(23) 27. Wspólnotowy system zwolnień celnych Tabela 2. Załącznik nr II do Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 (cz. I) Kod CN. Materiały audiowizualne o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kultu- Instytucje lub organizacje, beneficjenci ralnym. 3704 00. Płyty fotograficzne, film, papier, tektura i tkaniny, naświetlone, ale nie wywołane ex 3704 00 10 – Płyty i filmy – Filmy kinematograficzne, pozytywy, o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym ex 3705. Płyty fotograficzne i filmy, naświetlone i wywołane, inne niż filmy kinematograficzne – O charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym. 3706. – Filmy kinematograficzne, naświetlone i wywołane, również z wprowadzoną ścieżką dźwiękową lub posiadające jedynie ścieżkę dźwiękową – O szerokości 35 mm lub większej – Pozostałe – Pozostałe pozytywy – Kroniki filmowe (ze ścieżką dźwiękową lub bez) obrazujące wydarzenia bieżące na czas przywozu, przywożone z ograniczeniem do dwóch kopii każdego tematu w celu kopiowania – Materiały filmowe archiwalne (ze ścieżką dźwiękową lub bez), przeznaczone do stosowania w połączeniu z kronikami filmowymi – Filmy rozrywkowe przeznaczone w szczególności dla dzieci i młodzieży – Pozostałe filmy o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym – Pozostałe – Kroniki filmowe (ze ścieżką dźwiękową lub bez) obrazujące wydarzenia bieżące na czas przywozu, przywożone z ograniczeniem do dwóch kopii każdego tematu w celu kopiowania – Archiwalne materiały filmowe (ze ścieżką dźwiękową lub bez), przeznaczone do stosowania w połączeniu z kronikami filmowymi. 3706 10 ex 3706 10 99. 3706 90 ex 3706 90 51 ex 3706 90 51 ex 3706 90 99. ZN_781.indb 27. Wszystkie organizacje (włącznie z rozgłośniami radiowymi i stacjami telewizyjnymi), instytucje lub stowarzyszenia zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich do celów bezcłowego dopuszczenia tych towarów. 11-04-07 13:39.

(24) 28. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. cd. tabeli 2 Kod CN. Materiały audiowizualne o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kultu- Instytucje lub organizacje, beneficjenci ralnym – Filmy rozrywkowe przeznaczone w szczególności dla dzieci i młodzieży – Pozostałe filmy o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym. 4911. Pozostałe artykuły drukowane, włącznie z drukowanymi obrazkami i fotografiami – Pozostałe 4911 99; – Mikrokarty lub inne środki przechoex 4911 99 90 wywania danych, wymagane w skomputeryzowanych służbach informacji i dokumentacji, o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym – Wykresy ścienne przeznaczone wyłącznie do pokazów i nauczania ex 8524. Płyty gramofonowe, taśmy i inne zapisane nośniki, do rejestracji dźwięku lub innych sygnałów, włączając matryce i negatywy płyt gramofonowych, stosowane do produkcji nagrań, ale z wyłączeniem wyrobów objętych działem 37 – O charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym. ex 9023 00. Przyrządy, aparatura i modele, przeznaczone wyłącznie do celów pokazowych (np. do nauczania lub zastosowania na wystawach), nienadające się do innych zastosowań – Wzory, modele i wykresy ścienne o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym, przeznaczone wyłącznie do pokazów i nauczania – Makiety lub przedstawienia wizualne pojęć abstrakcyjnych, takich jak struktury cząsteczkowe lub formuły matematyczne. Różne. Hologramy do projekcji laserowej. Wszystkie organizacje (włącznie z rozgłośniami radiowymi i stacjami telewizyjnymi), instytucje lub stowarzyszenia zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich do celów bezcłowego dopuszczenia tych towarów. Zestawy multimedialne. ZN_781.indb 28. 11-04-07 13:39.

(25) 29. Wspólnotowy system zwolnień celnych cd. tabeli 2 Kod CN. Materiały audiowizualne o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kultu- Instytucje lub organizacje, beneficjenci ralnym Materiały do zaprogramowanych szkoleń, włącznie z materiałami w formie zestawów z odpowiednimi materiałami drukowanymi. Wszystkie organizacje (włącznie z rozgłośniami radiowymi i stacjami telewizyjnymi), instytucje lub stowarzyszenia zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich do celów bezcłowego dopuszczenia tych towarów. Źródło: na podstawie: [2].. Tabela 3. Załącznik nr II do Rozporządzenia Rady (EWG) nr 918/83 (cz. II) Kod CN Różne. Przedmioty kolekcjonerskie i dzieła sztuki o charakterze edukacyjnym, naukowym lub kulturalnym Okazy kolekcjonerskie i dzieła sztuki, nieprzeznaczone do sprzedaży. Instytucje lub organizacje, beneficjenci Galerie, muzea i inne instytucje zatwierdzone przez właściwe organy państw członkowskich do celów bezcłowego dopuszczenia tych towarów. Źródło: na podstawie: [2].. W celu skorzystania ze zwolnienia z należności celnych przywozowych ww. materiałów kierujący instytucją lub organizacją będącą odbiorcą lub jego upoważniony przedstawiciel składa wniosek do właściwego organu celnego. Do wniosku należy dołączyć wszelkie informacje, które organy celne uznają za niezbędne w celu ustalenia, czy warunki przewidziane do stosowania zwolnienia zostały spełnione. Zwolnienie ww. towarów udzielane jest pod warunkiem ich nieodstępowania, a w przypadku naruszenia tego warunku powstaje obowiązek uiszczenia należności celnych przywozowych według stawek obowiązujących w dniu odstąpienia. Nie jest naruszeniem tego warunku odstąpienie zwolnionych towarów instytucji lub organizacji uprawnionej do korzystania z takiego zwolnienia, jeżeli ta instytucja lub organizacja wykorzystuje ww. towary zgodnie z przeznaczeniem pozwalającym na stosowanie przedmiotowego zwolnienia z należności celnych przywozowych. W takiej sytuacji towary te winny nadal pozostawać pod dozorem celnym [2, 3, 4, 6].. ZN_781.indb 29. 11-04-07 13:39.

(26) 30. Zofia Cichoń, Małgorzata Woźniak-Słota. 3. Podsumowanie Jak już wspomniano, zwolnienie z należności celnych jest wyjątkiem od generalnej zasady powszechności należności celnych przywozowych. Zwolnienie towarów przywożonych z terytorium państw trzecich na obszar Wspólnoty przy obejmowaniu ich procedurą celną dopuszczenia do obrotu może nastąpić tylko po spełnieniu określonych warunków podmiotowych i przedmiotowych przewidzianych w przepisach prawa. W artykule zaprezentowano przede wszystkim katalog towarów, które mogą po przedstawieniu odpowiedniego wniosku podlegać zwolnieniu z należności celnych przywozowych, oraz wypadki, w których zwolnienie takie jest uzależnione od wpisania danego towaru do określonego wykazu. Porównując regulacje prawne dotyczące zwolnień z należności celnych przywozowych przed wstąpieniem do Unii Europejskiej i po nim można stwierdzić, że nastąpiła liberalizacja przepisów celnych. W artykule wskazano również dokumenty, które muszą być dołączone do zgłoszenia celnego oraz którymi musi legitymować się osoba ubiegająca się o skorzystanie z takiego zwolnienia. Określono również szczegółowe wymogi, które muszą być spełnione po dopuszczeniu towaru do obrotu przy jednoczesnym zwolnieniu z należności celnych przywozowych. Literatura [1] Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.Urz. WEL 302 z 19 października 1992 r.). [2] Rozporządzenie Rady (EWG) nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiające Wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz.U. L 105 z 23 kwietnia 1983 r.). [3] Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2009 r. nr 3 poz. 11). [4] Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 535 z późn. zm.). [5] Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz.U. nr 68 poz. 622 z późn. zm.). [6] Podręcznik Celny, www.corintia.moftnet.gov.pl, 13.09.2007. The Commonwealth System of Exemption from Customs Duties Goods brought into the Commonwealth customs area are, in principle, subject to import duty. Exemption from customs duties is possible only in the case of products which, through the administrative procedure, have been admitted to the market, as well as in cases defined by the customs law. The list of products exempted from customs duties includes among other things: passengers’ personal baggage, low-value personal property of people migrating from the territory of a country, goods imported for scientific, analytical and test purposes, as well as didactic, scientific and cultural materials, etc. So as to. ZN_781.indb 30. 11-04-07 13:39.

(27) Wspólnotowy system zwolnień celnych. 31. obtain exemption from customs duties it is necessary to file a well-justified petition with the Customs and support it with documents. In few cases, when the exemption has been obtained, the regulations define special requirements which should be fulfilled. For example migrants’ property cannot be transferred to other persons within 12 months following the exemption from customs duties. Besides customs regulations, the VAT and excise duty regulations also specify cases when products may be exempted from the duties.. ZN_781.indb 31. 11-04-07 13:39.

(28)