Wlasnosci chemiczne oraz wytrzymalosci na scis-kanie omowionych powyzej kopalin podano w tabeli.
Od 1972 r. Oddzial Swi~tokrzy.ski IG w Kielcach zajCjl si~ zagadnieniem surowcow krzemionkowych, glownie piaskowcow kwarcytowych dewonu dolnego - emsu, wyst~pujqcych w omawianym regionie (8). Wytypowano do prac geologiczno-rozpoznawczych 6
podrejon6w, ktore na podstawie wst~pnych badan okazaly si~ najbardziej perspektywiczne. Wst~pne
analizy prob punktowych wykazaly, ze piaskowce te Sq potencjalnym surowcem do produkcji kruszywa budowlanego i drogowego. Badania geologiczne Sq W toku.
Przedstawiony wyzej stan prac poszukiwawczych juz zakonczonych oraz aktualnie prowadzonych w re-· jonie !..agowa-Wlostowa wykazal, ze koncentruje si~
tu ponad 30 atrakcyjnych zMz surowcow w~glano
wych i krzemionkowych. Zloza te wyst~pujq na ob-szarze 0 dlugosci 30 km i szerokosci 5-8 km. W tym stosunkowo duzym regionie poszczegolne typy zloz nie stanowiq zwartych zespolow, co stwarza konieczno.sc wykonania szczeg61owego studium ich zagospodaro-wania.
Ze wzgl~du na wlasnosci fizyczne i chemiczne przewiduje si~ nast~pujqce zastosowania rozpoznanych surowcow: 1 - wapien - przemysl wapienniczy, hut-niczy, chemiczny i cukrowniczy, 2 - dolomit - kru-szywo budowlane i drogowe, 3 - wapien i dolomit -kruszywo drogowe, 4 - dolomit i wapien - kamiel'i budowlany, marmury i kruszywo budowlane, 5
-wapienie margliste - przemysl cementowy, 6 - do-lomit - przemysl hutniczy, 7 - piaskowce - kru-szywo budowlane i drogowe.
Z uwagi na koncentracj~ zl6Z autorzy wyroznili
nast~pujqce obwody gornicze:
I. Obwod Lag'ow, z~o2la: !..agow H, !..ag6w, Winna, Ko:mo:r11liIkii, Wislza'cih6w.
Obszary perspektywiczne: Smyki, Smyki 1.
U. Obw6d Stobiec, zloza: StlOlbi:ec, Janczy'c.e H, b, c, Skal1ka, Plitsk::nzym.
Obszary perspektywiczne: Janczyce
n,
Brodawka, Kolonia 1, 2, Por~ba.HI. Obwod SoMe,kurow, izloiia: Sobiekulrol\V Wy-mysMw, Wymy,slow H, T~l{)za, Bra!ttko'WlS'z'C'zyzn'a'.
Obszary perspektywiczne: Las Bor.
IV. Obwod WI,ostow, zloZia: Ubtm.illlek, KalfwDw, Gr'0-cfloilke, Ka:ozy,ce.
Obszary perspektywiczne: Malzyn, Lipowka. Poszczegolne obwody posiadac b~dq rozny profil produkcyjny (ryc. 1): I - obw6d !..ag6w - przemysl wapienniczy, kamien budowlany, kruszywo lamane, topniki hutnicze;
II - obw6d Stobiec - przemysl wapienniczy, prze-mysl cementowy, kruszywo lamane;
HI - obwod Sobiekurow - przemysl wapienni-czy, kamien budowlany, kruszywo lamane;
IV - obwod Wlostow - kamiel'i. budowlany, kru-szywo lamane.
Wytypowane obszary gornicze nie znajdujq si~ w strefie dhronionego krajobrazu. Zgodnie z uchwai q PWRN w Kielcach nr XI/50/71 z 28 VI 1971 r. s4 to obszary, na kt6rych moze si~ tozwijac przemy.sl wy-dobywczy. Pozostaje do uzgodnienia problem ochrony gruntow rolnych. Zgodnie z rozporzqdzeniem Rady Ministrow z 23 XII 1971 r. pow. opatowski i sando-mierski zostaly wytypowane jako regiony intensyw-nego rozwoju rolnictwa. Wytypowany okr~g ,znajdu-je si~ na terenie pow. opatowskiego i cz~sciowo san-domierskiego. Konieczne jest wi~c ustalenie szczego·· lowego programu zagospodarowania tego obszaru z
uwzgl~dnieniem potrzeb rozwoju gornictwa skalnego i rolnictwa, przy czym podkres!ic nalezy, ze zloza po-lozone w granicach obwod6w gorniczych I, H i HI zajmujq szczegolnie niskie klasy gruntow rolnych, niekiedy nawet nieuzytkf Nie Sq to wi~c obszary perspektywiczne dla rozwoju rolnictwa. Wytypowany
okr~g znajduje si~ w poblizu projektowanej linii ko-lejowej lqczqcej Staszow z Ostrowcem Swi~tokrzys
kim. Istnieje wi~c mozliwosc taniego transportu wy··
dobywanych kopalin. Rozwoj przemyslu skalnego w omawianym regionie przyczyni si~ wydatnie do
akty-wizacji gospodarczej tej bardzo slabo rozwini~tej cz~sci woj. kieleckiego.
Wytypowane obwody gornictwa skalnego stwarza-jq mozliwosc koncentracji na stosunkowo malych ob-szarach duzego wydobycia roznorodnych typow su-rowcow skalnych. Sq tu szanse stworzenia duzych wyrobisk, w ktorych skupiona bylaby eksploatacja poszczegolnych rodzajow skal. Przewiduje si~ zejscie z eksploatacjq na znacznq gl~bokosc, nie stosowanq dotychczas w gornictwie odkrywkowym regionu swi~
tokrzyskiego. Doprowadzenie do wlasciwego zagospo-darowania omawianych zlOz wymaga:
1. Zakonczenia prac poszukiwawczych i dokumen-tacyjnych co najmniej w kat. C2•
2. Wykonania zbiorczej regionalnej dokumentacji geologicznej dla poszczegolnych obwodow gorniczych. Wymaga to wytypowania jednego przedsi~biorstwa
geologicznego, ktore b~dzie kontynuowac prace doku-mentacyjne.
3. Opracowania kompleksowego projektu eksploa-tacji gorniczej dla omawianego okr~gu.
Nalezy dqzyc do tego, aby wschodnia cz~sc Gor Swi~tokrzyskich zostala we wlasciwy sposob udoku-mentowana i aby sporzqdzono regionalny, komplek-sowy program gorniczego wykorzystania znajdujqcych
si~ tu zasobow przyrody. Opracowania te moglyby si~
stac modelowymi przy realizacji ogolnopolskiego pro-gramu rejonizacji odkrywkowego gornictwa skalnego.
LITERATURA
1. Ko z low ski S. - Prognoza przestrzennego za-gospodarowania zloz, surowcow mineralnych w woj.
kieleckim. Prz. geo!. 1971, nr 10.
2. Ko z low ski S. i in. - Surowce mineralne wo-jewodztwa kieleckiego. Wyd. Geol., 1971.
3. 0 1 k 0 w i c z-P a pro c k a 1. - Poszukiwanie
no-wych zl6Z wapieni dewonskich we wschodniej cz~sci Gor Swi~tokrzyskich. Kwart. geol., 1965,
nr 4.
4. 01 k 0 w i c z-P a pro c k a I., 0 z 0 n k 0 w a H.
-'-Rozwoj litologiczny dewonu wschodniej cz~sci Gor Swi~tokrzyskich. Ibidem, 1970, nr 4.
5. 0 1 k 0 w i c z-P a pro c k a I. ' - Surowce w~gla~
nowe dewonu srodkowego rejonu Iwaniska -Wlostow. Ibidem 1972, nr 4.
6. 01 k 0 w i c z-P a pro c k a 1. - Surowce w~gla
nowe dewonu srodkowego okolic !..agowa w Go-rach Swi~tokrzyskich. Prz. geo!. 1974, nr 1. 7. R us k i e w i c z M. - Mozliwosc wykorzystania
krajowych dolomitow do produkcji wykladzin kOl1-wertorowych. Biu!. Inst. Geol. Z badan zl6Z su-rowcow skalnych (w druku).
8. Tar now s k a M. - Przeslanki do poszukiwari zloz dolnodewonskich pia,skovvcow kwarcytowych w rejonie Iwanisk. Prz. geol. 1974, nr 8.
9. U b ern a T. - Dolomity srodkowodewonskie w Vlinnej k. Lagowa. Ibidem 1962, nr 10.
SUMMARY
Geological surveys, carried out in the eastern part of the Holy Cross Mts, shown concentration of over 30 deposits of valuable Devonian carbonate and sili-cate raw materials (limestones, marly and dolomitic limestones, dolomites, and sandstones). The deposits are. not continuous but rather scattered, which neces-sitates elaboration of a detailed programme of their economic utilization. Four quarrying regions (Figure) have been distinguished by the present authors on the basis of differences in spatial concentration of the deposits. These regions will vary in their pro-duction characteristics because of differences in phy-sical and chemical properties of raw materials. The-refore, it is necessary to make separate regional geo-logical analyses of particular quarrying regions and a complex regional programme of utilization of natu-ral resources of these regions.
