R
E
C
E
N
Z
J
E
ROCZNIKI NAUK SPOŁECZNYCHT o m 1 0 ( 4 6 ) , z e s z y t 1 – 2 0 1 8
Radio regionalne w Polsce
, red. Paweł Kuca, Wojciech Furman, Kazimierz
Wolny-Zmorzy ski, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego 2016,
ss. 319. ISBN 978-83-7996-328-7.
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rns.2018.46.1-8
Na tle rosn cej liczby publikacji po wi conych nowym mediom, wyj tkowe zaintere-sowanie wzbudzaj prace dotycz ce mediów tradycyjnych, zwłaszcza radia. Opracowa odnosz cych si do najstarszego medium elektronicznego jest ci gle mało, zatem tym bar-dziej warto si gn po te publikacje, które pojawiaj si na rodzimym, polskim rynku wy-dawniczym i które po wi cone s najrzadziej omawianemu radiu regionalnemu i lokalnemu.
Publikacj tak jest Radio regionalne w Polsce pod redakcj Pawła Kucy, Wojciecha Furmana i Kazimierza Wolnego-Zmorzy skiego, która zawiera artykuły 23 autorów, w wi kszo ci prezentuj cych charakterystyki poszczególnych stacji i sieci radiowych. Ju same nazwiska redaktorów daj gwarancj , e zarówno skład autorski, jak i elementy składaj ce si na struktur pracy zostały starannie dobrane.
Autorzy poszczególnych charakterystyk, krótko zaprezentowani na ko cu swoich tekstów, to w wi kszo ci przypadków medioznawcy, pracuj cy i – z du doz prawdo-podobie stwa – zamieszkuj cy na obszarze nadawania danej rozgło ni. Wydaje si , e w dobie radia internetowego fizyczna odległo przestaje mie znaczenie, nic jednak bar-dziej mylnego: znajomo danego medium z codziennego funkcjonowania, obcowania z ni w jednej przestrzeni, jest niew tpliwie warto ci dodan .
W skład zespołu autorów, którzy przygotowali poszczególne charakterystyki, weszli: Marta H. Milewska – Polskie Radio RDC, Andrzej Ryczkowski – Polskie Radio Białystok, Robert Stopikowski – Polskie Radio Gda sk, Damian Guzek – Polskie Radio Katowice, Jolanta Dzier y ska-Mielczarek – Polskie Radio Kielce, Paulina Olechowska – Polskie Radio Koszalin, Ryszard Filas – Polskie Radio Kraków, Lidia Pokrzycka – Polskie Radio Lublin, Joanna Bachura-Wojtasik, Kinga Sygizman – Polskie Radio Łód , Marcin Piechocki – Polskie Radio Merkury, Marta Cichy – Radio Olsztyn, Justyna Kubik – Polskie Radio Opole, Jarosław Reszka – Polskie Radio Pomorza i Kujaw, Paweł Kuca – Polskie Radio Rzeszów, Paulina Olechowska – Polskie Radio Szczecin, Paweł Urbaniak – Polskie Radio Wrocław, Magdalena Steci g – Polskie Radio Zachód, Łukasz migiel – Radio Eska, Jolanta K pa-M trak – Radio Plus, Jakub Wilk – Radio WAWA, Jakub Czopek – Radio Złote Przeboje, Zbigniew Chmielewski – RMF MAXXX.
Z tematyk publikacji zaznajamia czytelnika swoim tekstem zatytułowanym Radiofonia regionalna i lokalna – wprowadzenie Stanisław J drzejewski – polski radioznawca o bo-gatym dorobku po wi conym radiofonii. W recenzowanym opracowaniu przybli a pocz tki
RECENZJE
146
radia, ukazuje specyfik radia lokalnego w Polsce, a tak e omawia kwestie dotycz ce publicznych nadawców regionalnych/lokalnych w Europie i w naszym kraju.
Ksi ka – jak słusznie zauwa a J drzejewski – ma form przewodnika po stacjach regionalnych i lokalnych w Polsce, prezentuj cego charakterystyki wszystkich regio-nalnych rozgło ni Polskiego Radia, a tak e pi ciu komercyjnych sieci radiowych, których opisy uwzgl dniono w opracowaniu ze wzgl du na fakt skupiania przez nie stacji lokal-nych. Tak wi c obok opisów regionalnych rozgło ni polskiej radiofonii publicznej, ksi ka zawiera te charakterystyki rozgło ni: RMF MAXXX, Złote Przeboje, Radio Plus, Radio WAWA i Radio Eska.
Przyj ta formuła przewodnika znacznie wzmacnia warto publikacji. Dzi ki ujednoli-conemu układowi czytelnik zyskuje uporz dkowane informacje, które łatwo mo e odnale przegl daj c poszczególne charakterystyki. Dodatkowo ułatwiona jest ewen-tualna analiza komparatystyczna, chocia by w obszarze osi gni poszczególnych stacji czy zwi zanych z nimi dziennikarzy. W artykule wprowadzaj cym w tematyk publikacji J drzejewski wymienia poszczególne elementy, składaj ce si na struktur ksi ki. Ka da z charakterystyk zawiera podstawowe informacje o danej stacji b d sieci, jej histori i funkcjonowanie w latach 1990-2014, misj stacji, a tak e obecno tematyki regional-nej/lokalnej w programie. Ponadto trzy ostatnie elementy opisu ka dej stacji/sieci zawie-raj szczegółowe dane dotycz ce ostatniego analizowanego roku, czyli roku 2014, w za-kresie struktury organizacyjnej, najistotniejszych działa podj tych w tym czasie, a tak e najwa niejszych osi gni , w tym nagród i wyró nie dla stacji i dziennikarzy.
Pierwszych siedemna cie charakterystyk dotyczy regionalnych rozgło ni Polskiego Radia. Uło ono je w kolejno ci alfabetycznej; wyj tek uczyniono dla Polskiego Radia RDC – regionalnej stacji radiowej nadaj cej na Mazowszu, w tym i w Warszawie – któr to charakterystyk ulokowano na pierwszym miejscu w ród wszystkich opisów regional-nych rozgło ni PR. Równie opis pi ciu komercyjregional-nych sieci radiowych zaprezentowano w kolejno ci alfabetycznej i umieszczono bezpo rednio pod opisami rozgło ni regional-nych radiofonii publicznej w Polsce.
Niew tpliwie najwi ksz zalet publikacji jest zebranie w niej du ej liczby informacji na temat radiofonii regionalnej oraz lokalnej, i to w jednym tomie, co niew tpliwie ułat-wia dost p do wielu, jak dot d, rozproszonych danych. Forma przewodnika równie zna-cz co wpływa na warto pracy. Dobrym pomysłem było zamieszzna-czenie na pozna-cz tku ka dego z tekstów kolorowego logo danej stacji/sieci.
Forma przewodnika ma jednak i słabe strony; najistotniejsz jest to, e opracowanie ju w momencie wydania sprawia wra enie nieco zdezaktualizowanego. Wydana w 2016 r. ksi ka przedstawia stan rozgło ni regionalnych na koniec grudnia 2014 r. W przypadku funkcjonuj cych instytucji oczywiste jest, e kolejne lata przynosz zmiany zarówno kadrowe, jak i programowe, a nawet nazwy stacji (patrz: poprzednio Polskie Radio Merkury, obecnie Polskie Radio Pozna ). Warto jednak podkre li , e mocne strony formy, jak jest przewodnik, przewa aj nad jej – wspomnian – słab stron .
Czytelnik, zwłaszcza badacz, w którego obszarze zainteresowa naukowych znajduje si radiofonia, mo e mie niedosyt dotycz cy prezentacji ródeł, z których korzystali autorzy poszczególnych charakterystyk. Brak bibliografii, czy to zamieszczonej po ka -dym z artykułów, czy to zbiorowej dla całej publikacji, umieszczonej na ko cu ksi ki,
RECENZJE
147
powoduje, e czytelnik zmuszony jest wyławia ródła z przypisów. Wydaje si , e bibliografia jako dodatkowy element struktury pracy wzbogaciłaby analizowany prze-wodnik, umo liwiaj c czytelnikowi dost p w jednym miejscu do całej literatury, z której korzystali poszczególni autorzy.
Mimo powy szych uwag nale y wyra nie podkre li , e publikacja stanowi bogat baz ródłow dotycz c radia regionalnego i lokalnego w Polsce za lata 1990-2014. Bez w tpienia, praca stanowi wa ny wkład do bada nad radiofoni regionaln i lokaln .
Agnieszka Łukasik-Turecka Instytut Nauk Politycznych i Spraw Mi dzynarodowych KUL aturecka@kul.pl