Zarys budowy i ewolucji tektonicznej waryscyjskiej struktury Sudetów – polemika

Zarys budowy i ewolucji tektonicznej waryscyjskiej struktury Sudetów

– polemika

Zbigniew Cymerman

Na tle z³o¿onej budowy waryscyj-skiego masywu czewaryscyj-skiego jego pó³noc-no-wschodnia czêœæ, po³o¿ona ju¿ poza pó³nocnoczeskim basenem kredowym, cechuje siê niezwykle skomplikowan¹ budow¹ geologiczn¹. Ogromne zró¿nico-wanie litologiczne, stratygraficzne i stru-kturalne tej czêœci masywu czeskiego by-³o obrazowo opisywane jako tzw. mozai-kowa budowa Sudetów. Rozpoznanie tej budowy, a zw³aszcza jej ewolucji waryscyjskiej by³o od ponad stule-cia prawdziwym wyzwaniem, szczególnie dla tektoników (Suess, 1912; Kossmat, 1927; Teisseyre, 1956; Oberc, 1972, 1977; Chaloupský, 1989; Matte i in., 1990; Cymer-man, 1991; Cymerman & Piasecki, 1994; Mierzejewski, 1994; Don, 1995; ¯elaŸniewicz, 1997; Aleksandrowski & Mazur, 2002). Dlatego te¿ opublikowany niedawno na ³amach Przegl¹du Geologicznego artyku³ Mazura, Alek-sandrowskiego i Szczepañskiego (Mazur i in., 2010a) powinien wzbudziæ zainteresowanie nie tylko tektoników, ale i du¿o wiêkszego grona czytelników.

Autorzy we wstêpie podkreœlali, ¿e ich artyku³ jest znacznie rozszerzon¹ i zmodyfikowan¹ wersj¹ referatu przedstawionego na XVI ZjeŸdzie Stowarzyszenia Geolo-gów Wychowanków Uniwersytetu Wroc³awskiego (s. 133– 134, op.cit.). Zrozumia³e jest, ¿e materia³y z sesji naukowej s¹ rzadko cytowane ze wzglêdu na ograniczony kr¹g od-biorców, dlatego ich bardziej rozbudowana i zmodyfiko-wana wersja powinna byæ opublikozmodyfiko-wana w poczytnym czasopiœmie geologicznym. Zatem cel publikacji referatu by³ jasny i chwalebny, gdyby tylko nie fakt, ¿e rozszerzon¹ jego wersjê opublikowali prawie ci sami autorzy kilka lat wczeœniej w Geological Quarterly (Mazur i in., 2006). Œwiadczy o tym dobitnie m.in. ju¿ samo porównanie za-mieszczonych w obu publikacjach rycin. Rycina 1 (Mazur i in., 2010a) jest kolorow¹ i o wiêkszych rozmiarach wersj¹ figury 12 (Mazur i in., 2006), natomiast rycina 2 (Mazur i in., 2010a) to nieco zmieniona, kolorowa wersja figury 2 (Mazur i in., 2006). Rycina 3, podpisana jako mapa tekto-niczna Sudetów (Mazur i in., 2010a), jest kopi¹ figury 3, prawid³owo okreœlonej jako przegl¹dowa mapa geologicz-na Sudetów (Mazur i in., 2006), a rycigeologicz-na 5 (Mazur i in., 2010a) to kolorowa wersja figury 4 (Mazur i in., 2006). Tylko rycina 4 z przekrojami geologicznymi jest nowym elementem graficznym analizowanego tu artyku³u.

Jaki zatem by³ cel publikacji tej skróconej wersji wczeœ-niejszego, syntetycznego tekstu o waryscyjskiej orogene-zie po³udniowo-zachodniej Polski (Mazur i in., 2006)? Wed³ug autorów analizowany tu artyku³ mia³ stanowiæ zwiêz³y – i ze wzglêdów objêtoœciowych nieco selektywny, jeœli chodzi o dobór przedstawionych jednostek

struktu-ralnych i cytowan¹ literaturê – przegl¹d obecnego stanu wiedzy dotycz¹cej pozycji tektonicznej, budowy i historii rozwoju przedpermskiego piêtra strukturalnego Sudetów (s. 133, Mazur i in., 2010a). Czy mo¿na uznaæ go za taki rzetelny przegl¹d aktualnego stanu wiedzy dotycz¹cej wa-ryscyjskiej tektoniki Sudetów? Na to pytanie najlepiej od-powiedz¹ dane zaczerpniête z cytowanej literatury. W ana-lizowanym artykule zamieszczono 97 pozycji literaturo-wych, w tym 22 publikacje o tektonice w Sudetach, któ-rych autorem lub wspó³autorem by³ Mazur. We wczeœniej-szej publikacji z 2006 r. by³o 240 referencji, w tym 12 arty-ku³ów Mazura jako autora lub wspó³autora (Mazur i in., 2006). Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e w artykule z 2010 r. jest tylko 6 nowych publikacji po 2006 r. i wszystkie autorów omawia-nego artyku³u lub wczeœniejszej publikacji (Mazur i in., 2006).

Czy¿by celem omawianego tu artyku³u by³o udostêp-nienie szerszym krêgom polskiej spo³ecznoœci geologicznej wspó³czesnych koncepcji i wyników badañ, rozproszonych w ró¿nych Ÿród³ach, zwykle anglojêzycznych i czêsto opu-blikowanych za granic¹, a przez to trudno dostêpnych dla wiêkszoœci czytelników (s. 133, Mazur i in., 2010a)? Je¿eli tak, to dlaczego pominiêto w tym artykule nie tylko cyto-wania, ale przede wszystkim dyskusjê z wynikami prac strukturalnych i kinematycznych dla najwiêkszych jedno-stek tektonicznych Sudetów, takich jak metamorficzny kompleks kaczawski czy kopu³a orlicko-œnie¿nicka (Cymerman, 1997, 2002)? Dlaczego Czytelnik nie zosta³ poinformowany o nowych i wa¿nych pracach na temat ewolucji tektonometamorficznej ró¿nych jednostek sudec-kich (Manecki, 2004; Gordon i in., 2005; Jastrzêbski, 2005; Lange i in., 2005b; Schneider i in., 2006)? Dlaczego pomi-niêto informacje o opublikowanych, odmiennych geodyna-micznych modelach orogenez paleozoicznych, a nawet ka-domskich w po³udniowo-zachodniej Polsce (Chaloupský, 1989; Mierzejewski, 1994; Don, 1995; ¯elaŸniewicz, 1997; Unrug i in., 1999; Cymerman, 2000a; Winchester i in., 2002)? Dlaczego nie podjêto dyskusji na temat pozycji ter-ranu sowiogórskiego jako ewentualnego fragmentu ³uku peryba³tyckiego (Cymerman, 1998a, 2000a, b)?

Pozostawmy te pytania bez odpowiedzi, chocia¿ rzetel-noœæ cytowania literatury przedmiotu nie powinna podle-gaæ dyskusji, tak jak i obiektywne przedstawienie kon-cepcji odmiennych ni¿ w³asny, wielokrotnie ju¿ publiko-wany model ewolucji waryscyjskiej Sudetów. Analiza opu-blikowanego artyku³u dotyczy tak¿e innych wa¿nych kwe-stii, które po³¹czy³em w kilka grup problemowych. S¹ to takie zagadnienia jak: nazewnictwo i podzia³ jednostek tek-tonicznych po³udniowo-zachodniej Polski, problem terra-nów sudeckich, dane strukturalne i kinematyczne oraz mo-del proponowanej waryscyjskiej orogenezy w Sudetach.

998

Przegl¹d Geologiczny, vol. 58, nr 10, 2010

1

Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa, zbigniew.cymerman@ pgi.gov.pl

999 Przegl¹d Geologiczny, vol. 58, nr 10, 2010

Tab. 1. Nazewnictwo jednostek tektonicznych stosowanych przez niektórych autorów dla wybranych elementów struktury bloków sudeckiego i przedsudeckiego

Oberc (1972, 1977)

Mazur i in. (2006)

¯elaŸniewicz & Aleksandrowski (2008)

Mazur i in. (2010a) strefa kaczawska

Góry Kaczawskie zone

Kaczawa Metamorphic Unit

pasmo kaczawskie

Kaczawa Belt

metamorfik kaczawski

Kaczawa Metamorphic Belt Lusatian Massif masyw ³u¿ycko-izerski

Lusatia-Izera Massif masyw ³u¿ycki Lusatian Massif Karkonosze-Izera Massif masyw ³u¿ycko-izerski

Lusatian-Izera Massif masyw karkonosko-izerski_{Izera-Karkonosze Massif}

metamorfik izerski

Góry Izerskie metamorphic massif

Izera Massif masyw izerski

Izera Massif

jednostka po³udniowych Karkonoszy

South Karkonosze unit

South Karkonosze Unit

jednostka po³udniowych Karkonoszy

South Karkonosze Unit

metamorfik wschodnich i po³udnio-wo-wschodnich Karkonoszy

East and South-East Karkonosze metamorphic

Izera-Kowary Unit metamorfik po³udniowych i

wschodnich Karkonoszy

South and East Karkonosze Metamorphic Belt

metamorfik Rudaw Janowickich

Rudawy Janowickie Metamorphic Belt

Leszczyniec Unit jednostka Leszczyñca

Leszczyniec Unit struktura Œwiebodzic Œwiebodzice structure Œwiebodzice Sedimentary Unit struktura Œwiebodzic

Œwiebodzice Structural Unit

depresja Œwiebodzic

Œwiebodzice Basin

blok sowiogórski

Góry Sowie Block

Góry Sowie Massif

masyw Gór Sowich

Góry Sowie Massif

masyw sowiogórski

Góry Sowie Massif

piêtro intruzyjne m³odoassyntyjskie

early Assyntian intrusive stage

Central Sudetic Ophiolite

ofiolit œrodkowosudecki

Central Sudetic Ophiolite

ofiolit œródsudecki

Intra-Sudetic Ophiolite

synklinorium Wzgórz Niemczañskich

Wzgórza Niemczañskie Synclinorium

Niemcza Shear Zone

strefa Niemczy

Niemcza Zone

strefa œcinania Niemczy

Niemcza Shear Zone Kamieniec

Metamorphic Belt

pasmo kamienieckie / pasmo metamor-ficzne Kamieñca Z¹bkowickiego

Kamieniec Belt / Kamieniec Z¹bkowicki Metamorphic Belt metamorfik niemczañsko-kamieniecki Niemcza-Kamieniec Metamorphic Belt struktura Wzgórz Strzeliñskich

Wzgórza Strzeliñskie structure

Strzelin Massif masyw strzeliñski

Strzelin Massif

masyw gnejsowo-granitowy Strzelina

Strzelin Gneiss-Granite Massif

masyw strzeliñski

Strzelin Massif

struktura bardzka

Góry Bardzkie structure

Bardo

Sedimentary Unit

struktura bardzka

Bardo Structural Unit

struktura bardzka

Bardo Structural Unit

metamorfik k³odzki pó³nocny i oko-lic Bo¿kowa (struktura k³odzka)

north K³odzko and vicinity of Bo¿kow (K³odzko structure) meta-morphic complex

K³odzko

Metamorphic Unit

metamorfik k³odzki / masyw k³odzki

K³odzko Massif

k³odzki masyw metamorficzny

K³odzko Metamorphic Massif

metamorfik k³odzki

K³odzko Metamorphic Massif

Orlica-Œnie¿nik Massif kopu³a orlicko-œnie¿nicka Orlica-Œnie¿nik Dome masyw orlicko-œnie¿nicki Orlica-Œnie¿nik Massif metamorfik Gór Bystrzyckich i Gór Orlickich

Góry Bystrzyckie and Góry Orlickie metamorphic massif

Orlica Massif masyw orlicki

Orlica Massif Nové Mìsto Belt pasmo Nového Mìsta

Nové Mìsto Belt

metamorfik Nového Mìsta

Nové Mìsto Metamorphic Belt

metamorfik œnie¿nicki, Krowiarek, Gór Bialskich i Gór Z³otych

Œnie¿nik, Krowiarki, Góry Bialskie, Góry Z³ote metamorphic massif

Œnie¿nik Massif kopu³a orlicko-œnie¿nicka

Orlica-Œnie¿nik Dome

masyw Œnie¿nika

Œnie¿nik Massif Staré Mìsto Belt strefa morawsko-œl¹ska

Moravo-Silesian Zone

pasmo Starého Mesta

Staré Mìsto Belt

pasmo Starého Mesta

Staré Mìsto Belt

jednostka Vrbna Vrbno unit strefa morawsko-œl¹ska Moravo-Silesian Zone kopu³a Desny Desná Dome jednostka Branny Branna unit Keprnik Nappe Desná Dome masyw Jeseników Jeseniky Massif

kopu³a Desny i kopu³a Keprnika

Domes of Desna and Keprnik

Zábøeh Unit pasmo Zabøehu

Zabøeh Belt

metamorfik zabrzeski

Problemy z nazewnictwem jednostek tektonicznych pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego

Autorzy w przyjêtym nazewnictwie jednostek struktu-ralnych Sudetów starali siê wykazaæ pewn¹ elastycznoœci¹ (s. 135, Mazur i in., 2010a). Czy mo¿na by³o z jednej strony wcieliæ w ¿ycie postulaty […] regionalizacji tektonicznej Polski przy jednoczesnym szacunku do przyjêtych od daw-na daw-nazw tradycyjnych (s. 135, op.cit.), przedstawiaj¹c zara-zem w³asne preferencje terminologiczne? Po czêœci ne-gatywn¹ odpowiedŸ na to pytanie zawiera tabela 1. Zesta-wiono w niej nazwy niektórych dolnoœl¹skich jednostek tektonicznych z terminami tradycyjnymi (Oberc, 1972, 1977), nazwami postulowanymi ostatnio przy próbie regionaliza-cji tektonicznej po³udniowo-zachodniej Polski (¯elaŸnie-wicz & Aleksandrowski, 2008) oraz przyjêtymi przez autorów omawianego tu artyku³u i ich wczeœniejszej publi-kacji (Mazur i in., 2006, 2010a). Zestawienie to obejmuje wybrane elementy struktury Sudetów i podane jest wraz z terminami anglojêzycznymi – dla podkreœlenia znacznych rozbie¿noœci nomenklaturowych nawet u tych samych autorów. Z analizy tabeli wynika, ¿e sprawa nazewnictwa i podzia³u jednostek tektonicznych pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego pozostaje nadal otwarta – mimo próby regionalizacji tektonicznej po³udniowo-zachodniej Polski (¯elaŸniewicz & Aleksandrowski, 2008) oraz opu-blikowania Tectonic Map of the Sudetes and Fore-Sudetic Block 1 : 200 000 (Cymerman, 2004).

Problemy podejrzanych terranów tektonostratygraficznych w pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego

Problematyka terranów zajmuje w omawianej publika-cji tylko pó³ akapitu, chocia¿ termin terran jest jednym z kilku s³ów kluczowych (Mazur i in., 2010a). Wszystkie ter-rany dolnoœl¹skie zosta³y zaliczone do zespo³u terranów armorykañskich, chocia¿ na szkicu paleogeograficznym z wczesnego dewonu (ryc. 1, op.cit.) zlokalizowano je bli¿ej wschodniej czêœci Awalonii i po³udniowo-zachodniej Bal-tiki ni¿ pó³nocnej peryferii superkontynentu Gondwana. Na szkicu tym, w obrêbie nadsubdukcyjnej p³yty Laurusii, zaznaczono jeden wyspowy terran, natomiast na przekroju pojawi³y siê dwa terrany – œnie¿nicki i morawski. Terran k³odzko-sowiogórski we wczesnym dewonie mia³by siê znajdowaæ na po³udnie od terranu morawskiego, oddzielo-nego basenem za³ukowym od Brunovistulicum. Ta ostatnia jednostka tektoniczna by³a uwa¿ana albo za wschodni¹ czêœæ Awalonii (np. Friedl i in., 2000), albo za jeden z terra-nów peryba³tyckich (np. Be³ka i in., 2002). Cymerman (2000a) uwa¿a³ terran morawsko-œl¹ski, z Brunovistuli-cum jako jego zasadniczym elementem sk³adowym, po-dobnie jak terrany ³u¿ycki i Tepli-Barrandianu, za mikro-p³yty Proto-Gondwany, oderwane od tego superkontynentu podczas kambro-ordowiku. Kluczow¹ rolê w rozwoju stru-kturalnym pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego przypisywa³ skoœnej akrecji terranu sowiogórskiego w sy-lurze i dewonie i uzna³ go za rozcz³onkowany tektonicznie fragment ³uku peryba³tyckiego (Cymerman, 1998, 2000a, b).

Pozostaje pytanie, dlaczego w przegl¹dzie obecnego stanu wiedzy dotycz¹cej pozycji tektonicznej, budowy i historii rozwoju przedpermskiego piêtra strukturalnego

Su-detów (s. 133, Mazur i in., 2010a) usuniêto model z 8 terra-nami w Sudetach? Czytelnik powinien wiedzieæ, dlaczego – tym bardziej, ¿e model ten w artykule Mazura i in. (2006) zajmowa³ a¿ 12 akapitów tekstu. Dlaczego termin terrany, chocia¿ podany jako s³owo kluczowe, zast¹piono w anali-zowanej pracy okreœleniem strefy? Dlaczego na rycinie 2 zaznaczono tylko 2 terrany spoœród 8 wydzielonych w Su-detach (Aleksandrowski & Mazur, 2002; Mazur i in., 2006)?

Problemy z danymi strukturalnymi i kinematycznymi z pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego

Od kilkunastu lat autorzy omawianego artyku³u nie opu-blikowali nowych danych strukturalnych i kinematycznych dla Sudetów (Aleksandrowski i in., 1997). Wyj¹tkiem jest monografia poœwiêcona ewolucji strukturalnej metamor-ficznego kompleksu k³odzkiego (Mazur, 2003). Od dwóch dekad zak³adane s¹ prawoskrêtne przemieszczenia przesuw-cze na uskoku œródsudeckim (Aleksandrowski, 1990) – po-mimo wykazania tam lewoskrêtnych i transtensyjnych prze-mieszczeñ podatnych o zwrocie strop ku NW do WNW (Oliver i in., 1993; Johnston i in., 1994; Cymerman, 1994, 1998b, 1999). Dlaczego na mapie tektonicznej Sudetów (ryc. 3, Mazur i in., 2010a) nie zaznaczono kierunków i zwrotów przemieszczeñ tektonicznych, mimo ¿e na obu przekrojach geologicznych wskazano kinematykê w obrê-bie niektórych jednostek tektonicznych (np. masywu izer-skiego i metamorfiku k³odzkiego)? Na rycinie 4 przedsta-wiono taki sam zwrot przemieszczeñ strop ku NW w meta-morficznych kompleksach izerskim i kaczawskim (op.cit.).

Dlaczego – po prawie dwóch dekadach od rozpoznania w kompleksach metamorficznych w Sudetach dominuj¹-cego rozwoju stref œcinania podatnego (Cymerman, 1991, 1992) – pomija siê ich znaczenie w budowie i ewolucji waryscyjskiego orogenu w pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego? Ortognejsy z metamorficznych kom-pleksów Dolnego Œl¹ska rozwija³y siê z kambro-ordowic-kich granitoidów w wyniku procesu mylonityzacji zwi¹-zanego z deformacj¹ rotacyjn¹ (œcinaniem prostym). Tym-czasem w analizowanym artykule mylonity – jako osobne wydzielenie litologiczne – zaznaczono jedynie w w¹skiej strefie œcinania Niemczy i Skrzynki (Mazur i in., 2010a). Stanowi to oko³o 10% ods³oniêtych ska³ mylonitycznych na blokach sudeckim i przedsudeckim.

Dlaczego dla zespo³u p³aszczowin wschodniosudec-kich i wnêtrza masywu orlicko-œnie¿nickiego narysowano przemieszczenia ku SE (ryc. 4, op.cit.), a w tekœcie podano prawid³owo ich nasuwanie ku NE do NNE w re¿imie pra-woskrêtnej transpresji? Dlaczego w rozwa¿aniach kinema-tycznych pominiêto znaczenie skierowanego ku WSW ko-lapsu ekstensywnego w zachodniej czêœci kopu³y (p³asz-czowiny) Keprnika i jednostki Branny (Cymerman, 1993, 1997)?

Problemy z modelem

proponowanej orogenezy waryscyjskiej w pó³nocno-wschodniej czêœci masywu czeskiego

W streszczeniu omawianego artyku³u podano, ¿e wie-loetapowa akrecja podczas sukcesywnych zjawisk kolizyj-nych zwi¹zana by³a z zamykaniem Oceanu Rei (basenu saksoturyñskiego), natomiast na rycinie 1 przedstawiono zamykanie jeszcze trzech innych basenów oceanicznych: 1000

œrodkowosudeckiego, Starého Mìsta i morawsko-œl¹skie-go (Mazur i in., 2010a). Dlaczemorawsko-œl¹skie-go nie napisano nic ani o ro-zwoju tych basenów, ani o dowodach na ich istnienie? Dla-czego nie wspomniano w tekœcie o przeskoku strefy sub-dukcji z pó³nocnych brzegów terranu k³odzko-sowiogór-skiego na jego po³udniowy sk³on w œrodkowym dewonie, co sugeruje rycina 1 (op.cit.)? Jakie s¹ dowody, ¿e terran œnie¿nicki zalega na ofiolicie œrodkowosudeckim, a ten ostatni nasuniêty jest na masyw Gór Sowich (ryc. 1, op.cit.)? W tekœcie podkreœlano, ¿e ofiolit œrodkowosudec-ki ma byæ p³aszczowin¹ nadœcielaj¹c¹ masyw sowigórsœrodkowosudec-ki (s. 141, op.cit.), a na przekroju C–D serpentynity kom-pleksu ofiolitowego podœcielaj¹ ten masyw (ryc. 4, op.cit.). Z czego wynikaj¹ te ró¿nice interpretacyjne? Dodatkowo, analizowany przekrój C–D przez masyw sowiogórski nie jest zgodny z przekrojami dla tego masywu z innej publika-cji (¯elaŸniewicz & Aleksandrowski, 2008), ale tego same-go wspó³autora. Na tych ostatnich ofiolit œrodkowosudecki na bloku przedsudeckim podœciela prawie ca³¹ przedsu-deck¹ czêœæ masywu sowiogórskiego (op.cit.).

Dlaczego przekrój geologiczny C–D zakoñczono na masywie Wzgórz Lipowych (ryc. 4, Mazur i in., 2010a)? Widnieje on tylko na tym przekroju i brak o nim jakiejkol-wiek wzmianki w tekœcie; nie zaznaczono go na innych rycinach analizowanego artyku³u. Dlaczego przekroju C–

D nie kontynuowano na po³udniowy wschód na terenie bloku przedsudeckiego, gdzie opisano m.in. rozpoznan¹ za pomoc¹ g³êbokich wierceñ regionaln¹ strefê prawoskrêt-nego œcinania podatprawoskrêt-nego Brzeg-Nysa (Cymerman, 1991b)? Jak¹ rolê w ewolucji waryscyjskiej odegra³y masywy amfi-bolitowe NiedŸwiedzia, Jeseników i Sobotina? Dlaczego nie podano ¿adnych danych o masywie gnejsowym W¹dro¿a Wielkiego i o strefie krystalicznej Odry (¯elaŸ-niewicz & Aleksandrowski, 2008)?

Postawione tu pytania stanowi¹ zaledwie znikom¹ czêœæ w¹tpliwoœci nasuwaj¹cych siê po lekturze artyku³u. Ponie-wa¿ jego ostatnie zdanie brzmi: bardziej szczegó³owy prze-gl¹d geologii regionalnej Sudetów bêdzie tematem plano-wanych przez autorów kolejnych publikacji w Przegl¹dzie Geologicznym, relacjonuj¹cych wspó³czesny stan wiedzy o waryscydach po³udniowo-zachodniej Polski (s. 143, Mazur i in., 2010a), to mam nadziejê, ¿e zawarte w mojej polemice uwagi i liczne zapytania pomog¹ autorom w przysz³oœci bardziej obiektywnie podchodziæ do wielu trudnych i kon-trowersyjnych zagadnieñ odnosz¹cych siê do waryscydów dolnoœl¹skich. Sugerujê zw³aszcza podkreœlenie zasadni-czych ró¿nic w odmiennych interpretacjach tektonicznych i lepsz¹ dokumentacjê strukturaln¹ i kinematyczn¹ tej nie-zwykle skomplikowanej czêœci masywu czeskiego.

Zarys budowy i ewolucji tektonicznej waryscyjskiej struktury Sudetów

– odpowiedŸ

Pawe³ Aleksandrowski

, Stanis³aw Mazur

, Jacek Szczepañski

Dziêkujemy koledze Zbigniewowi Cymermanowi za wykazanie zainteresowania nasz¹ publikacj¹ (Mazur i in., 2010a), za umo¿liwienie nam spojrzenia na ni¹ niezale¿ny-mi oczyma czytelnika oraz uœwiadoniezale¿ny-mienie pewnych jej niedoskona³oœci i uchybieñ. Spieszymy zatem, by choæ pobie¿nie odpowiedzieæ na liczne krytyczne uwagi i pyta-nia zawarte w artykule dyskusyjnym (zob. Cymerman, 2010), gdy¿ obawiamy siê, ¿e odpowiedŸ pe³na wielokrot-nie przekroczy³aby objêtoœæ akceptowaln¹ przez redakcjê Przegl¹du Geologicznego.

Zbigniew Cymerman zarzuca naszemu artyku³owi brak oryginalnoœci, krytycznie dyskutuje o zgodnoœci jego tre-œci z zadeklarowanymi przez nas celami publikacji,

testuje pominiêcie licznych, istotnych Jego zdaniem, kon-cepcji i opracowañ innych autorów, a nastêpnie skupia siê na krytyce naszego, jakoby zbyt pobie¿nego i/lub nietraf-nego potraktowania kilku wyodrêbnionych przez siebie grup problemów szczegó³owych, takich jak nomenklatura jednostek strukturalnych oraz kwestie „podejrzanych” ter-ranów tektonostratygraficznych, danych strukturalno-ki-nematycznych i braku detali interpretacyjnych w naszym zgeneralizowanym opisie skutków deformacji waryscyj-skiej w Sudetach. Po przeczytaniu ca³oœci artyku³u dysku-syjnego z silniejszym ni¿ zwykle nastawieniem autokry-tycznym po raz kolejny pogr¹¿yliœmy siê w lekturze w³as-nej publikacji, staraj¹c siê spojrzeæ na zawarte w niej sfor-mu³owania mo¿liwie obiektywnie i rozwa¿aj¹c zasadnoœæ uwag naszego Polemisty. Zauwa¿yliœmy wtedy racjonal-noœæ zarzutu o niepe³nej zgodnoœci sformu³owanych przez nas celów z treœci¹ naszego artyku³u, pozosta³e zaœ elementy krytyki wyda³y siê nam w znacznej mierze nieuzasadnione.

Przedstawione cele artyku³u a ich realizacja – nasze niew¹tpliwe niedopatrzenie

Z pewn¹ pokor¹ przyjmujemy krytykê dotycz¹c¹ reali-zacji w naszym artykule celów okreœlonych jako przegl¹d

1001 Przegl¹d Geologiczny, vol. 58, nr 10, 2010

J. Szczepañski S. Mazur

P. Aleksandrowski

1

Uniwersytet Wroc³awski, Instytut Nauk Geologicznych, pl. Borna 9, 50-204 Wroc³aw; pawel.aleksandrowski@ing.uni.wroc.pl, stanislaw.mazur@ing.uni.wroc.pl, jacek.szczepanski@ing.uni.wroc.pl

2