V Polska Konferencja Paleobotaniki Czwartorzêdu pt. Cz³owiek i jego wp³yw
na œrodowisko przyrodnicze w przesz³oœci i czasach historycznych
Górzno, 13–17.06.2011
W dniach 13–17 czerwca 2011 r. w Oœrodku Eduka-cji Ekologicznej Wilga w Górznie odby³a siê jubileuszowa 5. konferencja paleobotaniczna. G³ównymi jej organizato-rami byli Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) oraz dwa instytuty Uniwer-sytetu Miko³aja Kopernika (UMK), tj. Instytut Archeologii oraz Instytut Geografii. Organizatorzy spotkania otrzymali te¿ wsparcie ze strony dyrekcji trzech parków krajobrazo-wych, na terenie których odbywa³a siê czêœæ terenowa kon-ferencji. Komitetem organizacyjnym znakomicie kierowali dr Hanna Winter z PIG-PIB oraz dr Agnieszka M. Noryœ-kiewicz i dr Miros³aw T. Karasiewicz z wymienionych ju¿ instytutów UMK. Organizatorom nale¿y pogratulowaæ nie tylko trafnego wyboru miejsca spotkania, zlokalizowa-nego w przepiêknej scenerii jezior M³yñskiego i Górzneñ-skiego, ale przede wszystkim jej wysokiego poziomu mery-torycznego oraz perfekcyjnie przygotowanych materia³ów konferencyjnych, obejmuj¹cych streszczenia referatów i posterów, a tak¿e bardzo starannie sporz¹dzon¹ dokumen-tacjê 11 stanowisk terenowych.
W konferencji wziê³o udzia³ pond 50 osób reprezentu-j¹cych prawie wszystkie oœrodki naukowe w Polsce podej-muj¹ce interdyscyplinarn¹ problematykê wieloaspekto-wych rekonstrukcji paleoœrodowiskowieloaspekto-wych. Nale¿y tak¿e odnotowaæ udzia³ przedstawicieli Instytutu Botanicznego Czeskiej Akademii Nauk. Aktywnoœæ badaczy posiada-j¹cych szeroki wachlarz zainteresowañ – pocz¹wszy od botanicznych i paleobotanicznych po paleogeograficzne, geomorfologiczne i archeologiczne – zaowocowa³ meryto-ryczn¹ i wielow¹tkow¹ dyskusj¹ zarówno w trakcie sesji referatowej i posterowej, jak i podczas trzydniowych sesji terenowych.
Uczestnicy konferencji w jej pierwszym dniu wys³u-chali 20 referatów obejmuj¹cych problematykê paleobota-niczn¹ i paleoekologiczn¹ ze znacz¹cym akcentem wp³ywu cz³owieka na przekszta³cenia krajobrazowe. Istotnym ele-mentem kilku referatów by³y nowe ujêcia metodyczne i próby oryginalnych interpretacji paleoœrodowiskowych. Pojawi³y siê pierwsze doniesienia o mapach izopolowych eemskiej roœlinnoœci Polski oraz holoceñskiej roœlinnoœci Karpat. Czêœæ referatów skoncentrowana by³a na wielo-aspektowej analizie póŸnoglacjalnych i holoceñskich osa-dów biogenicznych, tempie ich sedymentacji oraz zna-czeniu paleoekologicznym i paleogeograficznym. W kilku wyst¹pieniach w sposób szczególny podkreœlono antropo-geniczne przekszta³cenia œrodowiskowe zapisane zmianami szaty roœlinnej pocz¹wszy od wczesnego neolitu po czasy historyczne. Referaty wyg³oszono w czterech sesjach, które prowadzili profesorowie Leon Andrzejewski, Ma³gorzata
Lata³owa, Miros³aw Makohonienko oraz Krystyna Milecka. Pierwszy dzieñ konferencji zakoñczy³a sesja posterowa, któr¹ bardzo sprawnie kierowa³a dr hab. Dorota Nalepka. W trakcie tej sesji wys³uchano krótkich komunikatów 20 referentów. W zasadzie wszystkie postery wyró¿nia³y siê wysokim poziomem merytorycznym i edytorskim.
Czêœæ terenow¹ 5. paleobotanicznej konferencji przy-gotowali przedstawiciele Toruñskiego Oœrodka Nauko-wego. Znakomicie wybrane stanowiska obejmowa³y kraj-obrazy m³odoglacjalne pojezierz Brodnickiego, Che³miñ-skiego i DobrzyñChe³miñ-skiego oraz Kotliny Grudzi¹dzkiej w Dolinie Dolnej Wis³y. Uczestnicy sesji terenowej mieli wyj¹tkow¹ okazjê poznania nie tylko niepowtarzalnych walorów przyrodniczych prezentowanych stanowisk i ich okolic, ale równie¿ ich bogatej przesz³oœci historycznej. Dyskusj¹ naukow¹ w czasie pierwszego dnia na trasie Górzno–Rypin–Zbójenko–Golub–Dobrzyñ–Gronowo kie-rowa³ dr hab. Juliusz Twardy, natomiast drugiego, w którym koncentrowano siê na archeologicznych aspektach sta-nowisk w Ka³dusie i Grucznie, dyskusji przewodzi³ pisz¹cy to sprawozdanie. Dodatkow¹ atrakcj¹ przedostat-niego dnia konferencji by³a krótka wizyta w Chrystkowie, gdzie dyrektor Zespo³u Parków Krajobrazowych Che³miñ-skiego i NadwiœlañChe³miñ-skiego dr Jaros³aw Paj¹kowski na tle chaty z 1770 r., bêd¹cej charakterystycznym zapisem osad-nictwa menonickiego, opowiada³ o historii i g³ównych problemach parku. Wspomniana chata aktualnie pe³ni funk-cjê dydaktyczno-muzealn¹. Ostatni¹, krótsz¹ czêœci¹ sesji terenowej, która dotyczy³a g³ównie wyników interdy-scyplinarnych analiz osadów biogenicznych pobranych w zag³êbieniu wytopiskowym w rezerwacie Retno, kierowa³ dr hab. Adam Walanus. Sporo interesuj¹cych informacji o krajobrazowych i przyrodniczych walorach parków kraj-obrazowych Górzneñskiego i Brodnickiego przedstawili ich dyrektor dr Marian Tomoñ oraz Karolina Witkowska.
Jubileuszow¹ konferencjê paleobotaniczn¹ uznano za spotkanie niezwykle udane, które niew¹tpliwie zaowocuje dalszym rozwojem interdyscyplinarnych badañ z pograni-cza paleobotaniki, archeologii i paleogeografii. Na koniec warto podkreœliæ znakomit¹, kole¿eñsk¹ atmosferê panu-j¹c¹ podczas 4-dniowej konferencji, któr¹ umila³y ogniska, uroczysta kolacja oraz niespodzianka w postaci „impulsu kulinarnego” przygotowanego przez studentki archeologii UMK oraz Towarzystwo Przyjació³ Doliny Dolnej Wis³y na ostatnim stanowisku terenowym w Grucznie.
Uczestnicy V Polskiej Konferencji Paleobotaniki Czwartorzêdu rozstawali siê z nadziej¹ na kolejne równie owocne spotkanie za dwa lata.
Leon Andrzejewski Serwis fotograficzny na str. 644
606
V Polska Konferencja Paleobotaniki Czwartorzêdu pt. Cz³owiek i jego wp³yw
na œrodowisko przyrodnicze w przesz³oœci i czasach historycznych
Górzno, 13–17.06.2011 (patrz str. 606)
644 Ryc. 2. Rynny subglacjalne na Ziemi Che³miñskiej – jezioro Mlewickie (okolice Che³m¿y). Obie fot. T. Karasiewicz
