Politechnika Szczeciska
Streszczenie
Celem artykułu jest przedstawienie metody rozwizania problemu dotyczcego zaangaowania pracowników w projekty informatyczne z wykorzystaniem modelu matematycznego. Na podstawie zebranych danych empirycznych wpływajcych na zaangaowanie pracowników zostanie zaproponowany model matematyczny oraz przedstawione rozwizanie w postaci wzoru, który umoliwi wyliczy, jak równie sterowa zaangaowaniem osób biorcych udział w projektach.
Słowa kluczowe: projekty informatyczne, model matematyczny, zaangaowanie w projekty 1. Wstp i opis problemu
Celem wykonywanego zadania jest rozwizanie problemu zwizanego z zaangaowania pra-cowników w projekty informatyczne w organizacji, w której wytwarzane jest oprogramowanie. Zaangaowanie jest bardzo wanym czynnikiem, gdy wpływa na terminowo wykonanych prac, ch samodzielnego rozwizywania czsto trudnych problemów. Parametr ten wpływa w znaczcy sposób na działalno firmy, poniewa odzwierciedla wiarygodno zespołu pracujcego przy projektach, gdy przy pracujcej wydajnie grupie programistów, produkty w postaci programów oddawane s na czas oraz posiadaj odpowiednie cechy jakociowe. Umoliwia to sprawne i ter-minowe wdroenie rozwiza wspomagajcych funkcjonowanie firmy. Dlatego te wane jest aby mie informacje, w jaki sposób róne czynniki wpływaj na poziom zaangaowania pracowników. 2. Dane oraz ich opis
W zwizku z postawionym powyej problemem zostały zebrane dane empirycznie dotyczce stopnia zaangaowania w projekty informatyczne. Poniej znajduje si tabela z zebranymi danymi
Tabela 1. Dane empiryczne moliwo rozwoju x1 Dowiadczenie x2 sposób kierowania x3 Stopie zaangaowania y 2 2 2 3 1 3 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 2 3 1 2 3 2 2 3
moliwo rozwoju x1 Dowiadczenie x2 sposób kierowania x3 Stopie zaangaowania y 3 3 2 3 1 1 3 1 2 2 3 3 2 1 3 2 1 3 3 1 1 1 3 2 3 3 3 3 3 1 3 2 3 2 3 3 1 2 3 2
ródło: badanie własne
Przy czym parametry wejciowe x1, x2, oraz x3 maj nastpujce znaczenie :
Parametr x1 - moliwoci rozwoju zawodowego pracowników w postaci uczestnictwa w szkole-niach, seminariach, konferencjach, moliwoci zdobywania certyfikatów z wiedzy zawodowej (z dziedziny informatyki). Wartoci parametru mog si kształtowa w zakresie 0 <= x1 <= 3, natomiast wartoci zebrane w tabeli maj nastpujce znaczenie:
• warto liczbowa 0 – brak moliwoci skorzystania ze szkole
• warto liczbowa 1 - niska – moliwo skorzystania ze szkole dwa razy w roku • warto liczbowa 2 - rednia – moliwo skorzystania ze szkole cztery razy w roku • warto liczbowa 3 – wysoka – czsta moliwo korzystania z wymienionych
moli-woci, powyej szeciu razy do roku
Parametr x2 - dowiadczenie zawodowe pracownika w obszarze wykonywanych zada. Wartoci parametru mog si kształtowa w zakresie 0 <= x2 <= 3, natomiast wartoci zebrane w tabeli maj nastpujce znaczenie:
• warto liczbowa 0 – całkowity brak dowiadczenia zawodowego • warto liczbowa 1 – niskie – dwu letnie dowiadczenie zawodowe • warto liczbowa 2 – rednia – cztero letnie dowiadczenie zawodowe • warto liczbowa 3 – wysokie – powyej sze lat dowiadczenia
Parametr x3 - sposób kierowania zespołem pod ktem nadzoru nad pracownikami. Wartoci pa-rametru mog si kształtowa w zakresie 0 <= x3 <= 3, natomiast wartoci zebrane w tabeli maj nastpujce znaczenie:
• warto liczbowa 0 – brak nadzoru nad pracownikami
• warto liczbowa 1 - lekki nadzór – kontrole, sprawdzanie pracy, proby o raporty kil-ka razy do roku
• warto liczbowa 2 - redni nadzór - kontrole, sprawdzanie pracy, proby o raporty kilka razy w miesicu
• warto liczbowa 3 - intensywny nadzór - kontrole, sprawdzanie pracy, proby o ra-porty co najmniej raz na dzie
Parametr wyjciowy y przedstawia sposób zaangaowania osób w projekty informatyczne. Za-kres parametru wyznacza si od wartoci zero, czyli całkowitego braku zaangaowania po 3, czyli całkowite zaangaowanie. Wartoci porednie, które s wyra nie identyfikowalne, to 1 – niskie zaangaowanie oraz 2 – rednie zaangaowanie.
3. Model oraz rozwizanie problemu
Model dla problemu mona przedstawi za pomoc poniszego schematu funkcjonalnego [1]:
Rys.1. Model matematyczny układu
Ze wzgldu na okrelenie charakterystyki systemu na podstawie danych dowiadczalnych oraz model z liniowym układem statycznym o jednym wyjciu, naley zastosowa metod najmniej-szych kwadratów z zastosowaniem zadania statycznego.
Funkcja celu przyjmuje wówczas nastpujc posta :
F(x1, x2, x3) = a1*x1 + a2*x2 + a3*x3 (1) Ograniczenia : 0 <= x1 <= 3 (2) 0 <= x2 <= 3 (3) 0 <= x3 <= 3 (4) gdzie,
x1 – moliwo rozwoju zawodowego
x2 – dowiadczenie zawodowe
x3 – sposób kierowania
Obliczenia parametrów dla równania w postaci macierzowej przedstawiaj si nastpujco [3] : A = Y*XT (X*XT)-1
Y = 3 2 2 1 2 3 3 1 3 2 1 2 3 2 3 2 X = 2 1 2 1 2 3 3 1 2 2 1 1 3 3 3 1 2 3 3 1 3 2 3 1 2 1 3 1 3 1 2 2 2 2 2 1 1 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3
Po obliczeniach macierz A przedstawia si w nastpujcy sposób :
A = a1 a2 a3
0,648816936 0,220423412 0,189290162
W zwizku z powyszym ostateczna funkcja celu przybiera nastpujc posta: F(x1, x2, x3) = 0,648816936*x1 + 0,220423412*x2 + 0,189290162*x3 (6)
Funkcja jest stale rosnca, dla podanych ogranicze dla danych wejciowych i osiga minimum dla x1=0, x2=0 oraz x3=0, natomiast maksimum dla x1=3, x2=3 oraz x3=3.
redni błd bezwzgldny pomidzy wartoci empiryczn, a wartoci obliczon według wzoru wynosi w procentach = 5,34%, natomiast redni błd wzgldny wynosi = 0,014.
4. Wnioski
Po odnalezieniu funkcji celu (6) na podstawie zebranych danych empirycznych mona jedno-znacznie stwierdzi, e w celu zwikszenia zaangaowania w projekty informatyczne osób pracu-jcych nad nimi, naley zwikszy moliwo rozwoju zawodowego, angaowa osoby z wik-szym dowiadczeniem, oraz zapewni odpowiednio wysoki poziom nadzoru. Wielko w/w trzech parametrów mona odpowiednio dopasowywa wykorzystujc odnalezion funkcj celu, aby osi-gn zamierzony poziom zaangaowania. Naley równie uwzgldni fakt, e zebrane dane doty-cz pewnej specyficznej grupy ludzi w okrelonej organizacji, tak wic wyniki przedstawione w artykule naley odnie do tego konkretnego przypadku.
Bibliografia
1. Orest S. Popov Elementy teorii systemów – systemy dynamiczne, Politechnika Szczeci-ska., Szczecin 2005
2. CRM S.A. Zarzdzanie projektami informatycznymi zgodnie z PRINCE2 oraz RUP, Warszawa 2005
3. Orest S. Popov Metody numeryczne i optymalizacja, Politechnika Szczeciska, Szczecin 1999
WORKERS ENGAGEMENT FOR COMPUTING PROJECTS Summary
The goal of the article is to present method of solving problem connected with employees motivation in the IT projects with usage of mathematical model. On the basis of collected empirical data that influences employees motivation, there will be proposed mathematical model and presented solution in the form of equation, which allows to calculate and also steer level of motivation of employees team that work in the projects.
Keywords: IT projects, mathematical model, motivation in projects
Leszek Misztal lmisztal@wi.ps.pl
Instytut Systemów Informatycznych, Wydział Informatyki, Politechnika Szczeciska ul. ołnierska 49, 71-210 Szczecin