K o n r a d Z a c h a r z e w s k i
IV Ogólnopolski Zjazd Cywilistów,
Toruń 24-25 czerwca 2011 r.
Tradycja n a u k o w y c h s p o t k a ń poświęconych ak-t u a l n y m zagadnieniem prawa cywilnego jesak-t konak-ty- konty-n u o w a konty-n a od dłuższego czasu. Tym razem w Torukonty-niu obradował Ogólnopolski Zjazd Cywilistów. Podsta-wowe kierunki debaty IV Zjazdu zostały odzwiercie-dlone w d w u c z ł o n o w y m p o d t y t u l e : „Nowy kodeks cywilny. Czyny n i e d o z w o l o n e w p r a w i e p o l s k i m i p r a w i e p o r ó w n a w c z y m " . P o d n i e s i o n a t e m a t y k a w z b u d z i ł a z a i n t e r e s o w a n i e przedstawicieli n a u k i p r a w a cywilnego wszystkich k r a j o w y c h i kilku za-granicznych o ś r o d k ó w akademickich. Prezentacja poszczególnych zagadnień została połączona z dys-kusją naukową, której podczas IV Zjazdu poświęcono w y j ą t k o w o dużo miejsca.
Gości IV Zjazdu w imieniu organizatorów powita-ła prof. M. Dragun-Gertner (UMK), Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego. Następnie prof. D. Janic-ka, Prorektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w To-runiu uroczyście otworzyła obrady. List Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego został o d c z y t a n y przez prof. T. Justyńskiego (UMK). Głos w imieniu Patronów Honorowych IV Zjazdu zabrali Prezydent Miasta T o r u n i a M. Zaleski oraz S e k r e t a r z Woje-w ó d z t Woje-w a KujaWoje-wsko-Pomorskiego M. Smoczyk (pod nieobecność P. Całbeckiego, Marszałka Województwa), w imieniu Krajowej Rady Notarialnej w y s t ą -piła not. B. Dembowska, a w imieniu organizatorów prof. A. Sokala, Dziekan Wydziału Prawa i Admini-stracji UMK w Toruniu.
Obrady IV Zjazdu zostały z a p o c z ą t k o w a n e sesją plenarną pt. „Nowy kodeks cywilny", pod przewod-nictwem prof. B. Lewaszkiewicz-Petrykowskiej (UŁ), która zabrała głos jako pierwsza, po czym poprosiła prof. Z. Radwańskiego (UAM, Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego) o zabranie głosu i wprowadzenie do dyskusji.
N a s t ę p n i e p o d p r z e w o d n i c t w e m prof. M. Paz-d a n a (US) Paz-d y s k u t o w a n o n a Paz-d t e z a m i w y s t ą p i e n i a prof. Z. R a d w a ń s k i e g o . W d e b a c i e u d z i a ł wzięli uczestniczący w panelu prof. B. Lewaszkiewicz-Pe-trykowska, prof. K. Pietrzykowski (UW, Sędzia SN), prof. A. Całus (SGH), prof. W.J. Katner (UŁ, Sę-dzia SN), prof. P. Machnikowski (UWr), prof. A. Mą-czyński (UJ), prof. R. Szostak (UE w Krakowie), prof. M. Pazdan, a w o t w a r t e j dyskusji prof. W. Ko-cot (UW), d r M . Pecyna (UJ), prof. J. Pisuliński (UJ), d r B. J a n i s z e w s k a (UW), dr M. Olechowski (UW), prof. A. Brzozowski (UW), prof. J. Błeszyński (UW), prof. T. Smyczyński (US) oraz d r K. Osajda (UW). Po ostatnim wystąpieniu do głosów sformułowanych w toku dyskusji odniósł się prof. Z. Radwański.
Sesja d r u g a p i e r w s z e g o dnia, pod p r z e w o d n i c -t w e m prof. W.J. Ka-tnera, zos-tała p o ś w i ę c o n a pro-blematyce czynów niedozwolonych. Referat otwie-rający tę część IV Zjazdu został przygotowany przez prof. M. N e s t e r o w i c z a (UMK) i prof. E. Bagińską (UMK). Wspólne wystąpienie nosiło tytuł „Tendencje rozwojowe odpowiedzialności deliktowej w końcu XX i początkach XXI wieku, a ochrona poszkodowa-nego w prawie polskim i prawie p o r ó w n a w c z y m " . Następnie prof. A. Całus z a p r e z e n t o w a ł r e f e r a t pt. „Znaczenie R o z p o r z ą d z e n i a Rzym II dla unifikacji c z y n ó w n i e d o z w o l o n y c h w p a ń s t w a c h członkow-skich UE". Z kolei prof. T. Pajor (UŁ) wygłosił referat pt. „Problem odpowiedzialności deliktowej za szkodę czysto ekonomiczną".
Po przerwie k o n t y n u o w a n o obrady sesji drugiej. Tej części IV Zjazdu przewodniczyli prof. E. Łętow-ska (INP PAN) i prof. A. Mączyński. Na p o c z ą t k u dr W. Robaczyński wygłosił przygotowany wspólnie z dr. P. Księżakiem (UŁ) referat pt. „Niewykonanie lub n i e n a l e ż y t e w y k o n a n i e z o b o w i ą z a ń j a k o czyn
SPRAWOZDANIE
niedozwolony". Następnie przemówiła dr M. Wała-chowska (UMK). Jej w y s t ą p i e n i e nosiło t y t u ł „Za-dośćuczynienie pieniężne za doznaną k r z y w d ę na rzecz najbliższych członków rodziny poszkodowa-nego na skutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdro-wia - konieczność regulacji prawnych".
Dyskusji n a d t e z a m i w y g ł o s z o n y m i przez pre-l e g e n t ó w d r u g i e j sesji IV Zjazdu p r z e w o d n i c z y pre-l i prof. M. Pyziak-Szafnicka (UŁ) oraz prof. L. Ogiegło (UŚ). Debatę zapoczątkowała wypowiedź prof. E. Łę-towskiej. Następnie głos zabierali dr B. Kucharski (UŁ), prof. J. Panowicz-Lipska (UAM), mgr K. Kró-likowska (UW), prof. M. Bączyk (UMK, Sędzia SN), prof. T. Pajor, prof. P. Drapała (UMK), dr W. Robaczyń-ski, dr K. Osajda, prof. J. PisulińRobaczyń-ski, prof. E. Bagińska, dr M. Wałachowska oraz prof. P. Machnikowski.
Drugi d z i e ń IV Zjazdu o t w o r z y ł a t r z e c i a sesja p l e n a r n a z a t y t u ł o w a n a „Czyny n i e d o z w o l o n e " . Sesji przewodniczyli prof. J. Panowicz-Lipska oraz prof. A. Zieliński (UW). Jako pierwsze w tej części konferencji zostało przewidziane wspólne wystąpie-nie dr M. Jagielskiej oraz dr. G. Żmija (UŚ). Doktor G. Żmij wygłosił referat „Czyn niedozwolony a prawo administracyjne". Do problematyki prawa publiczne-go nawiązywało wystąpienie prof. M. Bączyka, który wygłosił referat „Odpowiedzialność za utracone ko-rzyści na skutek b e z p r a w n e j decyzji administracyj-nej". Z kolei prof. R. Szostak w swoim w y s t ą p i e n i u poruszył zagadnienie ujęte w tytule: „Odpowiedzialność c y w i l n o p r a w n a za uchylenie się od o b o w i ą z -ku p r z e d k o n t r a k t o w e j informacji konsumenckiej". Następnie prof. A. Olejniczak (UAM) wypowiedział się na temat „Małoletni jako sprawca lub poszkodo-w a n y czynem niedozposzkodo-wolonym". Poproszona o głos d r J. Haberko (UAM) p o d j ę ł a t e m a t „Wyrządzenie szkody prenatalnej w kontekście zdolności p r a w n e j dziecka poczętego".
Obradom po przerwie przewodniczyli prof. M. Dra-gun-Gertner oraz prof. J. Pisuliński. Tę część obrad o t w o r z y ł o w y s t ą p i e n i e prof. E. K o w a l e w s k i e g o (UMK) na t e m a t „Rozwój ubezpieczeń a zmierzch odpowiedzialności deliktowej - iluzja czy rzeczywi-stość?" R e p r e z e n t u j ą c a UMK dr K. Ludwichowska wygłosiła referat pt. „Odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego w razie przewozu z grzecz-ności i zderzenia się pojazdów - uwagi de
legeferen-da". W nurcie de legeferenda pozostawało wystąpienie
prof. A. Śmiei (UWr) zatytułowane „O odpowiedzial-ności deliktowej za własne i za cudze czyny (uwagi de
legeferenda)". Natomiast prof. J. Sieńczyło-Chlabicz
(UwB) wygłosiła referat pt. „Odpowiedzialność ma-j ą t k o w a z tytułu komercyma-jnego wykorzystania wize-r u n k u osób powszechnie znanych", a jej wystąpienie zwieńczyło trzecią, ostatnią sesję IV Zjazdu.
Dyskusji po przerwie przewodniczył prof. Z. Kwaśniewski (UMK, Sędzia SN). Debatę z a p o c z ą t k o -w a ł a -w y p o -w i e d ź mec. M. Millera ( P r o k u r a t o r i a G e n e r a l n a Skarbu P a ń s t w a ) , a n a s t ę p n i e głos za-bierali prof. P. Machnikowski, mgr J. Kondek (UW), prof. J. Pisuliński, dr B. Lackoroński (UW), dr M. Pe-cyna, prof. W. Kocot, mec. M. Wild (Prokuratoria Ge-n e r a l Ge-n a Skarbu Państwa), mgr K. Mularski (UAM), prof. T. Pajor, prof. Z. Kwaśniewski, prof. M. Bączyk, prof. R. Szostak, dr B. Janiszewska, prof. B. Lewasz-k i e w i c z - P e t r y Lewasz-k o w s Lewasz-k a , prof. M. D r a g u n - G e r t n e r , prof. J. Pisuliński, prof. P. Drapała, prof. B. Korda-siewicz (INPPAN), dr A. Raczyński (UAM), drK. Lu-dwichowska oraz prof. A. Śmieja.
W n a j b l i ż s z e j p e r s p e k t y w i e r o z l e g n ą się e c h a IV Zjazdu. Na p o d s u m o w a n i e i n s p i r u j ą c e j d e b a t y z pewnością przyjdzie jeszcze pora, ale główne myśli zarysowały się już podczas obrad stosunkowo wyraź-nym konturem. Chociaż część środowiska naukowe-go wyraziła mniej lub bardziej sceptyczne oceny idei nowego kodeksu cywilnego, to wiele wskazuje na to, że kierunek rozpoczętych prac będzie podtrzymywa-ny. Zbliża się czas ogłoszenia projektów kolejnych ksiąg p r o j e k t u kodeksu cywilnego, zbliża się więc czas pogłębionej refleksji, dyskusji, sformułowania e w e n t u a l n y c h w n i o s k ó w i k o n t y n u o w a n i a b a d a ń uzupełniających. W p o r ó w n a n i u z perspektywą ko-dyfikacji prawa cywilnego omawiane w czasie obrad p a r t y k u l a r n e płaszczyzny różnych aspektów odpo-wiedzialności deliktowej dostarczyły podobnej liczby impulsów do dyskusji. Tezy szczegółowe s t a w i a n e i bronione przez dyskutantów budziły zróżnicowa-ne oceny. Dlatego z pewnością zostaną zauważozróżnicowa-ne i uwzględnione w fazie prac nad n o w y m kodeksem cywilnym. Wpłyną też zapewne na stosowanie pra-wa obecnie obowiązującego.
P a t r o n a t u i w s p a r c i a IV Ogólnopolskiemu Zjaz-dowi Cywilistów w Toruniu udzielili Notariat
SPRAWOZDANIE
czypospolitej, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Urząd Miasta Torunia, wy-d a w n i c t w a Wolters Kluwer, LexisNexis, C.H. Beck, oraz Park, a t a k ż e K a n c e l a r i a Radców P r a w n y c h Piszczek i Partnerzy s.c.
Trud organizacji IV Ogólnopolskiego Zjazdu Cy-wilistów w Toruniu podjęły wspólnie Katedra Prawa
Cywilnego i Międzynarodowego Obrotu Gospodar-czego UMK, Katedra Prawa Cywilnego i Rodzinnego UMK oraz Katedra Prawa Cywilnego i Bankowego UMK w Toruniu.
Najbliższy zjazd cywilistów o d b ę d z i e się w Po-znaniu.
