Dostępność parkingów i miejsc postojowych na MOP-ach jako czynnik warunkujący bezpieczeństwo w drogowym transporcie towarów niebezpiecznych Availability of parking spaces and truck parking areas as a safety determinant of the road transport of dangerous g

Pełen tekst

(1)PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 114. Transport. 2016.

(2) Politechnika Warszawska, W

(3) Transportu. (.>%5? PARKINGÓW I MIEJSC POSTOJOWYCH NA MOP-ACH JAKO CZYNNIK 0/757$&;8+%8&+8].0 W DROGOWYM TRANSPORCIE TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH =

(4) : marzec 2016. Streszczenie: W artykule omówiono

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10) ADR oraz miejsc postojowych na MOP-ach ( , &( ) przy drogach ekspresowych i autostradach,

(11)

(12) (

(13) !

(14) porcie towarów niebezpiecznych. Brak zapewniania ( #

(15) * # (

(16)

(17) # ( zaistnienia zdarzenia ni(

(18)

(19)

(20) F &

(21) *

(22)

(23)

(24) (

(25) . F >

(26) !

(27) w systemie

(28)

(29) !

(30) rzewozu towarów niebezpiecznych i w procesie generowania optymalnej trasy przewozu z punktu widzenia minimalizacji strat. !

(31) B towary niebezpieczne, parkingi, stres, wypadek. 1. WPROWADZENIE Transport : <

(32)

(33) (

(34) , zatrudnia ponad 11 mln ludzi [11]. :

(35)

(36)

(37)

(38) B

(39) ! £ skich wynosi 4,8 %, tj. 548 mld euro [11]. G

(40)

(41)

(42)

(43) :< przypada na transport drogowy. W 2012 r.

(44) *

(45) prze

(46) onokilometrów (tkm), z czego

(47) £

(48)

(49) ansportem drogowym [10F &

(50)

(51) !

(52) (

(53) @£ niku wykonywanej pracy przewozowej (222,3 mln tkm) zaraz za Niemcami (307 mln tkm). Taka sytuacja warunkuje coroczny wzrost

(54)

(55)

(56)

(57) £ kich jednostkach transportu drogow

(58) *

(59) B;B F *] % w roku B; ;;*B ;]. Jednym z

(60) (

(61)

(62)

(63) :<,

(64) ( & to

(65) *

(66)

(67)

(68) (!F )

(69) :<

(70) * (

(71) .

(72) 20. Sylwia 'czkowska, Iwona Grabarek.

(73) , #

(74) - 58% [14]. Drugie miejsce zajmuje transport kolejowy - 25 % i pomimo jego wielu zalet, m.in.: zdol

(75)

(76) ( przy relatywnie niskich stawkach prze *

(77)

(78)

(79) * B;; -

(80)

(81)

(82) : >

(83) + [13]* spadek

(84)

(85)

(86) iebezpiecznych. Szc przedstawiono na rys.1. 18000000 16000000 14000000. 1. 12000000 2. 10000000 8000000. 3. 6000000. 6.1. 4000000. 8. 2000000 9. 0 2008. 2009. 2010. 2011. 2012. 2013. 2014. gdzie : 1, 2, 3, 6.1, 8, 9 – oznacza klasy przewozów towarów niebezpiecznych Rys. 1. Przewóz towarów niebezpiecznych w tys. ton transportem kolejowym `

(87)

(88)

(89)

(90)

(91)

(92) : >

(93) +. )

(94)

(95)

(96)

(97)

(98)

(99)

(100) *

(101)

(102)

(103)

(104)

(105)

(106)

(107)

(108) B;

(109)

(110)

(111)

(112)

(113) £ ziomie. W porównaniu z transportem drogowym,

(114) £ tej masy przewiezionych towarów, szczególnie dla klasy 3, co przedstawia rys. 2. 35000. 1. 30000. 2. 25000 3 20000 6.1. 15000 10000. 8. 5000. 9. 0 2008. 2009. 2010. 2011. 2012. 2013. 2014. gdzie : 1, 2 , 3, 6.1, 8, 9 – oznacza klasy przewozów towarów niebezpiecznych. Rys. 2. Przewóz towarów niebezpiecznych w tys. ton transportem drogowym `

(115)

(116)

(117)

(118)

(119)

(120) < >

(121)

(122)

(123) ' !£ stwa Operacji Transportowych.

(124)

(125)

(126) MOP-

(127)

(128) .

(129) …. 21. G

(130)

(131) #

(132) * (

(133)

(134)

(135)

(136) (!, co

(137)

(138) (

(139) * w przypadku uwolnienia do otoczenia,

(140)

(141)

(142)

(143) -

(144) *

(145) * * *

(146) ( 5]. W przypadku przewozu towarów niebezpiecznych transportem drogowym

(147) (de uszkodzenie cysterny

(148)

(149) .

(150)

(151)

(152) *

(153) * odnych, wód powierzchniowych [2,5]. K

(154) (

(155) ( *

(156) (

(157) (

(158)

(159) u. G

(160)

(161)

(162) *

(163) £

(164)

(165)

(166)

(167)

(168) 8], warunki techniczne. M(

(169) zatem

(170) * ( !

(171)

(172)

(173)

(174) miejsc postojowych na parkingach*

(175)

(176)

(177)

(178)

(179)

(180)

(181) parkingów, na które

(182) pojazdy uszkodzone. Problem braku

(183) £ gów,

(184)

(185)

(186)

(187)

(188)

(189)

(190) ( /

(191) przeprowadzonych

(192)

(193) !

(194) – *

(195)

(196)

(197) £

(198)

(199) a do tego miejsca nieodpowiednio przystosowane [1,2]. Zatrzy

(200)

(201)

(202)

(203) (

(204) #

(205)

(206)

(207) !

(208)

(209)

(210) F %

(211) !

(212) w autorskim modelu lingwistycz

(213)

(214)

(215)

(216) , opisanym

(217)

(218)

(219) 2, 3, 4]. '

(220) (

(221)

(222)

(223) miejscach do tego przystosowanych narusza dodatkowo (

(224)

(225) *

(226) *]

(227)

(228) *

(229) F /

(230) * (

(231)

(232)

(233)

(234) ,&ach oraz miejsc parkingowych dla uszk

(235)

(236)

(237) !

(238) F %

(239)

(240) [2,3], (

(241)

(242)

(243) *

(244)

(245)

(246) F Walidacja

(247)

(248)

(249)

(250) £ czywistego, zatem w

(251)

(252)

(253) tego zagadnienia, czyli obecnego stanu infrastruktury parkingowej. "

(254)

(255)

(256)

(257) stanu tzw. MOP-ów, ( , usytuowanych przy drogach ekspresowych i autostradach*

(258)

(259)

(260)

(261) (

(262) £ bezpieczne oraz parkingów,

(263)

(264)

(265)

(266)

(267) (

(268) kutkach. Ponadto, omówiono kryteria projektowa

(269)

(270)

(271)

(272)

(273)

(274)

(275)

(276) F.

(277) 22. Sylwia 'czkowska, Iwona Grabarek. 2. KRYTERIA PROJEKTOWANIA PARKINGÓW ORAZ MIEJSC POSTOJOWYCH DLA TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH Potrzeba przemieszczania ludzi i

(278) transportem drogowym,

(279)

(280) ( towary niebezpieczne, wymaga

(281)

(282) F Po

(283)

(284)

(285)

(286)

(287)

(288)

(289)

(290) * @ ( * * (

(291) . . F Wraz z rozwojem infrastruktury drogowej w kraju, przy auto

(292)

(293)

(294)

(295)

(296) ( , czyli tzw. MOP-y, (

(297)

(298) (

(299) F Na MOP-ach.

(300) po dwa miejsca postojowe dla pojazdów z towarami niebezpiecznymi a szcze

(301)

(302)

(303)

(304) F. 2.1. WYMAGANIA D.;&+&88$&%.$0;&<5MOPACH. MOP-

(305) ( (

(306) [7,13]: MOP I o funkcji *

(307) (

(308)

(309) x

(310) ~*

(311) £ *

(312)

(313)

(314) * zenia *

(315)

(316)

(317) (nie w obiekty malej gastronomii, MOP II o funkcji wypoczynkowo- * £

(318) (

(319)

(320) x

(321) ~*

(322) *

(323)

(324)

(325) *

(326) £ * *

(327)

(328) *

(329)

(330)

(331)

(332) *

(333) £ miczno-

(334)

(335) ( potrzeb informacji turystycznej, MOP III o funkcji wypoczynkowo- *

(336) (

(337)

(338) x

(339) ~* manewrowe, sanitariaty, u

(340) * *

(341)

(342) *

(343)

(344)

(345)

(346) *

(347) -handlowe, obiekty noclegowe i

(348) ( od potrzeb obiekty biur turystycznych. %

(349) (

(350) ,&-u orientacyjnie

(351) kategorii: MOP I – 1.0 - 2.0 ha, MOP II – 2.0 - 3.0 ha, MOP III - 3.0 – 4.0 ha. % * .

(352) Dz.U.2002.12.116 [7 ] w paragra# ;*

(353)

(354)

(355) ,& ,& .

(356)

(357) (

(358)

(359)

(360)

(361)

(362) (

(363)

(364) F W celu zapew

(365) !

(366) podczas postoju (

(367)

(368) £

(369) wymagania dla stanowisk postojowych m.in.: usytuowanie ( !

(370) £

(371) *

(372)

(373) (

(374) postojowych dla innych pojazdów,

(375) (

(376) * !

(377) ( mniejsza ( ; , wymagany jest

(378) *

(379)

(380)

(381) £ wania i neutralizacji wycieków niebezpiecznych substancji a nawierzchnia stanowiska

(382)

(383) (

(384)

(385) .

(386) .

(387)

(388)

(389) MOP-

(390)

(391) .

(392) …. 23.

(393)

(394) *

(395)

(396)

(397)

(398)

(399)

(400)

(401)

(402)

(403) £ nych do g !

(404) F &( wybrane

(405)

(406)

(407)

(408) (

(409) £ cyjnych czyli przy autostradach i drogach ekspresowych, na których wyznaczono miejsca

(410)

(411) (

(412) F W przypadku, kiedy na drodze dojdzie do uszkodzenia owego pojazdu, np. rozszczelnienia w wyniku wypadku lub innego zdarzenia,

(413)

(414)

(415) „ ” na inny parking, specjalnie do tego przystosow

(416) *

(417) "

(418) % z dnia 13 listopada 2012 r.

(419)

(420)

(421) *

(422)

(423)

(424) (

(425) [8]. "

(426)

(427) !

(428) rozdziale.. 220;5(.;&+&8%/50, NA KTÓRE USUWANE %$+(;7+(+58%/+804CE TOWARY NIEBEZPIECZNE. Wspomniane (

(429)

(430)

(431)

(432)

(433) ( dla miejsc

(434)

(435) (

(436) F W wymaga

(437)

(438) *

(439)

(440) * naczone dla £. [8]

(441) (

(442) * £.

(443) .

(444)

(445) *] B F G

(446)

(447)

(448) . co najmniej 30 m 20 m szero

(449) . (

(450)

(451)

(452)

(453) £. .

(454)

(455) F W przypadku, kiedy co najmniej jedno stanowisko po

(456)

(457) (

(458)

(459)

(460) . po

(461)

(462) . .

(463)

(464) * ( ( £ ! (

(465)

(466) *

(467)

(468) (

(469)

(470)

(471) F

(472)

(473)

(474)

(475)

(476) ( £ tuowane

(477)

(478) *

(479)

(480) ( ; m od rowów, studz !

(481) powinno

(482)

(483) *

(484)

(485)

(486) *

(487)

(488)

(489)

(490)

(491)

(492)

(493)

(494) £ ri

(495) F G

(496)

(497)

(498)

(499)

(500)

(501)

(502) .

(503)

(504)

(505) *

(506)

(507)

(508)

(509)

(510)

(511)

(512)

(513)

(514) £ * ! F :

(515)

(516) terenu, na którym przewidziany jest parking . (

(517) £

(518)

(519)

(520)

(521)

(522)

(523)

(524) £ nowiska. Jest to bardzo istotne z

(525)

(526)

(527)

(528)

(529) * ( £

(530)

(531) F Zarówno miejsc

(532)

(533) .

(534)

(535) £

(536)

(537) ( (

(538) *

(539)

(540)

(541) i zawartymi ]. (

(542)

(543) (

(544)

(545)

(546)

(547) (

(548) niebe * @

(549)

(550) ; 3/s lub zapas.

(551) 24. Sylwia 'czkowska, Iwona Grabarek. ; 3 (

(552) *

(553) £

(554)

(555)

(556) !

(557) (

(558)

(559)

(560)

(561) .. 3. ANALIZA STANU (.>%5?& PARKINGÓW ORAZ MIEJSC POSTOJOWYCH NA MOPACH DLA TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH Obecnie w Unii Europejskiej istnieje problem miejsc parkingowych ( dla

(562) (

(563) niebezpieczne. W referacie dokonano analizy

(564)

(565)

(566) ,&-ach dla towarów niebezpiecznych w Polsce w

(567)

(568) ,

(569) oraz badania ankietowoekspertowe. %

(570)

(571)

(572) !

(573) . Kierowcy - eksperci w przeprowadzanych badaniach ankietowych

(574) trudno

(575) £ lezieniem wolnego miejsca postojowego, szczególnie w okresie wakacyjnym, np. w Niemczech. >

(576)

(577)

(578)

(579)

(580)

(581)

(582)

(583)

(584) iewyznaczo

(585)

(586)

(587)

(588)

(589)

(590) F %

(591) £

(592)

(593)

(594) *

(595) ( !

(596)

(597)

(598) stres, który (

(599)

(600)

(601)

(602) (

(603) , jakim jest wypadek. % & *

(604) G

(605) ( + * parkingów, na które

(606)

(607)

(608)

(609) * * ( w B;; F

(610)

(611)

(612) (

(613)

(614) * £.

(615) .

(616)

(617) B;B . [6F G

(618) &

(619)

(620) ;

(621) £ iwych parkingów. >

(622)

(623)

(624)

(625)

(626)

(627) (

(628) !

(629)

(630)

(631)

(632) Inspekcji Transportu Drogowego, która w wyniku

(633)

(634) !* (

(635)

(636)

(637)

(638)

(639) ( *

(640) , parking. W 2015 r. w wyniku prac badawczych prowadzonych przez Europejskie Stowarzyszenie.

(641) = ' !

(642) ,

(643) >

(644) , opracowano raport z wykazem istnie

(645) *

(646)

(647)

(648)

(649)

(650) (

(651) F Badania,

(652)

(653)

(654) #

(655)

(656)

(657)

(658)

(659) £

(660)

(661) * ( o B;;

(662)

(663)

(664) z 14 do 39 [9]. Miejsca gdzie wyznaczono parkingi zaprezentowano na rysunku 3. Najgorsza syt

(665)

(666)

(667) -

(668) & F % £

(669)

(670) *

(671) uwane uszkodzone pojazdy, lecz.

(672)

(673) F G

(674) ( (

(675) * (

(676) *

(677) (

(678) *

(679)

(680) ( =

(681) #

(682) !

(683) F G

(684)

(685)

(686) w

(687)

(688) %

(689) -¥@-= F G

(690)

(691) *

(692) &

(693)

(694)

(695)

(696)

(697)

(698) ]F >

(699)

(700) #

(701)

(702) ( * F F

(703) (£

(704)

(705)

(706)

(707)

(708) .

(709)

(710)

(711) MOP-

(712)

(713) .

(714) …. 25. (

(715)

(716)

(717)

(718)

(719) £ acji jazdy i zdeponowaniu pojazdu w sytuacji, kiedy pojazd

(720)

(721) (

(722) ! .. Rys. 3. Mapa parkingów,

(723)

(724)

(725) * (

(726) niebezpieczne `

(727)

(728)

(729)

(730)

(731) \].. % ,&-ów, gdzie .

(732) co najmniej dwa miejsca postojowe dla ADR-ów*

(733) (

(734) . Z wykaz +

(735) /

(736)

(737) * (

(738) B]

(739) przy drogach ekspresowych i autostradach, tylko 107 posiada miejsca przeznaczone dla samochodów z towarami niebezpiecznymi. Z czego zaledw ]

(740)

(741)

(742) * ;;

(743)

(744) (

(745) ;

(746)

(747)

(748)

(749) [12]. =

(750) (

(751) (

(752)

(753) , w Polsce

(754) (

(755)

(756) £ !

(757)

(758)

(759) (

(760)

(761) , na które

(762)

(763) . Ponadto, ewidentny brak miejsc postojowych przy

(764)

(765)

(766)

(767)

(768)

(769) (

(770) (

(771)

(772)

(773)

(774)

(775)

(776)

(777) ów szczególnie niebezpiecznych. (

(778)

(779) * (

(780)

(781)

(782)

(783)

(784)

(785) F %

(786)

(787)

(788)

(789) £ snych eksperci wskazali czynniki stresogen

(790)

(791) (

(792) * ( #

(793)

(794)

(795)

(796)

(797)

(798) F "

(799)

(800)

(801)

(802) gd

(803)

(804)

(805)

(806)

(807) *

(808)

(809) ,

(810) *

(811)

(812) (

(813)

(814)

(815)

(816) ( £ nika to z czasu pracy a na danym obszarze n (

(817) @

(818) F G

(819) ( * (

(820)

(821)

(822) # *

(823)

(824) a

(825)

(826)

(827)

(828)

(829) # (

(830)

(831) ..

(832) 26. Sylwia 'czkowska, Iwona Grabarek.

(833)

(834) (

(835)

(836)

(837)

(838)

(839) to

(840) (

(841) !

(842) towarów niebezpiecznych. Przeprowadzona analiza*

(843)

(844)

(845)

(846)

(847) na wybranej trasie przewozu towarów niebezpiecznych, miejsc postojowych dla ADR-ów na MOPach,

(848)

(849)

(850) *

(851) (

(852) w oparciu o

(853) akty prawne.. 4. KONCEPCJA OCENY MIEJSC POSTOJOWYCH NA %/5&<0+(=74%-ÓW '

(854) przy autostradach i drogach ekspresowych dla towarów niebezpiecznych Autorzy opracowali formularz oceny parkingów,

(855)

(856) * (

(857) Tablica 1 Formularz oceny TAK Wybrana trasa: Czy na parkingu jest miejsce postojowe dla ADR-ów? Liczba miejsc: #

(858)

(859) 3

(860) 6 6

(861) #

(862) 6

(863) 6 16

(864) `)'

(865)

(866) 6

(867)

(868) (/ przy autostradach i drogach ekspresowych 10 m od rowów, studzienek !

(869) F !

(870)

(871) *

(872)

(873) ( od stanowisk postojowych dla innych pojazdów Warunki techniczne , *

(874) *

(875)

(876)

(877)

(878)

(879) neutralizacji wycieków niebezpiecznych substancji G

(880)

(881)

(882)

(883) .

(884)

(885)

(886) *

(887) £

(888)

(889)

(890)

(891)

(892)

(893)

(894)

(895) !

(896) Doprowadzony dojazd o

(897)

(898)

(899)

(900) (

(901) Wymiary stanowiska

(902)

(903)

(904) 10 m x3 m

(905)

(906)

(907)

(908) 30 m x 4 m Informacje dodatkowe Y

(909)

(910)

(911) ¦ Y

(912)

(913) (

(914)

(915)

(916) ¦ Y ¦ Y

(917) ( ¦ %

(918) (

(919)

(920)

(921) /=-ów:. NIE.

(922)

(923)

(924) MOP-

(925)

(926) .

(927) …. 27. Na podstawie formularza

(928)

(929)

(930)

(931)

(932)

(933) ( autostrad i dróg ekspresowych, gdzie

(934)

(935)

(936)

(937)

(938) £ (

(939) F Ocena zostanie przeprowadzona na podstawie obserwacji, inf

(940)

(941)

(942)

(943)

(944)

(945) #

(946)

(947) £ ców. W efekcie zostanie opracowany wykaz parkingów z miejscami postojowymi dla towa ( !

(948) F. 5. PODSUMOWANIE System monitorowania przewozu towarów niebezpiecznych powinien

(949) (

(950) *

(951)

(952) ! F

(953)

(954)

(955) £ malne ryzyko i tym samym minimalne straty, uwarunkowany jest wieloma czynnikami

(956)

(957) * x

(958) * . ( £

(959) ~F

(960)

(961)

(962)

(963)

(964) .

(965)

(966)

(967) F +

(968) (

(969)

(970)

(971)

(972)

(973) ni

(974) .

(975) !

(976)

(977) niebezpiecznych. )

(978)

(979)

(980) *

(981) £

(982)

(983)

(984) #

(985) *

(986) ( F F miejsca postojowe dla pojazdów z towarami niebezpiecznymi - . (

(987) *

(988)

(989)

(990) F &

(991)

(992)

(993)

(994)

(995)

(996)

(997) * dane statystyczne, wyniki kontroli NIK-*

(998)

(999) !

(1000)

(1001)

(1002) ! F Zebrane informacje

(1003)

(1004)

(1005) * modelowaniu ryzyka w transporcie towarów niebezpiecznych*

(1006)

(1007) *

(1008) * £ dek transportu. Zdefiniowane trasy *

(1009)

(1010) (

(1011)

(1012) £

(1013)

(1014)

(1015)

(1016)

(1017) ( (iwych scenariuszy powypadkowych

(1018)

(1019) (

(1020) ( * ( .

(1021) (

(1022)

(1023) * ( jest towar niebezpieczny doprow

(1024) opracowania modelu

(1025) * (£ liwia generowanie optymalnych tras przewozu z punktu widzenia minimalizacji ryzyka, a tym samym strat. :

(1026)

(1027)

(1028) £ kingów dla tego rodzaju

(1029)

(1030)

(1031) £

(1032)

(1033) *

(1034)

(1035) !

(1036) £ nych.. Bibliografia 1. '

(1037) "F ' !

(1038)

(1039) –

(1040)

(1041)

(1042)

(1043)

(1044) !

(1045) -ekspertowych w przewozach ADR- x

(1046) ~F ) G

(1047) & &

(1048) ! B;]* &

(1049) ! B;]F 2. '

(1050) "F ,

(1051)

(1052)

(1053)

(1054)

(1055)

(1056)

(1057) F &