Shift2Rail – inwestycje w innowacje Shift2Rail – investments in innovations

Pełen tekst

(1)PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 111. Transport. 2016. Eliza Wawrzyn Instytut Kolejnictwa. SHIFT2RAIL – INWESTYCJE W INNOWACJE \

(2) : marzec 2016. Streszczenie: Shift2Rail jest formalnie ustanowionym Partnerstwem Publiczno-Prywatnym % $

(3)

(4) .

(5) " +

(6) ' (

(7)

(8)

(9) ! _ G !G

(10) % . "G !"

(11) ' Przedstawiono strony polskiej w p % [ w Shift2Rail wszystkich zainteresowanych stron. '#

(12) Q Shift2Rail, R&I w sektorze kolejowym, Horyzont 2020. 1. INICJATYWA SHIFT2RAIL

(13) ! _ @" &>\ )@" &>\ oint Undertaking, zwane Shift2Rail) \

(14) \ )*E) nr 642/2014 z dnia 16.06.2014 r. na okres do 31.12.2024 r. w formie partnerstwa publiczno–prywatnego (PPP) [1]. Shift2Rail to platforma do projektowania, koordynowania i

(15)

(16) $ " } )\µ-

(17) % G

(18) G ! " & . Inicjatywa jest & % >:>: (H2020) – ósmego programu ramowego na lata 2014-2020 i podlega warunkom i kryteriom w nim zawartych. Z uwagi na publiczno –

(19) "

(20) G @" &>\ dotowany z funduszy Unii Europej &

(21) " "

(22) ' Jest trzecim PPP w sektorze transportu w ramach H2020 po Clean Sky 2 (nowe technologie przem - SESAR ( " -'. 2. CELE I PRIORYTETY % " ! Shift2\ " [ kompleksowe i skoordynowane podej $ z skupienie

(23) " ! % ! $ } wychG

(24)

(25)

(26)

(27) & G.

(28) 586. Eliza Wawrzyn. ! % * . W szczeg! @" &>\

(29) [

(30) ! (rys.1): +

(31) B olejowego [2] –

(32)

(33) . " " ""

(34) G } ran

(35)

(36) ! $ " "

(37)

(38) G !

(39) ! @! } czonych i Azji; utrzymanie i umocnienie pozycji lidera na rynku globalnym w odniesieniu do produk! "

(40)

(41) \µG ! }

(42)

(43)

(44)

(45)

(46) } " $'. Rys. 1. Priorytety Shift2Rail [4]. B @" &>\

(47) ! "

(48) " ! } ! " )'/-F gi klientów –

(49) }

(50) ! " oraz z

(51)

(52) }

(53) G

(54) [

(55)

(56) } po

(57) %

(58) ! !

(59) % ! ) ! " i percepcyjnej- !G &

(60)

(61) "

(62) " } dziej elastyczny sposób oraz i dodatkowe takie !%} nych !

(63) zmniejszenie kosztów systemu transportu kolej % ! budowy, utrzymania, eksploatacji oraz modernizacji & G %.

(64) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 587. & G

(65) " ! " "

(66) G ! "G $G " !

(67)

(68) $

(69)

(70)

(71) ! " G ! %

(72) } & G !

(73)

(74) . punktów otwartych " "

(75) & "

(76) )Y@- uproszczenie procesów biznesowy"G !

(77) % kosztów opracowania i produkcji innowacyjny" "

(78)

(79) " ! "} nicznych w zakresie budowy i eksploatacji taboru kolejowego oraz uproszczenie pro $.. 3. 839=6*=&), STRUKTURA I _ % @" &>\ Unia Europejska,

(80)

(81) +

(82) )+- i osiem

(83) F [ !"

(84) u kolejowego: Alstom Transport (Francka), Ansaldo STS ) "-, Bombardier Transportation (Niemcy), Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF, Hiszpania), Siemens (Niemcy) i Thales (Francja) oraz dwóch ! infrastruktury: Network Rail (Wielka Brytnia), Trafikverket (Szwecja). @" &>\ G + ! %

(85) %.

(86) G ! Stowarzyszonego na drodze otwartego, dwueta

(87)

(88) | >:/ [3]' @owarzyszonymi @" &>\

(89) "

(90) !: konsorcjum AERFITEC (Hiszpania), Amadeus IT Group (Hiszpania), AZD Praha s.r.o. (Czechy), Competitive Freight Wagon Consortium (CFW, Niemcy), DIGINEXT (Francja), Deutsche Bahn AG (Niemcy), EUropean Rail Operating community Consortium (EUROCG D

(91) $-G Faiveley Transport (Francja), HaCon Ingenieurgesellschaft mbH (Niemcy), INDRA SISTEMAS (Hiszpania), Kapsch CarrierCom (Austria), Knorr Bremse Systems für Schienenfahrzeuge Gmb (Niemcy), MER MEC @'

(92) '(' ) "-G Patentes Talgo S.L. (Hiszpania), konsorcjum Swi'Tracken (

(93) $-G @ ^ # )@^#G

(94) $-G orcjum Smart Rail Control (SmartRa G

(95) $-G @{ )- " . Austria (Austria). * @" &>\ % % "

(96) G

(97)

(98)

(99) )

(100) - !

(101) " " "

(102) @" &>\ ! "' + % @" &>\ D>: [1]. KE do inicjatywy wynosi 450 mln euro i pochodzi z Horyzontu 2020. W porównaniu do poprzedniego, Siódmego Programu Ramowego (2007-2013), wsparcie finansowe KE na [

(103) ' _ finansowy do Shift2Rail wynosi 470 mln euro i pochodzi od ! % )>;: euro) ! @ " )>:: -' .

(104) 588. Eliza Wawrzyn. B @" &>\ F \ –

(105) [ } $, Dyrektor Wykonawczy – jest odpowiedzialny za bie% \, Komitet Naukowy – doradza w spra

(106) ! " " "G ! % [ "

(107) " pracy Shift2Rail oraz Grupa Przedstaw _$ –

(108) _$ } * +

(109) " >:>:G

(110) .

(111)

(112) ! ! G

(113)

(114) $ @" &>\ , a krajowymi lub regionalnymi programami R&I.. 4. PROGRAMY NA RZECZ INNOWACJI Prace R&I

(115) " @" &>\

(116) !

(117) !" } szarów tematycznych zwanych „Programami na rzecz Innowacji” (IP): IP1 – o

(118) G

(119) %

(120)

(121)

(122) %"

(123) , IP2 – " G IP3 – & %

(124)

(125) G IP4 – & [ "G IP5 – " ! % " [

(126) } warowego w Europie. % _ G !

(127) !

(128) } %

(129) !

(130) } _. !%

(131)

(132) )(-F p

(133) -gospodarcze: zrozumienie potrzeb $! +

(134) G ! "

(135)

(136) G & [

(137)

(138) .

(139)

(140) "

(141) % ! i

(142) F opracowanie nowych procesów produkcyjnych, metod pomiarowych, " !

(143) G .

(144) ! & dostosowanie procesów certyfikac G ! " ramach prawnych; integracja systemów, bez

(145) $

(146) [F " $ technicznychG

(147) " , eliminacji otwartych punktów z TSI, & G % $

(148) $ } chu kolejowego; e ! % !F

(149) G

(150)

(151) & )

(152) B2), lepsze wykorzy |! ) & " |! ) %

(153) " .

(154) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 589. k

(155) F badania skutków digitalizacji i zmian demograficznych na zatrudnienie w sektorze kolejowym, zidentyfikowanie luk w obecnych i przewidywanych programach szkoleniowych i zaproponowanie zup " ! "G

(156)

(157) "

(158) } cjach krytycznych; B!

(159) @" &>\

(160) rys. 2.. Rys. 2. Programy na rzecz innowacji i zagadnienia przekrojowe [4]. ^ % " _ & wyzwania, cele i konieczne do pod G ! !

(161) w Planie Centralnym Inicjatywy [4]. IP1: ( [

(162)

(163) [ }

(164) % !G

(165)

(166) ! G ! % G } G

(167) G

(168) po!% "

(169) % !' W celu wprowadzenia do eksploatacji nowej generacji po !

(170) % "G potrzebna jest holistyczna koncepcja } zania. ^ \µ _/

(171)

(172) [

(173) " " "F

(174) %

(175) – opracowanie nowych kryteriów i standardów do &

(176) " i } " $ projektowych,

(177) poprawy %"

(178) !

(179) " &

(180) % ! ' 'F

(181) G " wibracje,

(182) –

(183) " $ " !

(184) " } wejG

(185) " [

(186)

(187) & tycznej, cieplnej i akustycznej, trakcja –

(188)

(189) !

(190) } " G

(191) [ G

(192) G

(193) }.

(194) 590. . . . . Eliza Wawrzyn. G

(195) } " ! "

(196)

(197) ! G G

(198) } "

(199) &

(200) } tromagnetycznej, nowe technologie magazynowania energii i alternatywne sposoby dostarczania energii do pojazdu, system kontroli i monitorowania pojazdu (TCMS) – nowa generacja architektury TCMS z funkcjami bezprzewodowymi i

(201)

(202) G

(203) architektury, zmniejszenie i ! &

(204) $G %} [

(205) $ Y#@

(206) sterowania ruchem,

(207) – %

(208) "

(209) "G [ % ' ^

(210)

(211) [

(212)

(213) !

(214) !

(215) G a w efekcie % } "

(216) !

(217) "G

(218)

(219) ie

(220) [ % , – kolejna generacja lekkich wózków przy wykorzystaniu zoptymalizo" ! aktywnego zawieszenia, zredukuje to straty energii, poziom ha

(221)

(222) % %" kosztów utrzymania, hamulce – bez

(223) G G % G

(224)

(225) } " . " } G " G

(226)

(227) }

(228)

(229) G "!

(230) "G ! % usprawnienie diagnozowania.. IP2: IP2 ma na celu opracowanie nowej generacji systemów sygnalizacji i kontroli ruchu, w oparciu o aktualny Europejski System \" )ERTMS), aby % [ "

(231) !

(232)

(233) } G !

(234) ' Y . "

(235) ! "

(236) G " .

(237) % "

(238) !G !

(239) [

(240) [

(241) "' ^ \µ _>

(242)

(243) [

(244) " " "F bezpieczny w razie awarii system komunikacji i pozycjonowania –

(245) % . braków w obecnym +

(246) @ @ _ (ETCS) i Sterowa _ B

(247) )CBTC) i opracowanie systemu pozycjono

(248) )

(249) '

(250) Globalnych Systemów Nawigacji Satelitarnej X{@@ +\Y#@=+Y@-G [

(251) } [ & G

(252) % " !

(253)

(254) "G

(255) " !

(256) , " – ruchem

(257) [ G

(258) wzajemni

(259)

(260) @ ^ # )^(@-, automatyzacja –

(261)

(262) ! )(YB- dla ETCS, od czwartego stopnia automatyzacji (GoA4G

(263) !- do.

(264) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 591. zastosowania na liniach miejskich i podmiejskich, do co najmniej X (> )

(265) ! } tyczn - ", "

(266)

(267) – opracowanie i walidacja ekonomicznego i wysoce niezawodnego systemu sygnalizacji w oparciu o zas "

(268) ,

(269) –

(270)

(271)

(272)

(273) ! " %}

(274) "

(275) % !

(276) | ! "G

(277) } & ,

(278) $ –

(279)

(280)

(281) $ cybernetycznego wobec wszelkich " % $ ! } G

(282)

(283) $ ' ' " } tych. IP3: +

(284) % & G

(285) na jej utrzymanie. & } kich kosztów eksploatacyjnych sektora kolejowego [5]. Dostarczenie nowego systemu infrastruktury kolejowej, w tym podsystemów energetycznych, [

(286) G ! radykalnie pop

(287)

(288) [G [

(289) ' ^ \µ _

(290)

(291) [

(292) " " "F ! % $ – udoskonalenie " ! ! % $

(293) & G

(294)

(295) skon ! "

(296) G ' " " !

(297) !

(298) " przy %"

(299) " % osi. Nowe systemy powinny [

(300) tremalne warunki atmosferyczne i

(301) [ zintegrowanie komponentów mechanicznych, elektrycznych i oprogramowania'

(302) [ ) G [

(303) % [ % autodiagnostyki,

(304) ! – ulepszenie metod po

(305) % $G degradac G G G

(306) atyczne, itp., poprzez zastosowanie zintegrowanego systemu % G pra "

(307) ! " ! elastomerów, ! – w europejskiej sieci kolejowej 00 000 mostów i 3500 km tuneli, których stan techniczny wymaga znacznych interwencji naprawczych [6]' " % } % G !

(308)

(309) % " %

(310) " " tod kontroli stanu " G " " "G %.

(311) $

(312)

(313) % o, inteligentny system utrzymania – wykorzystanie automatyzacji zarówno dla rutyno"

(314) !

(315) "

(316) " "F } czanie podsypki, podbijanie i regulacja toru, wykorzystanie technik nieniszcz".

(317) 592. Eliza Wawrzyn. w systemach pomiarowych,

(318)

(319) [

(320)

(321) } sów standaryzacji w zakresie pomiarów, monitoringu i utrzymania infrastruktury, ulepszone koncepcje stacji – opracowanie kryteriów dla inteligentnych, ekonomicznych i przy" % !

(322)

(323) G }

(324) & "

(325) % ! ) G G % " -G

(326) $} G

(327) , % G systemy informacji p% stacje i ich znaczenie dla europejskiej sieci kolejowej, [ – nowy system zasilania ACG ! % !

(328)

(329) " !%" &G % i mi

(330) "G

(331) ^ % $

(332) " ! " } "G

(333) !"

(334) !

(335) % linii kolejowej i kontrolowania rewersyjnych podstacji zawier" } % & } nych sieci. IP4: %

(336) " & } "' Y

(337)

(338) G

(339) szy od systemów rezerwacyjnych

(340) | !

(341) % "G

(342)

(343)

(344)

(345) gi

(346) ! "G %

(347) @ Y

(348) ' ^ \µ _

(349)

(350) [

(351) " " "F ramy techniczne – &

(352) $ & wymiany danych w multimodalnym systemie transportowym, opracowanie bezpiecznej i nieza

(353) & ,

(354)

(355) % –

(356) G ! } [ & " "G ! [

(357)

(358) !%

(359) % -drzwi-do-drzwi

(360)

(361)

(362)

(363) &

(364) !% G wskazówek dla osób o ograni " ,

(365) !% –

(366) ! !%nych !

(367) , e-bilet oraz

(368) % !w. IP5: Wytyczne Q Y

(369) w odniesieniu do towaro"

(370) ! " 30% wzrostu przewozów na odle

(371) % 300 km przez transport kolejowy lub wodny do roku 2030 i ponad 50% >::G

(372) % %[

(373)

(374) rogowe [2]. }

(375) "

(376) ! "G " G " "

(377) %"

(378)

(379) )

(380) -G . tego IP. ^ \µ _

(381)

(382) [

(383) " " "F.

(384) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 593. % –

(385) -ekonomicznych, w tym opracowanie wytycznych operacyjnych dla ogólnoeuropejskiego systemu % " $ w przewozach towarowych, elektryfikacja, hamulce i telematyka – elektro-

(386) " G zaawansowany system monitorowania stanu i diagnostyka lokomotywy i wagonów towa "

(387)

(388) G

(389) ! ach i na " ", konstrukcja wagonu – !ków, podwozie dostosowane do "

(390) G

(391) %

(392) "G %}

(393) % G

(394)

(395)

(396) $

(397) } porcie !

(398) ", nowatorskie terminaleG G – nowatorskie konstrukcje termi G ! %

(399) a !

(400) G

(401) G " & " " oraz bocznicach,

(402)

(403) – [G

(404) [, [ } ploatacji w k%" runkach klimatycznych w Europie, redukcja kosztów opera" ),= ¬ -

(405)

(406) "

(407) !G " .

(408)

(409) $ "G

(410) [ z wagonami nowej generacji, goterminowe dla autonomicznego kolejowego systemu towarowego – koncepcja projektu kolejowego systemy transportu towarowego w oparciu o autonomiczny ruch inteligentnych wagonów ) (YBG -pilot”) i jego integracja " $"" . Demonstratory:

(411) @" &>\ G !

(412) na integracji innowacyjnych technologii opracowanych w laboratoriach (tzw. „Integrated Technology Demonstrators”) i stworzeniu prototypów nowatorskich podsystemów [3,7]. Zintegrowane t "

(413) ! " " @" &>\ & G } wane i symulowane w rzeczywistych warunkach eksploatacyjnych " !%" } "F %"

(414) , regionalnej, miejskiej i podmiejskiej oraz towarowej), aby wyka[ " na poziomie systemowym (tzw. „System Platform Demonstrators”). _ "

(415) $ " $

(416) zintegrowanego demonstratora na li %"

(417)

(418) kolejowego ilustruje rys. 3..

(419) 594. Eliza Wawrzyn. Rys. 3'

(420) " $ %"

(421) |! F

(422)

(423) ' _'

(424) '' @" &>\ - the future \ Y ' :D':'>:/ w ramach spotkania z polskimi interesariuszami. ¤^*=6'=8"_%_=8)_3)9'=6>(=4'*)"

(425)

(426)

(427) @ @" &>\ +*\B, które zgodnie z wymogami R

(428) G w procesie aplikacyjnym

(429) / 000 000 EUR na rea $ @" &>\ . Konsorcjum skupia 10 partnerów, ! &

(430) ", " # (UIC): BLS (Szwajcaria), CP (Portugalia), FTA (Finalandia), IP (Portugalia), OBB – Intra )( -G __ @'(' )_ -G _ \ ) -G @QQ )@ -G @ )@ - i TCDD (Turcja). Podmioty te reprez

(431)

(432) ! (ROC – Rail Operating Community),

(433) G }

(434) "

(435) % $ co

(436) G % " i potrzeby..

(437) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 595. [ &

(438) } ! @" &>\

(439)

(440) " ! G _ _$} )__ @'('-

(441) )-G _ V iami Kolejowymi (PKP PLK S.A.) i PKP Cargo S.A.

(442)

(443) !

(444) " $ konsorcjum EUROC % @" &>\ . Z racji tegoG % +*\B

(445) w IP3 (oraz IP1 i IP5),

(446) ! } ! ! ! & ' IK bier

(447) " ) - $ " " ! Shift2Ra ' Y "

(448) ! %"

(449) " G

(450)

(451) " } !

(452) "

(453)

(454) !

(455) G % }

(456) ' !

(457) \µ ! } " " G %

(458) " "

(459) "

(460) " } G ! & "

(461) ' % ' W tematyce stacyjnej IK postuluje opracowanie "

(462) ! " %" " "

(463)

(464)

(465) !

(466)

(467) } " "

(468) !

(469) "

(470) !

(471) "

(472)

(473)

(474) publicznego (autobusy, tramwaje, metro, stacje przy terminalach lotniczych). Propozycje % opracowania wytycznych do projektowania stacji i przystan! % "

(475) ! "

(476) "

(477) % !'

(478) } !

(479)

(480) $ " &F ! "

(481) " &"

(482) " % ruchu poc !

(483) "

(484) !%"G

(485) !

(486)

(487) !%"' __ _V @'(' %

(488)

(489)

(490)

(491) % $ " i informatycznego systemu wspomagania projektowania infrastruktury transportowej w

(492)

(493) &

(494) % "' Zakres F

(495) ! " % " (dane wektorowe, operaty z inwentaryzacji sieci uzbrojenia terenu), ujednoliceni

(496) !"

(497) " " !,

(498) " )

(499) } ! ! -G " $

(500) " "G

(501)

(502) " } & G emu wizualizacji oraz integracje z systemami transportowymi i konsumenckimi na poziomie wymiany danych. Propozycje tematycznie __ _V @' (' % G

(503) } " % ykorzystania w projektach

(504) ! "

(505) "

(506) & }

(507) " ! " $

(508) !%} nych. __ @'(' %

(509) " _

(510) % [

(511) !

(512)

(513) @" &>\il, aby

(514) ! [ % nia

(515) F G }

(516)

(517)

(518)

(519) G hybrydyzacji floty manewrowej, nowocze-.

(520) 596. Eliza Wawrzyn. " $ "

(521) G " " }

(522) "

(523) " " $ generowanych przez tabor.. 6. PODSUMOWANIE Shift2Rail

(524) oryzontu2020 na lata 2014-2024 skierowanym do sektora kolejowegoG &

(525) *+G } !

(526) "' " " " $ " %

(527) @" &>\ G " [ } %

(528) ! kolejowych " " " w ramach H2020, ale tylko w aspekcie intermodalnym. Q

(529) [ % @" &>\ &G %

(530)

(531) &

(532) & + } [ sektora kolejowego

(533) G @" &>\ % [

(534) G G " echnologii $' Q

(535)

(536) G ! &

(537) " ! @" &>\ ' {

(538) } nia G [ kiem %cielem wynosi 30 000 ::: +*\G stowarzyszonym w przypadku pojedynczego podmiotu prawnego wynosi 12 000 000 EURG

(539)

(540) ! "

(541) } " = dców infrastruktury wynosi 15 000 000 EUR dla wszystkich IPs. Z uwagi na )

(542) G G

(543) '- %

(544) ' [ % G & )' -kind”) przez wykonawców Shift2Rail nie jest jedy

(545) ! _ . Program

(546) +

(547) @ _ )*{+ %

(548)

(549) ! $ nfrastrukturalnych "G

(550)

(551) sektora kolejowego w tym operatorów. @" &>\ w o

(552)

(553) & ' Q

(554) , z jednej strony stan infrastruktury kolejowej w Europie oraz

(555) " "G [ dofinansowania unijnego Inicjatywy, powstaje

(556) [ na ile realna jest % realizacji planów operacyjnych Shift2Rail % rezultatów. Instytut Kolejnictwa

(557) !

(558) PKP S.A., PKP PLK S.A. oraz z PKP Cargo S.A. w pracach +*\BG ! przez koleje europejskie i C Stowarzyszone w Shift2Rail'

(559) ! &inio " ! " " " @" &>\ _ogramów na rzecz InnowacjiG !

(560)

(561)

(562)

(563) _ .

(564)

(565) "

(566) "

(567) kli ! " $' *

(568) " @" &>\ %

(569) } mioty z PolskiG _ ..

(570) Shift2Rail – Inwestycje w innowacje. 597. @" &>\ & " ! " } "

(571) !

(572) " !' W " & % pozyskanie : ! unijnych alokowanych do

(573) ! _ , poziom dotowania

(574) " /:: i podlega zasadom H2020. Pierwsze konkursy & >:/ ' " _ $

(575) "'

(576) [ } cim kwartale 2016 roku.. Bibliografia 1. Dz.U.L 177 z 17.06.2014 2. B F _ worzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – % }

(577) G B#)>://- / & . 3. http://ec.europa.eu/transport/modes/rail/news/doc/2014-10-06-shift-to-rail-call/2014-10-06-call-associated-member-s2rju.pdf 4. http://ec.europa.eu/transport/modes/rail/doc/2014-09-24-draft-shift2rail-master-plan.pdf 5. Technical Strategy Leadership Group (TLSG): The Future Railway: The Industry's Rail Technical Strategy 2012, 6. Shift2Rail Technical Programme, December 2013. 7. www.shift2rail.org. SHIFT2RAIL – INVESTMENTS IN INNOVATIONS Summary: Shift2Rail is formally established Public-Private Partnership supporting the research and innovation activities to enhance the level of rail services in Europe. It is the only way to obtain the EU funds from H2020 for R&I projects dedicated exclusively to the railway sector. Article presents the organizational structure and program of the Shift2Rail Joint Undertaking, its members, budget and five thematic areas to deliver innovation solutions. It presents Polish engagement in the Initiative and outlines an open opportunity to participate in Shift2Rail to all stakeholders. Keywords: Shift2Rail, R&I in the railway sector, H2020.

(578)