Maciej Orkan-Łęcki
"Literary History, Allegory and
Semiology. /Historia literatury,
alegoria a semiologia/", Jonathan
Culler, "New Literary History", vol.
VII, no 2, Winter 1976 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/1 (63), 241
(I) C U LLER Jonathan: L ite ra ry H istory, Allegory and Semiology. /H istoria lite ra tu ry , alegoria a sem iologia/. "New L ite ra ry H istory", vol. VII, no 2 , Winter 1976, s . 2 5 9 -2 6 9 .
Podstawowym założeniem artykułu je st przekonanie, że h istoria lite ratu ry może być włączona jedynie do ogólnej h istorii kultury, i obie win no się traktow ać jako instytucje złożone z systemów semiologicznych. By łoby wówczas możliwe zaistnienie h isto rii konwencji nadawania znaczeń. Główna c z ę ś ć artykułu jest ilu stracyjn a: na przykładzie dzieł Balzaka,
Bau d elaire’ a , Flauberta i C olerid ge’ a śledzi autor chwyty, jakimi twórcy posługiwali się w p ro cesie nadawania znaczenia. Pokazuje, jak roman tyczni poeci usiłow ali, poprzez zastosowanie symbolu i odrzucenie a le g o rii, stw orzyć formy, w których rz e c z y nie noszą arb itraln ie nadanego im znaczenia (jak dzieje się w a le g o rii), le cz w których znaczenie je st ich organiczną, immanentną w łaściw ością.
(I) C U LLER Jonathan: L ite ra ry H istory, Allegory and Semiology ( c . d . ).
Dramat nadawania znaczenia sytuacjom i scenom związany był, w opi nii au to ra, z ogólniejszymi, światopoglądowymi problemami. H istoria l i teratu ry w takim ujęciu - konkluduje on - mogłaby p rzynieść ożywczą rew alo ry zację (większą w arto ść przypisywałaby twórcom najbardziej świadomym tego dramatu nazyw ania), a , co w ażniejsze, nie w łączałaby literatu ry do innych, obcych jej n atu rze, elementów h isto rii. Jedynie podejście semiologiczne jest w stanie zapewnić wypracowanie praw dzi wie historycznej perspektywy badań literack ich ,