Poznań
4-2003
PORADNIK
Bibliograficzno-Metodyczny
Wojewódzka Biblioteka Publiczna
i Centrum Animacji Kultury
m Animacji Kultury
ADNIK
BIB RAFICZNO-METOD Kwartalnik Poznań 2003 Rok XXXVIPrzewodniczący Zespolu Redakcyjnego Iwona Smarsz
Redagui_ zesp6ł:
ISSN 0238-9142
Matcri ko (iniowy Powielono w WOi0~\'~~:{)lklej Bibliotece A-S 350 egz.
Urszula Bzdawka Beata Nowak Maria Beba
KALENDARZ R ÓW I WYDARZEŃ
Poniższy kalendarz, IV kwartał 2003 roku. Szerszy
obchodów i wydarzeń na IV kwaliał znajduje się w "Poradni-kach Bibliograficzno-Metodyoznych'
Październik
(85) X 1918
-
Utworzenie Polskiej Agencji Telegraficznej, obec-nie Polskiej Agencji Prasowej (PAP)1 X - Międzynarodowy Dzień Muzyki (ustanowiony z ini-cjatywy Yehudi Menuhina przez Międzynarodową Radę Muzyki, obchodzony od 1975 r.)
1 X - Międzynarodowy Dzień Ludzi Starszych, ustano-wiony przez ONZ w 1991 r., obchodzony w
roczni-posiedzenia Światowej
Orga-X okarza, obchodzony od
(65) 2 X 1938 Zaolzie
(170) 2 X 1833 historyk, publicysta
1893)
(75) 2 X 1928 przez ks. Josemańi
"Opus Dei" (obecnie "Pra-Opus Dei") 4 X
-
Światowy Dzień Ochrony Zwierząt(25) 5 X 1978 - Weszła w życie międzynarodowa konwencja o za-kresie używania technicznych środków oddziały-wania na środowisko naturalne w celach militarnych
(290) 5 X 1713
-
Ur. Denis Diderot, pisarz i filozof francuski (zm. 30 VII 1784)6 X
-6
- Swiatowy Dzień Mieszkalnictwa (ustanowiony przez ONZ)
(215) 6 X 1788 - Początek obrad Sejmu Czteroletniego, podczas którego uchwalono Konstytucję 3 Maja 1791 r. (zakończonego 29.05.1792 r.) (130) 6 (85) 7 (190) 10 (35) 11 (80) 12 X 1923 14 (230) 14 14 15 X (760) 15 (170) 15 krywca, badacz podróżnik, od~ 20 VII 1797) Rada Regencyino Polskiego wydala manifest ,Do Narodu Polskiego" formułujący za-sadę niepodległości Połski na podstawie 13 pu nktu orędzia prezydenta U SA Thomasa Wo-odrowa Wilsona
- Ur. Giuseppe kompozytor operowy (zm. 2711901)
Zm. Jean Cocteau dramaturg i powieŚCIO-pisarz francuski VII 1889)
Zm. Heliodor Swięcicki, lekarz, organizator i pierwszy reklor Uniwersytetu Poznańskiego (obecnie Uniwersytetu im. Adama Mickiewioza) (ur. 3 VII 1854) Dzien Edukacji - Powstanie Korl'isj' go Ministerstwa Narodowej, pierwslO-I'olsce i na świecie ŚWiatowy Dziel) (ustanowiony w przez Organizację Normalizacyjną (ISO) - Międzynarodowy Dzień Niewidomych -"Dzień
Białej Laski". uchwalony przez Europejską Unię Niewidomych w Warszawie w 1993 r. Zm. św. Jadwiga,
26 III 1267 (ur.
sląska, kanonizowana 180)
Zm. we Florencii Ogiński, działacz poli, tyczny, pisarz, Kompozytor, m.in. mazurków, polo-nezów -"Pożegnanie z Ojczyzną" (Uf. 7 X 1765)
(115) 16 X 1888 dramaturg amerykański, lau-r. (zm. 27 XI 1953) (450) 16 X 1553 (Starszy), niemiecki malarz
1472)
(25) 16 X 1978 264 z kolei papieża
-17X - Dzień Walki z Rakiem (ogłoszony przez Prezydenta RPw 1997 r.)
(155) 17 X 1848 - Ur. Wiktor Gomulicki, poeta, prozaik (zm. 14111919) (480) 18 X 1523
-
Ur. Anna Jagiellonka, królowa Polski 1575-1583(zm. 9 IX 1596) 18 X - Dzień Poczty Polskiej
(445) 18 X 1558 - Uruchomienie pierwszej w Polsce międzynarodo-wej linii pocztomiędzynarodo-wej między Krakowem i Wenecją (35) 19 X 1968 Zm. Anatol Stem. poela, prozaik. komediopisarz, i filmowy (ur. 24 X 1899) (270) 20 X 1733 poeta, historyk, tłumacz
(170) 21 X 1833 chemik,
przemysIo-fundator najbardziej 10 XII 1896)
(55) 22 X 1948 prymas Polski (ur.
(160) 23 X 1843 rnalarz. autor obraz6w o tematyce antycznej (zm. 23 VIII 1902) 24 X - Światowy Dzień Informacji (obchodzony z
inicja-tywy ONZ od 1972)
24 X - Dzień Organizacji Narodów Zjednoczonych, ob-chodzony w rocznicę wejścia Karty NZ (1945) (445) 24 X 1558 - Ur. Szymon Szymonowic, poeta (zm. 5 V 1629)
(85) 11 XI 1918 11 Xl (330) (85) 11 Xl 1918 (25) 11 XI 1978 (105)
-Podpisanie w Compiegne układu o zawieszeniu broni -zakończenie I wojny światowej Polska po 123 latach odzyskała niepodległość
Święto Narodowe Polski, Dzień Niepodległości
Zwycięstwo pod dowództwem
mana Jana nad armią turecką
Chocimiem
Przejęcie przez Jozef .. Piłsudskiego dowództwa nad tworzącym się wojskiem polskim Zm, Helena Boguszewska, prozaik, autorka ksią-żek dla dzieci i mlodzieży (ur. 30 X 1886)
nych w 24 XII 1946)
"Nlodżwiadek", genel31,
Krajowej, jeden z
pr-ocesie szesnastu"
(100) 12 Xl 1903 - Zm. Camilte P,ssarro, malarz francuski, jeden L głównych przedstawicieli impresjonizmu (UL 10 VII 1830)
(170) 12 XI 1833 - UL Aleksander Borodin, rosyjski kompozytor (zm,
(135) 27111887) - Zm. Gioaccnino ca oper (ur - Światowy kompozytor WłD",i,
(125) 14 XI 1878 - UL Leopold Staff, poeta, dramaturg, tłumacz (zm,
16 XI
(BO)
(175)
31 V 1957)
- Światowy Dzień Tolerancji, proklamowany przez' UNESCO (obchodZony od 1996 r,) - Otwarcie VI IM " " " " ' " , ' ' ' -ransatlantyckiej RadiotełegralicLl1oj - Zm. Franc:s/ek (ur, 31 I 119/) kompozytor austriacki
(5) 20 XI (145) 20 XI (110) 20 XI 21 XI 21 XI (220) 21 XI (125) 22 XI (40) 22 XI (205) 23 XI (40) 23 XI (35) 26 XI (35) 26 XI (50) 27 XI (115) 30 XI (235) 30 XI 1998 1858 1893 1783 1878 1963 1798 1963 1968 1968 1953 1888 1768 11 eseista, reportaży I mlodzieży (ur. 25 I szwedzka, laureatka 161111940) - Ur. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, poetka
(zm. 9 VII 1945)
Światowy Dzień Lycztiwości (obchodzony od 1973 r.) - ŚWiatowy Dzień Telewizji
PielWSZY swobodny lot człowieka balonem (Jean Pilatre de Rozler I markiz d'Arlander przelecieli nad Paryżem)
- Zm. Ludwik Mierosławski, dowódca powstań, działacz polHyczny (ur. 17 I 1814)
- Zm John Fitzgerald Kennedy, polityk amerykań-1961-63 (ur. 29 V
Hoffmanowa, proza-książek dla dzieci
nngielski (UL 24 VII
amerykański (ur. 20 IX
- Zm. Arnold Zweig, prozaik niemiecki (ur. 10 Xt 1887) - Zm, Eugene O'Neill, dramaturg amerykański,
lau-reat nagrody Nobla w 1936 r. (ur. 16 X 1888) - Ur. Stanisław Vincenz, pisarz, filolog polski, okres
powojenny przeżył na emigracji (zm. 28 11971) - UL Jędrzej Śniadecki, chemik, lekarz, biolog i filozof
-12
(135) 30 XI 1868 - Zm. Hipolit Cegielski, wielkopolski przemysłowiec
(440)
i działacz społeczno-kulturalny (ur. 6 I 1813)
Grudzień
- W krakowskiej Floriana Ungłera i fganga Lema pierwszą drukowaną książ-kę polską "Raj duszny· Biernała
z
Lublina 1 XII - Światowy Dzień Zapobiegania AIDS, ogłoszonyprzez WHO z inicjatywy Międzynarodowej Konfe-rencji AIDS w Londynie w 1988 r.
- Dzień Osób Niepełnocprawnych, ogłoszony ONZ - Zakończenie 13 XII 1545. katolickim Trydenckiego, rozpoczętego kontrreformacji w Kosciele
(85) 4 XII 1918 - Ur. Witold Wirpsza, poeta, tłumacz literatury nie-mieckiej (zm. 16 IX 1985)
5 XII - Międzynarodowy Dzień Pomocy Cierpiącym, ogłoszony
w
inicjatywy ZgromadLel),a Ogólnego NZ od 1986) - Międzynarodowyw1985r.z
Wolontariusza, ogłoszony zgromadzenia ogólnogo (85) 5 XII 1918 - Utworzona z inicjatywy kilku dziennikarzy
nieza-(60)
leżna Polska Agencja Telegraficzna - PAT stała się urzędową agencją prasowo-informacyjną Rze-czypospolitej - Zm. Stanisław robotniczego, 1913) prawnik, działacz z Wielkopolską (ur
(50) 1953 - Zm. Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, saty-ryk, tłumacz (Uf. 23 I 1905)
(70)
(100) XII 1903 (200) 18 XII 1803 (155) XII 1848 (35) 20 XII 1968 (45) 21 XII 1958 (145) XII 1858 -14 Erskine 12 IV 1987) pisarz amerykański (zm.
Zm. Johann Goffried von Harder, filozol i poeta niemiecki (ur. 25 VIII 1744)
Emily Jane Bronte, powiesciopisarka
angiel-(ur. 20 VIII
- Zm. John Steinbeck, pisarz amerykański, laureat nagrody Nobla w 1962 r. (ur. 27 111902) - Zm. Lion Fellchlwanger, pisarz i dramaturg
nie-miecki (ur. 7 Giacomo 29 XI 1924)
kompozytor (zm.
(205) 24
XII
1798 - Ur, Adam Mickiewicz, poeta, dramaturg,publicy-(65) (120)
XII 1938 XII 1883
sta (zm. 26 XI 1855)
Karol Capek. piSarz czesk i 1890) Maurice
5 XI 1955)
malarz i grafik lmncuski (zm.
(80) 26 XII 1923 - Zm. Wlodzimierz Tetmajer. malarz, poeta.
dzia-(50) XII 1953
łacz ludowy (UL 31 XII 1861) Julian
IX 1894)
poeta. satyryk. !!umecz (ur,
(85) 27 XII 1918 - Wybuch powstania wielkopolskiego. zakończone-go poiska-niemieckim rozejmem podpisanym w Trewirze (16111919)
(120) XII 1883 Jan Konstanty {upański. i wydawca wielkopolski czerwiec 1804)
(200) 31 XII 1803 - Uf. Jose Maria de Heredia, poeta kubański (zm. 7 V 1839)
-18
wiersz "stat się punktem wYlścia dla debaty nad funkcją poezji po antykomuni-stycznym przewrocie"4 Z kolei autorzy "Niebawem spadnie błoto", Izolda Kiec i Rafal Grupiński, używają pojęcia "wiersz·manifest", a w innym miejscu -_wiersz programowy" i inte'prelllją wymowę utworu jako pamfletową i celowo prowokacyjną, będącą elementom swoistej promocji: "dobrze przemyślanej, dostosowanej do prawideł współczesnego rynku kampanii, upowszechniającej
tę dziwną, elitarną sztukę, jaką jest poezja"· Piotr Śliwiński postrzegał utwór Swiellickiego kontekstach hislorycznolilorackich i omawial go jako pOelyckie przywitanie 111 RZ8CZypospolih'l .wiers? Jana Poikowskiego się w przestrzeli asocjacji tekstowych, w obrębie których znaleźć można i Hero-s/ra/esa Jana lechonia I Czamą wiosnę Antoniego Słonimskiego"6. Podsumo-wulącym dyskusję wydaje się być szkic Mariana Stali, choclaz ukazal się wcześniej od nleklórych omawianych tu Ukazal w .Tekstach Dru-gich' pod tytulem .Polkowskl, Madlej, Świetlicki, Tekieli. .. , a następnie w kSiążce pl. "Druga strona" wydanej przez .znak" w 1997 roku. Czytamy w nim, że .opcja ŚWietlickiego jest w swej islocie odmową uczestnictwa w świecie wykra-czaJącym poza przeżycia jednostkowe i międzyosobowe. są waLne idee, wspólnoty, nieistotna jesl polityka, etyka, metafizyka. Naprawdę tylko wlasny, odrębny, osobny świat. Tylko on gwarantuje wolność, tylko on jest wol-nością: nie jako idea, broń Boże, tylko jako konkretna, jednostkowa egzysten-Tylko od można rozpoczynać swiata'7. pozostawanie na pOliomie prostyoh doznań równiol uwagę Jacei( I ukasiewicz slldcu "b.g.wstajmfśke p,.eychodzi": .Jednocześl1ie »barbarzyńca« to jakby miody Skamandryta w 1918 roku. Ma się już prawo do bezpośredniej afirmacji pro-stych doznań, do erotyki. Ale w przeciwieństwie do tamtych, poetów z lat dwu-dziestych - CI skarżą się trudności wzajemnym komunikowaniu się,
niemożność spontanicznego doznawania"o,
Wraz z tym wierszem (byl rok 1989) zamyka się epoka dojrzewania po-kolenia do rewizji i negacji, epoka zdobywania umiejętności powiedzenia sta-nowczego "nie" Wraz Z 1989 i przemianami spoleczno-poUycznymi .. brulion" mógl z podzierma, wyptynąć szersze i zaproponować młodej polskiej Inteligencji literaturę obliczoną na zaspokojenie jej gustów, na odnalezienie się we wspólnej przestrzeni znaków kultury "pożegnania z
eto-J. Kiejnocki, eto-J. SOSfl(J.\l3ki .Chwilowe zaWIeszenie bioni Gv6rczo!ci l.L:w. pokolenia brulion", (1986-1 99B)~, Warszawa 1996, s. 33.
5 R. Gruplńskl. I. KIec_Nlenawem spadnie btoto" Po:wań 1997, s. 60.
6 p, Sliwiński .Poetyka bez etyki?" (w. .l ~spektyw)l końc~ wieku', POlnafl1997, s_ 258)
'l Stała .Po!kc'N,sj·d. MacheJ, ŚVWiCU;CJ.'-I. Tekieli. .. ·, ~'Iekstt' Drugie" nr 1 s.46-62 J tukasiewlcz .R~m, czyli powinn,l~';(;·. Wrocław 1983. $, 729.
sem". Szeroko rozumiane siElłO się również pożegna-niem z poetycką problematyką pocLUciem przynależności do wspólnoty narodowej. tematyki -jeżeli w ogóle się zdaJZały - cechowała ironia i ŚWiadomość niestosowności
pod-jętego lematu, sarkazm. Powaga uchowała się
je-dynie w realizacjach Polski pomniejszonej, sprowadzonej do wymia,6w przestrzeni wypełnionej osobistymi interpretacjami i znaczeń. Nie znaczy to, że tematyka tego rodzaju w og61e zniknęła z utworów poetów urodzonych po 1960 roku. Ona istnieje, lecz w różnych formach zawoalowanych i symbolicz-nych, bardzo dalekich od dosłowności.
Prócz wspomnianej "traumy martyrologicznej" wyzwalającej nastawienie antytyrtejskie ważnym rysem nowej poezji było "pragnienie osobności", świa dome zejście na margines, oulsiderstwo, samotność w tłumie, obcość pośród rytuałów życia spolecznego, niechęć do utożsamienia, poczucie alienacji. "Co-lin Wilson określał outsideryzm jako patrzenie przez dziurę w płocie. Tutaj idzie raczej o możność ogarnięcia. spojrzenia z góry. Pewnie, że takie spojrzenie z góry wiążemy z tradycyjnym obrazem poety, przekonanym o własnej wyjąt kowości. Z romantycznym indywidualistą czy z modemistycznym estetą. Nie to jednak jest tutaj grane. Ci poeci bowiem starają się o konieczną niezależność (przeciwieństwo uzależnienia, tragicznego - jak uzależnienie od alkoholu czy narkotyków) i konieczność afirmowania. na które jest się w pewien rrzywolywany we wszystkich chy-ba antologiach wiensz razem obędzie się bez ofiar" przynosi obraz publicznymi rytuałami, "jałowo-ścią końca PRL-u i początków
Będzie święto, nagie I słońca i błyszczących razem mikrofony nie radośnie pluć z balkonów i
ruszy ulicą, zapalimy papierosy od podręcznych zniczy. I tyle będzie słów, jasnych jak miedź, jak drzwi kościoła. Będzie święto, będziemy jeść ciastka
"Z wysokości", 1992
9 J. Łukas.iewicz. .Rytm, czyi powinność·, Wrocław 1993, $. 230.
-20-"Sendecki sprawia wrażenie elyc:wepo maksymalisty, którego świado-poraża niedoskonalość i pustka, wydrążenie co istnieje ) W ""rlilacie poeta precyzyjnre roszczędnie odleglość lącą wyrazy i sensy, pragnienia i spełnienia, egzystencję i esencję, wielkość i małość - unika patosu i histerii, rejestnuje różne postacie dysonansu i obco-SCL'll W wielu tekstach bagatelizuje się albo wręcz ośmiesza postawę zaan-gażowania, a problematykę narodow~. pomniejsza się i ustawia w krzywym zw:ercladle, W wiers7u Miłosza Biedrzyoklego pojawia pisana wspak ska" Norwidem - Olwronem i RóżewlClem - Cziweżórem) , oto nagle dujemy się w fantasmagorycznym państwie o dziwnej nazwie ,Asklop",
Asklop, może to jakieś duńskie miasto iestem tu przejazdem, co prawda
nieco dlużeJ, ministrowie
usiedli na bańkach mlekiem i zatarasowali wszystkie szosy, zdążono mnie trochę rozwalkować lokalnymi osobliwościami, jak Oiwron
r:zy Cziweż6r. kochałem tutejsze dziewczyny, policja parę razy pogoniła mnie po chodnikach, miuszkal'iGY są bardzo serdeczni namawiają. żebym zostal na dłużej, obiecuję wam, gdziekolwiek się znajdę, zawsze pamiętać będę, Asklop_
(z tomu", 1993)
Zauważmy tę postawę istotności doświadczenia obywa-odrzucania rzekomej czy pielwotności. "Narodową formę i problematykę traktuje lekko, od niechcenia, a ważne tematy przywołuje jedynie po to, by mogla ujawnić się ich ulotność."12 Pojawić się tu mogą skoja-rzenia z postawą błazeńską. z estetyką naigrywania się z prawzoru, Tym
prs-wydaje się z8Bngażowana wcześniejszej dekady, Ta niepowaga tu znarr:on autentyzmu cl,araklerystycznego pOjedynczego losu, tosluJącego świat slów indywidualnym przeżyciem a nie retoryką wspólnoty, SLczególnie dużo fragmenlów spod znaku "walcLąGej niepowagi" znajdujemy w wierszach Krzysztofa Jaworskiego, Na przykład w wierszu .Poczekam jeszcze".
11
ależ lo oczywiste pewnie że ktoś chcialby żet'yrr po ulicy i wrzeszcza I Jak zrozumcie jestem proroka albo drugiego zamach bombowy to i i le rzeczy rozumiesz i namówić pod odpowiednim o",lel<sl,om mi szkodzi powygłupiać się trochę powiercić (...) i pewnie pomyślisz
ze to co piszę nikogo nie obchodzi jest po prostu nieważne i masz rację ale to ważne cholernie ważne bo przytrafiło się mnie Wiersze, 1992
Taka postawa uświęca samotność i nieufność względem wspólnoty (także .wspólnej poezji") i ostatecznie uwzniośla prywatne znaczenie pisania wierszy jako czegoś w rodzaju egzystencjalnego pewnika .• W rezultacie ochroną przed uproszczeniami i uroszcze11iami calości czy patrIotyczno-tradycjonalnej systematyki fundamentalna
nieprzy-stawalność (»nieprzysiadahość« SWloWcki) do świata
spoleczne-go, jak i zwyklość, marginolność. pospolitości niedaleko już do banalności. Ta cecha krytyc7rloliterackiego ukonstytu-owania w postaci pojęcia wypowiedzi literackiej, jej szczególna prawomocność niektórych wierszach poetów .bruLionu· postawiona w niewątpliwie ważna cecha zmie-niającej się świadomości zosianie jednakże w innym miejscu.
Urszule
Dzialln~lrukcYjno-Metodyczny
POWSTANIE WIELKOPOLSKIE - 85 ROCZNICA
WIelkopolskie wybuchlo sponlanicznie 27 grudnia ma;1m,SSl8CII polskości związanej przybyciem Ignacego
Sprzeciw Naczclnej Ludowej wobec ewentualnych skutków konferencji nie zwycięskiego w efekcie narodowego. Nie bylo zwycięstwo przypadkowe. Na jego sukces Wielkopolanie pracowali kilkadzie-siąl lat tworząc rozbudowany system polskich organizagi narodowych, budując spółki zarobkowe i banki dające Polakom dobre podstawy finansowe w konku-rencji z Niemcami, organizując sieć związków gospodarczych, kulturalnych, oświatowych. ISlo!ne bylo, iż wobec germanizacji mimo wszelkich dzielących ich r6żI1Ic występowali solidarnie, byla skupiająca skiego narodowego polska sejmie pruskim I cie Rzeszy Niemieckiej. Tak więc wybuchu I wojny spoleczeństwo wielkopolskie bylo zor"anizowane, zdyscyplmow~ne a także posiadala swych naturalnych liderów. Starcie się ze sobą okupantów stworzyłO nadzieje na odzyskanie wolności i możliwie najkorzystniejsze ustale-nie granicy zachodustale-niej. W opinii zwycięskiej koalicji, Niemcy nie zamierzali
od-dawać teren6w Śląska, Gdańska, Pomorza i Poznania. Francuzi sugerowali
konieczność wystąpienia zbrojnego, aby Wielkopolanie sami pokazali, że chcą należec polskiego. Sponlamcllld reakcja na wizytę
zaowocowala zwycięstwem. Jednak {imi",ć 1714 Wielkopo·an
Zwvclęslwo powstania wielkopolskiego nas .. Że w czynach.
zwycięl.at trzeba umieć organizować, rozumiel': dziejową, która może być pomyślna lub nie, i być konsekwentnym w dlialaniu. To cechowało powstańców wielkopolskich. Za każde powstanie, za każdą woj-nę zapłaciliśmy daniwoj-nę krwi. To co wczoraj-dziś-jutro stanowi calość, i o tym nie zawsze pamiętamy." (Janusz Pajewski)
Opracowana bibliografia uwzględnia wybrane wydawnictwa książkowe i artykuły opublikowane po
i zainteresowań hist()ryków przebiegiem rejonach na przelamie poszczególuych środowisk o swoich opracowania Towarzystwa Pamięci scenariuszy imprez dot. powstania.
r'rezentuje obecny
lbrojnych w pOI,lc,'e!lornyc:n oraz dokumenlulc Uwzględnia Wielkopolskiego
10. ZAOPATRZENIE medyczno-sanitarne W nim farmaceutów / Jan Majewski 176 s. : il., faks., fot., mapy, b. Artykuły
1. BOHATER drugiego szeregu I /1 W i I 2000, nr 57, s. 9
2. CHORĄGWIE weteranów powstania wielkopolskiego I Marek ReZler /I Kron. Wielkop. -1999, nr3,
s.
129·1313. DŁUGI marsz powstańców I Kazimierz Młynarz /I G ł o
s
W i e I k o p. -1999, nr 12, s. 174. DOWÓDZTWO w "Royalu" I Marek Rezler /I G ł o
s
W i e I k o p. -1999, nr 66, s. 225. DZIEJE zaczynają się od ludzi : BO· lecie Powstania Wielkopolskiego / wypow. Jerzy Topolski; rozm. przepr. Włodzimierz Braniecki II Ar· k u s z . -1998. nr 12, s. 1·2
6. FOTOGRAFIE z Powstania Wielkopolskiego / Marian Olszewski /I W i e I k o p. P o w s t . -2002, nr B, s. 2B·33
Fotografie Kazimierza Augusta Gregera, eksponaty ze zbiorówar· chiwów. muzeów i bibliotek
i czasopismach polskich i nietnleGkich 7. HARCERZE w powstaniu
S z I a k u P i a s t . -2002, nr
B. I WYBUCHŁA wolność / Piolr Grrlnh·m"ii.<ki 2000, nr 300, s. 3
9. JEDYNE zwycięskie / Stefan - 2002, nr 294 dod. Trybuna 10. JEDYNE polskie zwycięskie I
2001, nr 301, s. 3
11. KAZIMIERZ Greger - dokwTlnnlalis!a
Grzegorz Łukomski /I W i e I k o p . o
12. KLĘSKA bliższa wyobraźni / Aleksandra Kosicka·Pajewska /I G
a z.
P o z n.j Z I e m. K a I i s . - 2002, nr 301, s. 9
13. KRZY;:: z patentem dla Matki / Władysław Chałupka 1/ P r z e w. K a • t o I. - 1999, nr 51/52, s. 71
Dat. odznaczenia przyznawanego przez gen. Józefa Dowbora· Muśnickiego matkom poległych powstańców.
14. KSIĘŻA katoliccy w Powstaniu Wiełkopolskim 1918/1919 / Mariola Głuszczak I/ W i e I k o p. P O w S t . -2002, nr 8, s. 3·12
30. PAMIĘTAJMY o zwycięstwie I MAZlI Obchody rocznicy wybuchu 31. PAMIĘTNY rok 1918/1919 /
lowski /I K ro n. W i
e
I k o p. Fragment dziennika pozn81'lskiego chodów rocznicy Powsiania32. POKAZALI świalu, że tu Polska I 2002,
nr
300, s. 833. POMNIK Powslańców Wielkopolskich Kron. M. Pozn.-2001,nr2,s.152-165
Kr61ko o lablicach pamiątkowych i pomnikach na cmentarzach po-znańskich w okresie międzywojennym.
34. POSZLI wszyscy. choć nikl im nie kazał / Krzysztof Slyszyński /I P o-z n a n i ak. - 1999, nr 52, s. 22-23, 24
35. POWSTANIE Wielkopolskie I Andrzej Sikorski /I P r z e w. K a t o I . -2001, nr 51/52,
s.
4136. POWSTANIE Wielkopclskie I Marek Staski /I Przew. Katol. -1999,
nr
51/52, s. 70-7137. POWSTANIE Wielkopolskie 1918/1919 a edukacja regionalna dzieci i mlodzieży (problematyka wychowawcza) / Zdzisław Kościański /I
Wielkop. Powst. 2001,nr7,46-50 38. POWSTANIE Wielkopolskie
I Ber II P a n. G r o d z i s . -39. POWSTANIE Wielkopolskie
nie / Jerzy Durkalec, Kazimierz s. 556-563. - Bibliografia 40. POWSTANIE wielkopolskie na
i ulolkach (do 1921 r.) / Jarosław 1998, nr4, s. 214-226
41. POWSTANIE Wielkopolskie w P o w S I . - 1999, nr 5, s. 22-26 42. POWSTANIE Wielkopolskie w
skifl W i
e
I ko
p. Po w s
I. - 2000, nr 6,s.
33-3943. POWSTANIE wraca do Odwachu / Zygmunl Rola /1 T r y b u n a. - 2002, nr 12, s. 14
44 POWSTAŃCY, klórzy umieli rachować / Janusz Pajewski; rozm. Marcin
Bosacki II G a z. W Y b o r . - 1999 dod. Magazyn, nr 8, s. 40-44
45. POWSTAŃCZY pamięlnik I Waldemar Dankowski, Longina
Liman-Oankowska II K war I. W r z e s . - 2000, nr 3, s. 36-37 Pamięlnik uczeslnika powstania wielkopolskiego z Wrześni.
Wągrowiecki" . (Bihlloteka ,Glosu Wągrowieckie-go") (Seria Wągrowiec
17. WIERNI macierzy, by,clgr)Sl'CZa,nic rzata Hojka, - Bydgoszcz
Wielkopolskim I Małgo i Nauki Urzędu Miasta, 1999. - 49 s, : il.
18. WRZEŚNIANIE 1918-1919 I Leopold
Ko-strzewski. Boleslaw Wrzesińskie Towarzystwo Kultu-ralne, - Wrześma : Wi K. 1999. - 108 5" [4] s, tabl. il.. mapy, -(Biblioteczka WTK; 4)
Dot. m.ln, Kazimierza Grudzieiskiego.
19. ZIEMIA gostyriska w Powstaniu Wielkopolskim, maleńały sesji popular-nonaukowej pod patronatem naukowym prof. dra hab, Antoniego Czu-bińskiego. która odbyta się 6 stycznia 1995 r, w Zespole Szkół Zawodowych im. Powstańców Wielkopolskich w Gostyniu w rocznicę wlączenia się mieszkańców Gostynia i okolic do Powstania Wielkopol-Skiego I red, Miroslaw Sobkowiak; fot. Michal Skoracki. - Gostyri : Ze-spól Szkół Zawodowych im. Powstańców Wielkopolskich, 1995, - 88 s.,
20.
21.
22.
[18] s. tabl. : fot.
ZIEMIA Kosciariska w Powstaniu Wielkopolskim (1918-1919) praca zbiorowa I pod Kościan : Przedsięb, AGA, 1999. - 334 s.: fot, ZIEMIA Lw6wecka wej z okazji 80 1919 L, Lw6wek, : Miejsko-Gminny ZIEMIA rawicka dras I Urząd Miejski fot., portr., mapy
. (materiały sesji nauko-Wieikopolskiego 1918-I Zdzislaw Kościański. - Lw6wek
s. : il.. fot., portr, , rys. wi"lkr)polsk"m 1918-1919 I Stanisław Ję
: UMG, 2001, - 135 s. :
b. Artykuły
1. ABY pamięć przelrwa,,, odslonięcie tablicy pamiątkowej poswięconej powstańcowi [wielkopolskiemu] Józefowi Raczkowskiemu w Chodzieży I Henryk Zydorczak II W i el k o p. P OWS I. - 2002, nr 8, s. 73-74 2, BARDZO krótko o Powstaniu Wielkopolskim na naszych ziemiach
oprac. Barbara Wiedera II U js k i e Sp r. - 2002, m 2, s, 1,14-15 M.in, lista mieszkańców Ujścia - uczestników powstania, 3. BITWY o Rawicz: powsianie wielkopolskie I Stanisław Jędraś II P a n .
- 30
4. DROGA do wolności I Zofia Barnaś /I N a d n O t. E C h a . - 1999,
nr
6, WalkI powstańcze w okoli~.ach Walkowic w okresie powstania wielkopolskiego,5. iJZIAŁAt,i,A powstańcze Ziemi CzarllKowskieJ ! Zofia Barnaś II W i e I k o p. P o w s l . - 2001, nr 7, s. 9-14
6. 27 [DWUDZIESTEGO siódmego] grudnia 1918 roku I Roman Jeziorny 1/ lad. kat. 1999.9,5.
Gmina Nowe Miasto nad Wartą w okresie Powstania Wielkopol-skiego.
7. EPIZODY powstar',cze na Pomorzu I Wojciech Zaw8d/ki /I W l I k O P Powst. -2000, nr 6, s. 6-11
8. GOSTYŃ w dniach przełomu listopadowo-grudniowego 1918 roku I
Ro-Czub II Gaz. G o s l. 1999, 1, s.
9. JAK powstańcy rozbroili niemiecki patrol I Stanisław Jędras /I P a n , leszcz -1999,nrl,s.?8
Powstanie Wlelkopoiskio 1918119 w Osiecznej
10. LUBONIANIE w Powstaniu Wielkopolskim I Robert Wrzesiński /I W I
e-I Lu ń.-1999,nr12.s.11lI. MIEJSCA pamięci Powstame Wielkopolskiego [na sredzkiej] I
rzySobczakl/Średz. Kwart. Kult.-1999, nr1, s. 5-10
12. MOMENT religijny powsIaniu wielkopolskim [w Gosty"iu] ! Bemard
8liwińskU! G a z. G o s t. 2001, 1, s. 42
13.
OD
harcerstwa do powstania. Cz. 1-2 I Zdzisław Koseiański: oprac. MIKli asz DzieJ\ o D I U . - nr s.20; 51,s Wspomnienia dot. harcerstwa i i'owstania Wielkopolskiego w Gro-dzisku Wlkp.
14. ODSŁONIE;CIE obelisku Walkowloach klClarnkow8 I Tadeusz Sla chowskiii W i
a
I ko
p. Po
w s t. - 2001,m
l, s. 72-1615. ODSŁONIĘCIE pomnika Powstańc6wWielkopolsklch 1918-1919 w Gra-howie nad Prosn,! IPow. Osli/;eszowll Marek Rezler II Kro n. W i e I kop. -1999, nr 4, s. 140-142
16. OFIARY ciekawości? podczas powstania wielkopolskiego Niemcy 7hombardowali Ponlec I Gerwazy Krmopczy,\s<i /I '1. L
e
z cz
2003, nr 1, S, 2117. 80 {OSIEMDZIESIĄTA] rocznica powstania wielkopolskiego I Halina Da-,.,eluk /I r n i c n I n 1999, s. 12-13
POWSTANIE \Nielkopolskie [w ! oprac. EIl:blela Cicha /I K
kow.- 1,5.6·7,8
32. POWSTANIE Wielkopolskie 1918·1919 r. [w Rogożnie]/ (K. Krowicki) /1 Kur. Rogoziń.-1999,nrl,s.18
33. POWSTANIE Wielkopolskie na Ziemi Grodziskiej / red. Piotr Berger, Dmiusz MatusIewskiI! P a n. G i S . - 1999, 9·12
Zawiera sylwetki powstańców wielkopolskich: Kazimierza nklolera, Józefa Skrzydlewskiego i Anlociego Janusa.
34. POWSTAŃCY z okolic Dama~lawka / G. Kusz II G los W ą g r o w.
-1999, nr2, 5.13
Udzial mieszkańców Damaslawka w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919.
POWSTAŃCZY
i 81.-1999,
/ Dionizy Zdzlabek /I P r
z
s.17Powstanie Wielkopolskie we Wrześni.
a
Szla36. PRZEBIEG powstania wielkopolskiego we Wrześni / Karol Krause /I Kwa rt. W rzes. -2002, nr 15,
s.
17·2037. ŚLADAMI Powstania Wielkopolskieqo I Hanka Wojcieszak·Blandzi II
i e P I e 2002, nr 33,
MiejSca w Pleszewie i Kucharkach. pcw. Pleszew. 38. UDZIAŁ Pleszewian w Powstaniu Wielkopolskim IKryspin Gurgul /I
Zycie Plesz.-2001,nr51,s.15
39. UPAMIĘTNIJMY powstańców grodziskich / Marek Rezler /I P a n. G r o d z i s. - 2000, nr 2, S. 10; Upamiętnijmy powstańców wielkopol~
I Dariusz M"tuszewski /I Tamil€ nr 3, s. 8
Projekt dot. mieszkańców Grodziska Wkp w Powstaniu Wielkopolskim.
40. W HOŁDZIE walczącym o wolność I Wojciech Kruk li G ł o s W ą· grow. -1999, nr2, s. 12
Obchody 80, rocznicy Powstania Wielkopolskiego H118f1919
omz
dlialania poWSIBrIGZ€ w Łeknie, W'lgrowiec.
41 WIECZNA Chwala Powstańcom Wielkopolskim którzy i umarli za w Pile I Jan Garbarczyk II W i e I k o P . Pows!. -2000, nr6, s. 81·83
Uroczystość ods/onięcia pamiątkowego obelisku.
42. WRZEŚNIANIE w powstaniu wielkopolskim / Marek Rezler II Kro n.
Ikop.- 4,s.120~1?1
43 WRlESIŃSKIM powstańcom I Zdziabek r z e m .
44, WSZYSCY już na kowski // K u I i s y Powstańcy wi~,lknnnl'~,nv 45, WSPOMNIENIA z 46, Średz. Kwart Wspomnienia Irll!'S/K~llca kiego" z 1935 r.
Z KART naszej hislorii I Powstanie Wielkopolskie Oborniki.
Zl -1999,nr37,s,9 1918/19 w okolicach Rogożna, pow.
47. Z NOTATNIKA żołnierza Powstania Wielkopolskiego / Adam Białobłocki II N a s z a W i e I k o P . - 2002, nr 40, s. 20-22
Notatnik-śpiewnik Wojciecha Trybulskiego (1900-1984), żołnierza Powstania Wielkopolskiego z Gniezna. Omówienie zawartości i sylwetka aulora.
11/. Biografi() a, Pozycje zwarte
1. BIOGRAFISTYKA Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 I red. Bogu-slaw Polak. - Koszolin Inżymerska. 1985. - 172 s, : il., portr. 2. GENERAŁ Stanislaw poszerz. - Koszalin 1998. -297 s. : il., Dowódca POVlslanlil 3. POWSTANCY wielkopolscy graficzny. T. 1 I
Przyjaciól Ziemi OSIILI3SZ:ov"S<,CI portr.
I Bogusław Polak. - Wyd. 3 Politechniki Koszalińskiej,
ostrzc:slowskiej : słowniczek bio-Poznań : Towarzystwo Poznaniu, 2001. - 151 s. : il.,
4. SŁOWNIK biograficzny wielkopolskich 1918-1919 I red. nauk. Antoni Czubiński, Bogusław Polak. - Poznań: Wydaw. Poznań skie, 2002. -427 5, : portr.
b. Artykuły
1. BERNARD Śliwiński (1883-1941) I Eugeniusz Śliwiński 1/ L e s z c z, Not. Akad.-2001,nr4,s.18-19
Dowódca odcinka Leszno Powstania Wielkopolskiego, adwokat. 2. BERNARD Śliwiński [powstaniec wielkopolski z Ponieca, pow. Gostyń} I
3. BOHATEROWIE powstania wielkopolskiego / Zdzisław Kościallski /I O I war t a S
z
k . - 1999,nr
l, s. 9Dowódcy odcinków powstańczego frontu: Kazimierz Grudzieiski, Kazimierz Zenkteler. Wladysław Wawrzyniak i Bernard Sliwiński. 4. BOHATEROWIE z Trzcinicy [pow. Kępno) I Zenon Brembof II W i e
I-I. -2002, nr 8,
5. W i e I k o p. -2000.
wielkopolski
6. CZESŁAW Klaczyński przeżył cały wiek: Powstaniec Wielkopolski ze Sremu ma obecnie 99 lat I Ewa Roszak II G a z. P o z n. - 2000,
nr 300, s. 6-7
7. CZŁOWIEK Irzech wieków I Marta Kurkiewicz II Ż y c i e Ra w. - 2002, 37.
mieszkaniec Rawicz, powstaniec 8. Ponieca [pow. powstania
wiE:lkopolskiE-Konopczyński /I
c z . -
200 l, nr 9. GEN. Józef Dowbor-Muśnicki I Jędrzej Mosica /I P i e Ś fi S k r z y d I .-2001, nr l, s. 28-29
Dowódca Powstania Wielkopolskiego.
10. GENERAŁ Stanisław Taczak I Paweł T. Dolata /I G a z. Jar. - 2001., nr 5, s. 21
dowódca Powstania WIolkopolskiego.
11. Stanisław Taczak I II Kro n. W, I
121-123
Powstania Wielkopolskiego.
12. GENERAŁ Stanisław Taczak : 1874-1960: pierwszy naczelny dowódca Powstania Wielkopolskiego /I N a s z a W i e I k o P . -1998, nr 3, s. 4-5 13. IGNACY Nowak 1887-1996/ Jan Urbaniak II Gaz. Wielkop.
-14.
2000, nr 299, s. g
Lekarz, powstan iec wielkopołski. Wronek [pow.
1W~)ols.KlegoJ I Marian Śliwa II
sylwetka powsta!;C8 . Pows!. -15. wspomnienie ! Marcin Lehmann Ij
W Y b o r. Poznań. - 2002, nr G4, s. 'ID
-36-29. ROMAN Witkowski (1900-1973) powstaniec wielkopolo;ki [z ziemi dZiskiejJ / oprac. Wieslaw Jan - (Gro d/iski slownik biogra-ficzny) /I P a n. G r O d z i s . -2000, nr 11, s. 2
30. STANISŁAW Taczak : wspomnienie (1874-1960) / Marian Sobczak /I G a z. W Y b o r _ Poznań. -2002,
nr
12, s. 8Dowódca Pow,;lania Wielkopo:'~.kiogo.
STEFAN Henelewski wspomnienie (1699-1999) I Grzeszczak z. W Y b I Poznań. - 2002. s. 9
Powstaniec wielkopolski z Kleczewa, pow. Konin,
32. STEFAN Rybarczyk (1896-1986) / oprac. D. Matuszewski. - (Grodziski slownik biograficzny) /I P a n. G r O d Z i S . - 1999, nr 6, s. 2
Powstaniec wielkopolski, działacz konspiracyjny w okresie II wojny
śWiatowej w Wlkp.
UDZIAŁ generala Józefa Dowbola Mośnłckiego Powslaniu Wielko polskim / MaigOI Lata Kubiak-Gajowlecka /I P r o S l o z R a t u s z a . 2002, nr 2, s. 9
34_ UDZIAŁ lekarzy ziemi kościańskiej w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919/ Henryk Florkowski /I Pam. Tow. Miłoś. Ziemi
c.
-1996·2000 [wyd. 2001). 169-178Biogramy Teofila Anioniego Wilkcwskiego, Bole813-Olejniczaka i Emanuela Twórza.
35. UJSKIE życiorysy: podporucznik Michal Jaskulski - powstaniec wielko-polski - ujścianin z wyboru I Barbara Wiedera /I U
I
s k i e S pr. -2002, nr 2, s. 15-16; nr 3, s. 16, 18-19WŁADYSŁAW Dakowski (1882194::') kupiec i wielkopolski Grodziska _ .. (Grodziski biograflcmy) I Eigia Graty"" Michalak /I P r o d z i s . - nr 12, s. 2
37. WSPOMNIENIE o pulkowniku Kazimierzu Zenktelerze [1884-19551 Zdzisław Kościański /1 Kro n. W i B I k o P . - 2002,
nr
2, s-160-164Dowódca Grupy Zachodniej Powstania Wielkopolskiego. WSPOMNIENiE Slefanie Jasińskim powstańcu wielkopolskim i
z Rakonillwic [pow. Grodzisk / oprac. laskowski (powiatowy słownik biograficzny) /I P G r o d z i $ . 2000, nr 4, s. 11
39, WSPOMNIENIE z powstania / Zofia Barnaś /I N a d n o t. E c h a. -2000, nr 24, s. 10
Sanltariuslka okresie Powsiania Wielkopolskil1go Czarnkow~ ZiEMI obcej Polski / Andrzej /I P a n . z i s. - 2000,
11, S. 9
41. Z POLA walki do nr 209 [w/ak 215]
42. ŻYCIORYS powst,lIlca I
Uczestnik (1894-1961 ) 43. ŻYŁ dla ojczyzny I
Powslaniec wie·ikooolskL Wlkp.
1/ Gaz. Pozn. -1999, r. -2000, nr 10, 5.14
z Ujścia, pow. Pila 2003, nr 11, s. 8 Chruszczyn, pow. Ostrów
IV. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego
1. ABY pamięć nie zaginęła o tych, co za Waszą i naszą wolność walczyli! / Stanislaw Jaroszewicz /I W i e I k o p. P o ws t. - 2000, nr 6, s. 78-80 2. II KRAJOWY Zjazd Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego
[w Poznaniu] / Tadeusz Musiał /I W i e I ko p. P o w
s
t. - 1999, nr S, s.55-5B3. KULTYWUJĄ pamięć o Powstaniu / Jur /I Ty g. N o w y. - 2003, nr 4 dod. Ziemia Pilska, s. 3
Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 191811919. Kolo w Pile.
4, PREZENTUJE Towarzystwa Pamięci
IMalian Kadow /I W i e I k o P . 5. PRZED BO rocznicą
- 1998, nr 4, s.
kOI>nlilk"rqo // Kro n. W i e I k o
P .
Towarzystwa Pamięci Po-6.czyńska /I Tyg.
Towarzystwo Wielkopolskiego 1918-1919 w Pile.
7. TOWARZYSTWO Pamięci Generała Józefa Dowbora-Muśnickiego [w Lusowie, pow. Poznań w latach 1994-2002) / Karolina Kaczorowska /I P r z. W i e I k o P . - 2003, nr 1/2, s, 127-129
8. UCHRONIĆ od zapomnienia / T.S. /I N a d n o t. E c h a . - 2000, nr 5, 5.8
Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 Kolo Powiatowe w Czarnkowie.
Andrzej Dudziak Dział Instrukcyjno-Metodyczny B I B L i A l ! OT E K I WNI
Przekonanie o oddziaływaniu książki
ma bardzo długą i odległą historię. W ostatnich dziesiątkach lat zagadnienie to doczekało się naukowych opracowań a ich rezullaty wprowadzane są coraz śmielej do bibliotekarskiej praktyki pod ogólną nazwą biblioterapii. Jest to tera-pia poprzez czytanie książek. korzystanie z odpowiednio dobranych materialów bibliotecznych. Celem takiego postępowania jest wspomaganie osoby. stosow-nie do jej potrzeb i stanu psychofizycznego. Właściwie prowadzona terapia może oddziaływać pozytywnie na rozwój i wychowanie. dać lepszy wgląd we własne doznania i uczucia oraz poszerzyć wiedzę o dolegliwościach i sposo-bach relaksacji. Solidna wiedza z zakresu biblioterapii oraz szeroka oferla spe-cjalnych materiałów czytelniczych (np. książki mówione na kasetach, dyskietkach, płytach CD, książki z dużą czcionką itp.) stwarzają nowe możliwo ści pozyskania przez bibliotekę czytelników niepełnosprawnych, którym korzy-stanie z tradycyjnych
Zestawienie prezentowane nych zawiera materiały
niepelnosprawne. Wyodrębniono
cm""""",,,,,
przydatne w biblioterapii. roku) oraz artykuly (1996,2003)
I. Biblioterapia, czytelnik n;"o!!lnL'''Ora',mv a. Pozycje zwarte
Roku Osób Niepelnospraw-z bibliotek prNiepelnospraw-zeNiepelnospraw-z osoby i publikacje szczegÓlnie obejmuje pozycje zwarte (od 1973
1. ARTETERAPIA sesja naukowa w Radziejowicach klWarszawy w dniach 16-18 marca 1989 r.1 [zespól red. Leon Hanek, Maria Passet-Ia]: Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, Depar-tament Kształcenia Artystycznego Ministerstwa Kultury i Sztuki. -Wroctaw : AM, 1989. - 143 s. : 2 wykr. - (Zeszyt Naukowy I Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wroclawiu; nr 48)
2. BtBLlOTEKA otwarta dla czytelników niepełnosprawnych materialy z konferencji Grudziądz 2001 - Warszawa 2002 I [oprac. red. Ewa
Sta--40 chowska-Musial, Franciszek Czajkowski: 2002. - 128 s .. il. - (Propozycje I rzy Polskich; 50)
3. BIBLIOTEKA szpitalna dla pacjentów.
Bożena Brzózka. - Warszawa: blCIWOrlV&lIOllC hll,,,meKBllzy 1984. - 90
s.
4. BIBLIOTEKA w procesie rewalidacji Szocki. - Warszawa; Wrocław:
Spasowskiego. Oddział Doskonalenia Nauczycieli, 1989. - 161 s. 5. BIBLIOTEKI i książki w procesie rewalidacji dzieci i mlodzieży z
odchy-leniami i zaburzeniami rozwojowymi I Józef Szocki, Janina Żyromska;
[Instytut Ksztalcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych). - Wrocław: IK-NiBO, 1980. - 30 s.
6. BIBLIOTERAPEUTA w poszukiwaniu tożsamości zawodowej: materiały z konferencji, 18 kwietnia 1997 I [red. Krystyna Hrycyk]; Państwowe Pomaturalne Studium Kształcenia Animatorów Kultury i Bibliotekarzy we Wrocławiu [SKiBA]. -Wrocław: "Silesia", 1997. -147 s.
7. BIBLlOTERAPłA I Irena Borecka; Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie. - Olsztyn: Wydawnictwo WSP, 1992. -20 s.
8. BIBLIOTERAPIA i czytelnictwo w środowiskach osób niepAlnospraw-nych : zbiór studiów I pod red. Łlr(,nlS,laVN
sytet Mikołaja Kopernika. - Toruń: 9. BIBLIOTERAPIA - nowa szansa
Borecka. - Olsztyn: Wydawnictwo i Materiały I Wyższa Szkoła Pedagogiono koznawstwo)
10. BIBLIOTERAPIA formą terapii OelJaqOlliClnO' dagogiki I Irena Borecka. - Walbrzych
Szkoły Zawodowej, 2001. - 96 s. 11. BIBLIOTERAPIA : terapia i praktyko
szawa : Wydaw. SBP, 2001. - 143 rzyszenie Bibliotekarzy Polskich; 46)
12. BIBLIOTERAPIA w edukacji czytelniczej i medialnej w szkole podsta-wowej i gimnazjum: materiały dydaktyczne dla nauczycieli i biblioteka-rzy I Irena Borecka; [polskie Towarzystwo Biblioterapeutyczne we Wroclawiu]. - Walbrzych: "Unus', 2002. -165 s.
13 BIBLIOTERAPIA w środowisku wspó/uzależnionych z grup rodzinnych AI-Anon (Od teorii do dzialari praktycznych) I Bronislawa Wożniczka-Pa ruzel. -Toruń Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydaw .. 2002. - 213 s.
14. CZYTELNICTWO i h.h".,I,,,o'·h" !)e·aa(lOC"Ce specjalnej I Ewa Toma-siki [poszczeg. tematy
Warszawa: WyŻSlil rzewskiej, 1994.
Barbara Zybert i in.]. -"'e·jac!oqlkl SpoCjalnej im. Marii
Grzego-15. CZYTELNICTWO i osób starszych:
ma-teriały z $esji popularnonaukowoJ i "ra(clszek Czajkowski, Maria Skarżyńska. - TorLnl . Publ., 1985. -73 s. 16. DZIECKO niepelnosprawne w b,biiolace . materiały z seminarium
w Gdańsku (14-15 IX 1994) oraz Krynicy Morskiej (7-8 XII 1995) I [red. Janusz Nowicki, Mieczysław Szyszko]. - Warszawa Wydaw. SBP. 1996. - 79 s. - (Propozycje i Materiały I Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich; 8)
17. KSIĄŻKA bez barier: materiały z ogólnopolskiej konferencji (Poznań Stęszew. 18-20 IX 2000 l.) / red. t. Janusz Nowicki]. - Warszawa: Wy-daw. SBP. 2000. - 100 s. - (Propozycje i Materiały I Stowarzyszenie Bi-bliotekarzy Polskich; 43)
18. KSIĄŻKA w dzialalności terapeutycznej: praca zbiorowa I red. mery!. Elżbieta Barbara Zybert. Warszawa: Wydaw. SBP, 1997. 97 s. -(propozycje i Materiały / Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 19)
19. KSIĄŻKI, które pomagają I terapeutyczna funkcja
książki w zakładach : materiały
z
ogólno-polskiego seminarium czerwca 1999 r./ oprac. materiałów Elżbiela SlowarzysLenie Bibliotekarzy Pol-skich. - Warszawa
s. -
(Propozycje i Mate-rialy / Stowarzyszenie [jibllnlloknrlv20. LITERATURA piękna / Wanda Krzemińska; przedm. A. Hulek. \Nydaw. Lekarskich, 1973. -159 s.: il.
21. METODYKA pracy I cIepełnosprawnym : wstęp do biblioterapii I Irena Pedagogiczna w
Olszty-nie. - Olsztyn: s.
22. MIASTO specjalne -Ostrołęka: pamiętnik bibliotekarza / Tadeusz Gawroń ski. -Ostrotęka : Towarzystwo Przyjaciół Ostro1ęki, 1998. -193 s. : II. 23. MOJE spotkania z książką i biblioteką: prace nagrodzone w konkursie
organizowanym przez Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepelnosprawnych WBPiKM w Toruniu / [red. Dorota Motylewska, Arieta Tuleya]. -Toruń: Ośrodek Czylelniclwa Chorych i Niepelnosprawnych Wojewódz-kiej Biblioteki Publicznej i Książnicy Miejskiej, 1995. - 36 s. : il 24. OBSŁUGA czytelników niepelnosprawnych. - Warszawa Biblioteka
25. POGRANICZA - literatura, teatr i badan naukowych i doświadczenia dzik. - Kraków: Wydaw. Naukowe 149 s.
26. PISMO i książka w systemie L. lidacyjne I Małgorzata Czerwińska Polskich, 1999. - 172 s. - (Propozyqe i
27. PRACA z czytelnikiem niepełnosprawnym : .. z doświadczenia bibliotek publicznych w dzielnicy Łódź-Górna I [oprac. Iwonna Szymczak]. -Łódź : Dzielnicowa Biblioteka Publiczna im. Władysława Stanisława Rey-montaŁódŹ-GÓrna. 1997. -19 s.
28. PRAWO do czytania czlowiek niepełnosprawny w bibliotece, alterna-tywne materiały czytelnicze materiały
z
międzynarodowe90 semina-rium, Toruń 24-25 październik 1994 r. I [red. Maria Skarżyńska, Arieta Tuleya, Franciszek Czajkowski]. - Toruń: Ośrodek Czytelnictwa Cho-rych i Niepelnosprawnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Książnicy Miejskiej. Fundacja Literatury .Łatwej w Czytaniu". 1994. - 76 s. 29. PRZEŁAMYWANIE barier osamotnienia: o obsłudze bibliotecznej osóbunieruchomionych I Franciszek Czajkowski. - Toruń: Ośrodek Czytel-nictwa Chorych i Niepełnosprawnych
blicznej] i Książnicy Miejskiej,
30. PSYCHOTERAPEUTYCZNE OdCIZla·CjW"nle rencji, Cieplice, 18-20.111.1975
kusji Wanda Kozakiewicz].
-(Materiały Metodyczne dla BlbPoiekel7Y I Wr';elA,,\~,b teka Publiczna im. Tadeusza
31. SPECJALNE materiały czyteln,cze dziejów, formy. obieg społeczny I '.""IM""!~ daw. Uniwersytetu Mikołaja Kopern1ka, il.
32. SYMBOLE duszy I Brigitłe Brun, Ernst W. Pedersen, Marianne iiullberg. - Warszawa: Jacek Santorski & CO. Agencja Wydawnicza, cop. 1995. - 220 s. : il. (Psychologia i Medycyna)
33. TERAPIA Wielkiego Ładu I Maria D. Gostyńska. - Kraków-Wrocław : Wydaw. Literackie, 1984. - 95 s.
34. TEORETYCZNE podstawy arteterapii : II Sesja Naukowa w Jagniątko wie ki Jeleniej Góry w dniach 19-21 X 1989 r.1 [zespół red. Leon Hanek, Maria Passella]; Akademia Muzyczna i·m. Karola Lipińskiego we Wro-clawiu, Departament Kształcenia Artystycznego Ministerstwa Kultury i
Sztuki. -Wrocław
Muzyczna im. KaraiB
C'O'""",'"'J"
35. TWÓRCZOSÓ i s,tukaI Ogólnopolskie ~V'''"n7llJm Zbigniew Hora (prLewodo.)l Towarzystwa Walki? Kalocllwem b. Artykuły
(Zeszyt Naukowy I Akademia
VVi 'JUliJW"J, nr 52) (Arteterapla; 2)
rArIAr.ilie,r.ii osób nlepetnosprawnych , grudnia 1984 r. I [kol. red. Wrocławski Oddział Polskiego
[10]
s.
lot.1. BIBLIOTEKI szpitalne w Łodzi I Jadwiga Milewska /I R o c z. K s i ą ż . M I ej. Łodzi. - 1998.
s.
107-1162. BIBLIOTERAPIA - Idee I prak1yka I Tomasz Maciej Kruszewski /I B i-b II o t
e
karz . -
2000, [nr] 3.s.
16-193. BIBLIOTERAPIA jako jedna z metod kszlallowania osobowości dziecka z upośledzeniem umysłowym na lekcjach języka polskiego I Maria Nledźwiecka /I S
z
k. S P e c. -2000, nr 4, s. 211-2144. BIBLIOTERAPIA jako metoda pedagogiki specjalnej: (podsumowanie programu z lat 1989-96) I Ewa Tomasik /I S z k. S p e c . - 1998, nr 1, s.16-20
5. BIBLIOTERAPIA jako pomoc rodzinie I Ewa Tomasik II B i b I. Z a c h .-Pom .-1998, nr 6. BIBLIOTERAPIA Małgorzata Czerwlli,ka 7. BIBLIOTERAPIA Rocz. Pedag 8. BIBLlOTERPIA w Agnieszka Andrzejewska s.29-31 9. DOBÓR materialów chorymi I Bernadela (1996), s. 168-172 a metodą rewalidacji I 45. - (2001). s. 105-120 I Ewa Tomasik II 426-443
bir,liniIN;mr",lllf;oIW/,h Z dziećmi przewlekle ag.
Spec.-T.7.-10. DZIAŁALNOŚÓ bibliotek publicznych na rzecz specjalnych kategorii
użytkowników I Eltbieta Barbara Zybert II B I b I i o t e kar z . - 1996, [nrj 1,5_ 11-15
11. ELEMENTY biblioterapii w domach dziecka f Irena Borecka II P r o b I . O P I e k . - W Y c h o w. -1995, nr 9, s. 25-27
12. KSIĄZKA Jako narzędzie terapeutyczne I Tomasz Kruszewski" W
y-chow. na co Dzień.-1999,nr1I2,s.12-13
13. KSIĄLKA pomaga I Lidia Ippoldtll G u I i
w
er. - 1998. nr 2. s. 32-34 Spotkania biblioterapeutyczne w krakowskich placÓWkach wycho-wawczych.-44·
14. MOŻLlWOSCI zastosowania biblioterapii względem osób starszych I Ewa TomasikllRocz. Pedag. Spec.-T.8.-(1997),s.286-296
15.
O EDUKACJI nauczycie'; w zakresie tJiblioterapliI
Irena Borecka II B i-b I i o t e r z . - 2000, 7/8, s.
16. O MOZLlWOSCI wyKorzystania ks,ązek i bibliotek do rozwiązywania
problemów mniejszości etnicznych I Elżbieta Barbara Zybert /I R o c z . P e d a g. S P e c . -T. 7. - (1996), s. 220·225
O RZETELNĄ bibliografię biblioterapll I Wita Szulc II B i b I i o I r z. - 2000, 12, s. 13·16
18. O ZAWODZIE i doskonaleniu zawodowym biblioterapeuty / Irena Borec-ka I/ B i b I i o t e kar z . -2001 , [nr] 3, s. 11-12
19. O BIBLIOTERAPIi ,eminlscencyjnęj I Małgorzata Oudzikowska, Ewa Tomasik II
z
k. S - 1998, 279·28420. ROSNĄCA rola i znaczenie bibliolerapii / Danula Krzaczkowska /I B I b I. Z a c h . - p o m . - 1998, nr 4, s. 43-46
21. SEMINARIUM z cyklu ,Biblioterapia jako metoda pedagogiki specjalnej" : (20.10 1995, WSPS Warszawie) I Elżbieta Paradowska z k . Spec 1996, nr2, 115·117
22. SPECJALNE mateńały czytelnicze - próba zdefiniowania oraz cha-rakterystyki I Małgorzata Fedorowicz // B i b I i o t e kar z . - 1997, nr 1, s.16·Hl
Matelialy czytelni elB dla os6h niepelnosprawnyeh.
23. SPOTKANIA biblioterapeulyczne z grupą dzieci niedosłysząCyCh (slabe słyszących) / Mirosława Zatorska /1 R o c z. P e d a g. S P e c . - T. 6. - (1995).~. 72·77
TERAPIA sł()wa / Krusz"y"k 1/ P r o Alkoh. 2001,
nr
l, $25. TERAPEUTYCZNY charakter materiałów czytelniczych / Tomasz Kru-szewskillOpleka Wychow. Ter.-2000,nrl,5.45-47 UDZIAŁ szczecińskich bibliotek publiczno-szpitalnych wdziałnlnoścl te-rapeutycznoj / Danuta KrzaczkowsKil II i b I. Z . -P o m 1996, nr 112,
s.
40-4227. UDZIAŁ szczecińskich bibliotek w dzialalności terapeutycznej: na przy-kladzie b'b!ioteki Ośrodka Szkolno·V\lychowawc2ogo dla D7ieci Głu-chych Szczecinie I Krzaczkowska /I B i b I Z a c h . -1997, nr 112, 5. 53-56
- 46-11. BAJKI przydrożne : komentarze !
Wydaw. Wyższej Szkoły Humanistyczno-EkonomlclneJ. 12. SPACER po tęczy: odprężające nnllW"'O~nI"
Fuhrmann-Wonkhaus. - Kielce: b. Artykuly
1. KSIĄŻKA dla chorego I Zofia Beszczyriska
s.44-45
f.
2. KSIĄŻKA, która leczy I Ewa Biernacka fi G u t e n b e r g , - 2001, nr 2, s.30-32
3. LEKTURY pomagające osobom chorym I Ewa Tomasik /I B i b I. Zac h. - Pom. -1999, nr 3/4, s. 38-45
4. TERAPEUTYCZNY charakter książki I Tomasz Kruszewski /I N o w
e
Ks i ąż. - 2000, nr l, s. 78-79
Urszula Bzdawka
Dział Instrukcyjno-Metodyczny
"OPUS DEI" CZYLJ
Opus Dei (lac. Dzieło Boże), jest kiego. Jej pełna nazwa brzmi Pralatura cję, początkowo jako inslylucje chrześcijańską, ksiądz katolicki Josemaria Escriva de
kanonizowal w ubieglym roku. Do lat Sll,gcdl:18S,iąl\lch
strukturami oficjalnego Kościola, który nie dopuszczał do nadania jej kształtu prawnego. Dopiero Sobór Watykański II wyraził zgodę na działalność Opus Dei, a papiez Jan Paweł II w 1982 roku podniósł ją do rangi .personalnej pra-łatury", która sIanowi nową normę prawną w strukturze Kościoła. Obecnie do Prałatury należy 80 000 osób z pięciu kontynentów (ponad 100 krajów). Siedzi-ba Pralatury - wraz z koscIolem prałackim - znajduje się w Rzymie.
Podstawową formą dZiałalności wiernych Prałatury jest uświęcanie pracy i codziennych obowiązków w swoim własnym środowisku, zgodnie z nakazem założyciela: "Uświęcać pracę, uświęcać się W pracy, uświęcać się poprzez
pra-cę'. Wykonywanie tej praw i zgodnie z wymo-gami etycznymi, działanie współobywatelom i przyczy-nianiu się do postępu poslWiitCIWem członków.
Księża Opus Dei S!owarzyszenie Świętego Krzyża.
założone w 1943 r. przez Baiaguer. celem ich działania jest apostolstwo świeckich. wybierany dożywotnio przez jego członków i potwierdzany który musi być kapłanem od ponad pięciu lat. Obecnie Jest nim JavI81 Echevalria (od 20 kwietnia 1994 r.). Opus Dei podejmuje pracę w nowej diecezji za zgodą miejscowego biskupa. z którym wikariusz generalny Prałatury utrzymuje stały kontakt.
Do podstawowych zadań członków Opus Dei należą: poszukiwanie świę tości poprzez usilne kszlałcenie religijne, intensywne życie duchowe, praktyki ascetyczne i apostolstwo. Stowarzyszenie prowadzi ośrodki kształcenia zawo-dowego. domy studenckie, ośrodki wychowawcze. utrzymuje się
z
dobrowol-nych datków swoich członków. Do Opus Dei można wstępować po ukończeniu 18 roku życia, każdy musi przejść okres kandydacki o bardzo zaostrzonych re-gułach postępowania. Strukturę wewnętrzną tworzą członkowie duchowni i świeccy żyjący w celibacie w ośrodkach Opus Dei, oraz osoby stanu wolnego, zamężne i ionate, które uczestniczą w życiu organizacji w zależności od obo-wiązków rodzinnych i za'wo,jO\VI!ClfLW Polsce Opus Dei nie, Warszawie i KrakOWie. sku, lublinie, Poznani u i znajduje się w miejscowoścI
Załączona bibliografia nI. Opus Dei oraz jej z1l,loż',ci"ls informacje nI. Prałatury www.opusdei.org lub !W1I1I!'C~I!3i".""
a. Pozycje zwarte
ośrodki znajdują się w Szczeci-mrmaCVII<1e odbywają się także w Gdań formacyjno-rekolekcyjne Warszawy.
opracowania zwarte i artykuły de Balaguer. Szczegółowe na stronach internetowych
-1. JOSEMARIA Escriva de Balaguer : szkic biografii założyciela Opus Dei I Salvador Bernal; Hum. Maciej Stasiński. - Katowice : Księgarnia św. Jacka, 1991. - 326 s.
2. KATOLICKA mafia I Matlhias Melłner; Ilum. Barbara Ostrowska. - War-szawa : "tnterart", 1995. - 340 S.
3. KOCHAĆ kościół I Josemaria Escriva de Balaguer; tlum. Agnieszka
-48
OPUS Dei: poslarJllctwo, Inicjatywy, ludzie I Giuseplle Romano; Ilum
Księżopolska,Makuracka, Wieczorek - Częslo-chowa: Edycja Świętego Pawia, 2002, - 2345,
5, OPUS Dei, próba wyjaśnienia, - Lublin: Promotor, 1998
6. ROZMOWY z prałatem Escriva I Josemaria Escriva de Balaguer; tłum. Garus. : Księgarma Sw[iętegoJ 1993. - 298 SLEDZTWO Opus Dei I Villmio Mes$ori; Anna Wieczo· rek-Niebielska, - Warszawa: , 2002. - - (Biblio1cKIl .. Frondy")
8. ŚWIADKOWIE
XX
wieku I Paweł Zuchniewicz - Warszawa : Wydaw.Księży Marianów, 2000. - 208 s. : il.
ŚWIĘTY Józef wiary: św.
Laulentino Moria Herran; tłum, Karmelitów Bosych,! 999. - 84
nauczaniu Jaśkiewicz
Josemarii Escriva ! Kraków: Wy(Jaw.
10. UŚWIĘCENIE codZiennej pracy: istota i duch Opus Dei I Andrew
Byr-ne; tłum. Andrzej Karol Sypel. - Katowice: KSięgarnia Św[iętegoJ Jacka, 1992. - 47 s.; 1 portr.
11, W DRODZE na oHarze - Josemaria Escriva de Balagucr I tłum_ Jerzy Garus. - WalS/Clwa 'Wicepostulac,o Opus Dei w 1992. -3Ą
portr.
12. ZAŁ02YCIEL Opus Dei: życie Josemarii Escrivy,
1l.J
1, Panie, żebymprzejrzał! IAndres Vazquez de Pradal tłum. Paweł Skibiński. - Krak6w : .M", 2002, - 723
s.,
il.13 ŻYGIE wedle d""ha . co to jest Opus Dei I Eligiusz Werono - Poznań' "Pallottinom". 1987, -265 fot., por1r,
b. Artykuły
1. APOSTOŁOWIE codzienności: .gdzie dwaj są albo trzej ... • - Opus Dei I Jarosław Makowski, Jan Strzałka /I T Y g. p o w s z . - 2000, nr 12, S. 8-9
DZIEŁA I Niklewicz II l . W Y b r, 1997, nr 22-23
Katolicka organ.Lacja Opus
3. LUDZKIE dzieło boża I Adam Szoslkiewicz /I P o I i I Y k a. - 2002, nr 40, s.87-89
Opus Dei - działalność organizacji zalożonej przez Escriva de Ba-lagLara [beatyfikowany w paŹdzierniku 2002 r.J.
jezuici I Gmyz 1/ W . -2001 • 1 • 34-35 Organizacja Dei w Polsce
5. OPUS Dell Józef s.103-113 6. OPUS Dei - DZieb
Escrivy de Belaquer ! nr 40, s. 28-29
ca;tdzierr,ika 2002 roku kanonizacja ks.
7. OPUS Dei: Kacper SokołOWSKi II
8. OPUS Dei mistyka (;O,lz",n,.,osc, nr 13, s. 8
rzew. Kat. - 2002, I Katarzyna Nadana, 2002, nr 53,
s.
30-329. OPUS Dei wychodzi z cienia / Keneth Woodward /I N e s W e e k. -2002, nr 4, s. 46-47
10. ŚLEDZTWO W sprawie Opus Dei [fragm. książki] J Vittorio Messori; tłum.
Anna Wieczorek-Niebielska 1/ F ro n d a _ - 1997, nr 9/10, s. 23-42 11. ŚWIĘTY Jose Maria Escriva de Balaguer / Marcin Ludwieki 1/ Z n a k i
N o w. C z a s 6 w . - 2002, nr 2, s. 11-12
BIBt.IOGRAFIE OSOBOWE
Konslanty Ildefons - zm. 6.12.1953 - poela, satyryk. dramaturg. tłumacz w rodzinie pracownika kolei. Naukę podjętą w wybuch I wojny światowej. Wraz z rodziną zoslał spędzil lala 1914-1918. Uczyl się tam w polskiej na skrzypcach, występował w amalorskim teatrzyku Warszawy, gdzie ukończył gim-nazjum i uzyskał świadectwo W tym roku opublikował pierwszy wiersz "Wiatr w zaulku". Studiował filologię klasyczną i angielską. Po studiach zostal powołany do szkoły podchorążych rezerwy, z której usunięto go dyscyplinarnie i slużbę kończył jako szeregowiec w Berezie Kartuskiej. Wspól-pracował z tygodnikiem satyrycznym "Cyrulik Warszawski" (1926-1933) z grupą poetycką "Kwadryga'" (1928-1930). W 1930 roku ożenH się z Natalią Awałow. córką gruzińskich emigrantów. Pl2ebywał W Berlinie (1931-1933) jako referent kulluralny polskiego konsulatu, wiele podróżował po Niemczech. W 1934 roku osia dl w Wilnie, gdzie pisał do miejscowej prasy i radia. Oferta współpracy (1936) z tygodnikiem "Prosto z moslu" spowodowała przeniesienie do Warsza-wy. Brai udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, dostał się do niewoli
50-wieckiej, przekazany Niemcom wojnę spędzil w obozie jenieckim. Po wyzwole-niu przebywał na Zachodzie (m.in. w Paryżu, Brukseli i Rzymie). Do kraju wrócił w 1946 roku i zamieszkał w Krakowie, gdzie podjął współpracę z czasopismami: "Przekrój", "Tygodnik Powszechny", "Odrodzenie", "Szpilki" i kabaretem "Siedem Kotów". Mieszkał także w Szczecinie (1948-1949). W 1949 się do Warszawy, się na dłuższe
Mazurach. styl liryczny
i nowoczesnych nurtów poetyckich - realizmem, groteskę i surdalny liryką nastrojów, plebejskiego
z
renesansowo-barokowymi. Choć angażował się w działalność agitacyjno-propagandową władze komunistyczne pozbawiły go okresowo moźliwosci pu-blikowania. Szeroką popularność zyskał w latach pięćdziesiątych.Najważniejsze prace to: poematy - "Koniec świata" (1929),. "Bal
u
Sałomona" (1931), "Ludowa zabawa" (1934), "NiohA" (1951), "Wit Stwosz" (1952); zbiory - "Uw/ory poetyckie"
"Wiersze (1952); felietony skowe dramatyczne - "Tealrcyk wić" (1968).
a. Pozycje zwarte
CZARY-MARY sztukmistrza Ildefonsa: wspomnieniowy esej o poecie wesołym, przekornym, sentymentalnym i paradoksalnym , Jan
Nagra-Podkowa Leśna: "Aula", - 72 s.
2. wzory uklada" : dziennik , Kira Gałczyńska : "Czytelnik", 1984. - 265 labl. : faks., fot., portc.
3. 'Kira Gałczyńska Wydaw.
: il., faks., fot., - (A to Polska Właśnie) 4. GAŁCZYŃSKI a wzory literackie' Marta Wyka. - Warszawa: Państ.
In-stytut Wydaw, , 1970. - 171 s.
5. GAŁCZYŃSKI na Mazurach I Andrzej Drawicz. - Olsztyn: Pojezierze,
1971. -170 s.: il.
6. J.ĄK się te lata myJą. .. , Kira GakzynRka Warszawa: Czytelnik, 1989. 7,
8. KONSTANTY Ildefons Drawicz. - Warszawa : s. : il., portr. - (Biblioteka
9. Paweł Szymański. -
War-szawa : Pańs!. s. : il., portr. - (Portrety
Współczesnych Bukowska)
10, KONSTANTY Ildefons i oprac. Kiry Galczyńskiej:
[układ graf. Anna - Warszawa :
Wydaw-nictwa Artystyczne i Filmowe, 1981. - 124 s. : il. portr.
11. KONSTANTY Ildefons Gałczyński - Kriegsgefangener 5700 I Kira Gal-czyńska: Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach Opolu. Opole: Wydaw. CMJW, 1993. - 58 S., [18] s. tab!. : faks., rot., portr. -(Jeńcy Wojenni 1939-1945)
12. KONSTANTY Ildefons Gałczyński: 1905-1953 I Kira Gałczyńska. -[Suwarki] . Suwalskie Towarzystwo KuHury, 1987. - 27 s. : il. - (Portrety Suwalskie)
13. KONSTANTY syn Konstantego I Kira Ga/czynska. - [Wyd. 2]. - War-szawa : oNa sza Księgarnia', 1990. -167 s. : faks., fol., portr.
14. LESNICZÓWKA Pranie: Muzeum K.I. Gałczyńskiego I Kira Gałczyńska.
- Warszawa : Wydaw. PTTK [Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego J 15. NARODZINY ZaczarOWAnej Broniewski, Kon"looly Jerzy Zawieyski j : Krajowa Agencja W\/(JHwnlc78. do portretów - Władysław Adam Polewka, Jan Wiktor, Maria Szonert. - Krak6w
16. SPLĄTAŁO się, I Kira Ga/czyńska. -
War-szawa : .. Iskry', faks., fo!., portr. 17. TRZY legendy Witkacy, Galczyński. -
War-szawa : Pańs!. 171 s.
18. MAZURSKIE szlaki Gałczyńska. - Warszawa
Wydaw. PTTK Turystyczno-Krajoznawczego]
.. Kraj", 1986. - 109 s., [lJ k. mapa: faks., lot., portr. - (Szlakiem Wiel-kich Ludzi, Wydarzeń, Zaby1k6w Kultury)
19. ZIELONY Konstanty czyli Opowieść o życiu i poezji Konstantego ilde-fonsa Gałczyńskiego I Kira Gałczyńska. - Warszawa: "Książka i Wie-dza". cep. 2000. -383 s., [24] s. tabl. : il.
- 52-Artykuły
1. CZELADNIK u Kochanowskiego I Kira Gałczyńska; rozm. przepr. Zbi· gniew Kresowaty 1/ P A l P rz. A rty s t. ·lit. -2000, nr 6, s. 7-17 2. GAŁCZYŃSKi czyli siódmy wyrniaci I Micha! Łukaszewicz 1/ L I
-r a! u -r a . - 1999, nr 1, s. 8·9, 59
3. GAŁCZYŃSKI i .Prosto z Mostll" I Stanisław Stanik II N o w a M y ś I Pol. 2003,nr12,s.14
4. GWIAŹDZISTY Trubadw w 45 śmierci Konslan!ego Ildefonsa
Galczyńskiego I Tadeusz Zwilnian Grabowski II B i b I. Z a C
h . -
P o m . - 1998, nr 1/2, s. 99-1045. PIEKŁO życin Gałczyńskiego I Kor8 Gałczyńska rozm przepr. Helena Kowalik 1/ P I ą d 2000, nr s. 16-'7
6. POŻEGNANIE z Mazurami I Kira Gałczyńska; rozm. Ewa Likowska II
P r z. T y g . -1996, nr 22, s. 23
7. PRZFiJMIOT poezji I Stanisław Bortnowski II P o, i s t Y k 2002, nr 10, s. 580-586
Wiersze Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i Stanisława Gro· chowiska.
8. PRZYJAżNIE dostałam wianie I Kira Ga!czyńska; Opl"ac. Janusz
Krawczyk II N o t. W Y d . - 1996,
nr
6, s. 28-309. SMORGOŃSKI Savonarola : humorystyczniak o Konstantym Ildefonsie Galclyńskim I Julian TUWim 1/ z. W Y o r. - 1999, nr 5.24-26
10. UTWORY poetyckie I Maciej Krassowski. - (Arcydzieła kultury polskiej) /I i d. K I -1997. 20,
s
1. WOKOŁ "Poemalu dla 7drajcy" I Wojciech /I
T
() s.
-nr 4/5, s. 59-6412. ZACZAROWANY Gałczyński I Tadeusz Nyczek /I G a z. W Y b o r. -2003. nr 24,
an 1 m 50 rocznica śmierci
Julian Tuwim 13.09,394 - 2.7.12.HJ53 - poeta, satyryk I Hu-macz. Urodzil się w gdzie spędzil dzieciństwo i młodość, ukończyl nazjum (1914). W latach 1916-191B studiował na Wydziałe Prawa oraz na Wydziale Filozofii (polonistykę) Uniwer~yletu Warszawskiego. Debiutował
wierszem "Prośba". warszawskim czasopismem S!ude'nc,,,m "Pro arte et studio" (1916-1919). wspólzałożycielem kabaretu lIlorac:kls,ao "Pikador" (1918), wspóllwórcą czołowym przedstawicielem grupy poetyckiej "Skamander", współpracownikiem miesięcznika "Skamander" oraz tygodnika "Wiadomości literackie" (od 1924). Współpracował także z pi-smami satyrycznymi "Cyrulik Warszawski" (1926-1933) i "Szpilki" (1936-1939) oraz kabaretami artystycznymi Warszawy, gdzie pełnil często rolę kierownika literackiego: "Qui Pro Quo" (1919-1932), "Banda" (1932-1934). "Cyrulik War-szawski" (1935-1939). Okres II wojny światowej spędził na emigracji. Przebywał w Rumunii, we Francji (1939-1940), Portugalii, Brazylii (1940-1942), USA (1942-1946). W tym okresie nawiązał kontakty z pismami emigracji politycznej d7Ialacz;,ml skupionymi wokół O. się za porozumieniem a ZSRR. Do kraju przybył roku i osiadł w War-(1947-1950). Współ-twórczość satyryczną i ka-oSi)bllwośc; literacko-obyczajowych, historycznoliterackie, twórczośi: również libretta ope-retkowe, utwory estradowe, teksty szopek politycznych, piosenki, skecze i mo-nologi, które publikował pod pseudonimami. W wierszach znajdziemy zachwyt dla świata, upojenie życiem, fascynację wielkim miastem i cywilizacją. Wpro-wadził do nich mowę potoczną. Póżniejsze utwory cechowała refleksyjność, nawiązywały do tradycji klasycznej i romantycznej. Zbiór "Kwiaty polskie" był próbą syntezy osobistego i narodowego losu.
Na dorobek składają się m.in.: tomiki poetyckie - "Czyhanie na Boga" "Sokrates tańczący" (1920), (1929), "Biblia
cygan-.,Treść gorejąca" (1936), (1949); satyra - "Bal (1936 - poemat), "Jarmark antologie -"Cztery wieku (1937), "Księga wierszy wieku" (1954); zbiory os,)bLiwc,śd lileracko-obyczajowych polskie" (1923); utwory dla
"Lokomotywa" (1938 - wiersze). a. Pozycje zwarte
1. HEBRAJSKA obecność Juliana Tuwima szkice literackie I Ryszard Uiw. - Wyd. 2 popr. i razsz. -Łódż: Oficyna Bibliofilów, 1996. - 74 s. 2. JULIAN Tuwim I Jadwiga Sawicka. - Warszawa: "Wiedza
Powszech-na", 1986. - 447 s. : faks .. fot., portr .. - (Profile)
3. JULIAN Tuwim I Józef Ratajczak. - Poznań: Rebis, 1995. 150 s. -(Czytani Dzisiaj)
3. BUKIET, wiecheć, liana Tuwima / s.113-131 4.
nych walorach dzieci / Anna Szóstak // 5. EKSPRES Tuwim!
kompoz'vcji "Kwiatów polskich" Ju-D r u g i e . - 1996, nr 6, [JI(JlVf