Andrzej Cetera,Jerzy Okoński
Zawada, gm. Tarnów, woj.
tarnowskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 19, 153-154
153
-W l a s s r . kootjnijow ano badani» v o brębie wykopu Ш , odałanlając kolejne n»war at W l e n i a konatruk- cy jn a / C2, СЭ, D l, S l - 5 o ra z F 1 / pochodząc* t 2 poł. X 1 рос*. И w. T re ś ć w arstw stanowi ty r e lik ty z a - bodowy p o d g ro d a a zarOwno o c h a ra k te rz e m lealkalD ym , Ja k 1 gospodarczym . Budynki wznoszono z reg u ły w k n o a tra k c ja c h p la c lc » kowycb 1 zrębow ych. Na h U Iazą uwagę zasługuje obiekt s w arstw y F I zbudowany w ko n etru k cjl tnjęttzyałupow ej, N a tym aa mym poziom ie odaloitlęto ta k te dwie k r z у Żujące alę uHce. p rz y p u tz - c z a ln le w epdłw yztępując* z k ilko m a o aw aratw lenlam l kooatrakcyjnym i. P onadto odkryto odcinek n a js ta r s z e go» Jak do te j p o ry , w ała na O etro w le T um aklm . S ta rsz e g o m i badane naw arstw len la 1 datowanego w stępnie n e k m ie ć DC lob 1 p o ł. X w. Z o sta ł en w zniesiony n a m ie jsc a m e objętym w cze»niej zabudową, o czym Św iadczą o d sło n ięte u jego podnO te i Sad y o rla k r żyłow ej, Zbudowano go w kon stru k cji przekładkow ej z licem am o cn lcsy m potężnym i h ek sm l. Do najciekaw szych spodrdd sabytkdw ruchom ych n a le ż ą zabytki drew niane, * w drdd n ic h f r . r a d ia , ab ak u s, bogato zdobiona r ę k o je ść l y i k l , f r . luku, figurki kozlołkdw o ra z fr. ja rz m a .
Badam a będą kontynuowana.
f
WYSZOGRÓD P o lsk a A kadem ia K lu k
woj. p ło ck ie Ina tym t H isto rii K ultury M atertaloeJ Stanowi ako ЗА Z akład E poki Metali
w W arsz iw le
Badania», pod ogólnym kierow nictw eru naukowym prof* dr* hab. W ojciecha Szym ańskiego, prow adzili? d r Zbigniew Kobyliński / a u to r a p r aw ordanłe/* m g r M arek Dulinicc i m g r An dr* ej Mo a a · czyńskL F in an so w ał WKZ w Płocku za p o śred n ictw em T o w a rly - atwa Naukowego Płockiego* U czestniczyli s tu d e t cl a rch eo lo g ii UMCS 1 ATK o ra z rysow uiczka - Ewa Kulectko-Gl±ewalca. P iąty eesao badali* O sada p rzygrodow a t e s u r асу ch faz w czesnego grecki Iowie с za /V I, VII w. / ,
-Sezon kończący p ie rw sz y etap rozpoznaw ania oaady przygrodow ej w W yszogrodzie, pośw ięcony był zakończeniu e k sp lo ra c ji obiektów znajdujących alę w zachodnie} c z ę ś c i osady, położonej n ajb liżej g rodziska. Z akończono e k s p lo ra c ję kw adratow ej ziem ianki SB, w yposażonej w кахпКпяу piec w narożniku północno- zachodnim , stanow iącej zapew ne n a js ta rs z y z o d krytych dotąd w W yszogrodzie obiektów /n aczy n ie całkow icie r ę c a i l e lep io n e z d ru g ie j połowy VI lub początku VU w , / ( Zbadano rów nież k o lejn ą, p ią tą >iż ziem iankę tego typu, o m a c zoną n u m e re m 35* O prócz tego wyekepLorow*no w ypetniska Ś niew ielk ich , owalnych obiektów, n aw iązu jąc y ch pod względem w ym iarów 1 kształtów c z ę śc i stropow ej do w yróżnionej p rz e z W, Szym ańskiego g ru p y I obiektów z o sa d y w S ze lig a c h , woj, płockie* O biekty te w W yszogrodzie n ie stanow ią jednak grupy jed n o ro d n ej; r ó ż n ią i l ę m iędzy so b ą stopniem z s g łę tś e n ia , w y m iaram i, barw ą w jp e łn isk a 1 ilo śc ią m a te ria łu zabytkowego zn ajd u jące go a lę w wypełnlskn* P rz eb ad an o rów nież kolejny, tr z e c i obiekt in a le tą c y do grupy sp e cy ficz n y ch dla tej o sa d y 1 n ie m a jd a ją c y c h analogii n a innych stanow iskach tego o k re su , obiektów o tru d nej do u s ta le n ia funkcji* k sz ta łc ie tb l l t o iy m do p ro sto k ą ta dużych ro z m ia ró w : około 15 m długości I 4 m ■ zerokości, głębokości około 0 ,5 dcl O dkryto ró w n ież 1 zadokum entow ani plan południowej c z ę ś d w chodzące go w l a s obiektu 5f n ależąc eg o ró w n ież do te j gru p y , eksplorow anego ju ż w sezonie ubiegłym i L ąc m a długość tego obiektu wynosi praw dopodobnie około 25 m.
P rz e b a d a m · znacz n ej po w ierzch n i o sa d y nm otllw U o o b se rw ac ję r e la c ji p rz e strz e n n y c h m iędzy obiek ta m i, dzięki czem u n ajw ażn iejszy m o sią g n ię c ie m naukowym tego sezonu badan j e s t u s talen t et ) / re g u la rn o ś ci 1 celow ości ro z m ie s z c z e n ia d t m i s w k m ieszkalnych* 2 / niejattao czaso w o ścl obiektów oaatfalczych różnych typów, w ap A w y itęp u jący ch w o b rę b ie osady, p rz y c ty m p rz y n a jm n ie j n ie k tó re z kw adratow ych ziem ianek r s p r a t n s m j ą n a js ta rs z y n a tym stanow isku epizod o siłk i i e ry ,
N a jb a rd z ie j eeosseyÿiogo o dkrycia d o sta rc z y ł obiekt 24, W jego c t ę i c l zachodblej znajdowało się absydow ats ■ w y b rz u sz a n ie ·, w łrttk eg o w ypelnisku zn ale tlo n o 3 ro z b ite id situ duże naczynia lekko ob taczane p r z y k ra w ęd n le. Jedno z tych n aczy ń zdobi cne je m n iew ielk ich ro z m ia ró w r y te m , p rzed staw ia ją cy m jeźdźca / ? / n a j e l a i o / ? / . Zarów no motyw ik o n o g raficzn y , j a k i sam fakt zdobienia n aczy n ia p rzed staw ie n ie m fig u ra ln y m , nie znajduje «nai^g» n a stanow iskach z tego o k re su w E u ro p ie Środkowej,
Badania oaady w W yszogrodzie Me będą kontynuowane* v
P P P ra co w n ie K onserw acji Zabytków p ra c o w n ia A rch eo lo g iczn o -K o n serw ato rsk a w T arnow ie
B a fe n la p ro w ad zili m g r A n d rzej C e te ra 1 m g r J e rz y Okoński /a u to r z y spraw o zdam a / . Finansow ał WKZ w T arnow ie. C zw arty se so n badań. G rodzisko w czesnośredniow ieczne,
2
P r z e t* dano BBS, S m . Badania prow adzono w yłącznie n a pod grodził» od a tro n y południow o-zachodniej. DoZnńcŁnno e k s p lo ra c ję wykopu a aczonu 1BBŚ na z m a a c z o n jm w ala /276 m / , O dałonlęto podataw ę wału w p o a ta d b rą z o w o -p c p le ła te j U aataJ g lin y t d o z a m i plaakow c» olęZkowicldago. Wał p o p rzed zała od a tr o n j zew- n f t r n c j . zachoA ilęf, ίο aa o azw rołtoścl około 4, G m 1 głębokości 2, B m . W » tra ry g ra fll pionowej w części na ZAWADA., gm. Tarodw
w oj. ta rn o w s k i·. Stanowla ko t
- i m
-n c M d o d п и щ « ! ) m k pod M -n t * t t a a u i w yröz-ntous « m t y - r a poziom y w arstw y ta lź -n rtm * ): 1 j we H ł r t w k i m iU H H o m ląZ szoścl do 40 c m w jrostacl clam o o b n tiiataej zgHnlcneJ p rd cb m cy z d a tą
I lo ś c ią węgli d rzew nych. polepy, p rzap alo cy ch lu m lro l 1 m a te ria łu / и . In, n o te 1 2 żelazn e g r o ty /; 2/ ta - życka o n i ą i m i c l d o 30 c m w powtacl Jaseo p o p lalato j, Ü u k j gliny. W te j o sta tn i ej w a rstw ie m k t l n o tylko c e ra m ik ę k ity c k ą . V p ra ślla c b й я в ^ и и u t u la n ia sty k a kultta-ow e) w a rstw y łużyckie) z podstaw ą w ala.
W arstw a w czesnośredniow ieczna pok ry w · tn ą c m ą c z ę ś ć podstaw y w ała. Pod w ara tw ą łużycką o d sło n ięto n a wacbdd od wain 13 niew ielki eh o n ie re g u la rn y c h k sc tstią c b /m c k id re z m ch z a w ie ra ją m a te ria ł łwżyckl/ o ra z k ilk ad ziesią t dołkdw poa lupowych , będących najpraw dopodobniej a la d a m i tc ż y c k le j zabudowy •łapów a). P od podataw ą walu azarokoOcl u h S m o dsłonięto w połow ic sz e ro k o śc i dwa o biekty o n o « » k o li sty m , draikilcy 1 m, głębokie t u 1,1η , W o tta k ta c h tych c e o lra ln le znajdowały s ię ahtpy um ocnione k a m ie · u la m i. Z w aratw y w cze en o śred n o w iec zna) w y o d rę tid a ją Mę obiekty ad sazim lb e, z k tó ry ch 3 p rzeb ad an o w c a ło ś c i, P o sia d a ją ona w ym iary; 4, 8 i 1, 8 m , ) , 9 i ! , t m o ra z 2, ( i 2 ,0 m 1 zag łęb io n e tryly do 00 cm . Obok ce ra m ik i znaleziono w dom ostw ach m. In. o o te ta la z n e , żelazn y uchwyt w iad ra 1 azk lan y p a c io re k .
P o d g ro d zie p r z e c ię ta to * la ło p o o s i K-W w ykopem o w y m iarach M l 1 m . N ie atw iard zo n o śladdw zabudowy podgrodzia w k lsru n k s na zachöd od wału. J e d y n i· w o dległości 5 tn o s cacbdd od fo sy wału łużyc kiego atw iardzono obecność rO w ncłegłaga do id a j zag łęb ien ia o sz e ro k o śc i około Э m 1 bo koś ci do 30 c a
ZachockUa c z ę ść wykopu dochodzi do kola>t»^> w ala. Je g o badania p rzew id zian e aą u n a stę p n y ro k . ZAWISZYCE, gm . G h ibctyc« K onserw a tok Zabytków A rcheologieznycb woj, o p o lsk ie w Opolu
Stanow isko P
Badani» prow adził m gr K rz y sz to f Spychała. F in an so w a ło Biuro D okum entacji Zabytków w Opolu. P ie rw a t y s e to o badać. O aa da w c ze an o śr «kilow iec zna.
Stanow isko odkryto wluwią 1986 r . w t r a t e t · badać pow 1e r ze hm owych. P o ło ż n ie Jam około 160 to na południowy wacbdd od a to a y Z aw iazy ca-O łab czy ce , wa w schodnie) c z ę ś c i w y n ia a lo ila 1 Jego eto ku opadającym w klerem ku pdłnoeno-w acbofkiltn 1 w schodnim . Howy m sU cracyJos n a ru sz y ły 1 oblekł. W yekeplorow ano ma - to r lał zabytkowy z hałdy 1 p rz sprow adzono badania lo w an tary zacy jo a. Wykonano d o k o m o iia c ję opaaową i r y - •unkową. O dkryto fra g m e n ty n acty ft glinianych, O biekt o k re ślo n o , Jako w ezeacD Śratkilinrlaczną Jam ę zasobow ą.
Ш
M s ta rla ły z ło ż ta i· będą w Miewam Śląsk* O polskiego w Opolu. Badania n ie będą kontynuowana.
ZAW 1SZYCI, gm . G łu b czy c· p a tr z woj. opolakia naollt Stanow isko W
ZDZffiCHOWICE l , gm.ZakUkOw BLoro Badać i D okum entacji Zabytków woj. ia m o b rz e e ld e w T arn o b rzeg u
Stanow iska 1 1 3
nadania p ro w ad ził m gr M a rek F lo re k . F in an so w a ł BfllDZ w T a r n o b rzeg u , D rugi aazoe b ad ać. G ro d zisk o z DC-Х w. /e ta n . n r 1 /
1 w apdtczsany mu o b la ła m iesz k aln y b ą d i koltowy / s t a n , n r 2/ . Kontynuowano badania m ająca n a c a lu u k ra ś lan ia ro d z a ju k o n stru k cji w alu odcinkow ego o ra z ro z p la n o wania zabudowy n a m ajd an ia. P rz eb ad an o ogdlam 114 m /łą c z n ia w la ta c h 1884-86 - 184 m* / ,
W id łu t kraw ędzi południowej 1 zacbotkilaj cypla, na ktdrym zn a jd u j· s ię grodzi sk o , stw ie rd zo n o I s tn ie nie wału o k o n e tru te jl k am i a n n o -zla m n ij o ra z biegnącego po Jago w sw n ęirzn a j a tro n ie row u. Na m ajdanie od sło n ięto 2 n lsd u ta Jam y /w tym JeA ią baz m a te r ia łu / o ra z b ard zo dobrze zachow ane p o z o sta ło śc i ta g łę b itn e g o w ziem i budynku d rsw m anago /o b ie k t n r в / o w y m iarach około Э i 3 m, Budynek ten m la ljpodłogę w ylapioną gliną o ra z szalow ana d raw n sm Ściany. W ew nątrz odkryto fra g m e n ty c e ra m ik i, p rz e p a lo n a k o ści 1 zęb y zw ie r z ę c a , rd g tu r a o ra z m a ta rla ły k r zam ienna; m a stw ie rd zo n o n a to m ia st śladdw paleń lak a.
N ajclakaw azy obi akt odk ry to w io a le zn ajd u jąc·) a lę na zaw nątrz wahi odcinkow ego, Na wypełni aku fo sy , pod ro zaypdaldtm wału o dsłonięto b ruk w k sz ta łć la lm llatago p ie r ś c ie n ia o śre łk ilc y z e w n ę trz n e j 6 гг. 3
w ew nętrznej t , в- l , 8 m, ułożony i rd z o ej w ielk o ści p la śld c b k a m le m y c h p ły t. i ł y t y b yły dość ś c iś le dopaso wane do s la b la , a le n ie połączona t a ł h ą z ap raw ą. W nętrza p ie r ś c ie n ia n la było w ybrukow ane. N a Jego wew- n ętran y m obw odzi· odkryto ślad y po ukośnie w bitych kołkach drew nianych, na k tdrych w s p ie ra ły a lę p o jed y n c z e , te k le u k o tm e u lo t ona p ła a k l· k am ien ia. Zardw no w wypełni aku foay, b e zp o śre d n io pod Jak l nad b ru k iem , o ra z w zew nętrznym razzy p lak u walu n la znaleziono żądnego m a te ria łu zabytkowego.
W chw ili o b een sj nla Jeat пи*Ц wa o k r e ś l w ite ftn ltejl ant ch ro n o lo g ii bruku · b ra k Je st do nlogo analogii zardw no arch eo lo g ie snych, Jak l etn o g rafie znycb. Dana s tra ty g ra fic z n a w sk azu ją. Za m o ta on pochodzić z w o ia s a a fo śre d n io wie с zawlec* tua Jewt twZ wykluczona, t a po w stał d o piero w c z a sa c h now ożytnych.
