Anna Zawadzka
"Dar miłości", Krystyna Trela,
Warszawa 1989 : [recenzja]
Collectanea Theologica 61/1, 189-190
do D okum entu z L im y, akcentując jego w ym iar try n itarn y oraz oparcie w T ra dycji. Podsum owując swoje uwagi, głosi pochwałę Kościoła prawosławnego i wskazuje jego możliwości ekumeniczne: „Kościół praw osław ny może obecnie wytyczać kierunek całej oikoumene, opierając wizję jedności widzialnego Koś cioła na jedności apostolskiej wiary, a jedności eucharystycznej wspólnoty na adoracji Trójcy Św iętej przez całą świętą T radycję” (s. 131). Т. H o p k o , du chowny prawosławny, dzieli się uwagam i o stosunku praw osław ia do D oku
m entu z Lim y, zauważając, że jest on dla niego przede wszystkim jednym
wielkim wyzwaniem i pytaniem o charakterze duchowym. J. J. M i z g a ł a wypowiada indyw idualną opinię reform ow aną utrzym aną w tonie krytycznym, ze wskazaniem na potrzebę nowych pogłębień. Oficjalną opinię reform ow aną przynosi Oświadczenie Kierowniczego G rem ium Z w ią zku Kościołów Reform o
wanych w RFN, utrzym ane również w tonie krytycznym , które stara się ła
godzić J. S c h m i d t w swoim kom entarzu do niego. Spośród oficjalnych ocen D okum entu z L im y możemy zapoznać się także ze stanowiskiem Kościoła metodystycznego zajętym przez K onferencję C entralną Europy Środkowej i Południowej oraz ze stanowiskiem Konferencji Episkopatu Polski.
Kończąc refleksje o Dokumencie z L im y i jego oceny o. W. H r y n i e w i c z zastanaw ia się nad sensem jego recepcji. Jego zdaniem recepcja tego doku m entu może utorow ać Kościołom drogę do odnalezienia wspólnej tradycji w jej elem entach najbardziej istotnych, z całą pewnością będzie sprawdzianem ek u m enicznej otwartości, pozwoli na odnalezienie trw ałych wartości w łasnej tr a dycji, stanie się lekcją wspólnoty Kościołów oraz mom entem praw dy o nich i dla nich.
Publikację zam yka liturgia eucharystyczna z Limy, do której w prow adzają uwagi M. T h u r i a n a .
Prezentow any tu kolejny tom Teologii w dialogu stanowi cenny w kład w uw rażliw ianie polskiego środowiska teologicznego na spraw ę ekumenizmu; otw iera dostęp do jednego z ważniejszych doktrynalnych uzgodnień ekum e nicznych, które zasługuje nie tylko na poznanie, ale i na recepcję. Należy oczekiwać, że teologowie polscy uwzględnią w swoich poszukiwaniach Doku
m e n t z L im y i już w krótce zapoznamy się z owocami tych poszukiwań.
ks. Janusz K rólikow ski, Gorlice
K rystyna TRELA, Dar miłości, W arszawa 1989, s. 120.
Sobór W atykański II skierował wezwanie do wszystkich instytutów za konnych, aby zgłębiały duchowe dziedzictwo i charyzm at założycieli. Dlatego każde zgromadzenie stara się kształtować religijne życie swoich członków ukazując ideały świętości założycieli. Te okoliczności oraz zarządzenie kapituły generalnej z 1989 r. o podjęciu w stępnych prac, m ających na celu otwarcie w przyszłości procesu informacyjnego założycielki Sióstr Im ienia Jezus — M atki Franciszki M arii W i t k o w s k i e j , stały się pobudką do podjęcia opracowania jej charyzm atu duchowego przez s. d r K rystynę T r e l ę . A utor ka zajm uje się historią Kościoła, ze szczególnym uwzględnieniem historii Zgromadzenia i posiada w swoim dorobku wiele publikacji z tego zakresu.
Książkę Dar miłości otw iera przedmowa arcybiskupa Bronisława D ą- b r o w s k i e g o , S ekretarza Generalnego Konferencji Episkopatu Polski, po czym następuje wstęp, trzy rozdziały i posłowie. Na końcu umieszczona jest bibliografia, litania do M atki Bożej Wspomożenia W iernych ułożona przez M atkę Franciszkę, błogosławieństwo bł. o. H onorata K o ź m i ń s k i e g o i m odlitwa o uproszenie łaski za przyczyną M atki Franciszki W itkowskiej. Pod teksem są umieszczone liczne przypisy. Praca została napisana metodą analizy źródeł.
S. d r K rystyna T r e l a zaprezentowała rys biograficzny M atki Franciszki. A utorka podkreśliła szczególnie trudny okres dla Kościoła w Królestwie Pol skim. C arat chciał zniszczyć życie zakonne i w 1864 r. w ydał ukaz kasacyjny. O. H onorat W acław K o ź m i ń s k i zdając sobie spraw ę z zagrożenia postano wił utworzyć nowy rodzaj zgromadzeń zakonnych bez zewnętrznych oznak. W tw orzeniu tej nowej form y życia zakonnego kierow ał się rodzimymi w a ru n kam i i problem am i. W szczególności zauważył potrzebę apostolstwa wśród lu dzi pracy i tam kierow ał nowo założone zgromadzenia. Jednym z .n ic h było Zgromadzenie Sióstr Imienia Jezus, założone 10 grudnia 1887 r., którego M atką została M aria Franciszka W itkowska. Posiadała ona duchowy charyzm at oparty na głębokim zawierzeniu Bogu i ofiarnej służbie drugiem u człowiekowi, co autorka podkreśla w II rozdziale pracy. S. K rystyna T r e l a ukazała też głęboki k u lt Eucharystii M atki Franciszki będący znam iennym rysem jej du chowości. Umiłowanie Eucharystii stanowiło najgłębszą treść życia w ew nę trznego Założycielki, szkołę miłości i wzór cierpienia. Cierpienie to M atka Franciszka rozważała adorując Najświętsze Oblicze Chrystusa ukrytego w Eu charystii i w ynagrodzenie obok k ultu E ucharystii odegrało nie tylko w jej życiu w ew nętrznym poważną rolę, ale też miało stać się częścią powołania Zgromadzenia Sióstr Imienia Jezus. Duchowy ideał M atki Franciszki sięga dalej, aż do sam ej istotowej głębi współuczestniczenia w ofierze Jezusa Chrystusa. M atka podkreśliła swoje pełne zaangażowanie przez złożenie cał kow itej ofiary ze swojego życia „za wolność i podwyższenie Kościoła”. Chciała też, aby wszystkie siostry w te j intencji zaofiarowały swoje prace, pokuty i ustaw iczną modlitwę, łącznie z gotowością złożenia życia.
Idąc za m yślą autorki w arto zwrócić uwagę na kult M atki Bożej Wspo możenia Wiernych, jaki rozw ijała Założycielka, oddając siebie i Zgromadzenie w Je j m acierzyńską niewolę. Jej to M aria W i t k o w s k a powierzyła pogłę bienie osobistego życia w ewnętrznego i zjednoczenie z Bogiem oraz rozwój Zgromadzenia. Z pomocą Maryi, M atka W i t k o w s k a rozwijała swoją oso bistą świętość przez miłość i oddanie się do dyspozycji Boga. Ta w ielka m i łość Boga otw ierała ją na człowieka, którego obdarzała należnym szacunkiem i dobrocią. Była ona „przykładem w ielkiej miłości Boga, posłuszeństwa, ofia ry, pracy dla bliźnich, zaparcia się siebie aż do heroizmu i ukochania w ielkiej idei życia ukrytego...”.
Zaprezentow ana pozycja K rystyny T r e l i przedstaw ia duchowy charyzm at M atki Franciszki M arii W i t k o w s k i e j i jest pierwszym opra cowaniem tego zagadnienia. Obejm uje ono niejako rąbek wielkiej tajem nicy świętości. Zm agania z odczytaniem powołania, lęki. w alki i trudności a dalej przygotowanie m iejsca na Chrystusowy ogień miłości, który nie tylko zapło nął, ale stał się ogniem całopalnej ofiary zmusza do releksji. Czytając tę ksią żeczkę nie sposób nie doszukiwać się korzeni te j głębokiej świętości, której apogeum stanow iła całopalna ofiara z życia, ofiara miłości.
