"Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum : index ac status causarum Beatificionis Servorum Dei et Canonizationis Beatorum", Romae 1975 : [recenzja]

Joachim Roman Bar

"Sacra Congregatio pro Causis

Sanctorum : index ac status

causarum Beatificionis Servorum Dei

et Canonizationis Beatorum", Romae

1975 : [recenzja]

Collectanea Theologica 46/4, 219-220

C o llecta n ea T h eologica 46(1976) f. IV

R E C E N Z J E

Sacra C on gregatio pro C au sis S an ctoru m , I n d e x ac s t a t u s c a u s a r u m B e a ti f i-

c a tio n is S e r v o r u m D ei e t C a n o n iza tio n is B e a to r u m , R om ae 1975, s. X I I + 402.

D zieło ob szern e, p ię k n ie w y d a n e , b ogate źródło in fo rm a cji d la za jm u ją ­ c y c h się hagiografią i sp ra w a m i p roced u ry b ea ty fik a cy jn ej. P r zy g o to w a ł je p ra co w n ik K on gregacji d /s Ś w ię ty c h , Iw o B e a u d o i n OMI. P oza krótką przed m ow ą arcyb p a J ó zefa С a s o r i a, sek retarza k on g reg a cji, oraz w y ja śn ie ­ n ia m i, k siążk a za w iera w y k a z sp ra w b e a ty fik a c y jn y c h i k an on izacyjn ych , k tó ry m i a k tu a ln ie za jm u je się k on gregacja. J est ich o b ecn ie 1028, ułożon ych w g a lfa b etu n a zw isk , a częścio w o i im ion (S łu d zy B o ży bard ziej zn an i w g im io n zak on n ych , b ło g o sła w ie n i oraz św ięci). K ażda p ozy cja za w iera m iejsca i d a ty urodzenia i zgonu, d ie c e z ję w k tórej rozpoczął s ię p roces k o śc ie ln y , daty w a żn iejszy ch d ek retó w k o n g reg a cji od n oszących się do sp ra w y , ta k że m ożna zorien tow ać się , w jakim sta d iu m p ro ceso w y m zn a jd u je s ię d an a sp raw a. Z a­ znaczono ró w n ież p o stu la to ra sp r a w y i a rch iw a ln ą sy g n a tu rę akt.

W w y k a z ie z a n o to w a n o 33 sp r a w b e a ty fik a c y jn y c h p o lsk ic h , nad k tó ry m i p ra cu je k o n g r e g a c ja m n ie j lu b w ię c e j in te n s y w n ie . J e st to n ie w ie le w s t o s u n ­ ku d o liczb y s p r a w p r z e d sta w io n y c h i p o p iera n y ch p rzez in n e k r a je e u r o p e j­ s k ie o s ta r e j k u ltu rze k a to lic k ie j (W łochy, F ra n cja , H iszp a n ia ), a le n ie je s te ś ­ m y zibyt w ty le , g d y p o p a tr z y m y n a t ę c y fr ę z p e r sp e k ty w y K o ścio ła p o ­ w sz e c h n e g o . N ie s te ty n a sz e sp r a w y w w ię k sz o ś c i są d o p iero w sta d iu m p o ­ czą tk o w y m i w y m a g a ją je szcze d łu g o le tn ie j p racy, aby m o g ły b y ć s z c z ę ś liw ie zak oń czon e. B y ły te ż n a jc z ę śc ie j ro zp o czy n a n e dość d łu go p o śm ie r c i S łu g B ożych , d la te g o tru d n o b y ło zeb rać p o trzeb n ą d o k u m en ta cję, co rzu tu je na p ra ce na ob ecn ym eta p ie.

D odatek p ierw szy o m a w ia n eg o d zieła r ejestru je 61 S łu g B ożych , k tórych pro cesy in fo rm a cy jn e z o sta ły p rzep row ad zon e i ak ta złożon e w arch iw u m kon gregacji, a le jeszcze n ie zo sta ły u rzęd ow o o tw a rte, czy li w k on g reg a cji n ie rozp oczęła s ię praca n ad tr e ś c ią ak t. D o d a tek tr z e c i i c z w a r ty za w ie r a n a z w i­ sk a 281 S łu g B ożych , k tó ry ch p ro ces b e a ty fik a c y jn y rozp oczął się , cz ę sto już k ilk a w ie k ó w tem u , a o b ecn ie jest w z a w ie sz e n iu z ró żn y ch p rzy czy n , c z y li od ło żo n y a d acta.

D la h isto ry k ó w je s t bardzo p o ży teczn y dodatek p ią ty , szó sty i siód m y, gd zie są w y lic z e n i w sz y sc y b ło g o sła w ie n i i św ię c i, k tó ry ch proces o d b yw ał się w ram ach K on gregacji O brzędów , cz y li od X V I w iek u . R óżne szczeg ó ły za w a rte w w y k a zie (d aty beat. i k anon., gd zie d ru k ow an e b rew e b ea ty f. czy b u lla kan on iz. itp.) p o zw o lą u n ik n ąć b łęd ó w n ieraz p o w ta rza n y ch w pracach n au k ow ych .

220

O statn ie trzy d od atk i (8— 10) za w iera ją w y k a z osób za jęty ch w k on gre­ g a cji w ch arak terze u rzęd n ik ó w , k o n su ltorów , p o stu la to ró w i ad w ok atów . Z w raca u w a g ę, że n a 148 p o stu la to ró w , ok. 20 zgrom ad ziło w s w y m ręku pra­ w ie 3/4 w sz y stk ic h sp ra w p row ad zon ych w k on g reg a cji, co od b ija się n a po­ w o ln y m p r zy g o to w y w a n iu m a teria łó w dla k on gregacji. A d w o k a tó w je s t tylko 15, co ró w n ież w p ły w a na p o w o ln y tok sp raw , a trzeb a p a m ięta ć, że p oszcze­ g ó ln e części d o k u m en ta cji p ro ceso w ej, jak s u m m a r i u m p rocesów , różnego ro­ d zaju in fo rm a cje, o d p o w ied zi na w y su n ię te tru d n o ści itp. m u si podpisać ad­ w o k a t, o c z y w iśc ie po zap ozn an iu się ze sp raw ą. Z ilo m a sp ra w a m i w roku m oże a d w o k a t zap ozn ać się su m ien n ie? S tą d ciężar sp ra w y przech od zi w ła ś ­ c iw ie na p ostu latora. Ta p rak tyk a p ow in n a w p ły n ą ć na zm ia n ę p rzep isów w od n ow ion ym k o d ek sie p raw a k anonicznego.

D ok ład n y a lfa b e ty c z n y in d ek s d iecez ji, im io n i n a zw isk u zu p ełn ia d zieło, co bardzo k o rzy stn ie w p ły w a na m ożność szy b k ieg o k o rzy sta n ia z niego.

o. J o a c h im R o m a n B a r O FM Con v., W a r s z a w a G iu sep p e M. B E S U T T I OSM , Bib lio g ra fia M ar ia n a 1967— 1972, R om a 1974, E d izion i „M arianum ”, s. X V * , 358.

K o lejn y p ią ty tom 1 m ięd zy n a ro d o w ej b ib lio g ra fii m a rio lo g iczn ej rejestru je litera tu r ę za la ta 1967— 1972 i o m a w ia ponad 5200 p o zy cji. P iśm ie n n ic tw o roz­ m ieszczo n e jest w 24 g łó w n y c h d ziałach , k tóre z k o le i p o siad ają d alsze pod­ działy.

A oto szczeg ó ło w e d zia ły b ib liografii: I. B i b l i o g r a f i e ; czasop ism , b i­ b lio g ra fie r e tro sp ek ty w n e, reg io n a ln e, b ib lio tek i, p rzeg lą d y litera tu r y (53 po­ zycji). II. T r a k t a t y s y s t e m a t y c z n e ; e n c y k lo p ed ie, p race p oszcze­ g ó ln y ch au to ró w , p race o ch arak terze k a tech ety czn y m (63 p ozycji). III. M a - g i s t e r i u m K o ś c i o ł a ; O rzeczenia p a p iesk ie — O gólne p ism a , te k sty po­ szczeg ó ln y ch p a p ieży , k o n g reg a cje rzy m sk ie, sob ory — różn e sobory, Sobór W atyk ań sk i I, S obór W a ty k a ń sk i II — akta p rzy g o to w a w cze, a k ta sy n o d a ln e, o p racow an ia, E p isk o p a ty , p ism a p oszczególn ych ep isk o p a tó w , poszczególn i b i­ sk u p i (361 p ozycji). IV. P i s m o Ś w i ę t e ; o g ó ln e za gad n ien ia, k w e stie w stę p n e — in tro d u k cje, T rad ycja — ogóln e za gad n ien ia, k w e s tie szczegółow e, Sta ry T esta m en t — o g ó ln e zagad., p oszczególn e K się g i — G en esis, K ronik, Izajasza, J erem ia sza , E zech iela , M ich easza, P sa lm ó w , P rzy słó w , R ut, J u d y ty . N o w y T esta m en t — o g ó ln e zagad., różn e k w e stie , E w a n g e lie , E w a n g elie d zie­ c ię c tw a , E w a n g elia w e d łu g M ateusza, M arka, Ł u k asza, Z w ia sto w a n ie, N a w ie ­ d zen ie, M agn ificat, N arod zen ie, O czyszczen ie. E w a n g elia w e d łu g Jan a — ogól­ n e zagad. P rolog, K ana, P od krzyżem . L isty św . P a w ła . A p o k a lip sa (361 p o­ zycji). V. T r a d y c j a i h i s t o r i a m a r i o l o g i i : ok res p a try sty k i, te k ­ sty , stu d ia. A p o k ry fy — o g ó ln e zagadn. E w a n g elie a p o k ry ficzn e. P r o to e w a n - g e lia Jak u b a. W n ieb o w zięcie M aryi, różn e in n e zagadn. A p o k a lip sa ap ok ry­ ficzn a . O kres śred n io w ieczn y , op racow an ia m on ograficzn e, zb iory p ism m ario­ lo g iczn y ch , cuda. M on ografie m a rio lo g iczn e w p o szczeg ó ln y ch krajach: A fry k a , A rm en ia , K an ad a, K o śció ł b iza n ty jsk i, K ościół k o p ty jsk i, K olu m b ia, E tiopia, F ran cja, R FN , Irlan d ia, Ita lia , M ek syk , H olan d ia, P o lsk a (19 p ozycji), S erbia, H iszp an ia, S yria, W ęgry, R osja. In sty tu ty zakonne: a u g u stia n ie, barn ab ici, b en ed y k ty n i, k a m ed u li, k a rm elici, cy stersi, k la rety n i, k rzy ża cy , d o m in ik a n ie, fra n ciszk a n ie, m a ria n ie, sa le z ja n ie , słu d zy M aryi, różne in n e m ę sk ie zak on y, różn e żeń sk ie k o n g reg a cje zakonne. P o szczeg ó ln i a u torzy m . in. Ig n a cy A n ­ tio ch eń sk i, T ertu lia n , O rygen es, G rzegorz W ielk i, P io tr A lek sa n d ry jsk i, E frem , A u g u sty n , A lk u in , P io tr L om bard, B ernard z C la irv a u x , P iotr K om estor, F ra n ciszek z A sy żu , T om asz z A k w in u , B o n a w en tu ra , H en ry k z G a n d a w y ,

1 G. B e s u t t i , B ib lio g ra f ia M ar ia n a , R om a T. 1: 1948— 1950, w y d . 1950, s. 96; T. 2: 1950— 1951, w y d . 1952 s. 160; T. 3: 1952— 1957, w y d . 1958 s. X V , 356 T. 4: 1958— 1966, w y d . 1966 s. X X , 505.