Pakietyzacja usług jako podstawa
strategii biznesowej operatorów
telekomunikacyjnych
Ekonomiczne Problemy Usług nr 104, 555-564
2013
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO
NR 7 6 2 EKONOMICZNE PROBLEMY USŁUG NR 104 20 1 3
A G N I E S Z K A S Z U L A K O W S K A Urząd Komunikacji Elektronicznej
PAKIETYZACJA USŁUG JAKO PODSTAWA STRATEGII BIZNESOWEJ OPERATORÓW TELEKOMUNIKACYJNYCH
Wprowadzenie
Wysoki stopień konkurencji na rynku wraz z dążeniem do zwiększania, a przynajmniej utrzymania dotychczasowego poziomu przychodów, stanowi duże wyzwanie dla przedsiębiorstw. Szczególnie w przypadku rynków wysoce nasyco nych, gdzie coraz trudniej o pozyskanie nowego klienta. Przed takim problemem stają dzisiaj operatorzy telekomunikacyjni, dla których sytuacja na rynku stwarza ograniczone możliwości pozyskania nowych klientów bez kapitałochłonnych inwe stycji infrastrukturalnych, zmuszając jednocześnie do ostrej walki cenowej i odbie rania klientów konkurencji. Coraz powszechniej stosowanym narzędziem tej strate gii staje się pakietyzacja kilku usług w jednej ofercie, która nie tylko pozwala przy ciągnąć nowych odbiorców, lecz także zoptymalizować przychody z posiadanej już bazy abonenckiej.
Zjawisko pakietyzacji nie jest specyficzne wyłącznie dla rynku telekomunika cyjnego i znajduje praktyczne zastosowanie również w innych branżach. Polega ono na sprzedaży kilku produktów lub usług w postaci jednej oferty i po jednej cenie. Może ono przybrać formę tzw. „czystą” (ang. p u r e b u n d lin g ) lub „mieszaną” (ang. m i x e d b u n d lin g ) , w zależności od tego, czy poszczególne elementy pakietu są dostępne w indywidualnej sprzedaży, czy nie.1 Przykładem czystego wiązania usług są pakiety TV - aby nabyć dodatkowe programy HD lub pakiet tematyczny, od biorca musi być abonentem podstawowej usługi telewizyjnej. W przypadku usług
1 R.P. McAfee, J. McMillan, M.D. Whinston: M ultiproduct monopoly, commodity bundling, and correlation o f values, „The Quarterly Journal of Economics” 1989, Vol. 104, No. 2, s. 374.
bankowych analogicznym przykładem jest karta płatnicza, której nabycie nieod łącznie wiąże się z posiadaniem rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego otwartego w danym banku.
Forma „mieszana” odnosi się do sytuacji, gdy poszczególne elementy pakietu są również możliwe do nabycia jako indywidualny produkt/usługa, także w ofercie danego dostawcy. W przypadku rynku telekomunikacyjnego może to być usługa dostępu do Internetu (stacjonarnego i/lub mobilnego), telewizja, telefonia stacjo narna oraz komórkowa. W zależności od liczby usług oferta ma postać d o u b le p l a y , tr ip le p l a y lub q u a d r u p le p l a y .
O ile wariant „czysty” wynika zasadniczo ze specyfiki wiązanych usług, o tyle „mieszany” już bardziej wiąże się z prowadzoną strategią sprzedażową. Dlatego też poniższe opracowanie dotyczyć będzie drugiej ze wspomnianych form, na podsta wie której omówione zostaną detereminanty stosowania pakietyzacji przez operato rów i korzystania z nich przez konsumentów oraz trendy, jakie w przyszłości będą wpływać na sytuację na rynku usług wiązanych.
1. W pakiecie czy osobno? - determinanty strategii operatorów
Sprzedaż usług w pakiecie opiera się zasadniczo na dwóch typach strategii sprzedażowej - wiązaniu ceny oraz wiązaniu produktów2. W pierwszym przypadku konsument może nabyć kilka usług po cenie za pakiet niższej niż przy zakupie po szczególnych elementów oddzielnie. W przypadku wiązania produktów wartość dodana dla nabywcy wynika z integracji dwóch lub więcej komponentów, tworząc dodatkowe korzyści w postaci jednego rachunku, jednej linii obsługi klienta etc.
Operatorzy telekomunikacyjni stosują w praktyce zarówno wiązanie produk tów, jak i ceny. W prostej kalkulacji sprzedaż usług w pakiecie nominalnie taniej niż w ofercie indywidualnej oznacza mniejszy przychód dla dostawcy. Powstaje zatem pytanie, na ile opłacalna jest pakietyzacja i jakie czynniki determinują wybór tej strategii przez operatorów.
Analiza podmiotowa rynku usług wiązanych wskazuje, że pakietyzacja umoż liwia rozszerzenie zakresu działalności przez operatorów i umocnienie pozycji w nowych segmentach rynku (rysunek 1). Najlepszym tego przykładem są operato rzy telewizji kablowych, którzy wychodząc od swojej bazowej usługi TV, rozsze rzyli zakres działalności o dostęp do Internetu oraz telefonię stacjonarną w oparciu 0 technologię VoIP. Obecnie na większości rynków europejskich są oni dominują cymi lub głównymi dostawcami oferty pakietowej, skutecznie konkurując ceną 1 jakością z operatorem zasiedziałym.
2 Broadband Bundling. Trends and policy implications, „O E C D D ig ital E co n o m y P a p e rs” , 2 0 1 1 , N o. 175, s. 6.
Pakietyzacja usług jako podstawa strategii biznesowej operatorów... 5 5 7 Operatorzy zasiedziali ISP's Operatorzy TVK Operatorzy mobilni Telefonia ruchoma Telefonia sta cjonarna Internet TV Oznaczenie rozbarwień:
ciemnoszary - podstawowa działalność operatora szary - rozszerzenie oferty w krótkim okresie czasu jasnoszary - rozszerzenie oferty w dłuższym okresie czasu Rys. 1. Zmiany pozycji operatorów na rynku
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Multiplety: New supply-side strategies. Bundles,
Content, Smart Access, Segmentation, IDATE Research, July 2012, s. 27.
Podstawową korzyścią z pakietyzowania usług jest faktyczny wzrost sprzeda ży wolumenu, a tym samym przychodów z prowadzonej działalności. Stanowi to przede wszystkim efekt nabycia przez indywidualnego konsumenta więcej niż jed nej usługi od operatora, co bezpośrednio przekłada się na wzrost średniego mie sięcznego przychodu z abonenta (ang. a v e r a g e r e v e n u e p e r u s e r - ARPU). Przed siębiorcy dążą zatem do pozyskiwania nowych klientów ofert wiązanych, a dotych czasowym abonentom proponują dokupienie dodatkowych produktów w ramach tzw. c r o s s - s e llin g . Pośrednim efektem jest silniejsza lojalizacja użytkowników - jak pokazują badania, nabywcy pakietów wykazują mniejszą skłonność do odejścia od dostawcy (niższy wskaźnik churn) niż klienci pojedynczych usług3.
Nie bez znaczenia pozostaje również możliwość zwiększenia sprzedaży ni- skomarżowych lub tracących na popularności produktów. W ten sposób operatorzy przeciwdziałają niekorzystnym trendom na rynku, stawiającym pod znakiem zapy tania rentowność utrzymania niektórych usług w ofercie. Z drugiej zaś strony w ramach pakietu mogą one być subsydiowane przez pozostałe komponenty. Na wielu rynkach, a Polska nie jest tu wyjątkiem, taką usługą jest telefon stacjonarny. Siła oddziaływania zjawiska substytucji FMS (ang. f i x e d - t o - m o b i l e s u b s titu tio n )
3 T h e C o n n e c t e d C o n s u m e r S u r v e y 2 0 1 2 : F i x e d B r o a d b a n d , A n a l y s y s M a s o n , F e b r u a r y
sprawia, że popyt na tradycyjną linię telefoniczną zanika. Przykład Francji wskazu je jednak, że pakietyzowanie tej usługi w oparciu o technologię VoIP może odwró cić albo przynajmniej zniwelować niekorzystne dla operatorów zmiany na rynku4. Strategia ta wydaje się również przynosić wymierne efekty w Polsce, czego przeja wem jest rosnąca popularność ofert wiązanych ze stacjonarnymi usługami głoso wymi. Znajduje to również bezpośrednie odzwierciedlenie w działaniach marketin gowych operatorów, którzy silnie konkurują ceną i rozbudowaną ofertą w segmen cie tr ip le p l a y .
Niewątpliwą zaletę pakietyzacji stanowi redukcja kosztów operacyjnych związanych z obsługą klienta i świadczeniem usług. Bez względu na liczbę wiąza nych komponentów operator ponosi jednorazowo koszty instalacji, fakturowania i rozliczenia należności, zapewnia jedną linię obsługi klienta oraz serwis technicz ny. Zachodzi zatem typowy efekt skali, ważną rolę odgrywa także kreowanie do datkowych korzyści dzięki synergii między poszczególnymi produktami. W warun kach silnej konkurencji i walki cenowej pakietyzacja odgrywa zatem ważną rolę optymalizacji zasobów i redukcji kosztów.
2. W pakiecie czy osobno? - determinanty decyzji zakupowych konsumentów Zgodnie z badaniem konsumenckim przeprowadzonym na reprezentatywnej grupie gospodarstw domowych z krajów członkowskich Unii Europejskiej użyt kownicy decydują się na zakup pakietu ze względu na wygodę otrzymywania jednej faktury (68% korzystających z pakietów) oraz niższy koszt niż w przypadku naby cia usług indywidualnie (52%)5. Polscy odbiorcy również pozytywnie oceniają oferty wiązane, wyrażając swoje zadowolenie z dostawcy (86%)6, wygody korzy stania (89%), jakości (89%), przejrzystości (84%) i nieco mniej z ceny (76%)7. Powstaje jednak pytanie, czy pakiety są w istocie tak korzystne dla abonentów?
Każdy klient różnie wartościuje poszczególne produkty w pakiecie - niekiedy wszystkie elementy są dla niego równie ważne, w innym przypadku jeden z produk tów może być wyceniany znacznie wyżej niż pozostałe8 (tabela 1). W zaprezento wanym w tabeli uproszczonym modelu trzech konsumentów A, B i C tylko dla drugiego z wymienionych korzystne jest nabycie tr ip le p l a y . Jedynie w tym
przy-4 H. Bailey: Fixed-mobile substitution is predominantly price driven in Europe, Analysys Mason, July 2011.
5 E-Communications Household Survey. Report, European Commission, 2012, s. 92. 6 Suma odpowiedzi „w pełni zadowolony” oraz „raczej zadowolony” i nn.
7 Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce. Badanie klientów indywidualnych 2012, Millward Brown na zlecenie UKE, grudzień 2012, s. 142.
8 R.P. McAfee, J. McMillan, M.D. Whinston: Multiproduct monopoly, commodity bundling,
Pakietyzacja usług jako podstawa strategii biznesowej operatorów... 5 5 9
padku wartość nadwyżki konsumenta będzie wyższa niż przy zakupie pojedynczych usług, których cena jest akceptowalna dla nabywcy, tj. niższa niż wartość, na jaką wyceniany jest produkt. W pozostałych dwóch przypadkach, z punktu widzenia klienta, lepiej jest kupić jedną usługę (konsument A) lub dwie usługi niezależnie od siebie (konsument C), unikając tym samym subskrybowania niechcianych produk tów.
Tabela 1 Modele preferencji konsumenta
Internet Telefon TV Nadwyżka konsu- Nadwyżka konsumenta menta w pakiecie przy zakupie
indywidual-tr ip le p la y nym Cena rynkowa 20 20 20 10 0 Wartość dla 50 10 15 25 30 konsumenta A Wartość dla 15 30 35 30 25 konsumenta B Wartość dla 25 5 30 10 15 konsumenta C
Uwagi: nadwyżka konsumenta stanowi różnicę między maksymalną ceną, jaką nabywca skłonny byłby zapłacić, a ceną rynkową produktu. Przy obliczeniu poziomu nad wyżki konsumenta przy nabyciu poszczególnych usług indywidualnie założono kupno tylko tych, których wartościowanie przekracza cenę rynkową. Zakładana cena pakietu triple play wynosi 50 jednostek.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Broadband Bundling. Trends andpolicy impli
cations, „OECD Digital Economy Papers”, no. 175, 2011, s. 22-23.
Jak widać na zaprezentowanym modelu, zakup pakietu nie zawsze jest ko rzystny dla konsumenta. Nawet jeśli koszt usługi wiązanej jest niższy niż suma poszczególnych elementów, dla abonenta może oznaczać nabycie usługi bądź usług, którymi nie jest zainteresowany. Takim produktem często bywa telefonia stacjonarna, w wielu krajach usługa schyłkowa, lub usługi dodane, których sub skrypcja warunkuje możliwość zakupu pakietu lub skorzystania z określonej pro mocji, np. program antywirusowy czy dodatkowy pakiet minut przedpłaconych.
Niekorzystnym dla konsumenta zjawiskiem jest związanie z jednym operatorem dostarczającym kilka, a nawet wszystkie usługi telekomunikacyjne do gospodarstwa domowego (tzw. l o c k - i ń f. W efekcie abonentowi trudniej jest zmienić dostawcę.
9 Broadband Bundling. Trends and policy implications, „O E C D D ig ital E co n o m y P a p e rs” , 2 0 1 1 , N o. 175, s. 4.
Jeśli natomiast się na to zdecyduje, wiąże się to z wyższym kosztem, gdyż rezygnacja obejmuje cały pakiet, nie zaś tylko jego wybrane elementy. W sytuacji, gdy konku rencja na rynku pozostaje na niskim poziomie i funkcjonuje niewielka liczba operato rów alternatywnych, efekt lo c k - in jest dodatkowo potęgowany.
Mimo potencjalnych negatywnych aspektów zakupu pakietów rynek usług wiązanych rozwija się bardzo dynamicznie. Korzysta z nich około 43% gospo darstw domowych Unii Europejskiej, największą popularnością cieszą się zaś w Holandii (64%), Belgii (61%), Francji (60%) i Słowenii (60%)10. Najczęściej wybieranym wariantem jest d o u b le p l a y łączący dostęp do Internetu oraz telefon stacjonarny, drugim w kolejności zaś tr ip le p la y : Internet + telefon stacjonarny + telewizja.
W Polsce na koniec 2011 roku z usług wiązanych korzystało 2,6 mln abonen tów, ponad 23% więcej niż rok wcześniej11. Podobnie jak w pozostałych krajach unijnych największą popularnością cieszy się wariant d o u b le p l a y , choć w przypad ku Polski są to przede wszystkich oferty łączące Internet oraz telewizję (54% wszystkich abonentów pakietów). Zauważalnym trendem jest wzrost znaczenia pakietów, w których jednym z komponentów jest telefon stacjonarny. Dla około 63% abonentów tradycyjnej linii możliwość nabycia usługi w pakiecie stanowi ważne kryterium wyboru operatora12.
3. W pakiecie, ale jakim i od kogo? - trendy na rynku usług wiązanych
Pakietyzowanie usług staje się coraz popularniejszym elementem strategii biznesowej operatorów i formą korzystania z usług telekomunikacyjnych przez konsumentów. Ci ostatni dostrzegają wartość dodaną usług wiązanych, ale jak ze wszystkimi innymi produktami, oczekują coraz niższych cen lub ekwiwalentnego wzrostu jakości. Dotyczy to przede wszystkim komponentu dostępu do Internetu, zarówno stacjonarnego, jak i mobilnego.
Standardowo podstawą pakietu jest stacjonarny dostęp szerokopasmowy, do którego dobierane są pozostałe (stacjonarne) usługi telekomunikacyjne, głosowe i niegłosowe. Zauważalnym trendem staje się włączanie do oferty pakietowej także usług mobilnych. Spośród największych europejskich operatorów pakiet z mobil nym Internetem oferuje m.in. A1 Telekom (Austria), Balgacom (Belgia),
TeliaSo-10 E-Communications Household Survey. Report, European Commission, 2012, s. 87. 11 A. Szulakowska: Rynek usług wiązanych w Polsce i krajach Unii Europejskiej, Urząd
Komunikacji Elektronicznej, październik 2012, s. 6.
12 Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce. Badanie klientów indywidualnych 2012, Millward Brown na zlecenie UKE, grudzień 2012, s. 116. Pytanie „Co Pana(i) zdaniem jest waż ne, a co nieważne przy wyborze operatora telefonii stacjonarnej?”; suma odpowiedzi „zdecydo wanie ważne” i „raczej ważne”.
Pakietyzacja usług jako podstawa strategii biznesowej operatorów... 5 6 1
nera (Finlandia), Orange (Francja), Telefonica oraz Orange (Hiszpania), Vodafone (Irlandia), Vodafone i Alice (Niemcy) oraz Virgin Media (Wielka Brytania). W dziesięciu krajach Unii Europejskiej (Austrii, Belgii, Bułgarii, Litwie, Niemczech, Słowenii, Szwecji, Węgrzech i Wielkiej Brytanii) na rynku funkcjonują także pa kiety telefonii komórkowej z usługami stacjonarnymi13. W Polsce jedynie Orange posiada ofertę łączącą usługi stacjonarne i mobilne.
W ramach pakietu operatorzy najczęściej świadczą mobilny Internet po niż szej cenie niż standardowy koszt usługi. Stosowaną praktyką jest także proponowa nie dostępu o ograniczonym i stosunkowo niskim limicie transferu lub w wariancie p r e - p a i d . Działania te tylko z pozoru mogą wydawać się kanibalizowaniem ofert z dostępem stacjonarnym. W rzeczywistości Internet mobilny sprzedawany jest jako produkt komplementarny w pakiecie ze stałym łączem, zapewniając końco wemu odbiorcy jakość i pewność połączenia (Internet stacjonarny) oraz mobilność (Internet mobilny), jeśli jej potrzebuje.
Analiza korzystania z pakietów wskazuje, że wiązanie usług stacjonarnych i mobilnych nie znajduje dużego uznania wśród konsumentów. Według danych na koniec 2011 roku około 17% abonentów usług wiązanych posiadało w swoim pa kiecie telefonię ruchomą, z czego zaledwie 0,9% korzystało z opcji q u a d r u p le p l a y . Analogicznie sytuacja wygląda na europejskich rynkach. Zgodnie z badaniem go spodarstw domowych w krajach członkowskich 22% z nich nabyło telefon komór kowy w pakiecie, w wariancie z trzema innymi usługami jedynie 2%14.
Jednym z kluczowych powodów tak niskiej popularności jest fakt, że o ile usługi stacjonarne są bardziej skierowane do gospodarstwa domowego jako całości, 0 tyle komponent mobilny - tak Internet, jak i telefon - jest bardziej osobisty 1 używany przez pojedynczą osobę na własnym urządzeniu końcowym. Łączenie tych dwóch odmiennych pod względem sposobu wykorzystania usług nie wydaje się najlepszą strategią sprzedażową. Nie oznacza to jednak konieczności rezygnacji z wiązania usług mobilnych. Należy zwrócić uwagę, że pakietyzacja jest domeną operatorów stacjonarnych, przede wszystkich TVK. W ich portfolio telefonia ko mórkowa lub Internet mobilny stanowią jedynie dodatek do właściwej oferty. Moż liwe, że lepsze efekty w tym względzie osiągnęliby operatorzy sieci ruchomych wiążący swoje podstawowe produkty z oferty, jak telefonię i dostęp mobilny, z dodatkowymi elementami, np. pakietem transmisji danych.
Przedsiębiorcy telekomunikacyjni stoją przed trudnym zadaniem odwrócenia negatywnego trendu spadających przychodów. Tradycyjne wiązanie może nie być wystarczającym remedium, aby zaradzić tym niekorzystnym zmianom. Dlatego też dotychczas sprzedawane d o u b le i tr ip le p l a y będą ewoluować w stronę m u lti p l a y
13 M. Scott: From triple-play to multi-play: converged operators are finally bundling fixed
and mobile services more tightly, Analysys Mason, December 2011.
z elementami, które dostarczą wartość dodaną dla klienta i będą czymś więcej niż zwykłą sumą dwóch lub trzech usług rozliczaną na jednym rachunku i po niższej cenie15. Działania dostawców koncentrować się będą na ściślejszej integracji usług w ramach pakietu, aby maksymalizować osiągany efekt synergii. Obok dotychcza sowych produktów oferta wiązana będzie poszerzana o dodatkowe elementy zwięk szające lojalność abonenta wobec tradycyjnych usług. Mogą do nich należeć m.in. aplikacje, kontent oraz inne produkty tworzące wartość dodaną dla konsumenta. Takim dodatkiem mogą być również urządzenia końcowe, jak tablet czy dekoder telewizyjny z nagrywarką.
Podsumowanie
Pakietyzowanie usług stanowi jeden z kluczowych elementów modelu bizne sowego przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Będąc początkowo przede wszyst kim podstawą budowania przewagi konkurencyjnej operatorów TVK, obecnie jest również nieodłącznym składnikiem oferty tradycyjnych dostawców xDSL. W nie wielkim natomiast stopniu z pakietyzacji korzystają operatorzy sieci komórkowych, co stanowi efekt wiązania przede wszystkim usług stacjonarnych nabywanych dla gospodarstwa domowego.
Jednym z dominujących trendów na rynku jest stały wzrost liczby abonentów pakietów, z czego największą popularnością cieszą się warianty d o u b le p l a y . Dzięki wiązaniu produktów zarówno dostawcy, jak i odbiorcy stają się beneficjentami efektu skali i synergii w postaci m.in. niższej ceny i mniejszych kosztów operacyj nych, jednego rozliczenia na fakturze i jednego kanału obsługi klienta. Dla operato rów nie bez znaczenia jest także umocnienie pozycji na rynku, uzyskiwanie przy chodów z segmentów, które nie są jak dotąd domeną dostawcy, oraz skuteczne niwelowanie malejącego popytu na niektóre usługi, jak np. telefonię stacjonarną. Korzyści płynące z pakietyzacji, zarówno po popytowej, jak i podażowej stronie, będą determinować dalszy rozwój rynku oraz poszerzanie oferty o dodatkowe kom ponenty w postaci usług mobilnych, urządzeń końcowych czy usług dodanych.
15 C. Bachelet: Next-generation bundling strategies f o r operators, Analysys Mason, Sep tember 2011.
Pakietyzacja usług jako podstawa strategii biznesowej operatorów... 5 6 3
Literatura
1. Bachelet C.: N e x t-g e n e r a tio n b u n d lin g s tr a te g ie s f o r o p e r a to r s , Analysys Mason, September 2011.
2. Bailey H.: F ix e d -m o b ile s u b s titu tio n is p r e d o m in a n tly p r ic e d riv e n in E u r o p e , Analysys Mason, July 2011.
3. B r o a d b a n d B u n d lin g . T r e n d s a n d p o l i c y im p lic a tio n s, „OECD Digital Economy Papers” 2011, No. 175.
4. E -C o m m u n ic a tio n s H o u s e h o ld S u rv e y . Report, European Commission, June 2012. 5. McAfee R.P., McMillan J., Whinston D.M.: M u ltip r o d u c t m o n o p o ly , c o m m o d ity
b u n d lin g , a n d c o r r e la tio n o f v a lu e s, „The Quarterly Journal of Economics” 1989, Vol. 104, No. 2.
6. M u ltip la y : N e w s u p p ly -s id e stra te g ie s. B u n d le s, C o n ten t, S m a r t A c c e s s , S e g m e n ta tio n , IDATE Research, July 2012.
7. R y n e k u s łu g te le k o m u n ik a c y jn y c h w P o ls c e . Badanie klientów indywidualnych 2012, Millward Brown na zlecenie UKE, grudzień 2012.
8. Scott M.: F r o m tr ip le -p la y to m u lti-p la y : c o n v e r g e d o p e r a to r s a re f i n a l l y b u n d lin g f i x e d a n d m o b ile s e r v ic e s m o r e tig h tly , Analysys Mason, December 2011.
9. Szulakowska A.: R y n e k u s łu g w ią z a n y c h w P o ls c e i k r a ja c h U nii E u r o p e js k ie j, Urząd Komunikacji Elektronicznej, październik 2012.
10. T h e C o n n e c te d C o n s u m e r S u r v e y 2 0 1 2 : F ix e d B r o a d b a n d , Analysys Mason, Feb ruary 2012.
BUNDLING AS A BASIC ELEMENT OF TELECOMS’ BUSINESS STRATEGIES
Summary
Bundling is one of the key elements of the telecoms’ business model. Primarily it played an important role as a competitive advantage of CATV operators, currently it is also an integral component of xDSL telecoms’s offer.
Steady increase in the number of bundled services’ subscribers has become one of the feature of telecommunications market. Both providers and consumers benefit from scale economies and creating values via synergies, such as cost savings, a single help line for customer service or a single invoice. Telecom can also use bundling to extend or strengthen its market power, increase the revenues and prevent declining demand for some services, for instance fixed-line telephony. Profits for both demand and supply side will determine the further development of the bundled services market and exten
sion of the bundled offers of additional components such as mobile services, end-user equipment or other value-added services.
T r a n s la te d b y A g n ie s z k a S z u la k o w s k a ***
Tezy zawarte w opracowaniu odzwierciedlają indywidualne poglądy Autorki i nie mogą być traktowane jako stanowisko Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej.
