mum obn.i.ZeJ.lia" riapi~ redoksowego odczyonnika BaIl'dossy, potem powoli "usta:la Bi~ stale obniZenie po-tencjahl iIla poziomie iIlieco "wyiszytll (;ryc. 6).
Od om6Wionych powyiej prawidlO'Wo~ stwierd:za si~ mejednokr:otnie odstf:pstwa, zwil\Z81le z jednoczes-"nymi 7mi8IDami sldadu ohemiezl[lego skaly. SpoSr6ci wialu C7,Ymlik6w, mogElcych wywierac wplyw na
iP17Je-bieg omaw.i.ainych kxzywych przebadano mleZnoBC od
zawart06ai dw6ch najwa:iJniejszych skoreLawanych niit:dzy sobl4 skbIdinik6w skal mied.zi.onoSnych, a mia-nowdcle mledzi. d w~ arganicmego (5, 6, 7). (!'YC. 7
i 8). Wstfplie postu1owac mama nastf:pujq,ce sformu-lowama.
Wlasn06ci redukcyjne skaly mier.lJOlD.ej me~ Baa:-dossy zale:lJne SI:} przede wszys1lk:im od zawarto8ci w &kale w~la organicznego Ii skotelowanej z "nil:} miedzi. Skala zawierajl4C8 pawyiej 0,75% C org. wykazuje re-dUlkcyjooflc okrec§lonEl A V = 0,175 - 0,3 V wg metody
BSIl"'dIossy. Maksymalnl:} redlukcyjnoSc obset"wuje. al~ przy ZawaJ:lt.oScl "4 - 5% C arg. OdclJ.ylenia chW!i.lowe nieprzek,raczajl:} 0,35 V. Skaly zawiera:il4ce pcmiZej
0,75% C 01"g. wykazujl:} odohyJ.eoja potencjaru mniejsze
od 0,15 voLta. Mniejsze ob:niZenie potenc;jaru
charak-terystyczne Jest dJla skal najbaroziej zasobnych 'W ~ orga,niczne. P.I'ZYlPl.JBZCZalnje jest" ODO wy1"azeIID og6Lniei~j prawidlowoSci stwierdzonej d1a r6Znych reduzat6w (12), wedlug k.t6rej uklady 0 duZej pojem-na§ai ll"eduJ.reyjnej wykazujEl ndt.uy potencjal redokso-wy IlliZ ukJady 0 mniejszej !poj~. Im osad jest silin!:i.ej redukcyjny, tym mniejS2la jest na og61 jego Pojemn08c redukcyjna.
.. Zaznacmny liniami kianturowymi obszar
rozmiesz-Czenda
pu.nktow zaleilno§ci pomierzonego potencjalu (romicyA V) od zawal'lto6ci C org. jest wyrazem d2li.a-lama ~ai Organicznych jako ZBJPOTY geochemicmej warunkujq.cej silnl4 redukcyj:noSc skaly.Wyr6:lnione na wykresie piaskowce miedzionoane wykazujl4 wylbitnie 1l"6Znq. chara1m.erystykt:. DuZe zmia-ny wlas.no6ci" TEdukcyjlllYCih wystIpIjq. p.i'Zy niewiel-kliclJ. zmdanaeh zaowar1xJ6ci C Ol"g. P.r.r.em.awlaC to moze za meta.tetycmym charakterem mmera1:izacji 'W
pias-kawcach. Nalety jednak
zaznac.zyc,
ze
w
tyro mter-wale zawar:toSci ~ci argandcmyoh, ktorych· mialrqjest"!()Odana zawBrtoM
wP ozgandcmego, podobne
"wahania wlasnoSc:i redukcyjiDYch stw'.i.erdza Bit:me-kiedy .takZe dla skal serii w~gla.ny-rupkli "miedz1()(lame. " Podobnie :kszitaltuje si~ obraz zale.Znokli O'"1lDaCZIIDego
potencjahl od zawart.oSci mied2i w skale. Maksymalne wlasnoSc:i .redukcyjllle (A V = 0,3) wylmzujl4 SIkaly za-wiemjl4ce 4-9% Cu. Zn8C.?Jlle
i198ci
miedzi: (~ZejSUMMARY
The authors discuss the significance of redox poten-tial and of reduction volume in the nature, and give some measuring methods applied. On the basis of the researches made by means of Bardossy, Boda met-hod, preliminary characteristics of oxidation-reduc~ion properties of Zechstein copper-bearing rocks are p;re-sented, too.
2% eu) Wystt:pujEl tyLko w skalooh wyIk.8Zllj~ch sUite wlasDo8ci redukcyjllle (A V
>
0,15 V). SamezwiElZki
miedzi Die wywierajq. tu decydujElcegp wplywu.
Z pr.zedstawionyc.h W8~chwyni!k6w b8idafl.
pro-wadmnyCih pn.ez aut0r6w WllOI!ic rnoor};;na 0 wybdtnym
WJplywie redulkcyjoIloSci srodowiska osad6w cechsztyii-skim na k&ztaltowanie si~ i intensyw.tlJ06c minerali-zacji. Om6wione dane sq.. jed:noczeSnie prz;yldadem
znaczenia potoocjalu redoksowego d1a znajomoSci zt6Z mLnaralnych pochodzenia osadowego.
LITERATURA
1. Bas Becking L.G. M., Kaplan I. R., Moore D. - IAmits of the natural enJV:Irome.nt :in terms of pH 8IDd oxidation-reduotion pote.ntials. Joum.
of Geal. 1960, 68, No 3.
2. Bardossy D., Bod M. - Nowyj mietod izmie-rienij opr':ieddelenija okislitie1no-"Wo06'banowitielnyoh
swoisbw osadocznych parod Geochdmdja 1960, or 3. 3. D r 0 Z d 0 w s k a j a A A. -
Ok:isll.1ielno-wostooo-witie1nyj potencjal parod :i jego prtmienienii w gieologiczeskoj praktiklie. AN USRR, Kijaw 1963. " 4. G a r it" e 1 s R. M. - Mineral equillJbr1a. New Yol"Ik
1960. "
5. Ha r a fl. c z y k Cz. - Correlabion between Organic Calrlbon, Copper and Silver Content dn Zechst.eln Coipper-bearlJng Shales from the Dwbin-sierosm-wioo Region (Lower Silesia). Bull. d. L' Acad Polon. d. Sei. Serie des sci. geol. et geogr. 1961, vd. IX, iIlO 4.
6. H a it" a
n
c Z y k Cz. - Petrogl"aphfc classi:lii:caillion of the Zec.hsteLn Copper-bear.illg ROOks from LowerSilesia. Ibidem 1963, vol. XII, IIlO 1.
7. Ha ran c z y k Cz. - Investigations "of Copper-beariDg Zec:hstedn Shales from the Wroclaw Mo-nocline (Lower Silesia). Ibidem.
8. Latimer W. M. - Oxidation poten1ials. New York 1952.
9. M a son B. - P.ni.ncip1es of Geochemistry. New York 1964.
10. S;t u r g isM. B. - Changes in Oxidaitdon
Reduc-tion EquHibrllum in soils as related 1x> the Physical Properiti.es of the Soil aDd the GrowIlh of Bice. Lousitania Agric. Exper. Stat. BuR 1936, No 271. 11. Szczepkowska I., Langell" W. - Metoda badania wlas:008ci utlenriajq.co-'l"edukcyjnych rod miedzi.. Teelm. !posz. 1965, nr 13.
12. Z 0 B e 11 C. E. - Studies of redox Potentud of mar.iLne Sediments. Bull. of Americ. Ass. of PeIro.l. Geol. 1946, t. 30, nr 4.
PE310ME
ABTOp&r OOHChIBaIOT 3Ba'leHHe pe,n;OKc~HaJIa H BOOCTaHOBJ!lTeJILHO~ eMKOCTH B 'fiPHPO.n:e H 1lP~ Me'l'O,n;&I HX anpe,n;e.JIeHHJI. ,n;alOT npe,n;sapH'l'eJILayIO xapaKTepHCTHXY OKHCJIJf'l'eJIhHO. - BOCCTaHOBHTeJIhHhIX
CBOfiCTB Me,n;ea:ocm.cc D;e:xmrejb{OB&IX nopo,n; iIlO ,n;aBBIaDI npoae,n;emn.IX Sf{lCJIep;oBaBH~ MeTO,n;()JI( Bap,n;occhI, Bo,n;a.
