Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny : 2004 z.1

Poznań

1-2004

PORADNIK

Bibliograficzno-Metodyczny

Wojewódzka Biblioteka Publiczna

i

Centrum Animacji Kultury

Przewodn Redaguje zespól 0238-9142 Zespolu HodakcYI Iwona Smarsz Urszula Bzdawka Beal~ Nowak Maria t riał sieniowy

Powielono w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej i Centrum Animacji Kullury w Poznaniu A-5 350 eg7

str.

Ważniejsze wydarzenia i "" ... 5

KALENDARZ ROCZNIC, (Oprac. Urszula Bzdawka) ...•.•... . ... 7

II ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE Tomasz Mizerkiewicz - Komizm we współczesnej literaturze polskiej .. 15

Andrzej Dudzlak - Euro, czyli nowa waluta w Unii Europejskiej ... 23

Urszula Bzdawka - Fenomen ludzkiego mózgu ... . 33

Bibliografie osobowe: Witold Gombrowicz ... " ... 57

Marek Hłasko .. " ... _ ... _ ... "" ... " ... 62

III. MATERIAŁY METODYCZNE Jadwiga Ratajczak -Łatwo klopediach IV. MATERIAŁY REGIONALNL A. Przegląd nowosci regmnAln'ycn C. WojeWÓdzka Biblioteka na łamach prasy. V. KRONIKA .... " ... . infonnację w ency-".66 ." ... " ... 71 wielkopolskiego ... 79 Anirnacji Kultury . ... " .. 109 119

WAŻNIEJSZE ZNICE 2004 ROKU 2004 - Rok Witolda Gomllrowl"za ogloszony przez Sejm RP

700 rocznica urodzin -lipiec 200 rocznica urodzin Ludwika feuerbacha - lipiec 200 rocznica urodzin Seweryna Mielżyóskiego - paździemik

200 rocznica urodzin Jana Konstantego Żupańskiego - czerwiec 150 rocznica urodzin Jacka Malczewskiego -lipiec

(75 rocznica śmierci - paździemik)

150 rocznica urodzin Artura Rimbaud - październik 125 rocznica śmierci Ryszarda Berwińskiego - listopad 125 rocznica urodzin Alberta Einsleina - marzec 100 rocznica urodzin Aleio Carpentiera -grudzień 100 rocznica urod7in 100 rocznica urod;in 100 rocznica śm ierci 100 rocznica urodzin 100 rocznica śrr iarG! 100 rocznica urodzin 100 rocznica urodzin luty Clwmmar,skiego - czerwiec lipiec październik lipiec 100 rocznica urodzin Isaaca Bashevisa Singera - lipiec 1 00 rocznica urodzin Jana Izydora Sztaudyngera -kwiecień

90 rocznia wybuchu I wojny światowej -lipiec 75 rocznica urodzin Martina Luthera Kinga - styczeń 60 rocznica wybuchu powstania warszawskiego - sierpień 60 rocznica powstania Polskiej Agencji Prasowej - lipiec

-6 50 rocznica smierci Zofii Nałkowskiej

(120 rocznica urodzin -listopad) śmierci Leona Schillera - marzec rocznica śmierci Władysława U mińskiego -grudzień

20 rocznica 20 rocznica

śmierci Eugeniusza Paukszty - maj Pflrietuszki -pażdziemik

-maj 10 rocznica śmierci Witolda Lutosławskiego -luty

Dalsze szczegółowe daty rocznic zawierają kalendaria kwartatne Bibliograficzno-Metodycznego·

I. KALENDARZ ÓW I WYDARZEŃ

Poniższy kalendnfZ I kwartał 2004 roku.

obchodów i wydarzeń na kwartał znajduje się w

"Poradni-Styczeń

l I - XXXVII Swiatowy Dzień Pokoju, proklamowany przez papieża Pawła VI (obchodzony od 1968 r. przez Kościół Katolicki)

l I - Swiatowy Dzień Walki z AIDS, ogłoszony przez WHO z inicjatywy Międzynarodowej Konferencji AIDS w Londynie w 1988 r.

(5) l I 1999 - Wprowadzenie euro jako waluty krajów Unii Euro-ecu)

(75) 1929 Unii Lotniczych "LOT"

(75) 1929 powiesciopisarz, autor

251X 1994)

(95) l I 1909 powieściopisarz i

noweli-(65) l ł 1939 autorka powieści dla dzie-pozytywizmu, związana

V 1849)

(65) 2 1939 - Zm. Roman Dmowski, polilyk (ur. 9 VIII 1854) (35) 4 1969 - Weszła w życie międzynarodowa konwenCja

o likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej

(195) 4 I 1809 - Ur. Ludwik Braille, twórca alfabetu dla niewido-mych (zm. 6 11852)

-10 Lul

(10) 1 II 1994 - Weszla w życie z Unią Europejską

2 II - Dzień Handlowca

(95) 2 1909 - Ur. Jerzy Mlodziejowski, kompozytor. dyrygent, popularyzator muzyki (zm. 7 V 1985) (195) 3 II 1809 - Ur. Felix Mendelssohn-Bartholdy, niemiecki

kompo-zytor, pianista, organista i dyrygent (zm. 4 XI 1847) (440) 6 II 1564 Ur. Christopher Marlowe, dramaturg i poeta

an-gielski (zm. 30 V 1593)

(15) 6 II 1989 - Rozpoczęcie obrad .okrąglego stołu" z udziałem przedstawideli rządu i opozycyjnych organizacji spolecznych i politycznych; początek przemian ustrojowych w Polsce (170) 7 II 1834 - Ur. Dmitril okresowego (zm. 2 II 1907) (10) 7 II 1994 - Zm. Wrtold (95) 8 II 1909 - Zm. Mieczysław (ur. 11 XII (80) tO 1924 - otwarcie znaniu 11 II - Światowy Dziell

Matki Boskiej z Lourdes (ustanowiony 13 V 1992 roku przez papieża Jana Pawła /I)

(20) 12 II 1984 - Zm. Julio Cortazar. pisarz argentyński, tlumacz (ur. 26 VIII 1914)

(195) 12 II 1809 - Ur. Karol Darwin, angielski przyrodnik, twórca teorii ewolUCji (zm. 19 IV 1882)

(35) 13 II 1969 - Zm. Kazimierz Wierzyński, poela i eseista emigra-cyjny (ur. 27 VIII 1894)

(100) l III 1904

-

Ur. Glenn

(180) 2 III 1824 - Ur. Bedrzich (zm. 12 V 3 III - Międzynarodowy

przez Międzynarodowy PEN-Clob w 1964 f.) (95) 6 III 1909 - Ur. Stanisław Jerzy Lec. poeta i satyryk (zm. 7 V

1966)

(BO) 7 111 1924 - Ur. Kobo Abe, pisarz japoński (zm. 22 11993) (35) 7 III 1969 Zm. Anna Kowalska, pisarka (ur. 26 IV 1903)

8 III - Dzień Kobiet

(70) 9 III 1934 - Ur. Jurij Gagarin, pierwszy kosmonauta świata (zm. 27 III 1968)

(190) 9 III 1814 - Ur. Taras Szewczenko, poeta ukraiński, malarz (zm. 10 III

(460) 11 III 1544

-

Ur. Torqual<l (110) 12 III 1894

(95) 13 111 1909 - Ur. Lucjan (125) 14 III 1879 - Ur. Albert

(210) 14 III 1794 - Ur. Józef Bem, general wojsk polskich, węgier-skich i tureckich (zm, 24 II 1850)

(65) 15 III 1939 - Napaść Niemiec hitlerowskich na Czechosłowację

17 III - Światowy Dzień Morza

18 III

-

Europejski Dzień Mózgu, obchodzony w Polsce od 1998 r. z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia na Rzec7 Krzewienia Wiedzy o Mózgu "DANA" 19 III - Dzień Inwalidy

27 III - Międzynarodowy Dzień Teatru (w rocznicę otwar-cia Teatru Narod6ww 1957 r.)

(125) 27 III 1879 - Zm. Oezydery Chlapowski, generał wielkopolski,

(160) 30

(20) 30 III

dzialacz gospodarczy (Uf. 23 V 1788) Ur. Paul M,mR

1896)

poeta francuski {Lm.

- Zm. Aleksander WOJciechowski, poeta poznański (ur. 24 I 1930)

(120) 31 III 1884 - Ul. Sean O'Casey, pisarz i dramaturg irlandzki (zm. 181X 1964)

II, ZESTAWIE I C Z N E Tomasz Mizerkiewicz

WE WSPÓŁC J I II RZE POLSKIEJ

1.

Literatura polska posiadala znakomitą tradycję humorystyki staropolskiej (fraszki Kochanowskiego, figliki Reja, wiersze i dramaty sowizdrzalskie, pa· miętniki sarmackie itp.), tradycja ta wszakże stopniowo tracila swą żywolność i Jerzy Stempowski przed drugą wojną opisywał śmiech szlachecki jako zjawi-sko wymarłe. Wiek XIX jako czas niewoli nie sprzyja I aulorom tekstów komicz-nych. Najprzykrzej przekonał się o tym zapewne Aleksander Fredro; mimo że jego świetne komedie przynosiły ulgę i radość rodakom, to został ostro skry1y-kowany przez romantyków w kilka lat po upadku powstania za to, że w czasie narodowej żałoby oddaje się tak .nieprzystojnemu" zajęciu. I choć bynajmniej nie brakło później prób humorystycznej twórczości literackiej (felietony Prusa, fragmenty dzieł Sienk""wicza, ,,7ielonego Balonika'), to hu-mor mógł pełnić raczej $!8wać się pelnoprawnym .bo-haterem" literatury. Na cytowano zawarte w pismach Nietzschego pochwały niemniej, jak kategorycznie stwierdził Stanisław kochała śmiechu",

Po 1918 roku piSiUL8 wcześniejszego "ponurac-twa". Hasła futurystów epoki śmiechu, a ich wiersze miały z reguły żartobliwy skamandryci, których kabaret "Pod Picadorem" rozpacząl takich autorów, jak Tuwim, Słonimski czy Lechoń, rozwijanie kpiarskiej publi-cystyki, tworzenie zabnwowoj i mlodzieży, Komiczne trady-cje odnawiał również Boy-Leleński jako publicysta, Gałczyński jako autor purnonsensownych wierszy, Wańkowicz jako twórca reportaży utrzymanych nieraz w niepoważnej tonacji, W dyskusjach estetycznych pojawiła się ciekawa koncepcja Irzykowskiego, który dowodził, że metafora i dowcip są ze sobą bli-sko spokrewnione. Przywódca polskiej poezji awangardowej, Tadeusz Peiper, również wskazywał na takie pokrewieństwo i domagał się, by w jego tekstach dostrzegać nie tylko wysiloną powagę, ale i gest komiczny,

Osobne miejsce zajęła twórczość Witkacego, Schulza i Gombrowicza. Znali oni współczesne sobie koncepcje komizmu (np. Bergsona) i sięgali po

7-kultury ponowoczesnej, która zaczęła odljzi,,"wva(~ po upadku komunizmu. Andrzej Szat1aj f'h~"ddll(ln",.((ll znacznie w tytule artykułu Ponowoczesność

- filozofia błazna. Kultura postmoderms!yczna czywistości - w jej obrębie człowiek nie dotrzymywał wierności zadnemu z lerenie lileratury nastąpiła ekspansja

Kundera pisał o śmiechu należącym do dZiejów powieści, Umom to tco osnui fabułę Imienia roty wokół średniowiecznych dysput dotyczących śmiechu i uka· zał upadek doktryny zabraniającej komizmu, zaś jeden z głównych programo-twórców literatury poslmodemistycznej, John Barth, wydał książkę Zagubiony w labiryncie śmiechu. Również filozofia i estetyka zaproponowały "błazeńską" postawę wobec rzeczywistości. Jean-Francois Lyolard pisał, że twórczość postmodernistyczna rezygnuje z wytwarzania własnego stylu, lecz podejmuje cudze style nie po to, by je niewolniczo cytować, lecz by je poddać satyrycznej obróbce. która wykazać ma ograniczenia owych stylów. Susan Sontag przy-czyniła się do kariery pojęcia "kamp" - oznaczał on dobrotliwą, choć i z lekka cyniczną kpinę

z

dziwacznych, sztucznych, wyrazistych konwencji przeszłości i współczesnej kultury popularnej (opisywała reakcje estetyczne, jakie budziły w jej epoce np. secesja czy rokoko).

Powyższe idee - i im podobne gruncie literatury polskiej, kolejny raz walczących o niepodtegłość. Wiersze Roberta Tekielego i in, sięgały po chwyt z poważnego nastrojenia ich utworów, tryczny wybryk, poeci prowokowali wierszami-zartami. Purnonsensowne

wobec lradycji literatury zainfekowanej Mlit"c7<,n'r,"

upowszechniał znajomość angielskiej tłumaczący podobne utwory bądź tworząoy lawa krowa, Pegaz zdębiał i in.). Kampowo

rach, filozofiach. ezoteryzmach, pelWersjach pojawiło się w niektórych dziełach prozatorskich, np. w Kabarecie melafizycznym i Tarocie paryskim Manueli Gretkowskiej.

Zmieniały się również - jak powiedziałby Wallis - przedmioty komiczne. Rzadko kierowano uwagę na świat połityki Geśli już. to marginesowo, w saty-rycznym tonie np. w Strzałach w mo/elu "George" Marka Nowakowskiego). Chętnie natomiast przekształcano w komicznym stylu konwencje mówienia o miłości i erotyce. Piotr Łuszczykiewicz widział we współczesnej liryce miło­ snej "estetykę skeczu" - o miłości najchętniej pisali poeci w taki sposób, by dać

gdy odkrywamy nasze stykamy się ze zjawiska-nic nie możemy poradzić. jak płacz) pozwała nam dOjrzałe pogodzenie się zycia. Podobnie sądziła l3ielik·Robson pisząca o antropologii obydwu ujęciach nie chodziło o śmiech z kogoś lub czegoś obcego, lecz o odkrywanie własnej śmieszności, poznawanie samego siebie poprzez śmiech.

Trudno na razie orzec czy i jak odpowie literatura na owe odczucia myśli­ cieli, eseistów, kulturoznawców, czy pokaże spotkanie komizmu z powagą we współczesnej kulturze. Na razie poda!: można tyłko kiłka przykładów potwier-dzających ową tendenCJę· Pilch w pod mocnym aniołem ogranicza prawa żartu i parodii, próbuje opowiedzie!: serio ,sentymentałną' fabułę o wyrwaniu swego alkoholizmu poprzez m,lość. Toquila Krzysztofa Vargi bohaler żegna zmarłego przy okazji zabawne kmnp,"'~!7P do współczesności, w niespodzianie zostaje

osamol-i odtrącony przez tą wsp6łczesność. Andrzeja Horubały bo· siebie "zdradzonym , odCluwa konflikt między swą

pokusami płynącymi zi:lwodu reżysera progre· telewizyjnych, "niechcący" odsiania cz,18lrlkiem śmieszność wła-snej pogoni za karierą, za co spada na niego zabawno-ironiczna kara w finale ksiązki.

Być może książki owe stanowią zapowiedź nowej literackiej refleksji nad komizmem. Jego obecnoś!: przestała być już rozumiana sama przez się, musi być w pisanych obecnie utworach głębiej przemyślany i umiejętniej "dozowany". Z pewnością wszakże znależliśmy się w chwili sprzyjającej rzetelnej dyskusji nad komizmem w literaturze.

BI BL w polskIej literaturze

L potęgą jest i basta I J" II W Magia poezji (O poetach potskich XX wieku) I wybór M. Podraza-Kwialkowska i A. Łebkowska; posłowie M. Stala - Kraków: Wydaw. Literackie, 1995. - 436 s 2. BRUNO Schulz a komedia I Theodosia S. Robertson; tłum. Barbara

Kowalik II W: Bruno Schulz 1892-1942 : in memoriam I pod red. Małgo­ rzaty KitowskieJ-Łysiak. - Lublin: Wydaw. KUL, 1992. -S. 101-109 3. .DOBRY humor jest jak oset..." Bolesława Prusa koncepcja komizmu

4. EROS vulgans I Karel Capek II tury (1919-1931) I przeł. Halina dawnictwo Lilerackie, 1981. - S,

5. FILOZOFIA i malarstwo w epoce gklm"nm,en,tlJ prze!. Michał Paweł Markowski II

kładów I pod red. Ryszarda i Suszczyński, 1997. - S. 62-80 6. G. K. CHESTERTON a zagadnlEmie

Przemysław Mroczkowski /I Zeszy1y Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. - 1959, z. 1, S. 47-63

7. KAPŁAN i blazen : rozważania o teologicznym dziedzictwie wspólcze-snego świata I Leszek Kołakowski /I T wór c z ość. - 1959, nr 10 8. KOMEDIA i historia. Podmiotowość komiczna u Hegla I Aleksander

Ochocki /I W: Trzy opery czyli podmiotowość komiczna I Aleksander Ochocki. - Warszawa: Fundacja Aletheia, 2003. - 276 s.

9. KOMIZM I Jan Stanislaw Bystroń, - Warszawa: "Text", 1993. - 540 s. 10. NOTATKI o kample I Susan Sontag; przeł. Wanda Wartenstein /I

lite-ratura na Swiecie, - 1979, nr 9, s. 306-323

11, NUMER poświęcony radości i śmiechowi /I R e s P u b I i c a N o w

a.-1993,

nr

l

12. O GŁÓWNYCH terminach teorii II

Acta Universilatis Nicolal Copernici. 13. O HUMORZE poważnie I Władysław

two Oddziału Polskiej Akademii 14. O KOMIZMIE I Bohdan Dziemidok,

1967. - 205 s.

15. PONOWOCZESNOŚC - czas

błazna I Andrzej Szahaj /I W: PosiOlotiienlilfll I pod red, Stanisława Czerniaka i stytut Filozofii i Socjologii PAN, 16. RADZIECCY estetycy i teoretycy

II "Estetyka", - R. 4, Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1963. - s. 173-198

17. RZECZY komiczne I Jerzy Ziomek. - Poznań: ,Poznańskie Studia Po-lonistyczne. Seria Literacka", 2000. - S. 77: Komizm - sp6jność teorii I teoria spójności, - (Biblioteka Literacka ,Poznańskich Studiów Poloni-stycznych; t. 25)

18. ŚMIECH. Esej o komizmie I Henn Bergson; tłum. Stanisław Cichowicz; przedmowa Stefan Morawski. - Kraków: Wydawnictwo Literackie. 1977, - 246 s,

/. Euro w Europie -w~lrowadz'?flie., flmk'cic'nowtJllie a. Pozycje zwarte 1. ANALIZA przygotowali cych do wprowadl.e [i In.]; Narodowy NBP, 2001. - "I z.122) UE i państw kandydują­ gol6wkowej I Konrad Szeląg Deoarta""",,1 Analiz i Badań. - Warszawa ! Narodowy Bank Polski; 2. EURO, czyli nowa waluta starego kontynentu I [tekst. Piotr Pasiński].

-Wyd. 3 uaktual. Warszawa: Komitet Integracji Europejskiej, 2000. -16

s.

(Biblioteczka Przedsiębiorcy)

3. EURO - nowy pieniądz I Leokadia Oręziak. - Wyd. 2 popr i uaktual. -Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2003. -169 s.

4. EURO - SWlat, Europa, Polska I Paweł lukowski. - Warszawa .CeDeWu", 2002. - 200

s. :

il.

5. EURO - wprowadzenie banknotów i monet do obiegu I Konrad Szeląg. - Warszawa : ..zarządzanie i Finanse", 2001. - 165 s., [81 s. tabl. . II. kolor. - (Biblioteka Menedżera i Bankowca)

6. EURO - wspólna waluta I red. nauk. Paul Temperton. - Warszawa: "Felberg SJA", 2001 . II..

7. EUROPEJSKI Polska Fundacja 1999. -78

s. :

il. 8. FINANSE publiczne Wydaw. Uczelniane Ekonomiczna im przedsiębiorstw. - Warszawa: i Średnich Przedsiębiorstw, I Joanna Babińska. - Katowice : (Prace Naukowe I Akademia

9. KONCEPCJE : Europa na drodze

do wspólnej waluty 40-lecia pracy naukowej prof. dr. hab. Andr?,,]') .Jerzy Małeckil. - Poznań:

Wydaw. Wyższej 196 s.

10. WSPÓLNA waluta dalszego rozwoju regionu I Kinga Borzym; [Narodowy Bank Polski. Departament Analiz i Badań]. -Warszawa: [NBP], 1998. - 32 s. : 1 wykr. - (Materiały i Studia I Naro-dowy Bank Polski; z. 78)

b. Artykuły

1. AKTUALNE i przyszłe kierunki rozwoju obszaru euro I leokadia Oręziak /I B a n k iKr e d y t . - 2000, nr 12, s. 4-18

2. ASPEKTY prawne wprowadzenia i funkcjonowania euro I Anna Górska l/Bank i Kredyt.-2001,nr3,s.17-2B

21. EUROPEJSKI Bank Ekon. i Hum.'

I Joanna Babińska /I 22. EUROPEJSKI eurollllpet Paryża, Rzymu] I Elżbieta

Dominik 1/ Ty g. P

23. EUROUTRAPIENIE! B a n k. - 2001, nr 25, s.20-21

24. KONSEKWENCJE Łuczak /I Z a r z ą d z . i E d u k . - 1999, nr 4/5, s. 149-16"

25. NIEPRZEWIDYWALNA słabość euro Paweł Kowalewski 1/ G a z . B a n k. -2001, nr 6, s. 34-35

26. O CO chodzi w UnII? 1 Krzysztof Mazur 1/ N aj w y ż. C z a s . - 2002, nr 5, s. XXXVI-XXXVIII

27. OD WSPÓLNEJ polityki walutowej do euro I Aneta Jarosz. Bogumiła Mucha-Leszko /I B ł u I. E u ro p. -199B, T. 4,

s.

365-410

28. OPERACJA euro [korespondencja z Bertina] I Piotr Cywiński /I W P r o s t . - 2001, nr ID, s. 46-47

Przygotowania do akcji wymiany pieniędzy w państwach Unii Eu-ropejskiej.

29. PIENIĄDZU, ratuj się sam 1 Paweł Tarnowski 1/ P o I i t Y k a . - 2000, nr 40, s. 6B-69

Spadek kursu

30. PYTANIA o duszę /I Ty g. P o w s z. -2002,

nr

2, s. l, 10

31. RATUNKU, idzie euro 1 Farada Kuligowska" P

o

IiI yk

a. -

2001,

32. SŁABE euro i poszerzenie I z e c z p o s p o I i t a . -2000, nr 221, s. A9

33. STREFAeuro/Jerzy lycie Gosp.-1999,

nr

38, s. 38-39

34. SWOBODNY przepiyw tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowe] : perspektywa I Polski I Renata Zak, Kon-rad Szeląg /I P r a w o B a n k . - 2001 , nr l, dod. s. 2-36

35. TENDENCJE w rozwoju rynku finansowego w ramach obszaru auro I Leokadia Oręziak /I B a n k iKr e d Y t. - 2001, nr 9 s. 4-15 36. TRZY lata istnienia euro - doświadczenia i perspektywy I Leokadia Orę­

ziak 1/ B a n k i Kredyt. - 2001, nr 11/12, dod. s. 2-21 37. UDANY start eufO I Władysław Baka" D z i ś . -1999, nr 2, s. 5-6 38. UMARŁ krój, niech żyje euro 1 Anna Rubinowicz /I G a z. W Y b o r .

28 -39. UNIA Europejska i jej wspólna

Klaus Bachmann II T Y g. p o w 40. UNIA Gospodarcza i Walutowa

pejskiej I Katarzyna Kołodziejc2yk s. 94-t tl

41. UNIA Gospodarcza i Walutowa 1/

S I u d. E u r o p. (Warsz.). - 2000,

42. UNIA walutowa nie ma sensu I Jakub Mazur /I G los. - 2003, nr 2, s.13; nr3,s.13; nr4,8.15; nr6,s. 13;nr7,s, 18; nr8,s.15 4;3. WIELKA wymiana I Małgorzata Pokojska II G a

z.

B a n k. - 2001,

nr 50,

s.

5-6

Wprowadzenie do obiegu euro.

44. WITAJ Euro I Andrzej Kalinowski /I P r

z.

Te c h. - 2002, nr l,

s.

20-21 45. WITAJ euro I Leszek Balcerowicz 1/ W P ro s I. - 2002,

nr

l, $. 49-50 46. WSPÓLNE buty: rok euro I Paweł Tarnowski 1/ Polityka. - 2003,

nr l, s. 58·60

47. ZGNIŁE awokado I Maciej Rybiński /IW p ro s I. -2000, nr 46, s. 42-43 Spadek kursu auro.

48. ZNACZENIE decyzji Unii Europejskiej o wprowadzeniu euro I Kalarzyna Zukrowskall Ad M e ri I u

m.-49. ZEGNAJ ERM 2 I Paweł Kowalews"i II S.18-19

Europejska unia wal ulowa. II. Euro a gospodarka I

interesy

Polski a. Pozycje zwarte

l. KONSEKWENCJE realizacji III Polski Ilnsly1ul Koniunktur i Cen IKiCHZ, 1998. -167 8.

2. EURO: nowa waluta w twojej firmie f [oprac. meryl. i red. Anna

rama-wal. - Warszawa Euro Info Cenlre : Fundusz Współpracy, 2000. -36 s.: il.

3. PERSPEKTYWY przystąpienia Polski do Europejskiej Unii Walutowej J Blanka Jabłońska, WOjciech Ławecki. - Poznań: Wydaw. Politechniki Poznańskiej, 1998. - 33 s. : wykr. - (Unia Europejska i Polska) 4. POLSKA a euro . biulelyn Biura Sludiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu I

[red. Zofia Szpringer. Andrzej Chodyra). - Warszawa: KS, 2000. - 192 s. - (Konferencje i Seminaria I Biuro Sludiów i Ekspertyz; 10(38))

b. Artykuły

,. ARGUMENTY za I "'OSDI)(m,c",,, i Walulowej I Jakub Ma-zur /I G ł o s . -2002. nr

2. BEZ pośpiechu 1 Edmund Pielrzak /I

Rzeczpospolit

3. BEZ laryfy ulgowej j Worela /I R z e

c

z p o-s p o ł i I a . -2002, nr 279, s. 83

4. CENA za dwa lala I Łukasz Wilkowicz 1/ G a z. B a n k. - 2002, nr 13, s.5-6

5. CZY euro zasląpi złotego? I Urszula P/owiec /I K o n t r. P a ń s t. -2000, nr 4, s. 43-56

6. CZY warto się spieszyć do euro? I Karol Lulkowski /I R z

e

c z p o

-s

p

o

I i I

a . -

2002,

nr

132,

s.

B4

7. DATA przejścia na euro jest sprawą drugorzędną 1 Karol Lulkowski " G a z B a n k . - 2003, nr 13, s. 28-29

8. DLACZEGO euro powinno być przedmiotem naszego zainteresowania 1 Krzysztof Jakubiszyn

'I

Ba n k i K re dy t. -2002, nr l, dod. s. 1-15 9. DLACZEGO złoty jesl cieniem euro I Andrzej Sławiński /I G a z .

B a n k . -2001 , nr 18, 10. DO waluty na skróty

Rostowski 1/ P o I i 11. EURO! I Robert 1<.~,/7n'I~"lK

12. EUROPA za nami, Rzeczpospolil 13. EURO zamiast Balcelowicza I

nr 46, S. 8

Polityka finansowa. 14. JAK szybko do euro? /

nr 28,

s.

16-18

jak najszybciej! 1 Jacek 2,

s.

16-21

! Jacek Rostworowski 1/ II M Y ś I P O I. - 2001,

G a z. B a n k. - 2002, 15. JAKI kurs do auro? . ! Krystyna Doliniak, Łukasz Wilkowiez, Ryszard Kokoszczyński, Stanisław Gomółka, Maciej Krzak. Dariusz Filar /I G a z. B a n k . -2003, nr 8, s. 24-27

16. KIEDY euro powinno zastąpić złoIego? I Stanisław Nieekarz l' P r z e-g I ą d. - 2002, nr 48, s. 51-52

17. [KONFERENCJA naukowa NBP NT. "Po/ska droga do auro" w Falen-Iach, 22-23 X 2001 r. : materiały] 1/ B a n k i K r e d y t. - 2001,

33. TYLKO bez POŚpi""!(; i ! nr 9, s. 26-27

Polska drogil

Gaz. Bank. - 2003,

34. USTAWA o skutkach I Andrzej Jakubiak, Krzysztof Jakubiszyn, Konrad . - 2001, nr 7/8, s. 67-83 35. WPŁYW wprowadzenia na działalność małych

i średnich przedsiębiorstw Wotslczak-Derlacz 1/ G o s p . P rak t. T e o r . _. 2002, nr 2, s. 44-56

36. WYMIENIALNOSC złotówki i polityka kursowa jako element strategii przedczłonkowskiej do Unii Europejskiej I Katarzyna Zukrowska /I P r z . Europ.-2001, nrl,9.119-137

37. ZAPRZEPASZCZONA szansa I Danuta Gotz-Kozierkiewicz II R z e c z-p o s p o I i t a . - 2003, nr 45, s. B3

38. ZŁOTÓWKA czy euro? I Jakub Mazur II G ł o s. - 2002, nr 28, s. 6-7 39. ZŁOTÓWKA czy euro? : likwidacja polskiej złotówki to likwidacja

pol-skiego państwa I Jakub Mazur II G ł o s . - 2002, nr 26, s. 16 III. Kraje Unii Europejskiej wobec euro

l. ANTYUNIJNA euforia iKoreSOOOOimr:ril IIRzeczposp

Referendum 2. CZARNA środa i

nr 38, s. 5

Szwedzkie 'Ale"'.orl",o 3. DANIA, euro i sprawa

I i t

a . -

2000, nr 4. DUŃSKIE "nej"

nr 39, s. 12-13

Kopenhagi] I Nalhan Gurlinkel waluty europejskiej. Pomowski 1/ G ł o s . - 2003, wprowadzenia euro.

Bach",,,nn II R z ee z p os po-II P rzeg ląd. - 2000, 5. FUNT euro I JuliusL ····2003, nr 24, s. 94-95 6. INSTYTUCJONAlN E do europejskiej Unii

Go-spodarczej i Walutowej: niemiecka debata w sprawie przyjęcia Euro I Jacek Pietrucha I/ S t u d. E u r O p. - 1998, nr 4, s. 61-76

7. NIEMIECKIE sobory i przekręty I Rolad Hau. - (Prosto z Reichu) 1/ N aj wy Ż. C z a s. - 2001, nr SI/52, s. XXV-XXVII

8. SZWEDZI mówią "nie"ll (bz) II N o waM y ś I P o I . - 2003, nr 39, s. 6 Wynik rererendum w sprawie wprowadzenia auro.

9. W ZJEDNOCZONEJ Europie bez euro I Beata Płomecka II G u t e n-berg.2002,nrl,5.9-11

Urszula Bzdawka

Dział Instrukcyjno-Metodyczny

FENOM ÓZGU

Mózg stanowi najbardziej uI,'"dzenie znane we Wszech-świecie. To część ośrodkowego ukladu nerwowego znajdującego się w !ZW. jamie czaszkowej. jeden z najważniejszych organów człowieka. Tworzą go dwie pólkule wykonujące określone funkcje. Harmonia i niezaklócona współpraca pomiędzy nimi decyduje o sprawnosci mózgu. Lewa półkula jest językowa. analityczna, pracuje sekwencyjnie (w kolejności zdarzeń). Odpowiada za mo-wę, pisanie, logiczne mysienie, poczucie czasu, analizę detali, za kierowanie ruchami prawej ręki. Prawa pracuje syntetycznie (ujmuje kwestie calo:kiowo) i specjalizuje się w funkcjach ruchowo-przestrzennych, Wydaje się być bardziej ,artystyczna". Zasady działania mózgu w sensie całościowym ciągle pozostają tajemnicą. Przedmiotem nieuslających rozważań są zagadnienia umysłu czy śWiadomości. Poznanie niektórych szczegółów funkcjonowania mózgu, możli­ we dzięki nowoczesnym, specjalistycznym urządzeniom, daje tylko wiedzę fragmentaryczną. Znaczący osiągnięto w "Dekadzie Mó-zgu" 1990-2000. Prowadzone świecie intensywne ba-dania nad różnymi elementami rnzwolily spojrzeć na mózg z nowej perspektywy i slaly rozwój medycyny k/i-nicznej w neurologii.

Poszerzenie wiedzy raz większe możliwości chorób zwyrodnieniowych w zakresie specjalistycznego czas Interwencji chirurgicz.nej.

I fa-makologii zapewnia co-ITI()LgU, nawet w przypadku możliwości technologiczne Lmniejszenie ryzyka pod-Trwają jednocześnie normalnie funkcjonujący mózg Uczynić jeszcze sprawniejszym a informatyczne poszukiwania i prace nad stwo-rzeniem sztucznego mózgu nie brzmią już futurystycznie

Dla popularyzowania wiedzy na lemat mózgu człowieka ze względu na rosnącą liczbę zachorowań na choroby układu nerwowego ustanowiono Dzień Mózgu 18 marca. W Potsce jest on obchodzony od 1998 roku z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Krzewienia Wiedzy o Mózgu DANA. Co-rocznie krakowscy neurolodzy organizują w tym okresie konferencję popularno-naukową "Tydzień Mózgu". Podobne imprezy odbywają się w tym samym cza· sie na całym świecie.

Proponujemy zestawienie bibliograf1czne cjonowania oraz badania (nowych technik Obszerne fragmenty dotyczą chorób

udar, choroba Alzheimera, choroba t-'aIKI1ISC'''d, oraz ich skulków. Uwzględniono liczne chorym i ich rodzinom, często najbardziej

nie rozdzialy traktują o możliwości usprawnienia I

kresie oraz próbach skonstruowania sztucznej inteligencji - szluGlI1syu mózyu. Bibliografia uwzględnia najnowsze opracowania (książki od 1980 roku, artykuly z ostatnich pięciu lal). Uzupełnienie stanowi wykaz adresów interneto-wych dot. chorób mózgu.

I. Mózg - jego budowa I funkcjonowanie a. Pozycje zwarte

1. ASYMETRIA I integracja półkulowa a zachowanie I Anna Herzyk. - Lu-blin: Wydaw. UMCS. 1992. - 182 s.; 1 rys. - (Rozprawy Wydziału Pe-dagogiki i PsychologII)

2. BIOLOGICZNE mechanizmy zachowań I pod red. Daniela Kimble'a i Andrew M. Colmana; przeł. Mariusz

Wydaw, 2001. - 163 s. : il. 3. BŁĄD Kartezjusz: emocje, rozuln I

tł. z ang. Maciej Karpiński -- (Nowe Horyzonty) 4. CO potrafi twój mózg I David

stian Musielak. - Warszawa 124 S.: il.

5. DUCH nie spadł z nieba I Haimai Danuta Tauszyńska; przedm. Warszawa: Pańs\. Instytut vV'VU"WI"C.7V

(w tym kolor.) : fot, II. - (Biblioteka Myśli Współczesnej)

6. DWIE półkule jeden mózg I Wanda Budohoska, Anna Grabowska. -Warszawa: "Wiedza Powszechna", 1994. - 207 B.; rys. - (Omega: bi-blioteka wiedzy współczesnej)

7. EWOLUCJA świadomości I Euan M. Macphail; tł. Robert Bartoid. - Po-znań: Rebis, 2002 - 331 s. - (Nowe Horyzonty)

8. FUNKCJONOWANIE mózgu -wypowiedż językowa - twórczość: (z te-matyki światowych Kongresów humanistycznych) I Wladyslaw Olesiński,

24. NASZ wspaniały mózg: jak wspomagać ang. Stanislaw Dubiski. - Warszawo. 25. O CZYM mysią mężczyżni, o

czlowieka I Jeanne Rubner; tlurt), Ksiątki", 1999. - 286 s. : il. 26. OD neuronu do psychiki I Boguslaw

demii Nauk. - Wrocław ZaklBd

0f'Jroc. : WDNSK). - 133 s. : fot., rys., wykr. - (Najnowsze Osiągnięcia Nauki)

27. ODRUCHY mózgowe I Iwan M. Sieczenow; [przet!o Lidia Uszkiewiczo-wa; przedm. opatrzyl Wlodzimierz Szewczuk]. - Warszawa: Pańsl. Wy-daw. Naukowe, 1986. - 173 s. : 1 portr. - (Biblioteka Klasyków Psy-chologii)

28. PŁEĆ mózgu: o prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą I Anne Moir; tłum. Nina Kancewicz-Hoffman. - Wyd. 2. - Warszawa: Państ. In-stytut Wydawniczy. 1999. - 296 S. : rys., 1 wykr. - (Bibtioteka Myśli Wspótczesnej)

29. RÓWNOwAżNOŚĆ i asymetria funkcjonalna półkul mózgowych I Jerzy Mroziak. - Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1992. - 210 S.; rys.-(Psychologia I red. Anna Ciechanowicz)

30. SIANO w głowie? : instrukcja obslugi zgu stać się jego "użytkownikiem' Wydawniczo-Księgarski "Kos", 31. STYLE myślenia: zmień swoje

Miller; przeł. Marek Mastalerz. 2000. - 523 S. : n.

32. ŚWIADOMOŚĆ: lokalizacjonallzm

Wydaw. U niwersytetu Jagiellońskiego, 33. TAJEMNICA świadomości: cialo i

Antonio R. Damasio; II. z ang. - 407 s, - (Nowe Horyzonty)

34. TAJEMNICE mózgu I Susan Greenfield; z ang. przeł. Elżbieta Turlejska. Warszawa. "Diogenes" : "Świat Książki", 1998. - 191 S. : ił. (w tym kolor.) , lot., portr., rys., wykr. - (Labirynty Wiedzy)

35. TAJEMNICA świadomości: ciało i emocje współtworzą świadomość I Antonio R. Damasio; przeł. Maciej Karpiński. - Poznań: Dom Wydawni-czy "Rebis", 2000. - 407 S. : il. - (Nowe Horyzonty)

36. TAJEMNICZY świat umysłu I Rita Carter; kons. nauk. Christopher Frith; tł. Bogdan Kamiński. - Poznań: Atena, 2000. - 224 S. : ił.

14. ILUMINACJA I mózg I Stanisław II s.16

15. JAK MÓZG tworzy umysll Antonio (2003), s. 4-9

16. LEWORĘCZNOŚĆ - praworęczność, bowskallProbl. Porad. P yc 17. METODOLOGICZNA charakterystyko

Kopania /1 A re h

e

u s. - (2000). -

s.

163-172

18. MŁODE komórki w starym mózgu I Marguerite Holloway II Ś w I a t N a u kl. - 2001, nr II, s. 20-21

19. MÓZG a mowa I Bożydar Leon Kaczmarek /I L o g o p e d I a. - (2000), s.9-21

20. MÓZG a pleć I Doreen Klmura 1/

S

w I a t N a u ki. - (2003), s. 32-37 21. MÓZG I umysł z punktu widzenia socjobiologii I Zdzisława Piątek /I

Hum. I Przyrodozn.-(1998),s.13-22

22. MÓZG jako mikrokosmos / Stanisław Syryckl 1/ D z i Ś. - 1999, nr 11, s.118-120

23. MÓZG na kwantach: fenomenu łudzkiej świadomości nie wyjaśnia ~ad­ na

z

dotychczasowych teorii fizycznych I wypow. Roger Penrose; rozm. przepr. Bożena Kastory /I W P r o t.

24. MÓZG -największy cud świata / 2000, nr 14,

s.

12-13

25. NIECAŁE półtora kilograma galaretki przepr. Artur Włodarski, Sławomir nr 67, dod. s. 8-13

26. NIEZWYKŁE własności mózgu I prze pr. Małgorzata Nowina-Konopka II s.5-6

27. NOWE komórki nerwowe w H. Fred Gage; Iłum. Andrzej Bidd,ski II s.24-29

28. O TYM jak makrofag rozmawia z komórką Leydiga I Joanna Niemiec II W s ze c h świ a t. -1999, z. 5/6, s. 99-104

29. OBALONY dogmat? I W. Wayt Gibbs I/

S

wi at N a u ki. - 1999, nr l, s.10-11

30. PŁEĆ mózgu I Anna Grabowska /I S t u d. P s y c h o I . - 1998, z. 2,

s.

17-38

31. PŁEĆ mózgu / Hanna Lewandowska 1/ N a u k a i P r z

y

s zł. -2001, nr 2, s. 17,21

50. ZAGADKA swiadomosci / David (2003), 5. 102-110

1/. Choroby mózgu 1. Zagadnienia ogólne

II I ! N

l. CIAŁO z wyłączoną duszą / Barbara c-leIKI!IW,,':L fi u I ! Y nr 46,

s.

28, 30

2. CHEMIA szarych komórek neurochemia i toksykologia ośrodkowego układu nerwowego / Stefan BalI. - Warszawa: .Medyk", 2003. -280 s. 3. CHIRURGIA duszy / Marcin Szwed 1/ Wprost. - 1999,

nr

37,

5.68-69

4. CZEGO mózg oczekuje od nauki? / Maria Bobrowiska /I S pr. N a u ki. -2001, nr5,s. 7,10

5. GENY a choroby mózgu / Marta Dziedzicka-Wasylew5ka, Agata Faron-Górecka /IW s z e ch ś w i a t. - 2003, z. 1/3, s, 18-24

6. GRANICE ludzkiego życia a wspÓłczesne badania biomedyczne / Jerzy Chełstowski /I P o d I. K war t. H u m. -2000, nr 1/2,

s.

63-67 7. KRUCHY DOM duszy: wielka Odyseja chim'gii mózgu I Jurgen ThOlwald:

tł. z niem. Wawrzyniec Rawicki. 3305.

8. MĘŻCZYZNA, który pomylił swoją Barbara Lindeberg. - Poznań: Zysk i 9. NEUROPSYCHOLOGIA kliniczna I

Mrozik. - Wyd. 2. -Warszawa: fot., rys.

10. NEUROBIOLOGICZNE mechanizrny u kl. -(2003). s. 84-93

11. ODMIENNE stany świadomości: roby mózgu? / Iwo Bohr /I K o [II i nr 1/2, s. 159-190

12. ZABURZENIA w funkcjonowaniu człowieka: z perspektyw neuropsycho-logii kłinicznej / red. Anna Herzyk, Danuta Kądzielowa. - Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Cune-Skł., 1996. - 251 s. : rys.

13. ŻYCIE po śmierci / Dorota Romanowska /I Wprost. - 1998, nr 4, s.64-65

-41 2. Badania neurologIczne

l. ANALIZA przestrzenna eleklroencefalogramu I Waldemar Szelenberger, Jin Wackermann 1/ K o s m o s. - 1997, nr 3, S. 355-368

2. BADANIE funkcjonowania mózgu za pomocą sieci neuronowych I Ry-szard II K o

g

n i t i M w E d u k. - (1998),

s.

3. BAPICPA krew-rnózg: "żelazna otwarta granica J z. 7/8, s. 141-142 na II W

s z e c

h ś w I

4. lwypow. Vilayanur Ramochandran; rozm. przepr, żena Kastory II W P r o s l, -2003, nr 36,

s.

74-75

5, CZŁOWIEK przezroczysty I Bożena Kastory II W p r o s t , - 1998, nr 3,

s,64-65

6, CZAS życia I Karen Wrlght; tłum. Marcin Cluk II Ś w i a t N a u kl. -2002, nr 11, g, 41-47

7, CZY najlepsze? I Arthur II Ś w i a t N 200:1,

aspekty badań nad

8. EMISYJW\ tomografia pozy tronowa i zastosowania w styce klinicznej oraz w badaniach funKcjonalnej organizacji mózgu I An-na Grabowska, Leszek Królickl II K o s m o s , - l 997, nr 3, s. 393-403 9. JAK .UCZY się" mózg? I wy pow. Leszek Karczmarek; rozm. przepr.

An-na Leszkowska II N

a

u k a i P r

z

y s zł. - 2001,

nr

t, s. 1. 1 B 10. KAPRYSY mózgu: ekscentryczne zachowania mogą być

determinowa-ne mózgu I Dorota 1/ W P ros t . 11. nerwowe w dojrz$lym I Gerd Kempermann,

i Nauki. (200:5),

12. O który się sam wylecz)'ł , Jak naprawić uszkodzony mózg? j Fred H. Gage II Ś w i a t N a u ki, - 2003, nr 10. s. 30-37

13. PAMIĘĆ czasu I Antonio R. Damasio; Ilum. Piotr Jaskowskl 1/ Ś w i

a

I N a u ki, -2002, nr lI, 5, 48-55

14, POPRAW sobie mózg I Slawomir Zagórski II G a z, W Y b

o

r, - 2003, nr 61, Format nr 11, 5, 4·8 15. już rozpoznawać od i{oss II Ś w i a t 16, STYMULUJĄC mózg I Mark S,

nr

10, 5, 48-57

pracę mózgu być

!pC',pn!p,",p myśli I odróżniać "003, nr lO,

s.

56-59

17. SZCZUR w Disneylandzie / k a. - 1999, nr 27, s. 76-77 18. TEORIA nieliniowych układów

mózgu ludzkiego I Zbigniew s.369-392

19. "TYDZIEN Mózgu 2003" w mózg" : streszczenie wykładów s.5-12

III

20. URODZENI mordercy czy skłonność do popełniania ciężkich prze-stępstw to efekt deformacji mózgu? / Dorola Romanowska /I W P r o s I . - 2001, nr 19, s. 80-81

21. WYBRANE metody analizy rytmicznej I nierytmicznej czynności elek-trycznej mózgu I Anna Korzeniewska /I K o s m o s. - 1997, nr 3, s.337-354

22. ZBIORCZA aktywnosć elektryczna mózgu I Andrzej Wróbel /I K o-s m os. -1997, nr 3, s. 317-326

3. Choroby A. Udar

1. AKTYWNOŚĆ osób po udarze Krzysztof Kaganek /I F o I. T I i 2. BADANIA nad skulecznoscią

mózgu I Andrzej Dorobisz. -3. CO TRZEBA wiedzieć o opiece

Buckman i Jenny Sutcliffe; przel. Sławomie Kaczorowski. 80 s.: il.

4. KARA śmierci I Bożena Kastmy II 5. NIEDOWŁAD I Paweł Walewskl!1 6. OCENY poziomu lipidów IllpoplOtem

i trzecim okresie udaru mózgu pOdczas szpitalnej rehabilitacji / Andrzej Kwolek, Maria Pabis /I P r z. N a u k. I n s t. W Y c h o w. F I z. -1998, z. 2, s. 61-74

7. OSTEOPOROZA u chorych po udarze mózgu - dodatkowy problem w rehabilitacji I Andrzej Kwolek, Sylwia Buregwa-Czuma /I P r z . Nauk. InsI. Wychow. Flz.-1997,z.3,s.65-69

B. REHABILITACJA po udarze mózgu / Polly Laidler. - Warszawa: Wy-daw. Lekarskie PZWL, 1996. - 243 s.

9. SKALE udarów / Józef 1999. - 90 $. -(Studia I MOM'''."I'p 10. SYTUACJA spoleczno po udarze mózgu / gorzata Majka 1/ P I / . z. 3/4, s. 61·68 11. ŚMIERC na własne nr 41, s. 86-87 Oficyna Wydawnicza, Pnll'("'hnlk~ Opolska; z, 112)

rio(ls"'''''r do rehabilitacji u osób Bartyzet-Lechlorowicz,

Mal-how. Fiz. - 1999, I/ Polityka. -1997, 12. UDAR mózgu / Krystyna Rożnowska. - Kraków: "Emilia'. 1999. -155 s.

: rys.

13. UDAR mózgu: poradnik dla pacjentów, ich rodzin I wszystkich zaintere-sowanych , oprac. merytoryczne Arleta Kuczyńska-Zardzewiały. Dorota Szelągowska, Anna Członkowska. - Warszawa : Instytut Psychiatrii i Neurologii, [2001J. - 27

s. :

il.

14. UMIERALNOŚĆ i śmiertelność w udarach mózgu I Danuta Ryglewicz. -Warszawa: IPiN, 1996

t 5. ZABURZENIA czynności językowyCh i aktywności w kontaktach z oto-czeniem po uszkodzeniu struktur podkorowych w wyniku udaru mózgu / Aleksandra Duranowska-Serocka /I L o g o p e d i a. - (2000), s. 93-112 16. ZAPOBIEC udarowI I S i I N a u k i. -1997, nr 6, s.12-13 17. ZAWAŁ mózgu / pcd - Bydgoszcz: Bydgoskie rys., wykr. B. Guzy mózgu 1. NOWOTWORY mózgu ków: "Vesalius", 2001 Stanisław Betlejewski]. 1987. - 241 s. : fot., P. Liberskiego. - Kra-2. PSYCHOLOGICZNE u dzieci i mlodzieży :

(analiza kljniczno-neulOpsychologicnm) Gabriela Chojnacka-Szawłowska; Uniwelsytet Gdaliski. - Gdan"" : Wydaw. UG, 1993 (So· pot: UG). -78 s. : wykr.

3. PRZERZUTY nowotworowe do mózgu : (klinika, porównanie wyników leczenia operacyjnego i zachowawczego, rokowanie) : rozprawa habili-tacyjna / Janusz Bolewski. - Warszawa: WAM, 1992. - 186 s.; lot, rys., wykr.

4. ROZWÓJ dzieci z guzami mózgu / Agnieszka Maryniak. - Warszawa: "Żak", 2000. - 118 s. : II.

- 45

Stanowi wybór art. z międzynarodowej konferencji Knowledge and language, która odbyła się w zerwcu 1984 r. w Jachrance pod Warsza-wą. - Częśc. tł. z ang.

12. ZABURZENIA czytania i pisania u dzieci afatycznych, gluchych i dys-lektYC7nych IWIadysław Zelech. - Kr~ków . Wydaw. Naukowe WSP.

1997. - faks. - (Prace i Wyższa Szkoła

giczn8 Edukacji Narodowej Kmkowie; nr 229) 13. ZABURZENiA czytania i pisania uSLxodzeniem prawej

mózgu! Jodzio, Walenly Wioleta Taraszf;lewicI P rz. P syc h O I. - 2001, nr 4,5.509-525

14. ZABURZENIA w komunikacji emocji w uszkodzonej prawej pólkuli I An-na Herzykl/Ann. UMCS, Secl. J.-(1998),s.47-62 15. ZMIANY zakłóceń głosek w procesie reedukacji osób z afazją I Maria

Sadowska; Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego. - Kraków : PAN - 157 s. : 1 (Prace Instytutu

D. Choroba r ctll ",'r,Ullct

1. BEZCENNA ,siola czama I wypuw. Andrzej f'riedman ; rozm. przepr. Elżbieta Cichocka /I G a z. W Y b o r. - 2001, nr 87, s. 16

2. CHOROBA Parkinsona: objawy kliniczne, diagnostyka i leczenie farma-kologiczne / Willried Kuhn; red. Tomasz Dubelt. - Lublin "Czelej", [1999]. - 90

s.:

1 il.

3. CHORORA Parkinsona I red. Friedman. - Blelsko-Biala , 1999. - 79 s. : i'

4. Parkmsona / Andrzej II osm OS_ -1999,

s.

5. CHOROBA pó"nego wieku I Remrgiusz /I N a u k a i

s

zł. - 1999, nr 9, s. 8

6. CZYNNIKI środowiskowe powodujące wystąpienie choroby Parkinsona i pokrewnych schorzeń neurodegeneracyjnych I Jerzy Vetulani /I W s z e c h ś w i a I . - 2000, z. 1/3, s. 27-30

7. DRZĄCE ręce I Paweł Walewski /I P o I i ! Y k a. - 2001, nr 22, s.

8. NEUROTOKSYNY a choroba Parkinsona I i l1cyna Anłkiewicz-MrchalJk /I W a t . - 2002, z.

9. NIEWOLNiCY dopaminy : jaki los Polaków cierpiących no bę Parkinsona? I Renała Karwat /I W P r o s t . -2000, nr 11, s. 80-81

-46

10. PARKINSON to nie wyrok I Justyna Holman·Wiśniewska II P r z e-g I ą d. -2000, nr 18, s. 26

11. POJEDYNEK

z

Parkinsonem I wypow. Jakub Sienkiewicz; rozm. przepr. Katarzyna Sułek /I P o I i t Y k a . - 199B, nr 18,

s.

82-83

12. PORADNIK dla osób z chorobą Parkinsona I Jakub Sienkiewicz. - War-Stowarzyszenie Chorobą Parkinsona, 38

13. REHABILI w chorobie Pal'kml"oll" I \Nolfgang Fries; tłum. Ścigaiski Kroków: .Elipsa-Jaim". 183 s. : il. - (Biblioteka SpeCjalisty RehabilitacJI)

14. SPOSÓB z elektrodą I Paweł Walewski /1 P o /I t Y k a . - 1999, nr 37, 5.76-77

Pierwsza w Polsce operacja m6zgu pacjenta z chorobą Parkinsona. 15. WłRUS nadziei / Stanisław Tyszka /I W P ro

s

t. -2001, nr 29, s. 78-79 16. ZABIĆ Parkinsona I Bożena Kastory 1/ W r 'o S t. - 2003 35,

s.

17. ZDREWNII-NIE f Barbara Pietkiewicz lityka. - 1999,

s.

18. ZROZUM· EC chorobę Parkinsona I Youdim, Peter rer; t1um. Andrzej Bidziński /I Ś w i a t N a u ki. - 1997, nr 3, s. 26-34 19. tEBY więcej nie fruwać / Joanna Zarnoch-Chudzińska II G

a z.

W

y-b o r . - 2000,

nr

106, S. 23-24

Metoda stymulacji mózgu w leczeniu choroby Parkinsona. 20. ŻYJĘ Z chorobą Parkinsona I Włodzimierz Kuran. - Warszawa:

Wy-daw. PZWL, 2002. - 143 (Lekarz Radzi) E. Mózgowo dziecięce

1. BE7POSF,EDNIA pamięć wzrokowa i grabpolcepcja u dzieci z wym porażeniem dziecięcym (MPD) I Stanisława Mihilewicz /I A

u x

i I . S oc. -199B, nr l,

s.

9-21

2. DZIECI z porażeniem m6zgowym w szkole masowej / Renata Rożyńska // Nowa Szk.-2002, nr 1, s. 57-59

3. DZIECKO z m6zgowym porażeniem dziecięcym w szkole I Maria Ro-wińSKa /1 E d u k. - 1998, 39·46

4. ŁAŃCUCH pOCieszenia I Ryszarda III y k

a . -

1997, s.2S·26

Jlaj Szansę" skupiająca dzieci z porazeniem mÓlgowym

5. MOGĘ sama zjeść bułkę / Małgorzata Szczepańska-Piszcz /I P r z

e

-g I ą d . - 2003, nr 27. $. 60-61

6. MOŻE być happy nr 44, s. 15

7. MOŻLIWOŚCI uspmwnicmiR cym I Aneta Jegar II 8. MÓZGOWE porażenie - Warszawa: Wydaw. 9. MÓZGOWE porażenie Auxil. Soc.-1997,nr2,s.81-91 Tyg. Solid. - 1999, mfl7~r\V.Ą;m porażeniem dziecię­ s.114-120 MIGI!a!,lWl<:z. - Wyd. 3 popr. i uzup.

493 s.: fot., rys., wykr. Pas8cki, Elżbieta Marszal /I 10. MÓZGOWE porażenie dziecięce w teońi i terapii I Kazimierz Jacek

Za-błocki. - Warszawa: .lak·, 1998. -170 s. : il., rys

11. MYŚLĘ, czuję·. więc jestem I Irena Szynkowska /I E d u k a c ja. -2001, nr 4, dod. s. 27-29

Kształcenie dzieci z porażeniem mózgowym.

12. NIE SPłNAJ się, dziecko, nie spinaj I Katarzyna G6Jska 1/ G a z. P o I . -2001, nr31,5.12-13

Historia niepełnosprawnej dziewczyny.

13. OPIEKA psychologiczno-pedagogiczna wobec uczniów z mózgowym porażeniem dziecięcym - utrudnienia, propozycje I Teresa Oleńska­ Pawlak II Au xi I. Soo _ -1998, nr 1, s. 109-116

14. PIĘTNAŚCIE kroków I Markiewicz II P o I i t Y k a . -2000, nr 14, s. 100·

Terapia dzieci nym "Euromed" w Mlolnic. 15. PRZYSTOSOWANIE

tych wieloprofilowym P e d a g . - (2001

l.

ośrodku

rehabilitacyj-16. RATOWANIE dzieci? [porażenie mózgowe, upośledzenie umyslowe, psycho'uchowe, nadpobudliwość, Zespól Downa, padaczka, Ponnock; tłum. Piotr Falkie-wicz. - Toruń: .Bookinisla'. tabl.; fot., portr .. rys. 17. REHABILITACJA dzieci dziecięcym na

przy-kladzie funkcjonowania Ośrodka RehabilitaCYjno-Wychowawczego w Katowicach I Tadeusz Dzierka /I N a u c z. i S z k. - 1999, nr 2, s.130-139

1 B. RZECZYWISTE i postulowane warunki psychopedagogicznego oddzia-ływania na dzieci i mlodzież z zespolem mózgowego porażenia dziecię­ cego I Teresa Oleńska-Pawlak /I Rocz. Nauk.-Dydak., Pr, P e d a g . I WSP Krak. - (1999), s. 73-82

19. TERAPIA logopedyczna dziecka z porażeniem mózgowym I Joanna Gruba /I A u x i I. S oc. -1997, nr 3/4, S. 204-214

20. UWIĘZIONY umysł: testy a placa !c·r.8nl'lm":Zll~ A u x i I. S o c . - 1998, nr l, s

Terapia dzieci z porażeniem mĆ'ZU·Dw'vm 21. WCZESNE uszkodzenie dojrzewalącego

rehabilitacji I Zofia Kułakawska: "Folium", 2003. - 359 s. : II. (w lym

22. WPŁYW terapii na opanowanie nn;'''~''''flCl'llnv(",

wania się u dziecka nieslyszącego

z

lespolem rHolgowego poratania dziecięcego (MPO) I Stanisława Mihilewicz " Audi%nologia. - (2000), s. 187·200

23. WSPARCIE społeczne młodzieży z mózgowym porażeniem dziecięcym I jego uwarunkowania I Janusz Kirenko, Monika Parchomiuk /I A u x i I . S o c. - 2000, nr l, s. 55·65

24. ZABURZENIA mowy u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym : studium przypadku bliźniąt I Beala Bielak /I L o g o p e d i a. - (2000), s.161-171

25. ZASTOSOWANIE slabrlografii wacenie równowagi dzieci z porażeniem mózgowym I Karina Slonka" C z ł o w. i R u c h . - 2001, nr 2, g. 73-81 F. Stwardnienie rozsiane

1. DEFICYT strategii pamięciowych

siane (SM) I Ewa Małgorzata Szlepi,eto'wc(13 2002, nr 3, s. 347-359

2. DZIEŃ z SM I Piotr Skrzypek /I Tekst nagrodzony w konkursie nia Rozsianego ,,2yję z SM i. . ." 3. INTERFERON ratunkowy I Janusz

5.82,84

4. LIMIT na życie I Paweł Wawelski II

5. M02L1WOŚCI rehabilitacji pOz<lillstytuCjonalnej rozsiane (SM) na przykładzie I

N a u k. I n s t. W Y c h o w. F i z . -1998, z. 1, s. 93-99

6. NIESTETY. ciągle żyjemy I Alina Kietrys II P r z e g I ą d . -2000, nr 21, s.15

7. NOWY poradnik dla chorych na slwardnienie rozsiane (Selerasis Multi-plex, S.M.) : praca zbiorowa I red. Marian Bogacz. - Warszawa: Wy-dawnictwa Akcydensowe, 1989. - 124 5.; rys.

8. OBUDZONY gad I Małgorzata Kobierska" Polilyka. - 1998, nr 12, s.66

-51-2. B-AMYLOID a choroba Alzheimera I Gołąbek /I W s z

e c

swi a t. -1997, z. 9, s. 211-216

3. BIAŁKA choroby Alzheimera I Agnieszka Piekiełko 1/ P o s t. B i o c h , -1999, nr 2, s. 116-122

4. BOMBA zegarowa: czy pękające sferony są przyczyną choroby Alzhe-imera?! Kastory/lWpros!. 1998, 13,5.74-75 5. CHOROBA Alzheimera I red. Jerzy Wrocław : "Vo/umed',

1998. fot. (w tym kolor.),

6. CHOROBI\ Alzheimera a schorzenia ! Maria BarcikowsKil, Maria II smos.-1999, 187-192

7. CHOROBA Alzheimera' patogeneza, diagnostyka, leczenie I Wanda Dobryszycka. -Wrocław: "Continua", 2002. -70 s. : il.

8. CHOROBA Alzheimera : poradnik dla chorych i opiekunów I Gaby Schwarz; tlum. Sławomir Michalak. - Warszawa : Wydaw. Lekarskie PZWL, 2002. -117 s. - (Lekarz Radzi)

9. CHOROflA Alzheimera - rosnący dzinny I o d z. - 2001, 10. CHOROtlA Alzheimera wyzwaniem

fialek II I s pr. i R

e

h D

11. CHOROBA niepamięci I Marzena Sygut-Nowak 1/ W p r o s t. - 2000, nr 2, s. 66-67

12. CHORZY na zapominanie I Justyna Hofman-Wisniew5ka /I P r

z,

T Y g . - 1999, nr 14, s. 22

13. DOTKINIĘCI czasem I Katarzyna Woynarowska II N i e d z i e I a. -2003,

14. ENZYM . szczepionka na Alzheimera? I Ewa kowska II II a . - 2000, nr 1'1 ,

15. FARMAKOTFRAPIA choroby Alzheimera schyłku XX wieku I Vetu lani II s z e c h ś w i a t. - 1999, 59-62

16. I JUŻ cię nie pamiętam I Iwona Konarska /I P r

z.

Ty g . - 1997, nr 42, s.4·5

17. NIEULECZALNE towarzyszki starości I Ryszard Bobecki /I P r z. T yg. - 2000, nr 8, s. 19

Cl10mby Alzheimera i Parkinsona.

18. O PAMiĘCI I perfidnym wrogu: Alzheimera I Ignacy Siemion C h

e

m . - Notatki

cz.

302000, nr s.915·923

19. OFIARY IDorola Romanowska II r o s t. - 1997, s.82,64

3. MÓZG a starzenie I Joanna B. Polska Akademia Nauk. Cenirum : Upowszechnianie Nauki - Oświata tologia Układu Nerwowego) IV. Doskonalenie mózgu

1. ĆWICZENIA dla mózgu' co używane me zanika: ukierunkowan€: Ć\I,i czenia fizyczne i umysłowe poprawiają funkcjonowanie mózgu I Margu· erlte Halloway /I Ś w i a t N a u ki. -2003, nr 10, g. 60·67

2. ĆWICZENIA z przeszłości. jak udoskonalić zapamiętywanie I Bożena Kastory II W P r o s t . - 2000, nr 51, s. 78-79

3. JAK ZWIĘKSZYĆ moc mózgu : metody, techniki i ćwiczenia podwyż­ szające sprawność umysłu I Richard Leviton; tł. z ang. Iwona Rutkow-ska. - Konslancie-Jeziorna : Medium, 2001. - 464

s.

4. JAK zwiększyć potencjal umysłu : potęga szarych komórek I Johannes R. Holler; [tł. Barbara Tamas[. - Warszawa: "Comes', 1998. -141 s. : il. 5. LEKI usprawniające pracę mózgu : zmienność; rytmu serca I Andrzej

Lech-Sobczak; red. Ryszard Piotrowicz. - Gdańsk .Makmed":. Via Media", 1995. - 173

s.

6. NAJWYŻSZA forma samodoskonalenia I II - 2003, nr 10, 5. 28-29

Perspektywa ulepszania 7. NEUROBIK: zadbaj o kondycję

Rubin; przeł. Anna Buingoc. -154 s.: il.

8. PIGUŁKA na pamięć I Stephen nr 10, s. 36-47

Nowe leki poprawiające parrllęc I 9. ROZWIN swój genialny umysl

szybciej I Katarzyna Gozdek-Micharrlis. 251 5.; il., rys.

10. TECHNIKI trenowania umysłu: 400 ćwiczeń I [Dielek Raifenschneider; Ił. Krzysztof Kruk). - Warszawa: "Muza", 1999. - 207 s. : rys. 11. TRENING mózgu: pamięć i zdolności umysłowe można wytrenować I

Paweł Górecki /I W p r O sł. - 2001, nr 18, s. 78-79

12. TRENUJ swój mózg I Dawid Gamon, Allen D. Bragdon; tł. Dorola Koziń­ ska. Warszawa: Medium, 2003. - 320 g.

13. UCZ się szybciej,

/"'J"'·'I"".UI

Z ang. przel. Dorol" dium", 2003. - 312

V. Sztuczny mózg - sztuczna In/ellae.n".'" 1.

NOOINFORMATYKA-dowicz II N a u k a

Gamon i Allen D. Bragdon; .Klub dla Ciebie" :

.Me-naukowy? I Marek Preme-17

2. PRZENIKLIWE powictr..:c. jasny ogień. o rnalerii umysłu I Gerard M. Edelman; przel. Joanna Rączaszek. - Warszawa' Pańs!. Instytut Wy-dawniczy, 1998. - 359 s. : l faks., fol., portr., rys., wykr. - (Biblioteka Myśli Wspólczesnej)

3. SZTUCZNY mózg: to już nie fantazja I Andrzej Bulle. - Warszawa: Prószyński i S-ka, 1998. - 123 s. : il. - (Na Ścieżkach Nauki) 4. UMYSŁ a maszyny: krytyka obliczeniowej teorii umyslu I Marek Het·

mański. - Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2000. - 223 s.

VI. Strony internetowe dotyczące chorób mózgu 1.

cyna. Choroby i daczka 2. www.resmedica.pl

Vademecum u,,:uVI,y,u, roba Parkinsona, S""uldn"cm,u 3. www.mp.pl/neuroloqja

Medycyna praktyczna'

4. www.nencki.gov.oJJdonaAnfori1JaGiA"i1tm

ABC - Zdrowie i Medy-Alzheimera, udar mózgu, pa·

choroba Alzheimera,

cho-Polskie Stowarzyszenoe Krzawlenia Wiedzy o Mózgu "DANA". Informacje,

"KlUOI''''''''''.

5. htlp:/lodn·plock.edu.pl

Choroby naczyniowe mózgu; udary mózgu 6. wl'M'.wiw.pllbibllotekalczarne hazen/Ol.asp

Mózg czlowieka: jaka jest fizyczna podstawa pamięci? IRobert M. Hazen, Maxine Singer -artykuł

7. www.emedica.pl

Internetowy serwis dla pacjentów: neurologia 8. WI'M'.gazeta.pllzdrowie

9. www.medserwis.pl

Choroby układu nerwowego

10. www.sluzbazdrowia.com.pl/html/mo :02981 c.hlml Udar mózgu

11. www.migrena.com.pl Akademia bólu głowy i Ciekawe linki dot. diagnozy, poradni, 12. www.alzheimer.pl

Serwis informacyjny poświęcony problematyce choroby Alzheime-ra. M.in. przychodnie, organizacje, stowarzyszenia

13. YłWW.bid.ew.edu.pllsknn/191101.ppt Choroba Alzheimera

14. lIM!lN,alzheimers-illonois.orqlfactsheelpolish.html Choroby neurologiczne, demencja 15. www.alzhelmer.katowice.pl

Popularyzacja idei teleopieki 16. www.zdrowie.med.pl/parkinson

Choroba Parkinsona 17. www.lilly.pllstrony/i/90.php

Choroby I leki - choroba ~'arklflso,nn

18. www.amwaw.adu.pl/pld/przvpl/diaqnoza/rozn/chonn.hlrrl Guz mózgu, krwotok mózgO\vy

19. www.antQni.host.sklmpd.html Mózgowe porażenie dziec'ęce 20. httpJ/iacklanqe.terramail.pl/mpd-l.hlml

Mózgowe porażenie dziecięce 21. www.neuro.med.pl

Stwardnienie rozsiane

22. http://smkoscian.webpark.pl/smko3cian.hlml

Kościańskie Towarzystwc S!I""dnlionia k'/,rS,",n"nn

23. www.idn.orq.Dl/sm

Strona poświęcona problematyce stwardnienia rozsianego. 24. www.niepelnosprawni.info/labeo/app/cms/x/861

Padaczka, Europejska Deklaracja o Padaczce (25 X 1998) 25. www.padaczka.net

Strona poświęcona padaczce 26. www.halat.pllprionV.html

Choroby prionowe 27. www.halat.pUprionY.html

3. FORMA. smiech i rzeczy ostateczne. ski. - Kraków : Towarzystwo .Un;versitas·', 2003. - 286 s.

4.

GOMBROWICZ a teatr

I

Janusz

demia Nauk. Instytut Sztuki, 1983 5. GOMBROWICZ: człowiek wobec

Prószyriski i S-ka, 2000. - 326 Bytu i Wartości)

6 GOMBROWICZ filozof I wybór i oprac. Francesco M. Cataluccio i Jerzy IIIg - Kraków: "Znak", 1991. -254 s.

7. GOMBROWICZ i krytycy I wybór i oprac. Zdzisław tapiriski. - Kraków; Wrocław: Wydaw. Literackie, 1984. - 847 s. - (Pisarz i Krytycy) 8. GOMBROWICZ i nadliteratura I Michał Głowiński. - Kraków: Wydaw.

Literackie, 2002. - 284 s.

9. GOMBROWłCZ w Argentynie świadectwa i dokumenty 1939-1963 I Rita Gombrowicz. -Wrocław [i in.] : Zakład Narodowy im. Ossołińskich, 1991. -255 s. : faks., fot.. portr .. rys,

10. GOMBROWICZ W Europie: świadectwa i dokumenty 1963-1969 I Rita Gombrowicz. - Wyd. 2 popr. Kraków: Wydaw. Literackie, 2002. -423

s.,

[36J

s.

tabl. : il.

11. GOMBROWICZ w przedwojennel Kraków; Wydaw. Literackie, 2002 12. GOMBROWICZ w regionie świelc)kr2:vsIKim

Jana Pacławskiego. - Kielce ; Kochanowskiego, 1992. -130 13. GOMBROWICZ w regionie

w Kielcach i Opatowie 30 maja cławskiego; Wyższa Szkoła Pede!10fIICl:ne Kieleckie Towarzystwo Naukowe. 242 S., fol.

14. GOMBROWICZ w Vence i inne o"{)wirujeni,, ; Wydaw. literackie, 19S9. - 253 s. : faks., fot., ił., portr.

15. GOMBROWICZ - wieczny debiutant I Janusz Margański. - Kraków: Wydaw. literackie, 2001. - 224 s.

16. GOMBROWICZ wobec sztuki; (wybrane zagadnienia) I Piotr Millati. -Gdańsk' "Słowo/ObrazfTerytoria", 2002. - 372 s.

17. GRA w Gombrowicza I Jerzy Jarzębski. - Warszawa Pańs1. Insty1ut Wydawniczy, 19S2 [Le.j1983. - 514 s.

18. GRYMASY Gombrowicza' w kręgu problemów modernizmu, społeczno­ kulturowej roli płci i tożsamosci narodowej I red. Ewa Płonowska-Ziarek.

Wydawców Prac Naukowych 19. HOMO transcendens I Edward Fiała. - lublin:

Wydaw. KUL [Katolickicqo (Literatura WspółCZf:sna

20. JA, Ferdydurke J Wydaw. Lrterackie, 1997. - 162 s. - (Syntezy,

21. JAŚNIE panicz J Joacna poszerz. i uzup.). - War· szawa . ,Alfa-W ero", 1997. - 333 S., (40) s. tab!. : 2 faks., fot., portr. 22. JAŚNIE Panicz: o Witoldzie Gombrowiczu J Joanna Siedlecka. -

War-szawa. Prószynski i S"ka, 2003. - 310 s., [54] s. tabl. . il.

23. KŁAMSTWO nieprzerwane nas drąży: cztery szkice o Gombrowiczu J Józef Olejniczak. - Katowice: Wydaw. UŚ, 2003. - 160 s. - (Prace Na-ukowe Unwersy1etu Śląskiego w Katowicach, nr 2124)

24. MODERNIZM Witolda Gombrowicza J Michał Legierski; Fundacja .. Cen-trum Międzynarodowych Badań Polonistycznych", Insty1ut Badań Lite· rackich Polskiej Akademii Nauk. Warszawa: IBL. Wydaw., 1999. -280 s. -(Badania Polonistyczne

za

Granicą; t. 3)

25. NASZA niedojrzała kultura : postmodernizm inspirowany GombrOWI-czem J Dagmara Jas7ewska. - Wa'Szawa . O!i~yna Naukowa, 2002. -203 s.: il.

26. NIEZNANYM śladem Zdziechowskich J

Stani-27.

slaw Kaszyriski. - Oficyna Wydawnicza, 1991. - 85 S., (19) s. tab!. (Biblioteka

Stowarzy-i 30 rocznicę smieroi Kielce: Wojewódzka Sesja zorg. przez w Ostrowcu ŚwiętOKrzyskim

Bibliotekę Publiczną 999 r.

28. PODGLĄDANIE - Kraków : Wydaw.

Literackie, 2001. - 246 s.

29. POLSKI Kosmos: 10 esejów przy Gombrowiczu J Andrzej Falkiewicz. -[Wyd. 2]. -Wrocław: .A", 1996. - 231 s.

30. PRZESTRZENIE świadomości: studia z filozofii literatury J red. Andrzej Falkiewicz, Leszek Nowak. - Poznań: Zysk i Ska, 1996. - 231 s. 31. SZUKANIE głosu Gombrowicza: wybór referatów I wypowiedzi z

czte-rech edycji Międzynarodowego Festiwalu Gombrowiczowskiego (1993-1999) J pod red. Doroty Kolano; [Teatr Powszechny im. Jana Kocha·

8. MAREK Hlasko : 1934-1969 Hanna BerganderJ. - Wroclaw lormacyjno-Bibliograficzne / Wr)joINórjzk:a im. T. Mikulskiego we Wrociawlu) 9. MATKA Hlaski / Barbara Slanislawczyk.

134 s. : faks., fot., portr. 10. MIŁOSNE gry Marka Hłaski /

szyński i S-ka, 1998. - 190 s ..

11. NIE wszyscy byli odwróceni : wizerunek Marka Hlaski w prasie PRL / Joanna Pyszny. - Wroclaw : nakl. autora, 1992. -167 s.

12. OPOWIEM wam o Marku I Zyta Kwiecińska. - Wroclaw : Wydaw. Dol-nośląskie, 1991. - 150 S., [40) s. tabl.: faks., fot., portr.

13. PIĘKNY dwudziestoletni: biografia Marka Hłaski / Andrzej Czyżewski. -Warszawa: "DaCapo", 2000. - 366 S., [16] S. tabl. : il.

14. SONJA i Marek: rozmowa z Sonją Ziem ann jedyną żoną Marka Hłaski / Henryk Rozpędowski. Warszawa: "Iskry", 1999, - 207 s. [16J s. tabl. : fot.

15. ŚLADAMI Marka Hlaski / Piotr Wasilewski. Kraków: "Parol", 1994. -190 S., [81

s.

portr.

b. Artykuly

1. GDZIE jesteś, Maly Książę, albo serlhm",nlCllrw /lRes Pub. Nowa.-1999,

2. HŁASKO / Leopold Tyrmand II s. 24-25, 27

3. HŁASKO na Śląsku / Bogdan 4. HŁASKO w Izraelu [lragm.J I

Trański /IW i a d. K u 11.-5. IZRAELSKI alfabet Marka Hłaski I

nr

4, s. 24-28

6. KRAWĘ.2:NIK przed Kameralną: siadami Marka Hłaski I Barlasz Marzec /I Rzeczpospo I i ta. -2002, nr 162, s, A13

7. KREACJA czy autobiografia? : Irterackie portrety zbuntowanych wycho-wanków PRL-u /Izolda Kiec /I C z a s K u I t . - , 995, nr 5/6, s. 32-37 8. KURWA i Madonna Marka Hlaski widzenie kobiet i milości / Olga Dę­

bicka II Ty t ul. - 1996, nr3, 5.118-135

9. MILE widziany gość w Kibucu: mało znany epizod z pobytu Marka Hła­ ski w Izraelu / oprac. Grzegorz SoHysiak /I P r Z e g I ą d . - 2000, nr 15, s.14

III. fE iAŁY METO

CLNE

Jadwiga Ratajczak

ŁATWO ODNAJDUJĘ POTRZEBNĄ MI INFORMAC Ę

EN YKLOPEDIA MU IMEDIALNY H

Projekt zajęć tl!lli'O(Ct:li"VCn

Ge/główny:

Uczeń zna i potrafi korzystac z multimedialnych encyklopedii znajdujących się w bibliotece.

Cele o/Jt'racvm'9:

Uczeń Zapamięta:

zasady pracy

w

grupie;

·rodzaje encyklopedii multimedialnych.

z

których korzystal; Zrozumie:

konieczność nabywania umiejętności korzystania z różnych żr6del infor-różnych encyklopediach media, mułtirnedia, hiperlącze;

Umie:

zaprezentować zdobyte wiadomości;

posługiwać się multimedialnymi programami edukacyjnymi w procesie gromadzenia informacji i w samOdzielnym dochodzeniu do wiedzy;

Metody i fermy pracy:

Pokaz, "burza mózgów", praca w grupach.

programach mullimedielcych komputer;

Materiały i pomoce dydak/yem,,: ENCYKLOPEDIE MULTIMI MULTIMEDIA

Encyklopedia zwierz.,1 Encyklopedia przyro( Iy. Encyklopedia Wszechświata Multimedialna encyklopedia

Encyklopedia świata - Ameryka Południowa, Encyklopedia świata - Ameryka Północna. Encyklopedia dinozaurów,

Jak to dziala? Encyklopedia techniki Wielka encyklopedia kultur starożytnych. Rzym. Wielka encyklopedia kultur starożytnych. Grecja, Wielka encyklopedia kultur starożytnych, Egipt. Historia świata.

Przebieg zajęć;

Uczniowie siadają parami przy komputerach. Czynności organizacYJno-porządkowe Podanie celów lekcji.

Przypomnienie pojęt.' FnCVC\iUI:)~\H".

OPTIMUS PASCAL

Próba zdefiniowania masowego przekazu), hi-perlącza, interakcyjno';,,"

Po uruchomieniu do stacji dysków płytę CD z określoną encyklopedią mLlIllflledialną otrzymaną od prowadzącego, Uczniowie otrzymują oncyklopedii. Przykłado­ we zadania do wykonania

ZADANIE dla zespołu I

Uruchom ,Encyklopedię przyrody" i zapoznaj się z podstawowymi dZiałami, wy-konaj polecenia i odpowiedz na następujące pytania:

1, Czym charakteryzuje się klimat równikowy? 2, Znajdź informacje na lemat obiegu azotu w przyrodzie, 3. Odszukaj wiadomości na temat dziury ozonowej.

-68--ZADANIE dla zespolu II

Uruchom "Wielką encyklopedię kullur starożytnych. Rzym" i zapoznaj się

z podstawowymi dzialami, a następnie poszukaj odpowiedzi na następujące

pytania:

1.

2.

3.

Na czym polegała 6. praca wykonana przez Herkulesa? Co było naj starszą formą teatralną w starożytnym Rzymie?

Kto panował w Cesarstwie Rzymskim w latach 41-52 n.e.?

ZADANIE dla zespołu III

Uruchom .Encyklopedię zwierząt - ssaki· i zapoznaj się z podstawowymi

dzia-łami, a następnie poszukaj odpowiedZi na następujące pytania: 1. Jakie zwierzęta zaliczamy do naturalnych wrogów chomika? 2. Ile zdjęć jeleni znajduje się w encyklopedii, a ile filmów? 3. Na jakich kontynentach mieszkają jeże?

- 69-ZADANIE dla zespolu IV

Uruchom "Encyklopedię Wszechswiata" i zapoznaj się z podstawowymi dzia-łami, a następnie poszukaj odpowiedzi na następujące pytania:

l. Jaka jest średnica Wenus na równiku?

2. Czy potrafisz odszukać film. który rejesłruje pierwsze kroki człowieka

na Księżycu?

3. Kto jesł autorem dzieła "De revolutionibus orbium coelestium"?

ZADANIE dla zespołu V

Uruchom "Encyklopedię świała - Ameryka Południowa" i zapoznaj się z pod-stawowymi działami. wykonaj połecenia i odpowiedz na następujące pytania:

l. Wypisz trzy najwyższe szczyty Ameryki Południowej.

2. Przedstaw ranking dl ugości dróg w poszczególnych państwach Ame-ryki Południowej.

3. Odszukaj mapę administracyjną Ameryki Południowej z zaznaczoną

Boliwią. W Detalach odhacz krainy geograficzne, tak. aby nie były w