Marian Płachecki
"Teoria stylu w traktatach
retorycznych XVII wieku w Polsce.
Przegląd ważniejszych zagadnień",
Zbigniew Rynduch, "Pamiętnik
Literacki" z.2 (1975) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 18/4 (58), 75
(I) BTTTDUCH Zbigniew: Teoria stylu w traktatach retorycznych IVTI wieku w Polsce. Przegląd ważniejszych zagadnień. "Pa miętnik Literacki" 1975 z. 2 a. 125-142.
Punktem wyjścia artykułu jest stwierdzenie, że o ile w staro żytności retoryka interesowała się wszelkimi formami aktywności 8łownej, a w średniowieczu - głównie historiografią i epistolo- grafią, to w renesansie staje się ona już nie tyle sztuką pers wazji, co ozdobnego mówienia. Tym samym zbliża się do poetyki. Autor omawia zachowane rękopiśmienne i drukowane (daleko ciekaw sze) XVII-wieczne pisma retoryczne, po czym przedstawia ich zale cenia w kwestiach doboru słownictwa, tropów, figur, szaty styli stycznej (elocutio). Zamykają artykuł rozdziały "Retoryka a poe zja" i "Przemiany prozy" (kształtowanej w myśl wskazań retoryk ).
BP/58/7 M.P.
(I) SZTMCZTK Grażyna: Przeszłość i teraźniejszość sztuki poe tyckiej. "Pamiętnik Literacki" 1975 s. 2 s. 37-62.
W pierwszej części artykułu autorka omawia pokrótce historię wypowiedzi o "sztuce poetyckiej" w kręgu kultury europejskiej, a następnie przechodzi do propozycji teoretycznych. Za odrębną ga tunkowo wypowiedź "metapoetycką" uznaje utwór kojarzący wyznacz niki traktatu lirycznego, manifestu poetyckiego i dydaktyzmu oraz "utwór programowy", demonstrujący zasady konstrukcji, o których mówi. Artykuł prezentuje wzorcowe interpretacje tekstów należą cych do tych dwu odmian: "Elegii oborskiej" S .Grochowiaka i "Z dziejów poezji" W.Wirpszy, a także - osobno - przypadki pozorowa nych "Traktatów o poezji", nie spełniających tych wymagań genolo- gicznych, służących autorom jedynie do formułowania stanowisk wo bec przeciwstawnych ich praktyce programów literackich.
