3. Polski Kongres Geologiczny
14–18 wrzeœnia 2016, Wroc³aw – s³owo wstêpne
594
Przegl¹d Geologiczny, vol. 64, nr 9, 2016
3. Polski Kongres Geologiczny odbywa siê we Wroc³awiu w dniach 14–18 wrzeœnia 2016 r. W stolicy regionu o kilkuwiekowych tradycjach geologicznych i ponad 1000-letnich tradycjach gór-niczych. Dolny Œl¹sk by³ ojczyzn¹ zarówno jednego z wybitnych twórców geologii Abrahama Got-tloba Wernera, jak i wielce zas³u¿onego dla geologii Europy Wawrzyñca Teisseyre’a. Obaj s¹ symbolami swoich czasów, œwiadkami minionej historii, w której mniej wa¿ne by³y granice pañstw, a znacznie bardziej – geologiczna historia kontynentu, nie licz¹ca siê z jego podzia³ami politycznymi. Jednak Dolny Œl¹sk to nie tylko geologiczna tradycja. To region, w którym kszta³towa³y siê i ugrunto-wywa³y nowe, rewolucyjne nieraz pogl¹dy na ewolucjê geologiczn¹ kontynentu europejskiego i ca³ej skorupy ziemskiej.
Nie ma w Polsce jednostki geologicznej, na temat ewolucji której pogl¹dy w ostatnim dwudziesto-piêcioleciu zmieni³y siê tak radykalnie. Nic wiêc dziwnego, ¿e tegoroczny kongres, odbywaj¹cy siê w sercu Dolnego Œl¹ska, budzi du¿e zainteresowanie nie tylko w œrodowisku geologicznym. Konferen-cja, zorganizowana pod patronatem G³ównego Geologia Kraju, zgromadzi³a kilkuset uczestników, którzy na kilkunastu sesjach naukowych bêd¹ dyskutowaæ o najwa¿niejszych problemach polskiej geologii – od geologii z³ó¿ i gospodarki surowcami mineralnymi poczynaj¹c, na geologicznej eduka-cji i popularyzaeduka-cji tej dziedziny nauki koñcz¹c.
W niniejszym numerze Przegl¹du Geologicznego prezentujemy wybrane artyku³y dotycz¹ce zagadnieñ, które bêd¹ przedstawiane na ró¿norodnych sesjach kongresu. Ich kolejnoœæ jest wyborem subiektywnym i nie oznacza rangi, jak¹ Komitet Organizacyjny przyk³ada do poszczególnych tematów. Oczywiœcie, nie wyczerpuj¹ one ca³oœci problematyki, jaka bêdzie poruszana w czasie obrad. Abstrakty poszczególnych wyst¹pieñ znajduj¹ siê w materia³ach kongresowych, wiele zaœ wa¿nych artyku³ów, dotycz¹cych zagadnieñ dyskutowanych na spotkaniu, znajdzie siê w pokongre-sowym Biuletynie Geologicznym PIG, który uka¿e siê jeszcze w bie¿¹cym roku.
Komitet Organizacyjny 3PKG sk³ada podziêkowania Dyrekcji Pañstwowego Instytutu Geolo-gicznego – Pañstwowego Instytutu Badawczego za udostêpnienie ³am swoich periodyków nauko-wych dla artyku³ów kongresonauko-wych.
W imieniu wszystkich Autorów artyku³ów zamieszczonych w niniejszym numerze Przegl¹du Geologicznego, a tak¿e swoim w³asnym, pragnê bardzo serdecznie podziêkowaæ Paniom i Panom Recenzentom: dr. hab. Grzegorzowi Barczykowi, prof. dr hab. Izabeli Bojakowskiej, dr. Wojciechowi Brochwiczowi-Lewiñskiemu, dr. hab. Stefanowi Cwojdziñskiemu prof. PIG-PIB, dr. hab. Zbignie-wowi Cymermanowi prof. PIG-PIB, dr. hab. Paw³owi Dobakowi prof. UW, dr. ZbignieZbignie-wowi Fran-kowskiemu, prof. dr. hab. Markowi Granicznemu, Hubertowi Kiersnowskiemu, dr Olimpii Koz-³owskiej, prof. dr. hab. Andrzejowi Muszyñskiemu, dr hab. in¿. Barbarze Radwanek-B¹k, prof. dr. hab. in¿. Jackowi Rajchlowi, dr Ma³gorzacie Sikorskiej-Maykowskiej, prof. dr. hab. Januszowi Sko-czylasowi, prof. dr. hab. Krzysztofowi Szama³kowi, dr. hab. Jurandowi Wojewodzie prof. UWr., dr. hab. Stanis³awowi Wo³kowiczowi prof. PIG-PIB, prof. dr. hab. Antoniemu Wójcikowi – za wykonan¹ bardzo starann¹ pracê, któr¹ przyczynili siê do powstania artyku³ów w ich ostatecznym kszta³cie oraz za ¿yczliwoœæ, dziêki niej obecny numer czasopisma móg³ siê ukazaæ na 3. Polski Kongres Geologiczny.
Zaprezentowane pogl¹dy dwójki wybitnych znawców geologii Sudetów – Zbigniewa Cymermana („O koniecznoœci wykonania drugiej edycji Szczegó³owej Mapy Geologicznej Sudetów w skali 1 : 25 000 – analiza dotychczasowego stanu i za³o¿enia kompleksowej realizacji”) oraz Juranda Woje-wody („O koniecznoœci wykonania drugiej edycji Szczegó³owej Mapy Geologicznej Sudetów w skali 1 : 25 000 – przyk³ady rewizji budowy geologicznej z wykorzystaniem podk³adu lidarowego nume-rycznego modelu powierzchni terenu”) – dotycz¹ niebagatelnego problemu. Jest nim koniecznoœæ wykonania drugiej edycji Szczegó³owej Mapy Geologicznej Sudetów w skali 1 : 25 000, jego podjê-cie jest niezwykle wa¿ne nie tylko z naukowego, lecz i gospodarczego punktu widzenia, ale który te¿ poci¹ga za sob¹ znacz¹ce nak³ady finansowe.
595 Przegl¹d Geologiczny, vol. 64, nr 9, 2016
Uzasadnienie tej koniecznoœci polega przede wszystkim na tym, ¿e ¿adna jednostka geologiczna Polski nie dozna³a w ostatnim dwudziestoleciu takiej rewolucji pogl¹dów na temat jej budowy i ewo-lucji jak Sudety. Przekonania, które jeszcze pod koniec ubieg³ego wieku wydawa³y siê byæ utrwalone, dzisiaj s¹ ju¿ uznane za archaiczne. Zmieni³o siê spojrzenie nie tylko na ewolucjê tektoniczn¹ Sudetów, ale i na stratygrafiê utworów wchodz¹cych w sk³ad wielu mniejszych jednostek geologicznych tego górotworu. Konsekwencj¹ tego sta³a siê dezaktualizacja wielu arkuszy Szczegó³owej Mapy Geo-logicznej Sudetów i niemo¿noœæ ich wykorzystania w praktyce. Autorzy, bêd¹cy reprezentantami dolnoœl¹skiego œrodowiska geologicznego, na konkretnych przyk³adach udowadniaj¹, ¿e pal¹c¹ koniecznoœci¹ jest wydanie nowej edycji tej mapy. Pogl¹dy zaprezentowane w artyku³ach zostan¹ z pewnoœci¹ podtrzymane w trakcie 3. Polskiego Kongresu Geologicznego, uzyskuj¹c, mam nadziejê, znacz¹ce poparcie w œrodowisku.
Inny wa¿ny problem zosta³ przedstawiony przez Juranda Wojewodê („Dydaktyka geologii w Pol-sce – g³os w dyskusji – czêœæ I”) oraz Annê Wysock¹, Annê ¯yliñsk¹ i Agnieszkê Marcinowsk¹ („Dydaktyka geologii w Polsce – g³os w dyskusji – czêœæ II”). Zaprezentowane stanowiska w sprawie nauczania geologii na wy¿szych uczelniach dotycz¹ zagadnieñ, które nurtuj¹ œrodowisko akademickie ju¿ od chwili wprowadzenia reformy szkolnictwa wy¿szego. Dyskusja na temat dwustopniowych studiów geologicznych zatacza ju¿ dzisiaj tak szerokie krêgi, ¿e nie mo¿e jej zabrakn¹æ na 3. Polskim Kongresie Geologicznym. Wstêpem do tej dyskusji, która odbêdzie siê na jednej z sesji kongresowych, s¹ wspomniane dwa artyku³y, opatrzone wspólnym tytu³em. Mo¿na mieæ nadziejê, ¿e debata ta przyczyni siê do wypracowania innego ni¿ dotychczasowy modelu stu-diów geologicznych, którym nale¿y koniecznie przywróciæ odpowiedni¹ rangê, ¿eby zawód geologa móg³ cieszyæ siê znacz¹cym presti¿em i powa¿aniem wœród spo³eczeñstwa. Udzia³ w tych rozwa-¿aniach maj¹ nauczyciele akademiccy z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Wroc³awskiego, których wieloletnia praktyka zawodowa jest w tej kwestii bardzo pomocna.
Doœwiadczenie dydaktyczne w powi¹zaniu z osi¹gniêciami naukowymi Autorów to wystar-czaj¹ca rekomendacja do zabrania g³osu w sprawie nauczania geologii. Organizatorzy 3. Polskiego Kongresu Geologicznego maj¹ nadziejê, ¿e przedstawione w czasie obrad opinie przyczyni¹ siê do wypracowania jednolitego stanowiska œrodowiska geologicznego w tej wa¿nej dla nauk geologicz-nych kwestii, bowiem jakoœæ kszta³cenia w bezpoœredni sposób wp³ywa na przysz³e kariery absol-wentów wydzia³ów geologicznych, ich zatrudnienie i mo¿liwoœæ wykorzystania w praktyce zdobytej przez nich wiedzy.
Moim mi³ym obowi¹zkiem jest równie¿ podziêkowanie ca³emu Zespo³owi Redakcyjnemu Przegl¹du Geologicznego za trud w³o¿ony w redakcjê tego przekraczaj¹cego regularn¹ objêtoœæ zeszytu.
W imieniu Komitetu Organizacyjnego i Naukowego 3. Polskiego Kongresu Geologicznego dr hab. W³odzimierz Mizerski, prof. PIG-PIB
