Wybrane aspekty normy ISO 9001:2009, mające zastosowanie w procesie certyfikacji podsystemów kolejowych Particular aspects of ISO 9001:2009 standard, applicable in the railway subsystems certifi-cation process

Pełen tekst

(1)PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 111. Transport. 2016. ( !#)

(2) , Emilia Koper Politechnika Warszawska, Y

(3) . WYBRANE ASPEKTY NORMY ISO 9001:2009, %"<83'='=&6)&(=8') CERTYFIKACJI PODSYSTEMÓW KOLEJOWYCH \

(4) F maj 2016. Streszczenie: ( "

(5) ! @B D::/ @ – G "

(6)

(7) $ & " ! "' {

(8) "

(9) G "'

(10)

(11) G ! ! [

(12)

(13) $ " " & yrobów "' _ "

(14) "

(15) . "

(16) " "

(17) !

(18) & G

(19)

(20) } dzenia skutecznego i

(21)

(22)

(23) & '

(24)

(25) &

(26) G

(27) " &

(28) % % & ' { !

(29) ! % zastosowanie w procesie certyfikacji po " !' (

(30) ! % [ !

(31) ! " "

(32)

(33) &

(34) ! " ! ' '#

(35) Q G & +G

(36)

(37) . 1. &'?( &

(38) ! "

(39) "

(40) } %

(41) 16 2011' ! G

(42)

(43)

(44) .

(45) G ! %

(46) $ ! G ! % &

(47) "G [ % % ' & + podsystemG " ! G " %

(48)

(49)

(50) G

(51) } " %

(52) G

(53) " i [5]. [ G & G %. [ % !

(54) G ! % o [

(55) " !

(56) '.

(57) 152. _ G +

(58) . {

(59) &

(60)

(61) % " G } równo '

(62) obligatoryjG

(63)

(64) G " & G ! % usprawnienia procesu ' " !

(65) "

(66) }

(67)

(68) G

(69) _{-EN ISO 9001:2009 (ISO 9001). _ %

(70) &

(71) oczesnym usprawnieniu procesu realizacji inwestycji. Norma PN-EN ISO 9001 @ – wymagania jest z

(72) " " % %

(73) ' _

(74) }

(75) G

(76) G

(77) " . PN-EN ISO 9001 normy w roku 2000. Norma ta definiuje proces [8 ! $ " %

(78) [ ' %

(79) "

(80) G - % ! G

(81) [ G

(82) !

(83)

(84) ' %

(85) }

(86)

(87) [ % % G !

(88) [ G konkretne, mierzalne G

(89) [ @#(\Y ) G G kceptowalny, G -' %

(90) % G %

(91)

(92) [ } G

(93)

(94) ' G

(95) }

(96)

(97) " $G "

(98) ! % } [ _^(G tzn. planuj – wykonaj –

(99) | – '

(100)

(101) _{-EN @B D::/F>::DG

(102)

(103)

(104) } & +

(105) '. 2. PODSTAWY WERYFIKACJI WE PODSYSTEMU & +

(106)

(107)

(108) –

(109) & Dyrektywy Parlamentu Europejskiego I Rady 2008/57/WE z dnia /; >::< '

(110)

(111)

(112) ! ' jednostek notyfikowanych wraz z podaniem zakresu ich notyfikacji publikowany jest w bazie Nando [13]. & +

(113)

(114) $ " } "

(115) G

(116)

(117)

(118)

(119) ' G ! & G F

(120) $ G } [

(121) [G " G [ "iczna. Ogólne wyja $ "

(122) !

(123) " " |[ % " Y " " @

(124) &

(125) )Y@-G ! % 11 " " "' @ !

(126)

(127) !

(128) " z

(129) " Y@ "

(130) & " " " V Pre-.

(131)

(132) @B D::/F>::DG

(133) & …. 153. zesa U Transportu K

(134) "

(135) & " " i ! "G !" %

(136) } " $ "

(137) ' @ [ % G %

(138) [ &

(139) ! } kumentów normatywnych. ! $ & "

(140) [ !

(141) G . $ +

(142) @ \" } lejowym (ERTMS) jak i, w znacznej mierze specyfikacje stosowane powszechnie w %

(143) ' 7 />' " " - kompletnej in& G ! "G

(144) [ }

(145) %

(146) " !w.. 3. ETAPY WERYFIKACJI PODSYSTEMU _

(147)

(148)

(149) Prezesa * Y

(150) 11]. Uzyskanie dopuszczenia do eksploatacji poprzedzo

(151) G ! % [ G } & +

(152) G

(153)

(154) } & & +

(155) G

(156)

(157) " certyfikatów WE podsystemu (na etapie projektu, zabudowy oraz testów)

(158) & ' ^

(159)

(160)

(161) %

(162)

(163)

(164) $

(165) 10]. _ %

(166) "

(167) " !G " w procesie certyfikacji podsystemu.

(168)

(169) } stawienie stosownego dokumentu.. ',-%&-!./*#!.

(170) (jednostka notyfikowana). Certyfikat weryfikacji WE podsystemu (jednostka notyfikowana). Deklaracja weryfikacji WE podsystemu (wnioskodawca). Dopuszczenie do eksploatacji (Prezes UTK). Ocena ryzyka (wnioskodawca). Raport w sprawie oceny !"# ($%&'!*#'&#$+#). Rys. 1. Schemat certyfikacji podsystemu ! F

(171) . _ &

(172) % [

(173) %" % [1]:

(174) & ) @X-G

(175)

(176) ) @Q- &

(177) G w

(178)

(179)

(180) ) @^- fazy produkcyjnej, lub.

(181) 154. _ G +

(182) .

(183)

(184) ) @Q- &

(185) G w

(186)

(187) &

(188) ) @-G

(189)

(190) ) @/-' @ !

(191) " % !

(192) /' _ " G

(193) & } wany

(194)

(195) & w Y " "

(196) & "

(197) >

(198) <' Y "

(199) &

(200) &

(201) "

(202) } tów:

(203) !

(204) eksploatacji systemów detekcji

(205) !

(206)

(207) &

(208) " integracji z podsystemami „Sterowanie –

(209) G

(210) G

(211)

(212) $ )\(#@ integracji z podsystemami „Sterowanie –

(213) '

(214) [ ' !G !" ' Y /

(215) $ "

(216) ! " } nych. Tablica 1 & +

(217) /

(218) +

(219) ;!. 7 !! + /

(220) ! ') L.p. 1. Aspekt. +

(221) } ników interopera . 2. Eksploatacja syste!

(222) } gu. Przedmiot oceny Dowody Dokument odniesienia @

(223) [G .

(224) G ! [ [ }

(225) G } mentów. +

(226) ' @

(227) [ } % } Analiza skutków w ków

(228) } drodze sprawdzenia "

(229) } dokumentacji. '

(230)

(231) ! Analiza skutków po

(232) G ! } przez porównanie

(233) }

(234) &

(235) } wie poprzednich wersji TSI nych w TSI „Sterowanie”,

(236) [G }

(237) [ ników interoperacyjnoz wymaganiami aktualnie ' Y@' @

(238) [G czy wybrane typy ERA/ERTMS/033281

(239) Y@ Sprawdzenie doku- Interfaces between CCS „Sterowanie” – parametry mentacji. track-side and other subpodstawowe systems v 1.0 ! F

(240)

(241) >.

(242)

(243) @B D::/F>::DG

(244) & …. 155. Przepisy prawa krajowego

(245)

(246) _ * Transportu Kolejowego i opublikowane jako V _ * Y

(247)

(248) } " "

(249) & " " ! "G !" %

(250) " $ "

(251) } [9]. " F sygnalizatorów,

(252) $ , $

(253)

(254) ! ",

(255) !

(256) " przejazdach kolejowych z systemami stacyjnymi, ! $ "

(257)

(258) , impedancji osi pojazdów szynowych, radiostopu, "

(259) )@_,) "G " " $ " ejowym. >

(260)

(261) $

(262) dokumentów odniesienia. _ & & %

(263) [ }

(264)

(265) G

(266)

(267) ednich regula" G

(268) & } % @' {

(269) % [ % [

(270) " warunków. Tablica 2 (

(271) # !. ; + 7 ;systemu kolei wraz z dokumentami odniesienia L.p. 1. Wymaganie Wskazania sygnalizatorów. 2. [ i rozpoznawal [ !. Dokument odniesienia \

(272) # & /<

(273) >:: '

(274) !} nych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji - Instrukcja sygnalizacji Ie1 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - art. 7 \

(275) # & /: /DD< '

(276) . ! " "G

(277)

(278) [ budowle kolejowe i ich usytuowanie § 116 Ie4 (WTB-+/:- " $ " kolejowym BN-3506-> V & +(-1 Wymagania i badania, " | ! " -102 ! F

(279)

(280) 10]. Proces weryfikacji WE opisano szerzej w [6]..

(281) 156. _ G +

(282) . 4. WYBRANE ASPEKTY NORMY PN-EN ISO 9001 W PROCESIE WERYFIKACJI WE PODSYSTEMU

(283) !

(284)

(285) ! }

(286) '

(287) –

(288) "

(289) & "

(290) $G

(291) !G $

(292) j dokumentacji. _

(293) % %

(294) !

(295) } ' (

(296)

(297)

(298) ' _ }

(299)

(300) @B D::/

(301) konkretne sformu " $ $G ! %

(302) &

(303) } ! % "

(304) !' _ " $G " % $ !

(305) e & & " $ G } $" )

(306) -

(307)

(308)

(309) ' . %

(310) & %

(311) " $G

(312) }

(313) " $ )

(314)

(315) -' @&

(316) " $ % } ro[ [' G

(317) % [ & ' & % [

(318)

(319) audytówG G

(320) ' \! %

(321) '. 4.1. ('*96)&6)='*_=&>$)*8"? Pierwszym etapem weryfikacji WE jest przygotowanie wniosku. Realizacja tego etapu % [

(322) _ ISO 9001. W rozdziale tym wyszczególniono [ F a) ! " $ " b)

(323) "

(324) ! !G %

(325) } sobów specyficznych dla wyrobu c) wymaganych $ " & G G monitorowania, pomiarów, $G

(326) & ych

(327) d)

(328) !

(329) " !G %

(330) y! "

(331) . \ % !% [ %

(332) F

(333) & +

(334)

(335) [ w jak najkrótszym czasie -

(336)

(337) !| [ $ G & }

(338) [

(339) % - weryfikacja pow [

(340)

(341) G &

(342)

(343) [

(344) G } &

(345) [ %'.

(346)

(347) @B D::/F>::DG

(348) & …. 157. &

(349) [

(350) – % wyz[

(351)

(352) G

(353) [

(354) ! z &

(355)

(356)

(357) ' _ [ % G % }

(358) %

(359) '

(360) } temu poddany weryfikacji spowoduje ograniczenie stosowania certyfikatu, z kolei zbyt [ % dokumentacji. %

(361) % ! /' #

(362) } [

(363)

(364) &

(365) ' W

(366)

(367)

(368) & G %[

(369) G

(370) $ certyfikacyjnych. _

(371)

(372)

(373) ! !G %

(374) !

(375) & " G [ %G % & +

(376) .

(377)

(378) [ (lub osoby)

(379) G

(380) co

(381) &

(382) '

(383) inwestycji (wymagania kontraktowe, lista wykonawców i podwykonawców oraz zakres wykonywanych przez nich prac i osób kontaktowych, aktualny stan zaawansowania inwestycji '-' B %

(384) [

(385) "

(386) G ! %

(387)

(388) } nawców. ! $ " & G G G

(389) !G i $G

(390) & " !

(391) !% [ %

(392) ! "G ! } "

(393) G

(394) ! $ y "

(395) noty& '

(396) & l

(397) & ' *

(398) !

(399) " !G %

(400) i wy! "

(401) G

(402)

(403) } [ "

(404) ! ! $ " $ & +' {

(405)

(406) % $ " wyrobu. { @B D::/

(407) %

(408) " $F a) wymagania ustalone przez klienta (w tym przypadku jednostki notyfikowanej), doty $

(409) G b)

(410) G lub zamierzone G % G c)

(411)

(412) !

(413) " " " G d)

(414) ' Wymagania ustalone przez klienta (w tym przypadku jednostki notyfikowanej), doty $

(415) ' '

(416) G & % [ & '

(417)

(418) [ % & G !

(419) ubliczniania oraz warunki konieczne do utrzymania lub rozszerzenia certyfikatu.

(420) G G

(421) '

(422) "

(423) }.

(424) 158. _ G +

(425) .

(426) z & +'.

(427) . 4.2. ((3>==&6)_%=&>=&>$)*8"? _

(428)

(429) & +

(430)

(431) [ %

(432) $ " G sprawdzenie czy: a) wyrobu b) %

(433) ! } G niej c)

(434) [ ' B $ "

(435)

(436)

(437) &

(438) & ' B

(439) G

(440) & " . i dokumenty normalizacyjne oraz w jakiej wersj G [ " $ G G

(441)

(442) ' { } [ %G % &

(443) & " " " |[ & }

(444) [

(445)

(446) ' & %. %[ ' [ %

(447) % inwestora a wymaganiami jednostki notyfikowanej.

(448)

(449) [ } & G !

(450)

(451)

(452) }

(453) " %

(454) % ' ^

(455) [ % & owne kompetencje i podejmuje wykonania weryfikacji na ustalonych warunkach.. 4.3. ETAP REALIZACJI WERYFIKACJI W trakcie realizacji umowy bardzo istotnym aspektem jest sprawowanie nadzoru nad dokumentami i zapisami. Rzeczony nadzór w procesie weryfikacji w znacznej mierze polega na sprawdzaniu dokumentacji zarówno pod katem merytorycznym jak i formalnym. *

(456) }

(457) & ' @B D::/

(458) % } ' @ ! % ! zapewnienie stosowania aktualnych wersji. Nadzór na dokumentami wg ISO 9001 odnosi ! F a) zatwierdzania dokumentów pod ktem ich adekwatnoci, zanim zostan wydane, b) przegldu dokumentów i ich aktualizowania w razie potrzeby oraz ponownego zatwierdzania, c) zapewnienia, %e zidentyfikowano zmiany i aktualny status zmian dokumentów,.

(459)

(460) @B D::/F>::DG

(461) & …. 159. d) zapewnienia, %e odpowiednie wersje majcych zastosowanie dokumentów s dostpne w miejscach ich u%ytkowania, e) zapewnienia, %e dokumenty s & wania, f) zapobiegania niezamierzonemu stosowaniu nieaktualnych dokumentów i odpowiedniego ich oznaczania, je%eli s zachowane z jakichkolwiek powodów. Wnioskodawca

(462) [

(463) & }

(464) [ aktualne, w umówionej formie - zazwyczaj elektronicznej - ! [

(465) ' ^ [ %

(466) G } nie oceny, liczony zazwyczaj od chwili otrzymania kompletnej i aktualnej dokumentacji. %

(467) [ G !

(468) weryfikacji.

(469) [

(470) ! " & } G % ! %

(471) [

(472) & !' Istotnym aspektem jest wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za dostarczanie dokumen ' _ ! %

(473)

(474)

(475) !%" |! ' _

(476)

(477) [ koordynowany. * %

(478) G

(479) ! % [ G – !

(480) & } -

(481) ' _ }

(482) &

(483) [ "

(484) $

(485) } "

(486) "' ^ !

(487) ! "

(488) [ un

(489) & G ! % opublikowania dokumentu. ^

(490) [ } ' B ! ) - % %

(491) [ } "

(492)

(493) '. 4.4. ORIENTACJA NA KLIENTA

(494)

(495) @B D::/ %m z punktu widzenia procesu weryfikacji jest orientacja na klienta, która w tym przypadk % [ % & & ' #

(496) !

(497) ! . & +

(498) %

(499) $

(500) } nawców. W

(501) [

(502) G

(503) } !

(504) & G

(505) '

(506)

(507)

(508) }

(509) ' %

(510) & } malnym, podwykona ! ! [

(511) !

(512) & G & ' * & +

(513) G

(514)

(515) !' B & + jest zagadnieniem stosunkow

(516) G czym istnieje potrzeba edukowania podwykonawców o stawianych w tym zakresie wymogach i procedu-.

(517) 160. _ G +

(518) . "G

(519)

(520) !

(521) G " ' Kolejnym aspektem istotnym

(522) &

(523)

(524) } kowanie i zako

(525) [

(526) &

(527) } ' B

(528)

(529) [

(530) G !} % & "

(531) " " inwestycji. Osoba odpowiedzialna za proces we&

(532) ! % [ przekazywanie dokumen

(533) [ & & " ' % G

(534) & ' or

(535)

(536) [ " [ } [ % $ "'

(537) [ ' ^ ! % ! @B D::/' [

(538) ca zarówno odpowiednie kompetencje ' { [ } G " "'. 5. WNIOSKI {

(539)

(540) ! G % " } $ @B D::/ @ – wymagania, % } & $ "

(541) &

(542) ' Analo % %

(543) [

(544)

(545) &

(546) " ! } wych. Celem wspomnianego procesu jest uzyskanie przez wnio &

(547) % & ' % [

(548)

(549)

(550) !

(551) " '

(552) .

(553)

(554)

(555)

(556) edmiotowej normie. Sto % $

(557)

(558) [ .

(559) &

(560) !

(561) } powtarzalny. ISO 9001 jest dokumentem szeroko rozpowszechnionym !

(562) – ! % "'

(563) %

(564) } [ ! –

(565) ' ! & G . – poprawa organizacji i

(566) – ulepszanie systemu zarza

(567)

(568)

(569)

(570) $'. Bibliografia 1. ^ >:/:=;/=*+ D

(571) >:/: '

(572) !

(573) G

(574) & + " " "

(575) & "

(576) }

(577) " Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE. 2. ^ > >:/> '

(578) "

(579) &

(580) w zakresie podsystemów „Sterowanie” transeuropejskiego systemu kolei. 3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie intero

(581)

(582) ! ..

(583)

(584) @B D::/F>::DG

(585) & …. 161. 4. _' ' '

(586) !

(587) $ " "G Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, Radom 2015. 5. Ilczuk _'G

(588) * @ \" q { " w Uregulowaniach Prawnych, czasopismo „Logistyka”, nr. 4/2012, Instytut Logistyki i Magazynowania, _ $G >:/>. 6. _

(589) + F

(590)

(591) ocesowego w certyfikacji wyrobów kolejowych, Logistyka: czasopismo dla profesjonalistów, Instytut Logistyki i Magazynowania, nr 4/2015, 2015, ss. 311-320. 7. PN-EN 50126:2002 Zastosowania kolejowe – @

(592) & G

(593) G

(594) utrzyman

(595) $. 8. PN-+{ @B D::/ @ – Wymagania. 9. \

(596) # Y

(597) G Q X

(598) # >; >:/> '

(599) " "

(600) & " " ! ormalizacyjnych, !" %

(601) " $ "

(602) } temu kolei (Dz. U. poz. 43). 10. \

(603) )*+- {\ :>=>:/ : >:/ '

(604)

(605) !} nej metody oceny bez

(606) $ "

(607) )+nr 352/2009. 11. Ustawa o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 poz. 1594). 12. { /=>:/ __ _ V @'(' / >:/ r. Wytyc " $ " -4 (WTB-E10). 13. |! F "

(608) F== '

(609) ' = "= - = =G

(610) : 16.01.2016 r.. PARTICULAR ASPECTS OF ISO 9001:2009 STANDARD, APPLICABLE IN THE RAILWAY SUBSYSTEMS CERTIFICATION PROCESS Summary: The article concerns some aspects of ISO 9001 Quality Management Systems - requirements standard, that have a potential application during railway product certification activities. This standard is a document commonly known in most enterprises, including railways. The paper presents issues, which according to the authors, may have considerable influence on the simplification measures implemented under the product certification of railway. Taking some operations described in the article aims to provide a clear and simple rules for cooperation with the notified body in order to conduct an effective and repetitive approach to the certification process. The publication focuses on the certification of subsystem, presenting a certification scheme and the possible paths subsystem verification. However, the methods of operation and guidelines presented in the standard are used in the certification process of other products. The article also concerns the necessity to aware contractors and subcontractors in scope of the matters referring to need and rules of the railway subsystem verification and to the active usage of quality management systems. Keywords: quality management, WE certification, process approach.

(611)