• Nie Znaleziono Wyników

Co nowego wniosła recenzja Świeczkowskiego?

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Co nowego wniosła recenzja Świeczkowskiego?"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

Tadeusz Matulewicz, Janusz

Jasiński

Co nowego wniosła recenzja

Świeczkowskiego?

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 516-520

1987

(2)

Janusz Jasiński, Tadeusz Matulewicz

CO NOWEGO WNIOSŁA RECENZJA ŚWIECZKOWSKIEGO?

Z a b i e r a j ą c s ię d o l e k t u r y r e c e n z j i W ł a d y s ł a w a Ś w i e c z k o w s k i e g o , p o ­ s t a w i l i ś m y s o b i e p y t a n i e , c z e g o m ó g ł s ię z n i e j d o w i e d z i e ć o P o ls k ic h pieśnia ch h i s t o r y c z n y c h c z y t e l n i k , z w ł a s z c z a t a k i , k t ó r y n i e m i a ł i c h w r ę k u . P o n a d t o i n t e r e s o w a ł n a s p r o b l e m , c o n o w e g o w n i o s ł a — w s z a k d o ś ć o b s z e r n a —г r e c e n z j a o ś p i e w n i c z k u ; w r e s z c i e , j a k i e m a n k a m e n t y , a l e c h y b a i w a l o r y w n i m d o s t r z e g ł a . B o p r z e c i e ż t e g o r o d z a j u c e l e w i n n y s o b i e s t a w i a ć n a u k o w e o c e n y , n a w e t p r a c p o p u l a r n y c h . O t ó ż S w i e c z k o w s k i n i e i n f o r m u j e , i l e z a m i e s z c z o n o p i e ś n i , j a k i i c h r o d z a j p r z e w a ż a ł , n i e o b c h o d z ą g o t a k ż e , z a s t o s o w a n e p r z e z n a s k r y t e r i a i c h d o b o r u , n i e p r z e p r o w a d z a w o g ó l e a n a l i z y p o s z c z e g ó l n y c h o k r e s ó w h i s t o r y c z n y c h p o d k ą t e m i n t e n s y w n o ś c i p o w s t a w a n i a p i e ś n i . A m ó g ł t o u c z y n i ć , b o w r e c e n z j i z a s t r z e g ł s o b i e p r a w o i d o „ d y g r e s j i ” . P o c h w a l i ł z b i o r e k p i e ś n i t y l k o za n o t y i n f o r m a c y j n e i z a i c h W y k a z y . C z y ż b y j e d y n i e z t y c h p o w o d ó w i n i c j a t y w a n a s z a m i a ł a b y ć „ g o d n a u z n a n i a ” ? B o c a ł a r e c e n z j a s k u p i ł a s ię w ł a ś c i w i e n a w y c h w y t y w a n i u — w e d ł u g z d a n i a Ś w i e c z k o w s k i e g o — g r z e c h ó w k s i ą ż e c z k i . J a k o b a r d z o p o w a ż n e u c h y b i e n i e p o t r a k t o w a ł S w i e c z k o w s k i b r a k z g o d n o ś c i m e l o d y k i z t e k s t a m i . O t ó ż r a c j ę m a z a l e d w i e w j e d n y m p r z y ­ p a d k u , b o r z e c z y w i ś c i e w k o r e k c i e n i e d o s t r z e g l i ś m y p r z e s t a w i o n y c h d w ó c h w e r s ó w w d r u g i m r e f r e n i e P o b u d k i ( p o z . 4 6 , s. 7 5 ), a l e n i e s p o s ó b z g o d z i ć s ię z d a l s z y m i z a r z u t a m i . K w e s t i o n o w a n y p r z e z Ś w i e c z k o w s k i e g o w e r s w Pie ś n i F i l a r e t ó w I I ( p o z . 1 6 ): „ J e s z c z e r a z s ł o ń c e z a ś w i e c i , w i w a t b r a c i a F i l a r e c i ” n i e p r z e s z k a d z a j e d n a k ś p i e w a ć m u z y k o l o g o w i J a n o w i P r o s n a k o w i , b a r d z o s t a r a n n i e z e s t a w i a j ą c e m u m e l o d i ę ze s ł o w a m i1. P o d o b n i e b e z z a k ł ó c e ń ś p i e w a ć m o ż n a r e f r e n z Pi e ś n i F i l a r e t ó w I : „ H e j ż e d o n i e j w e s o ł o ! C h w y t a j i d o d n a c h y l , N i e c h a j o b i e g a w k o ł o , Z w i a s t u n k a b ł o g i c h c h w i l ” , ( p o z . 14). 1 J . P r o s n a k , S i e d e m w i e k ó w p i e ś n i p o l s k i e j . Ś p i e w n i k d i a m ł o d z i e ż y z k o m e n t a r z e m h i s t o r y c z n y m . W a r s z a w a 1979, s s . 135—137.

(3)

Co w n i o s ł a r e c e n z j a Ś w i e c z k o w s k i e g o ? 5 1 7 S t o s o w a ł t e n z a p i s s ł o w n y z d o d a n i e m n u t m . i n . W a l e r i a n A d a m s k i , a w s p ó ł c z e ś n i e J ó z e f P o w r o ź n i a k 2. S w i e c z k o w s k i z d e c y d o w a n i e o r z e k a , j a k i w i n i e n b y ć r e f r e n p i e r w s z e j z w r o t k i Pie ś n i F i l a r e t ó w I — n i e u z a ­ s a d n i a j ą c t e g o — i c y t u j e t e k s t z w y p i s ó w s z k o l n y c h , n a s k u t e k c z e g o s a m m i e s z a w g ł o w i e c z y t e l n i k o m , b o w i e m w ł a ś n i e w t e d y l i n i a m e l o ­ d y c z n a n i e z g a d z a s i ę z e s ł o w a m i . P r z y t o c z o n a p r z e z n a s w e r s j a d r u g i e j z w r o t k i j e s t z g o d n a z p o z o s t a ł y m i , w k t ó r y c h w y s t ę p u j e n a p r z e m i a n r y m ż e ń s k o - m ę s k i , z g o d n i e z e s c h e m a t e m a b a b . N i e m o ż e m y s i ę t e ż z g o d z i ć z u w a g ą , że w Śp ie w ie w ło ś c ia n k r a k o w ­ sk ich ( p o z . 10) w i n n i ś m y b y l i w p r o w a d z i ć w e r s z a p r o p o n o w a n y p r z e z R e c e n z e n t a . „ S o ł d r ę P r u s a ” ( c z y l i t a k , j a k w P o ls k ic h pieśn iac h h is t o ­ r y c z n y c h ) w r a z z n u t a m i p o m i e ś c i ł o b o k i n n y c h w y d a w c ó w Z y g m u n t A n d r z e j o w s k i 3. N i e z o s t a l i ś m y p r z e k o n a n i , że n a l e ż y k o n i e c z n i e ś p i e w a ć „ s o ł d r ę n y g u s a ” . N a s t ę p n a g r u p a z a r z u t ó w z w i ą z a n a j e s t z n i e w ł a ś c i w i e j a k o b y p r z e z n a s w y b r a n y m i w e r s a m i , a n a w e t c a ł y m i z w r o t k a m i . C h y b a R e c e n z e n t z b y t p o s p i e s z n i e c z y t a ł w s t ę p , w k t ó r y m z a w a r t e z o s t a ł o z a s t r z e ż e n i e , że w o b e c l i c z n y c h p r z e r ó b e k , w y b ó r t e j c z y i n n e j w e r s j i s t a n o w i ł d l a n a s p r a w d z i w ą t r u d n o ś ć , i że d e c y z j a n a s z a m o ż e w y w o ł a ć d y s k u s j ę . I r z e ­ c z y w i ś c i e , R e c e n z e n t w w i e l u p r z y p a d k a c h n i e z g a d z a s i ę z n a m i , d o c z e g o m a p r a w o , a l e n i e s t e t y c z y n i t o b e z p o d a n i a s w o i c h r a c j i , a w i ę c d y s k u s j i n i e p o d j ą ł . N i e p r z y t a c z a l i ś m y ź r ó d e ł , n a k t ó r y c h o p a r t o t e k s t y , p o n i e w a ż k s i ą ­ ż e c z k a n a s z a m a c h a r a k t e r p o p u l a r n y . N i e o z n a c z a t o , że s i ę g a l i ś m y d o t e g o , c z y i n n e g o ś p i e w n i k a n a z a s a d z i e p r z y p a d k u . W y b i e r a l i ś m y t ę w e r s j ę , k t ó r ą u z n a l i ś m y — m o ż e n i e z a w s z e s ł u s z n i e — z a n a j c z ę ś c i e j ś p i e w a n ą . J a k ą p r z e t o k o r z y ś ć o d n i ó s ł b y u ż y t k o w n i k P o ls k ic h p ieś ni h i s t o r y c z n y c h z w y m i e n i e n i a j e d n e j p o z y c j i ? N a l e ż a ł o b y w ó w c z a s d o d a ć w a p a r a c i e n a u k o w y m w s z y s t k i e p o z y c j e b i b l i o g r a f i c z n e , a b y p r z e k o n a ć c z y t e l n i k a , ż e u m i e ś c i l i ś m y w a r i a n t w e d ł u g n a s , n a j p o p u l a r n i e j s z y . P r z e j d ź m y d o u w a g s z c z e g ó ł o w y c h . S w i e c z k o w s k i u w a ż a , że w P i e ­ śni F i l a r e t ó w I ( p o z . 14) w i n n i ś m y b y l i s k o r z y s t a ć z „ p u b l i k o w a n y c h t e k s t ó w l i t e r a c k i c h ” , c z y l i i n a c z e j m ó w i ą c , z a j r z e ć d o j a k i e g o ś p o p r a w ­ n e g o w y d a n i a d z i e ł M i c k i e w i c z a . B y ł o b y t o r z e c z ą n i e w ą t p l i w i e n a j ­ p r o s t s z ą , a l e p o w s t a j e t u p y t a n i e , c z y r z e c z y w i ś c i e p r a w z ó r M i c k i e w i ­ c z o w s k i n a j b a r d z i e j s ię u t r w a l i ł w ś p i e w a n i u . W i e m y , że w i e l e p i e ś n i 2 W . A d a m s k i , P o l s k i ś p i e w n i k n a r o d o w y z m e l o d i a m i , w y d . 3, P o z n a ń , W a r s z a w a (b r ) , s s . 146—147; J . P o w r o ź n i a k , P ł y n i e p i e ś ń n a sz a . Ś p i e w n i k t o w a r z y s k i n a t r z y g l o s y , K r a k ó w 1978, w y d . 3. 3 Z . A n d r z e j o w s k i , w o j e n n a p i e ś ń p o l s k a , t . 2, W a r s z a w a 1029, s s . 18—20. 33 — K o m u n i k a t y . . .

(4)

5 1 8 ( n i e w s z y s t k i e o c z y w i ś c i e ) o d e r w a ł o s i ę o d s w e g o m a c i e r z y s t e g o p n i a , p r z y n a j m n i e j c z ę ś c i o w o i m i a ł o s w o j e w ł a s n e ż y c i e . N a s z y m z d a n i e m z a m i e ś c i l i ś m y n a j p o p u l a r n i e j s z y w a r i a n t P ie ś n i F i l a r e t ó w l. W P i e r w s z e j r o c z n i c y 29 li s to p a da ( p o z . 2 8 ) n a m i e j s c e w e r s ó w : „ Z u c z u c i e m k r z y w d y m e g o N a r o d u A z m i e c z e m c a ł e j l u d z k o ś c i , ” S w i e c z k o w s k i w p r o w a d z a i n n ą w e r s j ę , p o z o r n i e l o g i c z n i e j s z ą , b o p o d b u ­ d o w a n ą p o t r z e b ą z a c h o w a n i a p o p r a w n i e j s z e g o r y m u . A l e m y n i e p o p r a ­ w i a l i ś m y p i e ś n i , s z u k a l i ś m y j e d y n i e n a j p o p u l a r n i e j s z c h w a r i a n t ó w . W t y m p r z y p a d k u n a s z z a p i s j e s t z g o d n y z p r a w z o r e m W i n c e n t e g o P o l a , c o z r e s z t ą d l a n a s m a d r u g o r z ę d n e z n a c z e n i e , a l e p o w i n n o t o s t a n o w i ć g ł ó w n y a r g u m e n t d l a S w i e c z k o w s k i e g o , s k o r o s k r y t y k o w a ł n a s z a t o — że n i e t r z y m a l i ś m y s i ę ś c i ś l e t e k s t u M i c k i e w i c z a . T o s a m o d o t y c z y i n n e j p i e ś n i P o l a ( i n c . P ię k n a nasza P o l s k a cala — p o z . 2 4). N i e p o w i n n i ś m y m ó w i R e c e n z e n t — p u b l i k o w a ć t e k s t u : " „ P o z a N i e m n e m p u s z c z a s r o g a , A n a R u s i b ł o t n a d r o g a ” a t y l k o : „ B o z a N i e m n e m ( l u b P o z a N i e m n e m ) w i e l k i e b ł o t a , A z a B u g i e m , R u ś , s r o m o t a . ” J e d n a k ż e n a s z z a p i s z g a d z a s i ę z w i ę k s z o ś c i ą z n a n y c h n a m ś p i e w n i k ó w , a p o n a d t o j e s t i d e n t y c z n y z t e k s t e m p o e t y . C z y r z e c z y w i ś c i e w p i o s e n c e O gw ia zd e czk o, coś błyszczała ( p o z . 3 3 ) n i e z a c h o w a n y z o s t a ł r y m w s ł o w a c h „ ł o n i e ” i „ p ł o n i e s z ” ? D w i e o s t a t n i e s p ó ł g ł o s k i ś p i e w a s i ę z p r z y d e c h e m , a p o z a t y m — c o j e s t d l a n a s i s t o t ­ n i e j s z e — „ p ł o n i e s z ” c z ę ś c i e j ś p i e w a n o n i ż „ p ł o n i e ” . N i e p r z e k o n a ł y n a s a r g u m e n t y , że w W a r s z aw ia n c e z 1831 r o k u ( p o z . 2 1 ) m y l n i e p o d a l i ś m y w e r s : „ W s z y s t k o j e d e n z g n i e c i e l o t ” , b o l o g i c z n i e j b y ł o b y : „ z m i e c i e l o t ” l u b „ z g n i e c i e g r o t ” . N a j c z ę ś c i e j s p o t y ­ k a l i ś m y w ł a ś n i e w e r s , p r z e z n a s w p r o w a d z o n y d o P o ls k ic h pi e śn i h is t o ­ r y c z n y c h . W t e j ż e s a m e j p i e ś n i c h y b i l i ś m y — m ó w i R e c e n z e n t — p o n i e ­ w a ż o p u b l i k o w a l i ś m y w y r a z „ k r a j a c h ” z a m i a s t „ g r o d a c h ” l u b „ z i e m i a c h ” . J e d n a k ż e s a m t e ż n i e m ó g ł s i ę z d e c y d o w a ć . P o i n f o r m u j m y , ż e i s t n i e j e i c z w a r t y w a r i a n t — „ g r o b a c h ” . W y b r a l i ś m y j e d n a k „ k r a j a c h ” , b o w e ­ d ł u g n a s z e g o r o z e z n a n i a o d m i a n a t a b y ł a n a j p o p u l a r n i e j s z a . I d a l e j . W s p o s ó b b e z d y s k u s y j n y i b e z u z a s a d n i e n i a s t w i e r d z a S w i e c z k o w s k i , że w p i e ś n i U ła n i d z ie w c z y n a ( p o z . 2 0 ) : „ w c z w a r t e j i p i ą t e j z w r o t c e p r z e ­ m i e s z c z o n o r e f r e n y w i n n o b y ć o d w r o t n i e ” . T y m c z a s e m , t a k ą w ł a ­ ś n i e f o r m ę z n a l e ź l i ś m y w e W s p o m n ie n ia c h F r a n c i s z k a K o w a l s k i e g o o r a z u Z b i g n i e w a A d r j a ń s k i e g o (Pieś ni sercu blisk ie ), w k t ó r y c h t o p u b l i k a ­

(5)

Co w n i o s ł a r e c e n z j a Ś w i e c z k o w s k i e g o ?

519

c j a c h m o ż n a w y c z y t a ć h i s t o r i ę z a k o ń c z e n i a p i e ś n i . P o n a d t o p e ł n y t e k s t z n a j d u j e s ię w a n t o l o g i i Wiersze w y b r a n e ( W a r s z a w a 1 9 6 3 ). U b o l e w a w d a l s z y m c i ą g u S w i e c z k o w s k i , że p o m i n ę l i ś m y w Wa rs za ­ w ia n c e z 1905 r o k u ( p o z . 5 3 ) z w r o t k ę , w k t ó r e j j e s t m o w a , że C h r y s t u s z w y c i ę ż y J u d a s z a . I z n o w u m u s i m y p r z y p o m n i e ć z a ł o ż e n i e , że z a m i e s z ­ c z a l i ś m y t e k s t y n a j b a r d z i e j p o p u l a r n e . O t ó ż p o o s t a t n i e j w o j n i e , a w i ę c w c i ą g u c z t e r d z i e s t u l a t z n a l e ź l i ś m y t y l k o w j e d n e j a n t o l o g i i w i e r s z y r e w o l u c y j n y c h w s p o m n i a n ą z w r o t k ę 4, w p o z o s t a ł y c h n i e z o s t a ł a u w z g l ę d ­ n i o n a . P r z y p i e ś n i z a c z y n a j ą c e j s ię o d s ł ó w : „ W o l n o ś c i s ł o ń c e p i e ś c i l a z u r ” ( p o z . 8 2 ) p o d a l i ś m y t y t u ł H y m n B a ł t y k u, a d l a r o z p r o s z e n i a e w e n t u a l n y c h w ą t p l i w o ś c i w n o c i e i n f o r m a c y j n e j w s p o m n i e l i ś m y , że n o s i ł a i i n n y t y t u ł : H y m n do B a ł t y k u . O c o w i ę c c h o d z i ? C z y S w i e c z k o w s k i n i e z a j r z a ł w t y m p r z y p a d k u d o n o t y i n f o r m a c y j n e j , s k o r o p o p r a w i a r z e c z n i e w y m a ­ g a j ą c ą p o p r a w y ? W t e j ż e p i e ś n i c z ę ś c i e j s p o t y k a s i ę s ł o w a „ P o m o r s k i e f a l e ” , a n i e „ P o m o r s k i e s t r a ż e ” . I n f o r m u j e m y , że u k ł a d P o ls k ic h p ie śn i h i s t o r y c z n y c h j e s t c h r o n o l o ­ g i c z n y , a n i e d z i e l n i c o w y c z y r e g i o n a l n y . Z a m i e s z c z a l i ś m y w z a s a d z i e t e p i e ś n i z t e r e n ó w d a w n e j R z e c z y p o s p o l i t e j , k t ó r e d o b i ł y s i ę r a n g i o g ó l ­ n o p o l s k i e j . N a j w i ę c e j i c h p o w s t a w a ł o — j e ś l i c h o d z i o o k r e s p o r o z b i o - r o w y — w K r ó l e s t w i e P o l s k i m , d a l e j , w K r a k o w s k i e m , t r a f i a j ą s ię t a k ż e p i e ś n i z M a ł o p o l s k i W s c h o d n i e j i W i l e ń s z c z y z n y . N a j m n i e j d o s t a r c z y ł i c h z a b ó r p r u s k i . I w ł a ś n i e r e p r e z e n t a c j a t y c h d z i e l n i c k r a j u z n a l a z ł a — j a k s ą d z i m y — p r o p o r c j o n a l n e o d b i c i e w P o ls k ic h pieśn iac h h is t o r y c z ­ nyc h. T y t u ł n a s z e g o z b i o r k u z a w i e r a p e w n ą p u ł a p k ę . M o ż e s u g e r o w a ć , że z a m i e r z a l i ś m y o p u b l i k o w a ć t y l k o t e p i e ś n i , k t ó r e o d z w i e r c i e d l a j ą w a ż ­ n i e j s z e w y d a r z e n i a d z i e j o w e . P o t o c z n i e b o w i e m — a l e t y l k o p o t o c z n i e — z h i s t o r i ą w i ą ż ą s ię j e d y n i e W o j n y , b i t w y , p o w s t a n i a , r e w o l u c j e . T y m ­ c z a s e m w s z y s t k o t o , co d z i a ł o s ię d a w n i e j , n a l e ż y j u ż d o h i s t o r i i i s i ł ą r z e c z y m o ż e s t a n o w i ć o b i e k t r e f l e k s j i h i s t o r y c z n e j . N i e t y l k o w o j n y , p o w s t a n i a , a l e r ó w n i e ż i ż y c i e c o d z i e n n e w c a ł e j j e g o r ó ż n o r o d n o ś c i . P r e z e n t o w a n y w y b ó r p i e ś n i , z g o d n i e z n a s z ą i n t e n c j ą , d a j e t e g o p r z y ­ k ł a d y . P o ł o ż y l i ś m y n a c i s k , c o s ł u s z n i e s t w i e r d z a S w i e c z k o w s k i , n a p i e ś n i „ b a r d z i e j w z n i o s i e ” . D l a c z e g o j e d n a k W y l e c i a ł ptaszek z Ł o b z o w a m a k ł ó c i ć s i ę z „ o g ó l n ą k o n c e p c j ą ” ? C z y m p o z y c j a t a r ó ż n i s ię w s w y m c h a r a k t e r z e n p . o d U p ł y w a sz yb ko życie, Za tą głębią, za t y m b ro d e m l u b o d Przą śn ic z k i? P o w s t a ł y o n e d a w n o , n a l e ż ą t a k ż e d o h i s t o r i i . 4 P o l s k a p o e z j a r e w o l u c y j n a 18781945, w y b ó r i o p r a o o w a n i e S . K l o n o w s k i , W a r s z a w a 1977, s . 48.

(6)

5 2 0 B a r d z o o s ł a b i a w a r t o ś ć IHeśni — w e d ł u g R e c e n z e n t a — b r a k n u t o r a z „ p o m i n i ę c i e w i e l u z w r o t e k w p o s z c z e g ó l n y c h u t w o r a c h ” . T e n o s t a t n i m a n k a m e n t m a n a w e t k o l i d o w a ć z g e n e r a l n y m i n a s z y m i z a ł o ż e n i a m i , u w y p u k l o n y m i w e w s t ę p i e . O t ó ż — p o r a z t r z e c i p o d k r e ś l a m y — n a s z a a n t o l o g i a m a c h a r a k t e r p o p u l a r n y i w i n n a w z w i ą z k u z t y m d o t r z e ć d o s z e r o k i e g o k r ę g u o d b i o r ­ c ó w . Z r o z u m i a ł e , ż e n u t y p o d n i o s ł y b y k o s z t k s i ą ż e c z k i , a p o z a t y m — c z y r z e c z y w i ś c i e m a s o w y o d b i o r c a p o r a d z i ł b y s o b i e z o d t w o r z e n i e m m e ­ l o d i i p r z y p o m o c y n u t ? W r e s z c i e — c o n a j w a ż n i e j s z e — w p r o w a d z e n i e z a p i s u n u t o w e g o o g r a n i c z y ł o b y , i t a k s k r o m n y p r z e c i e ż , w y b ó r p i e ś n i p r z y n a j m n i e j o t r z e c i ą czę ś ć . T y m s a m y m m o t y w e m o s z c z ę d n o ś c i o w y m , p o z a s p e c j a l n y m i , o d o s o b ­ n i o n y m i w y p a d k a m i , k i e r o w a l i ś m y s ię p o m i j a j ą c n i e k t ó r e z w r o t k i , b o d z i ę k i t e m u z a m i e ś c i l i ś m y w i ę c e j p i e ś n i . P r z e c i ę t n i e p r z y p a d a n a j e d n ą p ie ś fń 5 i p ó ł z w r o t e k , n i e j e s t w i ę c t o c h y b a m a ł o . K t ó r y ż ś p i e w n i k w y d a n y d a w n i e j l u b w o s t a t n i c h c z a s a c h o d p o w i a d a m a k s y m a l i s t y c z n y m p o s t u l a t o m S w i e c z k o w s k i e g o ? W z w i ą z k u z e s p r a w ą n u t n a s u w a s ię p e w n a r e f l e k s j a . W e w s t ę p i e p o d k r e ś l a l i ś m y , że n a s t ę p u j e u p a d e k z n a j o m o ś c i d a w n e j p i e ś n i p o l s k i e j . A l e , ż e j e s t a ż t a k ż l e , n i e p r z y p u s z c z a l i ś m y . G d y „ G a z e t a O l s z t y ń s k a ” p r z e d I w o j n ą ś w i a t o w ą c h c i a ł a p o d n i e ś ć k u l t u r ę n a r o d o w ą s w o i c h c z y ­ t e l n i k ó w , w y d a ł a m a ł y ś p i e w n i c z e k p o l s k i c h p i e ś n i 5 ( w ś r ó d n i c h w i e l e s p o ś r ó d t y c h , k t ó r e z n a l a z ł y s i ę w P o ls k ic h p ie śn ia ch h is t o ry c z n y c h ) . W y d a ł a j e t a k ż e b e z n u t . P o m i m o t o W a r m i a c y p o t r a f i l i j e ś p i e w a ć , a b y l i w s z a k o d d a l e n i o d p o l s k i c h o ś r o d k ó w ż y c i a k u l t u r a l n e g o i n a r o d o ­ w e g o . A n d r z e j S a m u l o w s k i ( 1 8 4 0 — 1 9 2 8 ), z a m i e r z a j ą c s p o p u l a r y z o w a ć n i e k t ó r e s w o j e u t w o r y , p o d a w a ł , ż e ś p i e w a s i ę j e n a m e l o d i ę , n p .

B y w a j dziewczę z d ro w e , B r a ci a ro cz n ica c z y P ię k n a nasza Pol sk a cała.

T o w y s t a r c z a ł o , n i e t r z e b a b y ł o d o d a w a ć n u t . A o b e c n i e u n a s ? C a ł e p r z e d s i ę w z i ę c i e s t a w i a n e j e s t p o d z n a k i e m z a p y t a n i a , b o b r a k z a p i s u n u t o w e g o . W s u m i e w y d a j e s ię , że w b r e w p o z o r o m , s u r o w a r e c e n z j a S w i e c z k o ­ w s k i e g o n i e z o s t a ł a p o d b u d o w a n a r z e c z o w y m i a r g u m e n t a m i i w ł a ś c i w i e d o d y s k u s j i n a d P o l s k i m i p i e ś n ia m i h i s t o r y c z n y m i p r a w i e n i c i s t o t n e g o n i e w n i o s ł a . 5 Ś p i e w n i k l u d o w y . Z b i ó r n a s z y c h n a j u l u b i e ń s z y c h p i o s e n e k l u d o w y c h , O l s z t y n 1904. N a ­ k ł a d e m i d r u k i e m ,. G a z e t y O l s z t y ń s k i e j ” ( S . P i e n i ę ż n y ) , s s . 30.

Cytaty

Powiązane dokumenty

 Jak wiecie 21 marca przyszła do nas kalendarzowa wiosna. Po długiej zimie przyroda zaczyna budzić się do życia. Wszyscy cieszymy się pierwszymi oznakami wiosny:..

• Otwieraj, zapisuj i edytuj dane z Teamcenter – skutecznego rozwiązania firmy Siemens do zarządzania cyklem życia produktu (PLM) – dzięki ścisłej integracji między

(B3) Dirac and Majorana neutrinos propagate in matter in a different way, so in principle both types of neutrinos can be distinguished in future

Nasze działania determinują algorytmy, zachwyceni wpatrujemy się w mniejsze lub większe ekrany nowych mediów, pod powierzchnią których rozgrywają się spektakle

W badaniu CURE (Clopidogrel in Unstable angina to prevent Recurrent Events) wczesne i długotrwałe stosowanie klopidogrelu i ASA przez okres do 1 roku wią- zało się ze

Rozpoznanie guza chromochłon- nego należy także brać pod uwagę u chorych z objawami ostrej niewy- dolności serca, u których nie stwier- dza się innych przyczyn, takich jak wada

Prosimy i będziemy wdzięczni za stałe nadsyłanie wszelkich uwag i komentarzy, tak abyśmy również w przyszłym roku mogli opracować rekomendacje dotyczące leczenia chorych

Gdy są kolejki wielomiesięczne, pacjent ma oczywiste pra- wo domagać się wcześniejszej pomocy, bo dla niego jego zdrowie to coś najważniejszego w świecie i nie ma co się