KRONIKA

·

IkRONINA

POL5/K!ł

. A:sTONl BOLESłiA W DOBROWOLSKI

Dnia 27 kwietnia . 1954 r. zmarł . .Antoni Bolesław DobrowolskL

·

śmi.er4 jego oln-ył.a; rż.a!łobą ·naukę polską

₁

jego bliskńch oraz iicznych

przyja,e.i:ół i uczniów.

. Posta<: A. B. Dobl'OW'O"~~ jest

tak wybitna i bogata pod względem dorobku pracy twórczej, że poświ~ clć jej moma f . należy obszęrne wspomnienie • . Jeden z pierwszych

~elki ej miary podróżhlków. polar-nych, twó~:ca nowych metod obser-wacji meteroJogicznych, . świetny

rmawca i badacz :tiiZyki i geologii, pedagog; autor llicznych prac

nauko-' wych i popularnych z zakresu ·

ge-og,ra!ii i historii badań krajów po-larnych. C2'1owiek twórczy, praco-Wity ·i pełen młodzieńczego zapału,

utwS'Z.e śmi,azy i poiStępowy Wl swych ' :ideach i działalnOŚci. Od czasu gdy

jako niespełna dwudziestoletni mło- .

· dzieniec · wstąpu ńa pokład .,Belgi-k-i",- aby odbyć. !la niej !Pier.wm.ą w histórii poważną wyp-rawę badaw-czą do An~rktydy, ai do

okresu.

:bezpośre~o popr.Żedmjącego jeso śmierć, przez prze&.$> pół. wieku · zp.aczną część swej pracy i zamiło­

wań poświęcił problematyce badań

pOlarystycznych. Poza serią publik:a.-cji z tego zaltresu pozostawił

doro-. bek .wielkiej inńcjatywy w organizo- . wal'i.iu poll'ki<fl. wypraw do kl•ajów pÓlarny:ch i ·

w

za;rz;cz.ep~u idei: kontynuowania studiów porównaw.:. czych

w

kramach podbiegunowych dla rozpoznimia zjawisk geologicz-nych i klimatycznych polskiego plej- ·

·stocenti. · ·

Z Wl:DZIAŁU Ill PAS'

W

drniu

26 ~ 1954

r.

odby ..

ło się xvn .zebranie 'lllaiUikorwe Wy-d:lli:aittl III Ptalsk!i:ej ~kiadentii Nauk, na któr-e r.ztlożyła się część referato-wa i O$n~u.acyj!Qa. . .

· . Do biluletyriu 2lgłcantna mstala

.pł181Ca ,prof. dr

J.

Tolltamsk.ie~o dl prof.··

'dr A. Tokait1slk:iegÓ pt. O 1p0ziomie

tuflitowYm

g~h waJI'SIIm k.roś­

nieńslk!Lcll w· iKaq:Mach

Duik:iel-sk!iKłl. (a) · ·

Z DZIAŁALNOSCI NAUiiOWE.J IG

·W mma:ch ~ości narulkawaj zandac;lu Złóż ·~ irn~Stytutu GeolqpOOmego mgr . .; Jerzy. Z~-o W}'lg}:osilł w d:n'W 31 Inai!'ICa 1954 · r. odczyt pt. ,,Przegląd badań oraz naw.sze poglądy· na stratygr~ i peleog~afię -!'etyku i J.:tasu· między_ KII"ailrorwlem a W:icl~". · ·

.Ptrele.genrt przedstawił dotychcza-&:IWY sta!n ·baida.ń ustworów ~rat.yolro­

liasowyoh, poczynając od F . . Ro.ę­ l'ńam a kohczą.C ba ~ paw0-. j~ ·~DaWet· !:de ~w.aoycp_

opnaoorwanilaoh. .

. Następnd.e omówił IWlYStą;pden:iJa, i . odsłonięcia serii retyęko-liasowej z

tliWrllględnLeri.iem · darnydl ~ w..i.eroeń.

Z tlrolei mÓ'Wii:ąl:! o sbraot;ygra& li~

met.od!l!ie młklropałeo:Ił1nl.ogi.C1Jilej, kltórą IPI"elegerrt sllosuije, stwierdzil, że osady tretyflw i i}!)aau •UwaiŻane do-tycll.C!lJaJS za ,baa::drzx> . płonne .pod·

wroglf;ldem · występo\vialnlia ~

z

.tYCIA

PTG

· Od.d:zfalł Połskiego T~a

Goologi.ClJllego w ~e-

~-' mwał w · lutym, 'Il'lill!roU, ik!wietniu :1. w. maiju ~ ~-Ż na;..

~1ącymi '!'efer&~:

22. 2 F. HUS& -- BakJJatnia Jńik.ropa-.

leonJtoli:llgiC!I'Jlle w ŚII'OdlkoWyDh Ka!r1Palłiacll; ·. l. 3 W. Kmaich - Norwe ~­ . clftl w . slratYI~ milacen u SląEką. . \l. 3 S. ~ - MikrobiosiirMY-gr:afla serii śląaki.ej młl .SI.ąs.k.u Ciel~Lyńskńttn.

15. 3 E .. L~ i Z. Olew!iicz - ~.a& lil lbelk.too.ilka

re-jóoo: ~ i Boclm;i. .

22. 3 T. Wojno - Dz!Jałalność

ll:l&l.:.

'!wwa ~- dr PaJUla N.iggle-go.

29. 3 A . . Gruw.eł- .i S, · Kozłorwrsk!li ~ Norwe · s1:iaa:l.olw.bllloo ',POrlili-6w w . grzbieci:e .. dębtm:lkim.

5.

4-

.

~~~

~;~ej

'

atma ży'W!Looki.ego.

12. 4

k.

Po~ - Stratygra&l m:llkiropaileonrtnlog.Lcrr.:na k.red,Y lti!belskierj.

W. Pai:ax'ysld..:.... T~tonika

re-gionu iiubeildd~

.

26. 4 F. Milflma - Walłka dwóch ., e;pak ID!al" lll1e

ekoltlt:lmJki

.

pQJ;L-tycznej w . św:ie'tile mm:tksdzmu

łoścl - w ll"~eceylW:isbaś~ za!Wierają :ich billrdoo ·dtJ2io. Na poidstiuw.ie ab- ·

fitego materiału mikropaleonłolo- · -10· 5

gjazm.e.go ~. ~e g1:inki!j i

3. 5 A. T~ ~ WgŁębna ~ -1lelnllka :fl&Ju ci~~

H. K~ - !NQWa

1ed-oostka tekrtoo!iCll.lBJ

w

~

. Ka!!.paltacll, fil~ •.

p.ilaSki . :pylaste, ~. łupki il.asto-p1arozyigłe ~~- . ~

ha1laW'a-l-d2ik:ie i ~}"<Jil'larl; [(lKllkłady .. węg_ · · 1a

'

lxruna~

sę

. w.ie!łru doln.o-Jia- · 31". 3

sowegn. Osady ~rezyclde

a.-epreżenfu-Oddział w Warszawie: T. Wotroo - Ptatuł Ndggli 1888 - 1953·- wielki'

Inine-~ .8llWI!Itlcall!kl.. '

Odejśaie jego jest wielką stratą

dla wszystkich, którzy szli . szlakami jego myśli i pracy. odszedł bowiem I!Uowiek świadomy ·wartości· swych idei i wnięjący je realizować .. Idea

wa:ne. ity Ikn w lliawdellu ptmk!talch od

. paw:i.ed:lĄą ~-- ~ . Willm- 21. 4 . -sdorfski:m Roemera.

L. Sawicld. - Stratygrafia ~­

tworów taJrlaf9u radrzymińskile-.

· go

w

~eWikru. ·I(Xlld Warr-: . pozóstała i.· będzie trwać nadaL

Za-interesowania geologii polskiej ba-daniami . li:::rajów polarnych będą.

zawsze aktua~ li .Z pewnością ini.-·

c jatyvia i eołlu~ · zma'l'łego nie ·

pójdą w niepamięć.

Zali

tylko, że nikt już w,stępując w przyszłości na. jego drogę nie, będzie mógł ·

bezpo-. średnio od niego ~ ~pnąć . :zdumi.~ająco si)nego entu.zrja2:inu

do pracy _Iialulwwej, a zwłaszm.a dD pracy

w

umiłowanych kradnach lodu

i nie będzie mógł posłyszeć WProst

· od,niego ·słów znamiennyoA dla; .światopoglądu lllOC!lego i św1adom~ go. swych celów starca: .,ZyCie jest· zawsze -przed .nami".

· . Słowa te były jego ideą przewod..; nią aż do ostatniej

clJ.w.iJ.i

i

-pozosta-ną pełne treści nawet dzi"ś,

w

dniach.

żałoby.· ·

(St.J.

~a 7Jalk:ońooenlile prelegent omówił telobonikę :i [pałi!Qgeogtr~alfię. ,

· Odczyt zgromadził: ponad 60 osób

!Z Inscy11luflu OI1a0 z inn:yd).. 17Jilkładów naukowych. -· (J. K.) EGZ.AMINY MAGISTERSKIE NA AGH

W

pierwszym-kwartale 1954 r. na Wyd2Jilale GedL~

aym . Allmdemii Gómiozo-HU'Ilnkzej

rw ~e ~ .stqpi.eń

ma-g.ist1'81-inżyoiarą g~ogili: . ',.: ' . .

ze · apeojalnoścl "·geoklgi.a. .i

poS2lll-kiw.run:ie. rud" . · · · Booaś Maii"Cin., Km:b1~ · Aiked,

Kłos Tadeusz, Rubiin.owski

Zbig-niew, Walą An'licri, W.i!nczakiewkz ·

·Jer-.zy, -~ Jer.ny

orarz:

rz.e -~ości ,.geologila:· :i: PQStZA.I!ldJwlae 2'lłóż SU'!'awCÓW Skal-nych":

Kl.t:łarwG!:BI Bot1e&ław i Nożaallka Ma

tia.

(Z. P.)

621atWą. .

K: Bittner - Flora glacjalna ~. ;JXd War.IJ'llą!W'ą.

.

w

.

mlllll'100 d ~ ~

sita-ł"alli!i.em Pl'G ~e w .Kt-a... kowie mM.ępuoące · odc2lyty · papulair-·mi cyklu

,/Z

dziE!jów ·Ziemi":

23. 3 A. Kleczkowski - Okresy

. g~óreze w ~ Ziemi.

2$.

3 R. uoÓug ,...,.. Zmiany klimaty-czne -rw drlJi.ejadl Ziemi., ich

~li. Qrultki .

30 .. 3 W. Gootell. - ~Y rozmie-SZCI'llElil!LaJ ILąld6w i mórz

w

rdrzlie-jalcll

~-1. 4 J. ·~ - wędrowki '21W"I.erząt IW «VJe ~ej. 6. 4 W. Szalfer - Czw:ariarzęd w

nowym Ujęciu.

8. 4 F: Bieda ...:.. Ewmuoja św!ia:ta . 7lwl.ermąt rw driJl.ejacll Ziemi:.

(K.. _B.)

249

. ... ;

'

ca

Ol"~~

ipl'!lletll

bóś.Z

!i u. zy~ JW rejOIJi()Wych i okręgowych

. ~oły CUG od ~ żyią. jiUŻ_ elimiocJ,aiojooh pi.el'lwme miejsce za pod .7llllakiem ~:

dY!PlamO-

epołd!wą .reeyt.8cję .~"

ge-wycll - w iklaSa.Ph · ~. ~ . ologic:zne@:> i drogie :za ll'ecytację in-_

du.kcyjnych - w klasach trzecich. . dYJW',idualkną (UCill. Jadwiga1

SUrów-. }'li'akt:yki dyPlo:rnowe ·11rwelć będą k.a). .

8

.

tygódn.i

(-Q.o 26 czet'IWIOO) i ~ą (F. S.)

.

p~!lldaX:icle w żakładaCh praty,

W czaSie tyclC pntiy(k :&'hllburlenci FILM OBĘZE~ .

l'nl.lSZą prz;ygotować. ,pooce !pl'Wdeg- POPULARYZATOBSK~ · zam~cyljne, ·· ·!ftanawiiące naj poważ.: ..

:Żliej•~:Jey skł:aldn.lik legmttlllllnu · dypio-· Staraniem Koła Naukowego przy mowego. (dQ'ji2lałOOcl) .. Opóźni.enie W. Wydziale Geologii U. W. od~y~ się ·<itli'iY~ a.'IOflldrl.ielp:ilka iPKPG po- dnia 3. 4. 1954 .r .. w Sali Sląski.eJ

po-. wo<iuje · duże trudnośCi. w szkołach, kaz filmu geologicznego dla studen-Móre Il'i:e są w stanie na czas tów ·wydziału oraz zaproszonej mło­ pi-:ey~ać właściiwej temaJty1ki t dzieży klas XI szkół · wa·rszawskich. poóac abiltudentom pc)tnebnych, u- Pokaz został poprzedzony słowem

~erenawionydl w~amwek. · wstępnyni Dziekana Wydziału

Ge-.Kla&y :b:z~ ;..mają ~lanowaną olcgii U. W.

prof

.

dr E.

Passen~-prektykę . · w Szcmwne Zdroju, :feta. · " . .

gd!lie teren :zm.alllY ~e.9t !już z ubieg- · Sredntoinetrażowy film - "Jak zych · ferdJi. iebnicll jako S'llCZeg6lme powstały Tatry" - został zrealizo-óbfitUjący w Ill()żliwości dla szko- wany na pOdstawie scenariusza E. · leo:ia _gec:OOglcrm~. · PasseridDr:fera ;przez Wy:twómię Fil- ·

: ReWelacyjhą adobycrlJą ·naukową . mów OśWiatowych w reżyserii

Ja-w

!l'dlcil ubie~ 'było dila pralkty- nusza Stara. Zdjęcia do filmu

wyko-.klalntów znad.e2lienie illrylobita. (~~ nal operator Jer:Zy Gaus.·

~ w ogóle; rz.a:-ś !Pi.eTw&ego pol- · ·Film przeznaczony dla młodzieży Skiego ()Q· r. 1918}, r.zxiobyczą rwyoho- szkół średnd.dl m!ał pokazać histn-IWUWCZą - ~lżycie rz; grurpą Al- rię ·rozwoju Ziemi na· przyłdaldzie bańczy'ków, · · · · .· Taltr ararz ciekla,wą· i pełną €mro:ii

' i:)prOOz;

tydh normailnych :i

-

cypo-:

;pr.aJ_cę w lterenie. QpOwieść o n,aJl'Oidzi.:.. wych prak.tY'k ·gool'()g:iczmych prze- nac!h -Tatr utrwalona· została na· ta.:

w:!duje się

rw

ezasie ~ fe- . smfe .fi!:lmo:'ll!'ej za ,lX)tilOCq . profilów r:i:i. letmch. ~e lW Kroś- geologicznych, rełroristruk-cji

kraj-me obo7Ju diJa aclas drugich. · . obrazów i form . zwierzęcych,,· .dZL

·

·

Z

.

Pr.aJkrt.YlkaaM .

.

śdliśle IW:iążą sd.~ . siejaeych krajdbral,ÓW, Zldij~Ć Oid-CWilczema terenowe. Zestępują one krywk.owyoh

.ooraa:

·

SIG,lmiimloałości.

w. smr~h .CUG zasjęqia pra!ktyane Dzięki śmiałej inicjatywie scena-.

i st.atnmWą bardzo 'Viari:ny &dadiUk · ttysl;y !i. realli.aJtOrów · ~ęto. nie-k.s.2ltałcenlla · geoU.ogimnego. W ·.dklre-. wą~tpmwie dobre wyniki wd:żiem.inie

sie · ~ym

:teOOn:tarum

Jm-aJkow..; popularyzacji nauk geologicznych.

skie .zaplanowało 75 dni nauczania Nie lałiwo ·Jest fdlm.ować. j.edinak to,

w

ltereiue.

·

.co działo się na naszej Ziemi

milio-W czasie tych ~ń IU'elllliowie ny łat temu. Twórcy filmu zmuszeni. będą :rrtilędzY :imlymi !Wdercić · 1\Wl.B- byli więc zastosować różnorodne

far-nym

GreB!lilusem, krtóry .wrarz z po.- my realizacji oraz korzystać z tech-ten.c}omptrem · qtreym.al;l: jailro

po:-

niki trikowej, : która . umożliwiła

mac aru'kmvą. rz :PPG. . właściwie ujęCie tematu. Obok

bez-. FornOcą w .s.zk:oleniu· iawodawym .sprzecznych osicignięć · fdlm. ten ma są rowmeż. 7Jbiary d

5!POO.li8ll.ru!

zesta- . drobne usterki. N.p. mytt· ·d:ługo !plO-wy mineralogiczno -' petrograficzne. kazuje . się plany. przedstawiające

Nlii~eżn:ie··, od okazów zebranych profile i mapy paleogeograficżne; za we właęnyin · 2181k!resie technikum krótko zaś piękne tatrzańskie

plene-. krakOWSkie ~

w

~ 210- ry. Pokaumy na filmie geolog

spra-baw.Ląmń z ~~ II •Z')arzrlu PZPR wiJa· niesillaty Wir~tioo:ie 13r14tuc.zne i na-ześt81Wy od. CZP Saline,go, MMeria~. ciągB~ne, .dllartego nie gool.og mori;e wy_ łl>w Ogniotrwałych, Kopąlń Rud że- 1Stmąć ·IWIDiioselk, Ze !Pl'aoa. geologa to :I.a0qyc.h, tz11:xilocy · m'illlerBil®mm.e dd · jakieś mi.steni!um,

a

nie twórcize ~e­

c

.

z

.

Muzeum rw Klr.aikow:ie. Ceii!ną ~.'JlOt.mebne na.s2lej ga;padMce nal'o-paffiocą

·

są ·tduże mik.rO~ ·· dowej .. N:iezlr017JUJ:nilaqym błędem jest skał ofiarowane.· przez Muzeum Zie-- bralk. udmękQwie-qila, a ,~eoież

do-::iu,

·

r

mikrofotografiEi węgli kamięn- bry. podkład ·muzyany i mówiooy

ńych · sporządzone przez załogę pp· ~ ~!ft nap.isów wniooł­ "Wytdawnik:ilwa Geologlcine". rw

n-

by do filmu wi~ żYcia i Wraiżeń mAch zobowiązań ·z okazji II Zj.azdu · dla. młodego

wroza

· ·

,

PZPR. : . . .

· · ~ Film pokaaał nam, ż.e geologia~ miOL.

do~

s;ę~~:.

że

i powinna

korzystać

z

dobro-Teclmikium . ~e · rprojEkllluje dziejstw X Muzy tak w pracach nau-matwę nra .C2l31S ad 30 C'la'WJ!81 do 10 kowych, jak · i popularyzatorskich.

l.ia>ca.

egrmmmy

~ (!id 9 Film "Jak po'Wstały Tatry" powinien ~ 2.1 C'ilJell'IWICa:, ·egzaminy ~ępne · · · być. dobrym poezątkiem serii geolo ... ·

...,.., 29 i 30 czerwca. VJ końcu llllllll'CB· gicznej... · · ·

~- Tedm:ikwn rWzięła ud2liał w łoodltuteie ;recyftcr.jil, Ąpiew~U i

!łań-250

(G)

"'li

D

_

PBOF .. DR SEBGE VON. BUBNOFF LAUREATEM NAGBODY P~­

STWOWHJ l STOPNIA_ NBD

s. v. Bubnoff

W"odrzlił się iW Peter-6btlll'!gU

w

1888 11'. Był on UC'llliem manyeh · ll'OSy!jSki.ch mineraJogó.w FaodOl'IO'Wa d Niikiltin•a; '!laStępnie . .zaś

po pmen.'Lesi!eniJu

sU:

'WIOOrz.: z :rOOzliną

do Niemiec w 1906 lt'. ~ &~ -geoil~mine we . FrEiiib~.

Załroi!czyi

óe

-~

·

~-~ym 'W 1910 !I'.

w

nal!rt~ ~­

był ~ na lHl'liwer~!f;etadl.

we F·rei:burgu i Heidelbergu; prowa-dząc ·badania geologk:me m:i:ęchzy-

:In-nymi we ~ i Rlot;ij!i,· !1

IPIUbli-. kując wieile IPt18IC z tych teren6w. W 19.21 r. B1libooff ueyskial tytuł do-~ a rw 1925 «>. 210stiał profesorem

.naid!7Jwycmjonym . l.lłldswertly.tetu . · w GreifwBildzie. Na stancxwiBku profe-·

91lt'a tęgo unilwersytetu ~wijał··zy-.

wą działaJOOść rutl.lkową,

crzego

rwY-razem są znane szeroko takie jego pl'!aiCe, · ~: "GeoiiQgi.e VIOID. EUl'Q];)a.", ,;Grnmd!probleme der . G~", ":Elinfiih,nmg !In 'di.e · Erd.gesdrlx:bJte'', łcióre doozeikaey- się , t:IJua:n'acz.eń ob'-ooj~ycll i szereg(! wydań.

o-prócz tydh syn.tel;yC7Jni1Ch. i!; ll)OI(kęau­

n:jlrowych ujęć· wybr,rując;ych · nie-przecięliną erudyt,ję :Subnoff publi.. lruje 11iczne !Prace otyginahle,

d.oity-Ć.Zące pr~e

wszy&tk.im

~da:!ień­

re~ • fńlD8itYfn1afii . ·i teklto:n:iki,

. ~ <pl'fJkambr.u !pQlecrJJOiAw a·

także merommm .d ozw~u.

W 1950 11' •• prof.

s.

v. Bubnoff ob-. jąl ki~ Lnstytu<tu Geolo-~Paleoot.o1ogicmegó na

t.tru..,

wersytecde Humboilóta w Berlinie,

· gdzie ~e do. chwili -obecnej.

Jest

on

ll'ÓWnieŹ członkiem N~­

k.iej Alkaidemili N~nik i iklierownidd.em ·

instytutu Geo-tektoniki ~ej:że, .a~-: .

d~. • .