Metody i systemy zarządzania
bezpieczeństwem i ryzykiem w
środowisku pracy
dr inż. Remigiusz Aksentowicz Instytut Inżynierii Materiałowej i Biomedycznej
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Systemowe zarządzanie
bezpieczeństwem jest
metodą,
która
pozwala uporządkować i
usystematyzować wszystkie działania
związane z bezpieczeństwem i higieną
pracy w firmie, a jej ideą jest pełne i
udokumentowane zaangażowanie
kierownictwa, jaki i każdego pracownika
w rzeczywiste działanie na rzecz
bezpieczeństwa pracy.
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy Motywacja działania Odpowie- dzialność za BHP Metody oceny Typowe cele BHP Efekty osiągane w zakresie BHP T Trraaddyyccyyjjnnee Strach przed karą Służba BHP Tylko inspekcje PIP Unikać kar
Mało skuteczne ograniczanie ryzyka zawodowego Niepełna zgodność z wymaganiami prawa S Syysstteemmoowwee Zysk i nagroda Wszyscy członkowie organizacji Monitoring i audity Ciągła poprawa BHP Skuteczne ograniczanie ryzyka zawodowego Co najmniej zgodność z przepisami prawa
Czynniki kształtujące systemy zarządzania BHP
System zarządzania bezpieczeństwem i
higieną pracy
Misja i wizja
Wiedza i umiejętności osób projektujących i wdrażających system Wielkość i rodzaj produkcji Oczekiwania pracowników Oczekiwania klientów Zasoby Normy Przepisy prawa
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
część ogólnego systemu zarządzania,
która obejmuje strukturę
organizacyjną, planowanie,
(zakres) odpowiedzialności, zasady
postępowania, procedury, procesy
i zasoby potrzebne do
opracowania,
wdrażania, realizowania, przeglądu
i utrzymywania
polityki bezpieczeństwa
i higieny pracy
,
(a tym samym do
zarządzania ryzykiem zawodowym)
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Podstawowym narzędziem, wykorzystywanym
przez pracodawcę w celu zwiększenia
bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia pracowników powinna być
ocena ryzyka zawodowego
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Podstawy prawne ORZ
• Kodeks Pracy Art. 226 KP
• § 2 p.7 Rozporządzenia MPiPS z dnia 26
września 1997 r. w sprawie ogólnych
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
(Dz. U. Nr 129, poz. 844).
• § 39 i nast. Rozporządzenia jw.
• PN-N-18002:2011
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Art. 226 KP
Pracodawca :
• ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe
związane wykonywaną pracą oraz stosuje
niezbędne środki profilaktyczne
zmniejszające ryzyko
• informuje pracowników o ryzyku
zawodowym, które wiąże się z wykonywaną
pracą, oraz o zasadach ochrony przed
zagrożeniami
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Pracodawca zapewnia pracownikom
bezpieczeństwo i higienę pracy,
w szczególności
przez ograniczanie
ryzyka zawodowego
w wyniku:
właściwej organizacji pracy
stosowania koniecznych środków
profilaktycznych
informowania i szkolenia
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Pojęcie ryzyka zawodowego
Ryzyko – kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego
zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
PN-N-18002:2011,
Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego
Pojęcie ryzyka zawodowego
Ryzyko – kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa
wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Ryzyko zawodowe – prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywana pracą,
powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagrożeń
zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy;
Pojęcie ryzyka zawodowego
Ryzyko – kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa
wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Ryzyko (zawodowe) – kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia stwarzającego zagrożenie lub ekspozycji na zagrożenie oraz ciężkości urazu lub schorzenia zawodowego (identyfikowalny, szkodliwy stan zdrowia lub stan psychiczny i/lub ulegający
pogorszeniu na skutek działań związanych z pracą i/lub warunków pracy), które mogą zostać spowodowane tym zdarzeniem lub
ekspozycją na zagrożenie
(OHSAS 18001:2007, Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, DNV Poland)
Dyrektywa Rady 89/391/EWG
o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy warunków zdrowia pracowników podczas pracy
Artykuł 13
Pracownik jest obowiązany współpracować
z pracodawcą i pracownikami
odpowiedzialnymi
za bezpieczeństwo i zdrowie pracowników w
celu realizacji zadań i wymagań
zapewniających bezpieczeństwo i ochronę
zdrowia pracowników podczas pracy
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Pracodawca i pracownicy
są aktywnymi uczestnikami
procesu oceny i poprawy
stanu bezpieczeństwa.
Stają się autorami i realizatorami
wymagań dostosowanych do potrzeb
przedsiębiorstwa
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
KODEKS PRACY
Rozdział XI: Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
Art. 237
11a. § 1.
Pracodawca konsultuje
z pracownikami lub ich
przedstawicielami
wszystkie
działania związane
z bezpieczeństwem
i higieną pracy
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Edukacja pracowników
jest uznawana
za czynnik decydujący o skuteczności
działania.
Zapewnienie
szkolenia i informowania
należy do podstawowych obowiązków
pracodawcy.
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
KODEKS PRACY
Rozdział VIII: Szkolenie, Art. 2373.
§ 1. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on
wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych
umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany zapewnić
przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed
dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
KODEKS PRACY
Rozdział VIII: Szkolenie, Art. 2373.
§ 2
1.
Pracodawca jest obowiązany
odbyć szkolenie w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy
w zakresie niezbędnym do
wykonywania ciążących na nim
obowiązków.
Szkolenie to powinno być
okresowo powtarzane.
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy
Międzynarodowe dokumenty normatywne dotyczące systemu zarządzania BHP
• OHSAS 18001:2007 „Systemy zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy.” (norma opracowana pod przewodnictwem BSI przez 14 jednostek
normalizacyjnych i certyfikujących)
• Wytyczne Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące systemu zarządzania BHP
Metody i systemy zarządzania bezpieczeństwem i ryzykiem w środowisku pracy