Piotr Kowolik
"Język czasopism dla dzieci", Jadwiga
Lizak, Rzeszów 1999 : [recenzja]
Nauczyciel i Szkoła 1-2 (10-11), 234-235
Piotr Kowolik
Recenzja książki:
Jawiga Lizak — Język czasopism dla dzieci
Rzeszów 1999, Wydawnictwo WSP, ss. 181.
Prasa dla dzieci jest jednym ze środków kom unikacji masowej. O ddziałując na dziecięcego czytelnika, spełnia w ielorakie funkcje. Z jednej strony poszerza zakres w iedzy czytelników o otaczającym św iecie, z drugiej zaś w pływ a na ich osobo w ość, dostarcza przeżyć estetycznych i służy celom rozryw kow ym .
Recenzow ana książka składa się ze w stępu, pięciu rozdziałów, podsum ow ania i bibliografii.
O to tytuły rozdziałów : 1. E pitety i ich funkcje.
2. F unkcje i znaczenie porów nań. 3. M etafora i m ożliw ości jej interpretacji. 4. Frazeologia.
5. Spójność jak o konstytuanta tekstu.
Podstaw ą opracow ania je st jeden rocznik (1987) następujących czasopism dla dzieci: „M iś” , „Św ierszczyk” , „Płom yczek” , „Płom yk” . Do egzem plifikacji w nios ków i tez słu żą także przykłady z now szej generacji czasopism dla dzieci — m iesięczników „Ja” , „Ty”, „M y” (1989).
Przedm iotem rozw ażań uczyniła autorka określone w ypow iedzi redakcyjne oraz w ypow iedzi prasow e niedziennikarskie, ja k listy czytelników, rozryw ki um y słowe, komunikaty.
K siążk ajest próbą odpow iedzi n ap y tan ia, które j ą zainspirow ały, m.in.:
— Czy ukształtow anie językow e tekstów dla dzieci odpow iada procesom rozw oju języ k a i m yślenia dziecka?
— Czy w arstw a językow a je s t dla dzieci atrakcyjna i czy czyni tekst zrozum iałym i czytelnym?
— Czy istnieje odrębny styl funkcjonujący w czasopiśm iennictw ie dziecięcym ? Praca nie pretenduje, ja k sądzę, do szerokiego i całościow ego opracow ania. Poszczególne rozdziały to m onografia w ybranych środków i zagadnień języ k o wych (ep itet— porów nanie — m etafora — frazeologia— spójność), które
podda-Piotr Kowolik — Recenzja: J. Lizak — Język czasopism dla dzieci
235
ne analizie ilustrują — nie opisują — charakterystyczne cechy języ k a prasy dla dzieci jako specyficznego komunikatu językow ego oraz jako środka w spom agają cego kształcenie języka odbiorców. W szystkie obserw acje m ają charakter analizy językoznaw czej uzupełnionej o spostrzeżenia teoretycznoliterackie i dydaktyczne.
Recenzow ana książka stanowi istotny w kład do problem atyki badań tekstolo- gicznych. Jest to opracow anie w artościow e, które poszerza naszą w izję o nie dostrzegane do tej pory fakty.
Publikacja może być przydatna dla językoznawców , prasoznaw ców , pedago gów, psychologów i nauczycieli-m etodyków nauczania języka polskiego. Pow inni się z n ią zaznajom ić nauczyciele szkół podstawowych, którzy dzięki tem u mogliby św iadom ie i tw órczo w ykorzystyw ać czasopism a dziecięce jak o cenną pom oc dydaktyczną w nauczaniu języka polskiego.