Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1995,4,7-14
Znaczenie ultrasonografii w diagnostyce naczyniowej
The role ofultrasonography in the diagnostics ofvascular diseases
ANNA ROZENFELO
Z Kliniki Chorób Naczyniowych Układu Nerwowego IPiN w Warszawie STRESZCZENIE: Podstawę ultrasonograficznej
diagnostyki naczyniowej stanowią zjawiska: echa i
Dopplera. Przy ich zastosowaniu możliwe jest zo-brazowanie ścian 'JaCZY'l i płynącej w nich krwi, a także pomiar prędkości przepływu krwi l określe/lie kierunku tego przepływu. W oparciu o te zjawiska powstała technika pozwalająca w sposób całk owicie bezpieczny ocenić stan tętnic zewnątrz- i wewnątrzczaszkowych, a w przypadku dużych ich patologii, stwierdzić obecność krążenia obocz/lego
i określić jego drogi. Metodyka ta, jako niei/lwazy-jna i powtarzalna, z/lajduje coraz szersze zastosow-anie, m. in. do monitorowania zmian przepływu w różnych etapacll choroby, podczas zabiegów oper-acyjnych lub podczas obserwacji skutków stosow-anej terapii.
SUMMARY: Ultrasonographicdiagnosticsojvas-cular diseases is based on two phenomena: echo and Doppler effect. They al/ow to obtain the imag-ing oj blood vessel walls and blood flow, to meas-we its rate and determine its direction. On the grounds oj both these phenomena an absolutely saje technique was developed oj intra- and e.xtracranial arteries patency evaluation, permit- ting - in case ojtheir considerable pathology - to detect the pres-ence oj collateral circulation and to trace its path-ways. Since the technique is non-invasive and repeteable, the range oj its applicability increases, i/lcluding the monitoring ojflow changes in various stages oj disease, dur ing surgery, or in the assess-men t oj treatassess-ment effects.
Słowa kluczowe: USG / zjawisko Dopplera / badanie naczyń
mózgu
Key words: USG / Doppler effect/ cerebraI vessels examination Ultradźwięki
- to mechaniczne zjawiska
fa-lowe o
częstotliwości wyższej niżgórna
gra-nica
słyszalnościucha ludzkiego, tj. 16 KHz.
W badaniach naczyniowych stosuje
się często tliwościznacznie
wyższe, zawierające sięw
granicach 1-10 MHz. W
ultradźwiękowejdiagnostyce naczyniowej wykorzystywane
sądwa zjawiska: zjawisko echa i zjawisko
00-pplera.
Echo jest efektem odbicia impulsu fal
ultra-dźwiękowychod granicy dwóch
ośrodkówo
różnej
impedancji akustycznej. Infornlacje
ultradźwiękowe
uzyskane w postaci ech
można
przedstawićna ekranie oscyloskopu m. in.
w prezentacji A i B
(A-mode, B-mode) (3, 18,
19, 33). W prezentacji A (amplituda), echa
przedstawione
sąw postaci pionowych
impul-sów umieszczonych na linii zwanej
podstawączasu. Prezentacja ta
umożliwia orientacjęw
topografii
narządów.Prezentacja B
(bright-ness,
jasność)uwidocznia echa struktur
biolo-gicznych w postaci jasnych punktów na
ruchomej podstawie czasu, której ruchy
sprzężone są