Wojciech Kuczkowski
Osiek - Pracz, pow. Wyrzysk
Informator Archeologiczny : badania 7, 100-101
w ad zo n o n a s k r a j u z a c h o d n ie j c z ę ś c i c m e n t a r z y s k a - z a g ro ż o n e g o w y b ie r a n ie m p ia s k u . G łó w n a c z ę ś ć c m e n ta r z y s k a z o s t a ł a ju ż w c z e ś n ie j z a b e z p ie c z o n a .
O d k ry to 10 pochów ków c ia ło p a ln y c h , p o ło żo n y c h w p ia s k u n a g łę b o k o ś c i od 40 do 120 c m . W y ró ż n io n o w ś r ó d n ic h 9 g ro b ó w b e z p o p ie ln ic o w y c h . J e d en p o ch ó w ek n ie z o s ta ł s k la s y f ik o w a n y ,g d y ż u le g ł on p r z e d b a d a n ia m i c z ę ś c io w e m u z n i s z c z e n i u , W w ię k s z o ś c i pochów ków p r z e p a lo n e k o ś c i u m ie s z c z o n e b y ły w j a m a c h , W n ie k tó r y c h g ro b a c h w y s tę p o w a ły r e s z t k i s to s ó w . S z e ś ć p o s ia d a ło s z c z ą tk o w e o b s ta w y k a m ie n n e , a w s ie d m iu w y s tę p o w a ły p r z y s ta w k i, z k tó ry c h c z ę ś ć b y ła r y t u a l n i e z n i s z c z o n a . I l o ś ć p rz y s ta w e k w g r o b a c h w a h a ła s i ę w g r a n ic a c h od 4 do 12 s z t u k , W p o c h ó w k ac h o b o k c e r a m i k i o d k ry to j e s z c z e 2 p a c io r k i s z k l a n e , s z p i lę b r ą z o w ą o r a z g r z e c h o tk ę .
100
-NOWA C E R E K W IĄ , p o w .G łu b c z y c e
p a tr z epoka brązu NOWA H U TA - P le s z ó w I S ta n o w isk o 17 p a t r z n e o lit O S IE K - P R A C Z , p o w , W y r z y s k M u z e u m i m , L e o n a W y c z ó łk o w sk ie g o w B y d g o s z c z y B a d a n ia p ro w a d z ił m g r W o jc ie c h K u c z k o w s k i. F in a n s o w a ł W K Z w B y d g o s z c z y , D ru g i s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o 1 l a t e ń s k i e g o . P r z e b a d a n o t e r e n o p o w ie r z c h n i o k o ło 6 a r ó w .S tw ie r d z o n o n a p o d s ta w ie r o z r z u tu c e r a m i k i , k o ś c i lu d z k ic h i p rz e p a lo n y c h k a m ie n i, ż e o b s z a r c m e n t a r z y s k a w y n o s i o d 4 do 5 h e k ta r ó w . O g ó łe m o d k ry to i w y e k s p lo ro w a n o 9 g ro b ó w w ty m : 3 p o p ie ln ic o w e , 5 k lo s z o w y c h i 1 s k rz y n k o w y z o b w a ro w a n ie m k a m ie n n y m . G ro b y k lo s z o w e z a w ie r a ły 2 lu b 3 n a c z y n ia d o d a tk o w e ,W o b r ę b ie g ro b ó w z n a jd o w a ły s i ę o g n is k a i p a le n is k a .
N a p o łu d n io w o -z a c h o d n ie j s k a r p i e w z g ó r z a n a tr a f io n o n a c a łe z e s p o ły p a le n is k , k tó r e tw o r z ą r e g u la r n e r z ę d y ,G r u b a w a r s tw a s p e c ja ln ie d o b ra n y c h łu p a n y c h k a m ie n i o r a z p rz e p a lo n e g o d re w n a ś w ia d c z y , ż e p a le n is k a t e b y ły w ie lo k r o tn ie u ż y w a n e . N a n ie k tó r y c h z n ic h z n a le z io n o k o ś c i z w i e r z ą t m . i n . d z ik fc ' o r a z f r a g m e n ty n a c z y ń , b ę d ą c e p o z o s ta ło ś c ia m i po s ty p a c h p o g rz e b o w y c h ^ K ilk a w ię k s z y c h p a le n is k o ś r e d n ic y o k o ło 2 m e tr ó w s łu ż y ło ja k o m ie j s c a c ia ło p a le n ia .
N a l e ż y p r z y p u s z c z a ć , że w b lisK im s ą s ie d z tw ie c m e n t a r z y s k a lu b te ż n a je g o t e r e n ie od b y w ały s i ę c e r e m o n ie o b rz ę d o w e z w ią z a n e z k u lte m z m a r ły c h . D o k ła d n ą fu n k c ję p a le n is k b ę d z ie m o ż n a o k r e ś l i ć po z b a d a n iu w ię k s z e j p o w ie r z c h n i c m e n t a r z y s k a . W ie lk o ś ć c m e n t a r z y s k a , d u ż e z r ó ż n ic o w a n ie g ro b ó w o r a z w y s tę p u ją c e z e s p o ły p a le n is k s ta n o w ią o u n ik a ln y m c h a r a k t e r z e c m e n t a r z y s k a . Z in ic ja ty w y w ła d z p o w ia tu w y r z y s k ie g o ' o r a z m u z e u m w B y d g o s z c z y p o w s ta ła k o n c e p c ja u tw o r z e n ia n a t e r e n i e c m e n t a r z y s k a w O s ie k u r e z e r w a tu a r c h e o lo g ic z n e g o . P A L U C H Y , po w . J a r o s ł a w p a tr z e p o k a b r ą z u 101 -P IA S K I, p o w . B e łc h a tó w P r a c o w n ia A rc h e o lo g ic z n o - K o n s e r w a to r s k a P . P . P K Z O d d z ia ł w P o z n a n iu B a d a n ia p r o w a d z ił m g r R y s z a r d M a z u ro w s k i. F in a n s o w a ło Z je d n o c z e n ie P r z e m y s ł u W ęg la B ru n a tn e g o w e W r o c ła w iu . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a l s z t a c k ie g o , ś la d y o s a d n ic tw a k u ltu r y t r z c in i e c k i e j z n o k r . e p o k i b r ą z u , ślacty o s a d n ic tw a w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e g o / f a z a D - E / . S ta n o w is k o p o ło ż o n e j e s t n a p ra w y m b r z e g u W id a w k i, n a n ie z b y t s i l n ie w y o d rę b n io n y m c y p lu t e r a s y ś r o d k o w e j, w p o ło w ie o d le g ło ś c i m ię d z y w s ia m i P i s a k i i R u s z c z y n . Z a k r e s b a d a ń o b e jm o w a ł: a / p r a c e in w e n ta r y z a c y jn e / p lan e y t. - w y s . w s k a l i 1 :5 0 0 , p l a n i m e t r ia m a t e r i a łu p o w ie rz c h n io w e g o , r o z p o z n a n ie g e o f iz y c z n e , s o n d a ż o w e g e o te c h n ic z n e /, b / p r a c e w y k o p a lis k o w e n a p r z e s t r z e n i 15 a r ó w . O d k r y to o s ie m w y ra ź n y c h s k u p ie ń m a t e r i a ł u z a b y tk o w e g o /c e r a m ik a , o d łu p k i k r z e m ie n n e / i n te r p r e to w a n y c h ja k o ś la d y po s z a ł a s a c h , t r z y p a le n is k a i je d e n p ie c , u m ie s z c z o n e n a z e w n ą tr z o b ie k tó w m ie s z k a ln y c h o r a z p o z o s t a ł o ś c i t r z e c h w o ln o - s to ją c y c h d u ż y ch n a c z y ń , być m o ż e z b io rn ik ó w n a w o d ę ; k ilk a n a ś c ie j a m o p r z e z n a c z e n iu g o s p o d a r c z y m .W s z y s tk ie o b ie k ty s ą r e l i k t a m i k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a ls z t a c k i e g o . B a d a n ia n ie b ę d ą k o n ty n u o w a n e . P O D G A JE , p o w .K a z i m ie r z a W ie lk a p a tr z S ta n o w isk o 4 n e o ll P O D Z A M C Z E -W IE R U S Z Ó W , pow . W ie ru sz ó w M u z e u m A rc h e o lo g ic z n e S ta n o w isk o 1 i E tn o g r a f ic z n e w L o d z i B a d a n ia p ro w a d z iła m g r I r e n a J a d c z y k . F in a n s o w a ł W KZ w L o d z i. B a d a n ia z a p o c z ą tk o w a ły s y s te m a ty c z n e p r a c e w y k o p a lis k o w e m a ją c e n a c e lu u s t a l e n ie p ew n ej c h r o n o lo g ii s ta n o w is k a o r a z je g o f u n k c ji. O b ie k t u sy tu o w a n y j e s t cuż k oło w s i P o d z a m c z e , a p r z e s t r z e ń j e s o z a m y k a j ą ra m io n a r z e k N ie s ó b i P r o s n y o r a z w ał o d łu g o ś c i 510 m . W ał, b ie g n ą c y p ó łk o liś o le , p o s ia d a
