Małgorzata Przybylska,Iwona
Młodkowska-Przepiórowska,Jacek
Koj
Krasice, st. 7, gm. Mstów, woj.
częstochowskie, AZP 86-51/13
Informator Archeologiczny : badania 27, 5-6
/ nfùrm ator Archeologiczny 5
stwowej Stużby Ochrony Zabytków. Pierw szy sezon badań. Kilku fa zowe osadnictwo z paleolitu górnego.
Ja sk in ia Deszczowa leży na północno-wschodnim zboczu Góry Popielowej wchodzącej w sktad Skal Kroczyckich i liczy ok. 30 m2 powierzchni.
Wykop usytuow any w partii przyotworowej i centralnej objął 13 m2 powierzchni i się ga! od 80 do 300 cm głębokości. W nam ulisku wyróżniono 4 główne serie sedym entacyjne, tzn. wymieniając od góry: piasek warstwowany, less bez strukturalny, piaski pylaste z po ziomami organicznym i oraz glinę z dom ieszką piasku i gruzu.
O dkryto stratygraficznie dobrze uchw ytne 4 poziomy kulturow e. W najmłodszym z nich znaleziono m.in. wiórowiec oryniacki oraz dyskoidalny arte fa k t z zaretuszow aną krawędzią. Wśród wyrobów kościanych w yróżnia się kilkucentym etrow a rzeźba schem a tycznie przedstaw iająca postać ludzką. W niżej leżącym, drugim poziomie kulturow ym znaleziono m .in. k rzem ienny drapacz oryniacki oraz ornam entow e szydło kościane. W trzecim — obok krzem iennego pólsurowca znaleziono masywny krąg zwierzęcy ze śladam i obróbki. W nąjstarszym stratygraficznie poziomie kulturow ym , w sąsiedztwie kilku wyrobów krzem iennych w ystąpiło skupisko węgielków drzewnych. W obrębie wszystkich poziomów antropogenicznych znaleziono sporą ilość kości zwierzęcych, m.in. nosorożca, renifera, niedźwiedzia i lisa.
Na podstawie analizy stylistyczno-typologicznej odkrytych zabytków, a przed w ynika mi analizy sedymentologicznej, relikty wielokrotnego osadnictw a w ja sk in i można w stęp nie wiązać z górno paleolityczną tradycją oryniacką.
Badania będą kontynuow ane.
K r a s ie e , s t. 7 K onserw ator Zabytków Archeologicz-gm . M stów , w oj. c z ę s to c h o w s k ie nych w Częstochowie
A Z P 8 6 -5 1 /1 3 M uzeum Śląskie w Katowicach M uzeum Okręgowe w Częstochowie Badania prowadzili m gr m gr M ałgorzata Przybylska (autorka sp ra wozdania), Iwona M lodkow ska-Przepiórow ska, Jacek Koj. Finanso w ane przez Państw ow ą Służbę Ochrony Zabytków w Częstochowie. K rótkotrw ale badania ratownicze, pierwszy sezon badań. Pracow nia schylkow o-paleolityczna — cykl mazow szański i osada k u ltu ry łu życkiej,
W trakcie badań powierzchniowych prowadzonych wiosną 1993 r. w okolicy Krasie natrafiono na eksploatow aną piaskownię z częściowo zniszczoną jam ą, zawierającą liczne wyroby krzem ienne i drobne skorupy. M ateriał archeologiczny wystąpi! również na po wierzchni stanow iska w obrębie piaskowni. Przebadano najbliższe, niezniszczone otocze nie jam y (sam a jam a została zniszczona przed przystąpieniem do badań). O dkryto słabo czytelną drugą jam ę, zawierającą drobne skorupy k u ltu ry łużyckiej i wyroby krzem ienne związane ze schyłkowym paleolitem. Zabytki archeologiczne, zwłaszcza krzem ienie, wy stąpiły także w piasku poza jam ą. Nie było ich natom iast w trzeciej jam ie, zawierąjącej drobne węgielki drzewne.
Drobne fragm. ceramiki, wśród których znalazły się pojedyncze okruchy tzw. placków glinianych, m ożna wiązać z okresem halsztackim k u ltu ry łużyckiej. Wśród wyrobów krze m iennych, z których większość wykonana byta z szarego krzem ienia narzutow ego bałtyc kiego, wyróżniono m.in.: wióry i ich fragm. noszące ślady dwupiętowości, od lup ki, pojedyn cze podtępce, świeżaki odnawiaki, nieliczne rdzenie odlupkowe i wiórowe jednopiętowe, rdzeń wiórowy dwu piętowy, pojedyncze narzędzia, takie jak drapacz odlupkowy, odlupek retuszowany, 1 fragm. wiórowca.
D okum entacja i m ateriały do czasu opracow ania złożono w Państwowej Służbie O chro ny Zabytków w Częstochowie.
6 Paleolit i mezolit
Przew iduje się kontynuację badań w niezniszczonej jeszcze części piaskowni.
Ł ó d i-P o le sie , st. 11 — patrz: wczesna epoka żelaza
M ielec, st. 16, gm. loco, woj. rzeszowskie — patrz: młodszy okres przedrzymski — okres wpływów rzymskich
M ściszewo, st. 22, gm. Murowana Goślina, woj. poznańskie — patrz: środkowa i późna epoka brązu
S e r e d z ic e , s t . 6 U n iw ersy te t W arszaw ski I n s ty tu t Ar-gm . I łż a , w o j. r a d o m s k i e cheologii
B adania prowadzili Ja n u sz Budziszewski i M arcin B ednarz. Kom pleks stanow isk kopalńiano-pracow nianych na wychodni krzem ienia czekoladowego. Paleolit środkowy i górny.
* Literatura: Najważniejsze odkrycia..., s. 7-10.
S tr u m ie n n o , s t. l a i l c M uzeum Archeologiczne Środkowego gm . K r o s n o O d r z a ń s k ie , w o j. N adodrza w Świdnicy k. Zielonej Góry z ie lo n o g ó r s k ie
A Z P 5 9 -1 0 /5 a , 5c
B adania prowadziła m gr E. P rzechrzta. Finansow ane przez M uzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza w Świdnicy. Pierw szy sezon badań. Obozowisko schyl kowopaleo li tycz ne. Ślady osadnictw a neoli tycznego, k. łużyckiej, z późnego okresu lateńskiego i wczesnego okresu wpływów rzymskich.
Stanow isko 1 (Ib ) w Strum iennie było wielokrotnie badane w ubiegłych latach przez L. Koconia i J. M. Burdukiew icza i zostało opracowane pod względem geologii, gleb oraz palynologii.
W 1993 r., po rekonesansie, który pozwoli! ustalić powierzchniowo skupiska krzem ieni, przeprow adzono badania wykopaliskowe na st. l a i lc. Stanowisko l a położone je s t n a części parabolicznej wydmy, po zachodniej stronie drogi ze S tru m ie n n a nad Odrę, ok. 350 m n a północ od wsi. Stanowisko zajm uje niew ielką wydmę położoną ok. 400 m n a północ od zabudow ań S trum ienna, po zachodniej stronie wspomnianej drogi.
Założono 3 wykopy o łącznej pow ierzchni ok. 138 m3. Pozyskano z nich 2456 krzem ie ni. Dwa wykopy, I ze st. l a i I ze st. lc, zostały zakończone, n ato m iast wykop II ze st. lc wyeksplorowano tylko do głębokości 1,3 m, ze względu n a nie wystarcz ąjące środki finan
sowe. Wykop ten zabezpieczono folią i zasypano. Ł'
Wykop I ze st. l a dostarczył tylko 99 krzem ieni, w tym kilkanaście narzędzi i 3 rdze nie. M ateriał ten zalegał w w arstw ie ornej i tuż pod nią. Nie zaobserwow ano żadnych skupisk. Być może je s t to pozostałość po rozwleczonym głęboką orką skupisku położonym w wyższych partiach wydmy.
Z wykopu I na st. l c pozyskano 759 artefaktów, w tym 12 rdzeni i 129 narzędzi. Narzędzia reprezentowane są głównie przez rylce i drapacze krótkie. Drapacze często mają retuszowane boki lub trzonki. Znaleziono też 2 liściaki: lingbijski i 1 fragm. ahrensbnrskiego. Artefakty tworzyły 2 skupiska: w zachodniej i północno-wschodniej części wykopu. M ateriał krzem ien ny zalega! najintensyw niej na głębokości 0,6-0,9 m. W partiach przypowierzchniowych znaleziono kilka narzędzi mezolitycznych oraz dużą ilość ceram iki k u ltu ry łużyckiej i ce ram iki datow anej na późny okres lateński i wczesny okres wpływów rzymskich.
