Jan Gurba,Leszek Gajewski
Czermno Kolonia, gm. Tyszowce, woj.
zamojskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 13, 153-154
1 5 3 p o ż a r u / . U w e w n ę trz n e g o p o d n ó ż a w a łu s tw ie r d z o n o i s t n i e n i e n ie w ie lk ic h " k o s z o w y c h " - m a g a z y n o w y c h o b ie k tó w g o s p o d a r c z y c h . M a t e r i a ł r u c h o m y d a to w a n y n a Х П -Х Ш w . W ykop 1 С - p o ło ż o n y n a k u lm in a c ji z n a jd u ją c e j s i ę w p ó łn o c n e j c z ę ś c i w y s p y . S tw ie rd z o n o tu r e s z t k i w a łu o b ro n n e g o , p o d s ta w a o e z e r o k o ś c i o k . 7 ,0 m , u s y p a n e g o n a iz o la c y jn e j w a r s tw ie k o r y , z a le g a ją c e j n a z b u tw ia łe j w a r s tw ie p r z e k ła d k i d r e w n ia n e j p r z e s y p a n e j z i e m i ą , u ło ż o n e j b e z p o ś r e d n io n a c a lc u . M a t e r i a ł r u c h o m y d a to w a n y n a Х П -Х Ш w .
W ykop 1 D - n a t e r a s i e z a le w o w e j w o b n iż e n iu m ię d z y w y s p ą p o d g r o d z ia , a g r o d z i s k i e m , n a l i n i i ł ą c z ą c e j p o łu d n io w y w ał g r o d z i s k a z p o łu d n io w y m w a łe m /w y k , 1 В / p o d g r o d z ia . N a g łę b o k o ś c i p o n iż e j 0, 5 m o d d z i s i e j s z e j p o w ie r z c h n i ł ą k i , w y s tą p iła w a r s tw a d r o g i / u l i c y ? / w y m o s z c z o n e j d r e w n e m . P o n iż e j, c z ę ś c io w o z a la n e w o d ą g r u n to w ą , tk w i ś w ie tn ie z a c h o w a n a k o n s t r u k c j a d o ln y c h c z ę ś c i d re w n ia n y c h s k r z y ń w a łu , b u d o w a n y c h z b e le k d re w n ia n y c h , f r a g m e n t a m i z p le c io n k i. M a t e r i a ł d a to w a n y n a Х Д -Х Ш w. W y k o p 1 E - n a p r z e w ę ż e n iu m ię d z y " b l i ż s z ą ” i d r u g ą w y s p ą t e r a s o w ą / s t a n , 2, b a d . 1975 r , / , N a g łę b o k o ś c i 0, 5 - 0 ,9 m w y s tę p u ją w a r s tw y z a w i e r a j ą c e m a t e r i a ł o s a d n ic z y / c e r a m i k a , k o ś c i, ż u ż le , w y ro b y ż e la z n e i r o g o w e / , z a le g a ją c y n a w tó rn y m z ło ż u , d a to w a n y n a Χ Π Ι w.
W ykop 1 F - n a t e r a s i e z a le w o w e j w o b n iż e n iu m ię d z y w yspą p o d g r o d z ia , a g r o d z i s k i e m , n a l i n i i ł ą c z ą c e j p ó łn o c n o -w s c h o d n i o d c in e k w a łu g r o d z i s k a z e w sc h o d n im s k r a j e m w y sp y . P o d w a r e tw ą to r f u s tw ie r d z o n o c z ę ś c i o w o z a to p io n e w w o d z ie g r u n to w e j f r a g m e n ty k o n s tr u k c ji d r e w n ia n y c h , n a j p ra w d o p o d o b n ie j z w ią z a n e j z b u d o w ą u m o c n ie ń /w a łu ? / . M a t e r i a ł z a b y t kow y Χ Π -Χ Π Ι w. C Z E R M N O K O LO N IA , g m . T y s z o w c e A r c h e o lo g ic z n y O ś r o d e k w o j. z a m o js k ie B a d a w c z o - K o n s e r w a to r s k l S ta n o w is k o 1 w L u b lin ie B a d a n ia p r o w a d z ił d o c . d r J a n G u r b a i m g r L e s z e k G a je w s k i. F in a n s o w a ł W o jew o d a Z a m o js k i, P i ą t y s e z o n b a d a ń . G r ó d ś r e d n io w ie c z n y / X I - Х Ш w . / . W y k o p a lis k a z lo k a liz o w a n o w p ó łn o c n o -w s c h o d n im s e k t o r z e g ro d u , n a w ią z u ją c d o w yników b a d a ń te r e n o w y c h , w y k o n a n y c h m e to d a m i g e o f iz y c z n y m i p r z e z d r . J . P r z e n i ó s ł ę i z e s p ó ł z Ш К М P A N w W a r s z a w ie , N a jw a ż n ie js z e r e z u l t a t y w y k o p a li Bk p r z e d s t a w i a j ą s i ę n a s tę p u ją c o : 1. O d s ło n ię c ie n ie w ie lk ic h p o ła c i n ie n a r u s z o n y c h n a w a r s tw ie ń k u ltu r o w y c h p o c h o d z ą c y c h s p r z e d o k r e s u u lo k o w a n ia tu c m e n ta r z a '.'
2, U c h w y c e n ie Ś lad ó w z a b u d o w y g o s p o d a r c z e j / ? / w p o s t a c i n ik ły c h z a r y s ó w c z ę ś c i d o ln y c h ja m , z a p e w n e g łó w n ie u ż y tk o w a n y c h ja k o p o m ie s z c z e n i a ty p u m a g a z y n o w e g o , w d o ln y c h s t a r s z y c h w a r s t w a c h .
- 1 6 4 3. U c h w y c e n ie śla d ó w z a b u d o w y g o s p o d a r c z e j lu b m ie s z k a ln e j w p o s ta c i p ie c a le p io n e g o z g lin y , w g ó rn y c h w a r s tw a c h m ło d s z y c h . W p r z y le g ły c h d o p ie c a w a r s tw a c h z n a la z ł s i ę m . in . b r ą z o w y k lu c z d o k łó d k i, ż e la z n a o s t r o g a p la te r o w a n a s r e b r e m / z b l i ż o n a d o ty p u V wg k la s y f ik a c ji K i r p i é n i k o v a / , k t ó r ą n a p o d s ta w ie a n a lo g ii r u s k i c h d a to w a ć m o ż n a n a j w c z e ś n ie j n a 1 p o i. Х Ш w ie k u o r a z b r ą z o w y t r z e w ik p o ch w y m i e c z a , n a w ią z u ją c y d o f o r m k r a jó w b a łiy js td c h . 4 . O d k r y c ie d a ls z y c h g ro b ó w lu d z k ic h b e z w y p o s a ż e n ia . N a le ż ą o n e do c m e n t a r z a o d s ło n ię te g o c z ę ś c io w o p o d c z a s p o p r z e d n ic h w y k o p a lis k . W je d n y m z g ro b ó w z n a jd o w a ł s i ę ro z c z ło n k o w a n y s z k i e l e t , w dw u in n y c h g r o b a c h z a c h o w a ły s i ę ty lk o c z a s z k i . M a t e r i a ł y b ę d ą c e w ła s n o ś c ią M u z e u m w Z a m o ś c iu , do c z a s u o p r a c o w a n ia z d e p o n o w a n e s ą w z b io r a c h Z a k ła d u A r c h e o lo g ii U M C S w L u b lin ie , B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . D Ę B C Z Y N O , g m . B ia ło g a r d p a t r z w o j. k o s z a liń s k ie o k r e s w pływ ów r z y m s k i c h S ta n o w isk o 6 D Ę B C Z Y N O , g m . B ia ło g a r d p a t r z w o j, k o s z a liń s k ie o k r e s y b r ą z u S ta n o w is k o 10 D R O H IC Z Y N w o j. b ia ło s to c k ie S ta n o w isk o ΧΧΠ " C e r k ie w " K o n s e r w a to r Z ab y tk ó w A r c h e o lo g ic z n y c h w B ia ły m s to k u B a d a n ia p r o w a d z ił m g r K r z y s z to f B u r e k . F i n a n s o w a ł W KZ w B ia ły m s to k u . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n a /Х П - Х Ш w. / . Ś la d y o s a d n ic tw a ś r e d n io w ie c z n e g o i n o w o ż y tn e g o . P o d c z a s w y k o n y w a n ia w ykopu g o s p o d a r c z e g o / 2 x 4 m / , n a t e r a s i e c m e n t a r z a p rz y c e rfe ^ e w n e g o p r z y P l a c u K o ś c iu s z k i, n a tr a f io n o n a n a w a r s tw ie n ie n o w o ż y tn e , ś r e d n io w ie c z n e i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e . B a d a n ia m i a ł y c h a r a k t e r r a to w n ic z y . S p ro w a d z iły s i ę d o e k s p l o r a c j i w a r s tw n i e u s z k o d z o n y c h p r a c a m i z ie m n y m i, d o k u m e n ta c ji o d s ło n ię ty c h p r o f i l i i , z e b r a n i a m a t e r i a ł u z a b y tk o w e g o w y r z u c o n e g o n a h a łd ę . We w s c h o d n ie j c z ę ś c i w y k o p u , n a p o z io m ie o k o ło 180 c m o d p o w ie r z c h n i, n a tr a f io n o n a r e l i k t y c h a ty w p o s ta c i b a r d z o ź le z a c h o w a n y c h , ro z ło ż o n y c h , e le m e n tó w d re w n ia n y c h p r z y z i e m i a i d o b r z e z a c h o w a n e g o p a le n is k a , o - ś r e d n i c y o k o ło 0,B0 m , z d u ż ą z a w a r t o ś c i ą p r z e p a lo n e j c e r a m i k i . W w y p e łn is k u c h a ty i w s ą s ia d u ją c y c h z n ią w a r s tw a c h w c z e s n o