Barbara Wiącek
Rumia, woj. gdańskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 13, 95-96
95 O P A T O W IE C w o j. k ie le c k ie U n iw e r s y te t J a g ie llo ń s k i I n s ty tu t A r c h e o lo g ii B a d a n ia p r o w a d z ili m g r K r y s ty n a P io tr o w s k a i m g r A n d r z e j M a to g a . F in a n s o w a ł W K Z w K ie lc a c h p r z y u d z ia le U r z ę d u G m in y w O p a to w c u , C z w a r ty s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o k u ltu r y łu ż y c k i e j z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o . K o n ty n u o w a n o b a d a n ia r a to w n ic z e p r o w a d z o n e u p r z e d n io w la ta c h 1 9 7 5 -7 7 , P r z e b a d a n o o b s z a r o p o w ie r z c h n i 160 o d k ry w a ją c 35 c ia ło p a ln y c h , p o p ie ln ic o w y c h g ro b ó w k u ltu r y łu ż y c k i e j / n r 1 8 5 - 2 1 9 / . W ię k s z o ś ć o d k r y ty c h o b ie k tó w s k ł a d a ł a s i ę z p o je d y ń c z e g o n a c z y n ia - p o p ie l n ic y , w y p e łn io n e g o p r z e p a lo n y m i k o ś ć m i, Do n ie lic z n y c h n a le ż y z a lic z y ć g r o b y , w k tó r y c h p o p ie ln ic ę n a k r y w a ła m i s a o d w ró c o n a d n e m d o g ó r y . W g r o b ie 186 ja k o n a k r y c ie p o p ie ln ic y u ż y to p la c k a g lin ia n e g o , S k io m n ie p r z e d s t a w i a e i ę w y p o s a ż e n ie g ro b ó w w d o d a tk o w e w y ro b y c e r a m i c z n e , P o je d y ń c z e c z e r p a k i z a w i e r a ł y g ro b y 202 i 2 0 6 , a p r z y p o p ie ln ic y z g ro b u 191 z n a le z io n o u s ta w io n e u k o s e m d w a n a c z y n ia - n ie w ie lk ą m i s ę i c z e r p a k . C z ę s to n a t o m i a s t w ś r ó d p r z e p a lo n y c h k o ś c i, w e w n ą t r z p o p ie ln ic , z n a jd o w a n o d r o b n e o z d o b y b r ą z o w e . N a p o p ie ln ic e u ż y w a n o n ie m a l w y łą c z n ie n a c z y ń w a z ow a ty c h i g a r n k ó w .’ W ś ró d w a z d o n a j c z ę ś c i e j s p o ty k a n y c h n a le ż ą f o r m y o b a n ia s ty m b r z u ś c u 1 w y o d r ę b n io n e j, s to ż k o w a te j s z y j c e . Z w y k le b y ły o n e z d o b io n e u n a s a d y s z y jk i p o je d y ń c z y m i lu b p o d w ó jn y m i l i n i a m i , a p o n iż e j, n a g ó r n e j c z ę ś c i b r z u ś c a g r u p a m i n a p r z e m ia n u k o ń n y c h , g łę b o k o r y ty c h żło b k ó w , W k ilk u p r z y p a d k a c h s tw ie r d z o n o t e ż o r n a m e n t w y k o n a n y p r z e z o d c iś n ię c ie n a p o w ie r z c h n i n a c z y n ia s k o ś n ie ż ło b k o w a n e g o n a s z y jn ik a . Do w y ją tk ó w n a l e ż ą w a z y z d o b io n e o r n a m e n te m p la s ty c z n y m . J e d e n te g o ty p u e g z e m p l a r z z g ro b u 195 z d o b ią u m ie s z c z o n e p o n iż e j n a jw ię k s z e j w y d ę to ś c i b r z u ś c a lis tw y z d o łk a m i p a lc o w y m i. W s z y s tk ie o d k r y te p o d c z a s te g o r o c z n y c h b a d a ń g a r n k i n a le ż y z a l i c z y ć d o f o r m ja jo w a to - b e c z u łk o w a ty c h . O d z n a c z a ją s i ę o n e s c h r o p o w a c o n ą p o w ie r z c h n ią i s ą z w y k le z d o b io n e w g ó rn y c h p a r t i a c h p o je d y ń c z y m i g u z k a m i lu b l is tw a m i k a r b o w a n y m i, n a le p io n y m i p o z io m o lu b u k o ś n ie . M is y p e łn ią c e na c m e n ta r z y s k u fu n k c ję n a c z y ń n a k r y w a ją c y c h p o p ie ln ic e n a le ż y z a lic z y ć do f o r m p ó ł k u lis ty c h lu b o b r z e g u z a g ię ty m do w e w n ą tr z . P o w ie r z c h n ie m i s s ą g ła d k ie lu b e c h r o p o w a c o n e , D o n ie lic z n y c h n a le ż ą o k a z y z d o b io n e . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . R U M IA , w o j, g d a ń s k ie S ta n o w isk o 1 M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w G d a ń sk u
96 B a d a n ie p r o w a d z iła m g r B a r b a r a W ią c e k . F in a n s o w a ło M ie js k ie P r z e d s i ę b i o r s t w o B u d o w y i K o n s e r w a c ji T e r e n ó w Z ie le n i - Z a k ła d K o o rd y n a c ji B udow y 1 E k s p l o r a c j i T r ó j m i e j s k ie g o P a r k u K r a jo b r a z o w e g o w G d a ń s k u . O s a d a k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u H a l l s t a t t С o r a z n ik le ńl&dy o s a d n ic tw a ś r e d n io w ie c z n e g o . S ta n o w isk o p o ło ż o n e j e s t n a p o łu d n io w o -w s c h o d n im s to k u " G ó r y M a rk o w с a " n a jw y ż s z e g o w z n ie s ie n ia w R u m i, u s y tu o w a n e g o n a p ó łn o c n y m b r z e g u Z a g ó r s k i e j S tr u g i, W r o k u 1913 1 1935 o d k r y to n a p o łu d n io w y m s to k u te g o w z g ó r z a , w m i e j s c u b l i ż e j n ie o k r e ś lo n y m , 2 r o d z in n e g ro b y s k rz y n k o w e z p o p ie ln ic a m i tw a r z o w y m i. P o n ie w a ż n a ty m t e r e n i e m a p o w s ta ć p a r k k r a j o b r a z o w o -w y p o c z y n k o w y p r z e p r o w a d z o n o w o k r e s i e b a d a n ia s o n d a ż o w o - r a to w n ic z e w c e lu l o k a liz a c ji c m e n t a r z y s k a . W p i e r w s z e j f a z ie p r a c s to k w z g ó r z a z o s t a ł p o p r z e c in a n y r o w a m i s o n d a ż o w y m i o g łę b o k o ś c i d o c h o d z ą c e j od ł o do 100 c m , u z a le ż n io n e j od n a t u r a ln e g o u k ła d u w a r s tw g e o lo g ic z n y c h . N a ś la d y c m e n t a r z y s k a n ie n a tr a f io n o , n a to m ia s t w p r o f ilu ro w u w y s u n ię te g o n a j b a r d z i e j w k ie ru n k u p o łu d n io w y m z a r y s o w a ła s i ę w a r s tw a k u ltu ro w a w p o s ta c i c ie m n o s z a r e g o , p r z e p a lo n e g o p i a s k u , c ią g n ą c a s i ę n a o s i z a c h ó d - w s c h ó d , s u g e r u j ą c a I s t n i e n i e o s a d y o t w a r t e j . W n a w ią z a n iu d o u c h w y c o n e j w a r s tw y w y ty c z o n o 4 w y kopy s o n d a ż o w e o s z e r o k o ś c i od 1 d o 2 m u s y tu o w a n e w k ie r u n k a c h N -S i W - Б o d łu g o ś c ia c h o d 48 d o 102 m o b e jm u ją c e s to k 1 p o d n ó ż e g ó ry i s i ę g a j ą c e do a k tu a ln ie u p r a w ia n y c h p ó l. S tw ie r d z o n o i s t n i e n i e d w u fa z o w e g o o s a d n ic tw a : a / z o k r e s u p ó ź n e g o ś r e d n io w ie c z a / p r z e ł o m Х Ш /X IV w ie k u / z w a r s tw ą k u ltu ro w ą p o z b a w io n ą n ie m a lż e m a t e r i a ł u a r c h e o lo g ic z n e g o , d a to w a n ą n a p o d s ta w ie n ie lic z n y c h u ła m k ó w c e r a m i k i ; b / z p o c z ą tk ó w w c z e s n e j ерю k i ż e l a z a , b e z w a r e tw y k u ltu r o w e j, w s tę p n ie d a to w a n e j n a o k r e s H a l l s t a t t С /6 5 0 - 5 5 0 p . n . e . / . O d k ry to w y s tę p u ją c e n a g łę b o k o ś c i p r z e c i ę t n e j 4 5 - 5 5 c m w w a r Bt w ie p ia s k u 5 p a le n is k ze s p ę k a n y m i k a m ie n ia m i s ła b o n a s y c o n y m i w a r s tw ą s p a le n iz n y , s u g e r u j ą c ą k r ó tk o tr w a łe u ż y tk o w a n ie o r a z lu ź n e u ła m k i c e r a m i k i , b r y ł k i s ła b o w y p a lo n e j p o le p y i k ó łk o z b r ą z o w e g o d r u tu . Z u w a g i n a s ła b e n a s y c e n ie s ta n o w is k a m a t e r i a ł e m a r c h e o lo g ic z n y m n ie z a i s t n i a ł a k o n ie c z n o ś ć p r z e b a d a n ia c a łe g o o b s z a r u z w ł a s z c z a , ż e p r a c e z ie m n e z w ią z a n e z p la n o w a n ą in w e s ty c ją b ę d ą z a g r a ż a ć o s a d z ie . M a t e r i a ł y z b a d a ń z n a jd u ją s i ę w M u z e u m A rc h e o lo g ic z n y m w G d arte B a d a n ia z a k o ń c z o n o . R Y B N O , g m .G n ie w in o / d . M a r s z e w o / SIEM IĄ T K O W O K O ZIEB R O D ZK EE w o j, c ie c h a n o w s k ie S ta n o w is k o 1 p a t r z o k r e s y b r ą z u C ie c h a n o w s k ie T o w a r z y s tw o N aukow e w C ie c h a n o w ie