Kronika zagraniczna

Stefania Skwarczyńska,Maria

Janion,Bolesław W. Lewicki

Kronika zagraniczna

Biuletyn Polonistyczny 11/32, 203-210

5 . KRONIKA ZAGRANICZNA

A. V K ongres A s s o c ia tio n I n t e r n a t i o n a l e de L i t t é r a t u r e Comparée

P ią ty z k o l e i z organizow anych co t r z y l a t a w ró żn y ch k r a ­ ja c h kongresów A s s o c ia tio n I n t e r n a t i o n a l e de L i t t é r a t u r e Com­ p a ré e /A ILC / - odbył s i ę w B e lg r a d z ie w d n ia c h od 30 s i e r p n i a do 5 w r z e ś n ia 1965 ro k u . Jego p ro b le m a ty k a naukowa o b j ę ł a t r z y z e sp o ły z a g a d n ie ń : 1 . prąd y l i t e r a c k i e ja k o z ja w is k a m iędzy­ narodow e; 2 . l i t e r a t u r a mówiona i l i t e r a t u r a p is a n a ; 3. l i t e ­ r a t u r y s ło w ia ń s k ie i i c h i n t e r p r e t a c j e w in n y c h l i t e r a t u r a c h . O r g a n iz a c ją K ongresu w B e lg ra d z ie z a j ą ł s i ę cztero osob o w y K om itet O r g a n iz a c y jn y , z p r o f , drem N .B anaševićem , jednym z c z te r e c h w ic e p rz e w o d n icz ą c y c h AILC, na c z e l e . P a tro n o w ał Kon­ g reso w i u n iw e r s y te t w B e l g r a d z ie , a g o ś c i ł ta k ż e u n iw e r s y te t w Nowym S a d z ie , g d z ie 1 w r z e ś n ia o d b y ła s i ę popołudniow a s e ­ s j a naukowa K on g resu . Obrady to c z y ły s i ę na s e s j a c h p l e n a r ­ nych o raz n a s e s j a c h c z te r e c h K om itetów . N ie w ą tp liw ie można s tw ie r d z ić pewne np rz e ła d o w a n ie ” o b rad r e f e r a t a m i i kom unika­ ta m i, n ie d a ło s i ę je d n a k te g o u n ik n ą ć wobec ogromnego z a in ­ te r e s o w a n ia tem a ty k ą K ongresu we w s z y s tk ic h c z ę ś c ia c h ś w ia ta . Według program u p rze z n a cz o n o do w y g ło s z e n ia 94 r e f e r a t y i k o ­ m u n ik a ty , a 34 p o tra k to w a n o ja k o "za p a so w e ". Z ja z d k o m p araty -

stów z c a łe g o ś w ia ta b y ł n iez w y k le l i c z n y ; w edług u p rz e d n ic h z g ło s z e ń oczekiw ano 533 osób - p rz y b y ło ic h ponad 450.

O c e n ia ją c V K ongres AILC od s tr o n y u c z e s tn ic tw a w nim kom- p a ra ty s tó w z ró żn y c h k ra jó w , t r z e b a go uznać z a przełomowy n a t l e d otych czaso w y ch kongresów , a t o ze w zględu n a l ic z b ę r e ­ p rezen to w an y ch n a nim d e le g a c ja m i k ra jó w . P rz ed e w szy stk im po r a z p ierw sz y z ja w ił a s i ę n a K o n g re s ie AILC d e le g a c ja r a d z i e c ­ k a , l i c z n a , a re p re z e n to w a n a t a k znakom itym i uczonym i, j a k m .in . W .Ž irm unski, M .A le k sie jew , P.B erków , A .R o b in so n , W.Ku­ leszó w ; b y l i o n i w ie lo ra k o ak ty w n i n a K o n g re sie - p rzew o d n i­ c z ąc obradom, u c z e s t n ic z ą c w d y s k u s ja c h , w y g ła s z a ją c r e f e r a ­ t y . Z je c h a ły ró w n ież d e le g a c je o poważnym s k ła d z i e ze w s z y s t­ k ic h k rajó w d e m o k ra c ji ludow ej /d o ty c h c z a s u d z i a ł w p r a c a c h AILC b r a ł y t y lk o P o ls k a i W ęgry/. Ten z a s a d n ic z y zw rot w swo­

j e j s y t u a c j i z a w d z ię c z a AILC, ja k s i ę z d a je , W ę g ie rs k ie j Aka­ d e m ii Nauk, k t ó r a , zorganizow aw szy w 1963 r . w B u d a p e sz cie K ongres L i t e r a t u r y Porównawczej w E u ro p ie W sc h o d n ie j, d a ła kom- p a ra ty s to m z Europy W schodniej i z Zachodu sp o so b n o ść do po­ rozum iew aw czej d y s k u s ji .

P o ls k a d e le g a c ja n ie b y ła - w p oró w nan iu z innym i d e le g a ­ c ja m i z n a sz e g o b lo k u o ra z w s to s u n k u do u d z ia ł u Polakóww ży­ c i u i p r a c a c h AILC /M .Brahm er - w i e l o l e t n i c z ło n e k Z a rz ą d u , S .S k w a rc z y ń sk a - c z ło n e k Z a rzą d u w o s t a t n i e j k a d e n c j i / - do­

s t a t e c z n i e , naszym zdaniem , l i c z n a /M .B rahm er, M .Bobrow nicka, J .K u lc z y c k a - S a lo n i, Z .L ib e r a , H .M a rk ie w ic z , S . S k w a rc z y ń sk a ,o - r a z "z w o ln e j s to p y " M .S trz a łk o w a /. B yła n a to m ia s t aktyw na; r e f e r a t y w y g ł o s i l i : M .Brahmer n a s e s j i p l e n a r n e j 30 V I I I / IÎP r é - se n ce p o lo n a is e dans l a l i t t é r a t u r e e u ro p é e n n e " /, M.S t r z a ł k o ­ wa /" L e b aro q u e l i t t é r a i r e e s t - i l un phénomène i n t e r n a t i o ­ n a l ? " / , Z .L ib e r a /" L e Problèm e de Rococo dans le s t y l e l i t t é ­ r a i r e " / , S . Skw arczyńska / " L i t t é r a t u r e é c r i t e - l i t t é r a t u r e o- r a l e - l e u r s d i f f e r e n c e s comme p r é m is s e s p o u r une t h é o r i e de l 'a d a p t a t i o n f ilm iq u e d e s o e u v re s l i t t é r a i r e s " / o ra z H. Mar­ k ie w ic z , n a jednym z dwóch sympozjonów zam ykających K o n g res, poświęconym czołowemu z a g a d n ie n iu K ongresu - prądom l i t e r a c ­ kim ja k o zjaw iskom międzynarodowym.

Trudno by b y ło wym ienić t u t a j r e f e r a t y n a j b a r d z i e j ude­ r z a j ą c e bądź p ro b le m a ty k ą , bądź zak resem i n f o r m a c j i , bo a lb o t r z e b a by w tym c e lu p r z e p is a ć s p o rą c z ę ś ć p rogram u, a lb o dać w yraz o so b isty m z a in te re s o w a n io m . Co n a jw y ż e j, można p o d k re ś ­ l i ć , i ż K ongres d a ł sp o so b n ość u s ł y s z e n i a t a k d o b rze w P o l­ s c e znanych i c e n io n y c h b a d a cz y , j a k m .in . R .W e lle k , W. Ž i r - m u n sk i, M .A le k sie je w , W.E r l i c h , H .L e v in , A .A lŕ id g e , S . Thomp­

so n , M .B a ta illo n , J .V o i s in e , B .M o r r i s s e t t e , P .S m it, H.Remak, I .S Ö t e r - a p rz y n a jm n ie j z e t k n i ę c i a s i ę z n im i.

Równie tru d n o u o g ó ln ić w o c e n ie n iem ały w kład K ong resu w w iedzę o l i t e r ą t u r z e . T rz eb a t y lk o zauw ażyć, że p rz e d s ta w io n e r e f e r a t y o b ję ły m ate ria ło w o o lb rz y m i o b s z a r l i t e r a t u r y pow­ s z e c h n e j, o ra z t o , że re p re z e n to w a n e t u b y ły ró ż n e sta n o w is k a m e to d o lo g ic z n e . D o rz u c ić z- n a le ż y p a rę uwag n a te m a t r e f e ­ ra tó w sk u p io n y ch n a t r z e ć „ ~ r a c h p ro b le m a ty k i K on g resu .

U ram ach r e f e r a tó w d o ty c z ą c y c h p ro b le m a ty k i prądów l i t e ­ r a c k i c h ja k o z ja w is k m iędzynarodowych z ary so w ały s i ę dwie ic h g ru p y : r e f e r a t y , k tó re d o ty c z y ły p rze d e w szystkim t e o r i i p r ą ­ dów l i t e r a c k i c h o ra z i c h z n a c z e n ia d l a m e to d o lo g ii badań l i ­ t e r a c k i c h / m . i n . W .Ž irm unski, C.D im aras z A ten , D. D u r iš in z B ra ty s ła w y , P . Berkov; z L e n in g ra d u , H .M ark iew icz, W. G im u s z B e r l i n a , I .N ieupokojew a z Moskwy, o raz r e f e r a t y , k tó r e omawia­

ły p o s z c z e g ó ln e p rąd y i i c h r o l ę w n ie k tó r y c h l i t e r a t u r a c h n a­ rodow ych. Te o s t a t n i e b y ły s z c z e g ó ln ie l i c z n e , a o b ję ły s p o rą i l o ś ć prądów l i t e r a c k i c h , m .in . humanizm w ło s k i / В .W einberg z C h ic a g o /, p e tr a r k iz m /C h .B .B e a ll z Uniw. O reg o n /, re n e s a n s /\.D im a z B u k a re s z tu , J .T o r b a r i n a z Z a g r z e b ia /,b a r o k / N .I .B a - łachow z Moskwy, M .S trz a łk o z Krakowa, H .T is c h z Uniw. Tasma­ n i a / , o ś w ie c e n ie /G .Z ie g e n g e is t z B e r li n a DDR, K. T rS s e r z I» le rk k le e b e rg -O s t/, rokoko /Z .L ib e r a z W arszaw y/, prerom antyzm / K .K r e jč i z P r a g i / , romantyzm /С . de Deugh z U tr e c h tu , B .R e i- znw z L e n in g ra d u , H .D y serin g z G ro nin g en, H .V ines z N aw arry, L .R u su z B u k a re s z tu , C .B ra v o -V illa s a n e z M ą d ry tu /,r e a liz m /N . Popa z J a s s , H .L ev in z Uniw. H a rv a rd , E .Ch.W itkę z Uniw. C a­ l i f o r n i a , L .V .V /itke z F i l i p i n / , n a tu r a liz m / R .G i l z Z u r ic h u /, dekadentyzm / Е . Koppen z B onn/, symbolizm /R .W e lle k z Y ale U n iw ., A .B a la k ia n z New Y orku, P.Délsemme z B r u k s e li , I . R a t a - v á a re z H e l s i n e k / , modernizm / I . B a r z Ü n iw .S astsch e w an /, p r ą ­ dy awangardowe /M .S z a b o lö s i z B u d a p e s tu /, akmeizm r o s y j s k i / Н .S tru v e z Uniw. C a l i f o r n i a / , fu tu ry z m /Z .M ath au sen z P ra ­ g i / , r e a liz m s o c j a l i s t y c z n y /B .K B peczi z B u d a p e s tu /. E k s p re - sjo nizm o w i ja k o międzynarodowemu z ja w is k u pośw ięcony z o s t a ł je d e n z dwóch sympozjonów.

R e f e r a ty z k rę g u p ro b le m a ty k i l i t e r a t u r y mówionej i p i s a ­ n e j u ło ż y ły s i ę rów nież w dwie g ru p y . Jed n a z n ic h r e p r e z e n ­ to w a ła p rz e d e w szystkim z a g a d n ie n ia te o r e ty c z n e i m e to d o lo g i­ c z n e , n ie Ъеъ akcentów p o stu la ty w n y c h / m .i n . S.Thompson z I n ­ d ia n a U n iv ., H .W e isin g e r z New Yorku, A .Lord z H arv ard u ,M .P al z B u d a p e stu , S .S k w a rc z y ń s k a /, d ru g a p rze d e w szy stkim n a ś w ie t­ l a ł a k o n k re tn e twory s z tu k i słow a / m .i n . V .S a n te li z F lo r e n ­ c j i , W .D ietze z L ip s k a , E .S v e is o n z R e y k ja v ik u - o sag ach i s ­ la n d z k ic h , J.S .B e m c h eik h z A lg ie r u , V .D urić z B e lg ra d u ,A .S la - VOV z S o f i i / .

Ogromne - w s k a l i św iato w ej - o k a z a ło s i ę z a in te r e s o w a n ie trz e c im k ręgiem tem atycznym K ongresu, a w ięc l ite r a tu r a m i s ł o ­ w iańskim i i ich. i n t e r p r e t a c j a m i w in n y c h l i t e r a t u r a c h ; z r e s z ­ t ą t e n k rą g tem atyczny z a c h o d z ił na dwa p o p rz e d n ie . Z a i n t e r e ­ sowanie t o dałob y s i ę w y ra z ić ta k ż e s t a t y s t y c z n i e : s p o ś ró d 94 r e f e r a tó w p rzezn aczo n y ch do w y g ło sz e n ia - 4-0 d o ty c z y ło te g o k ręg u z a g a d n ie ń , a sp o śró d 34- r e f e r a tó w rezerwowych - 1 8 , za ­ tem 58 r e f e r a tó w n a o g ó ln ą l ic z b ę 1 28 . T rz eb a d od ać, że w śród re fe re n tó w b y n ajm n iej n ie p rz e w a ż a li p r z e d s t a w ic i e l e k rajó w s ło w ia ń s k ic h ; u d e rz a ją c o w ie le r e f e r a tó w p o c h o d z iło z F r a n c j i i z Ameryki. Gdyby wśród ty c h r e f e r a tó w p rz e p ro w a d z ić ja k ą ś z a s a d n ic z ą l i n i ę p o d z ia łu , z je d n e j s tro n y znalcTZTyby s i ę r e ­ f e r a t y om aw iające u c z e s tn ic tw o o k r e ś lo n e j l i t e r a t u r y s ło w ia ń ­ s k i e j w h i s t o r i i l i t e r a t u r y e u r o p e j s k i e j , z c lru g ie j - r e f e r a ­ ty sk upione d o k o ła p o sz cz e g ó ln y c h twórców s ło w ia ń s k ic h . i od­ b i c i a i c h d z i e ł a w tw ó rc z o ś c i obcych p i s a r z y . Do p ie r w s z e j grupy n a le ż ą m . i n . , i p rz e d e w szystkim , r e f e r a t M. B rahm era, w skazujący na obecnpęć l i t e r a t u r y p o l s k i e j w l i t e r a t u r z e eu­ r o p e j s k i e j począwszy od ś re d n io w ie c z a i r e n e s a n s u , o ra z r e f e ­ r a t M .A le k sie je w a, dowodzący o b e c n o śc i l i t e r a t u r y r o s y j s k i e j w l i t e r a t u r z e e u r o p e j s k ie j n ie d o p ie r o , j a k s i ę m ylnie m nie­ ma, od X V III w ieku, le c z od samego j e j początku.W d ru g ie j g r u ­ p ie u d e rz a ją c o w ie le re f e rá to v / d o ty c z y ło tw ó r c z o ś c i D o sto jew ­ sk ie g o i- L .T o ł s to j a ; z p o l s k i e j l i t e r a t u r y ewokowani b y l i i - m iennie pop rzez t y t u ł y r e f e r a tó w : J . Kochanowski /V/. W e i n t ra u b z Har j?d U n i v ./ , M ickiew icz /Y .A .K la u s n e r z J e r u s a l e m / i N or­ wid / Т . Dom aradzki z M o n tre a lu /.

R e f e r a t J .V o is in e a /S o r b o n a /, końcowy n a o s t a t n i e j s e s j i p l e n a r n e j , b y ł pośw ięcony p r o je k to w i z a rz ą d u AILC opracow a­ n i a s iła m i międzynarodowymi h i s t o r i i l i t e r a t u r y e u r o p e j s k i e j ; sam p r o j e k t , ja k t e ż proponowana o r g a n iz a c ja p ra c y / r e d a k c j a w rę k u p ro je k to d aw cy : I n s t y t u t u H i s t o r i i L i t e r a t u r y W ęgier­ s k i e j Akadem ii N a u k /,o ra z międzynarodowy K o m itet k o o rd y n u ją c y p ra c e u z y s k a ły a p ro b a tę członków AILC. Tak w ięc w s ta d iu m r e a l i z a c j i wchodzi c„ Mgie z k o l e i z d z i e ł , k tó ry c h pod jęła s i ę AILC /o b o k m iędzynarodowego sło w n ik a term inów l i t e r a c k i c h , k t ó ­ reg o wykonanie spoczywa w rę k u R .E s c a r p it a i kierowainych p r z e ­ zeń u n iw e rs y te c k ic h in s ty tu tó w w B o rd e a u x /.

K ongres d a ł sp osobność o d b y c ia k i l k u p o s ie d z e ń d o ty ch - ćzasow ego Z a rzą d u AILC o ra z dokon an ia wyborów do n a stę p n e g o Z a rzą d u . Przew odniczącym AILC z o s t a ł /w m ie js c e p r o f .R.Shack- l o to n a z O x fo rd u / p r o f . J .V o is in e z S orbony; w iceprzew odni­ czącym i: N .B a n aše v ić / B e l g r a d / , C h an d ler В .B e a ll /U n iv . Ore­ g o n /, S aburo O ta /T o k io / , W .Žirm unski /M oskw a/; s e k re ta rz a m i - d la Europy A .R ousseau /A ix - e n P ro v e n c e /, d l a Ameryki Bur­ to n P ik e / C o r n e l l / ; sk a rb n ik a m i - d l a Europy J . W e isg e rb e r / B r u k s e l a / , d l a Ameryki B a r t l e t t G ia m a tti / Y a l e / . Członkami Z arząd u: B i l l e s k o v -Ja n se n /K o p e n h a g a/, B ra n d t C o r s tiu s /U t­ r e c h t / , R .E s c a r p it /B o r d e a u x /, F . J o s t /U n iv . of I l l i n o i s / , Das G upta / D e l h i / , W erner K ra u ss / B e r l i n , w m ie js c e M .Rhein- f e l d e r a / , K .K re jč i / P r a h a / , B.Munteano / P a r i s / , J . de Prado C oeihe / L i s b o n a / , V .S a n t e li / F l o r e n c j a / , I . SÖ ter/W ę g ry /,K.Wy- ka / P o ls k a , na m ie js c e S .S k w a rc z y ń s k ie j / ^ Dotychczasowy p rz e ­ w o d n iczący , R .S h a c k le to n , powołany z o s t a ł na c z ło n k a Komite­ t u Honorowego - obok M .B a ta illo n /C o llè g e de F r a n c e /, Werne­ r a P .F r i e d r i c h a /N o r th C a r o l i n a / , C a rlo P e l l e g r i n i / F lo r e n ­ c ja /., W.A.P. S m ita / U t r e c h t / , René W elleka / Y a l e / .

Niemałym walorem V K ongresu AILC b y ło t o , i ż d a ł swoim u c z estn ik o m sp osobność n a w ią z a n ia międzynarodowych kontaktów naukowych, a ta k ż e red a k to ro m c zasb p ism pośw ięconych kompa- r a t y s t y c e i p o e ty c e do 'wymiany dośw iadczeń / ’’A rc a d ia ” , ’’Com­ p a r a t i v e L i t e r a t u r e ” , " L i t t é r a t u r e Com parée", " S tu d ie s i n C om parative L i t e r a t u r e " , " Z a g a d n ie n ia Rodzajów L ite r a c k ic h " /.

U c z e s tn ic y K ongresu s p o t k a l i s i ę w B e lg r a d z ie , a ta k ż e w Nowym S a d z ie , z s e rd e c z n ą , i ś c i e sło w ia ń s k ą g o ś c in n o ś c ią ;to n do n i e j u r o c z y s ty w prow adziły p ięk n e p r z y j ę c i a u r e k t o r a Uni­ w e r s y te tu w B e lg r a d z ie , u p rzew o d n iczący ch r a d narodcw ych m ia s t - B e lg ra d u i Nov/ego S ad u , o raz u m i n i s t r a o św iaty Ju ­ g o s ła w ii . G ospodarze z a t r o s z c z y l i s i ę ró w nież o zorganizow a­ n ie w y c ie cz e k d l a z a p o z n a n ia u c z estn ik ó w K ongresu ze s t a r ą k u l t u r ą sw ojego k r a j u .

P r o f . d r S t e f a n i a Skw arczyńska U n iw e rs y te t Ł ó d z k i-K a te d ra T e o r ii L i t e r a t u r y

В, Spraw ozdanie z k o n f e r e n c ji c z ë s k o - p o ls k i e j / 1 3 - 1 7 X 1 1 9 6 7 /

W d n ia c h 1 3 - 1 7 XI 1967 odbyła s i ę w P rad ze,w I n s t y t u c i e L i t e r a t u r y ČSAV, k o n f e r e n c ja pośw ięcona problemom t e o r e t y c z ­ nym i h i s t o r y c z n o l it e r a c k im rozw o ju p ro zy n a r r a c y j n e j w dwu­ d z i e s t o l e c i u międzywojennym 1918-1939» W k o n f e r e n c ji u c z e s t ­ n i c z y l i pracow nicy I n s t y t u t u L i t e r a t u r y ČSAV o raz g rupa p r a ­ cowników I n s t y t u t u Badań L i t e r a c k i c h PAN w s k ła d z i e : p r o f , d r M aria J a n io n /p rz e w o d n ic z ą c a d e l e g a c j i / , d o c . d r A lin a B ro d z- k a , mgr D anuta Danek, d r M ichał G ło w iń s k i, d r R y szard P r z y b y l­ s k i . .

Problematykę wyjściową obrad o k re ś liły n a stę p u ją c e r e f e r a t y : 1 3 XI - M irosław Č e r v e n k a , Vyznameve K ontexty

- M ichał G ł o w i ń s k i , O pow ieści w p ie r w s z e j do -

so b ie

-14 XI -. R y szard P r z y b y l s k i , J a ro s ła w Iw a szk ie w ic z a m o d e rn isty c z n a antynom ia s z t u k i i ż y c ia

- M ojmír G r y g a r , Problem ep ik y v d í l e V. Vančury 1 5 XI - J Í ř i 0 p e 1 i k , V ypravše ve V ý v o ji p ró zy 30 l e t

- D anuta D a n e k , Pow ieść p o ls k a d w u d z ie s to le c ia m iędzywojennego a samoświadomość i n t e l i g e n c j i . p o l s k i e j 16 XI - D y sk u sja .

Punktem w y jś c ia d y s k u s ji s t a ł y s i ę t r z y m o n o g raficzn e roz­ d z ia ł y u n iw e rs y te c k ie g o p o d rę c z n ik a l i t e r a t u r y , j a k i sukcesyw ­ n ie p rzy g o to w u ją pracow nicy I n s t y t u t u L i t e r a t u r y ČSAV /dw a tomy te g o p o d rę c z n ik a z n a jd u ją s i ę ju ż w p o s ia d a n iu użytkow ­ ników, tor! t r z e c i - w d r u k u /. C h o d z iło o r o z d z i a ł y d o ty c z ą c e • _ i te r a t u r y m ięd zy w o jen n ej, m ie sz cz ą c e s i ę w to m ie czw artym p o d rę c z n ik a . O pracow ali j e : Eva S tro h s o v á - o p i s a r s t w i e Čap­ k a , Radko P y t l i k - o p i s a r s tw ie H aška, M ojmír G ry g a r - o p i ­ s a r s tw ie V ančury.

Wokół w ygłoszonych r e f e r a tó w i p rz e d s ta w io n y c h ro z d z ia łó w m o n o g raficzn y ch p o d rę c z n ik a r o z w in ę ła s i ę ożywiona d y s k u s ja , ob ejm ująca p ro b lem aty k ę t e o r e ty c z n ą ro zw o ju i a n a liz y p ro zy / m .i n . z a g a d n ie n ia gatunków , form n a r r a c y jn y c h i in n y c h s y s ­ temów norm l i t e r a c k i c h o raz i c h a k t u a l i z a c j i / , problem y ś w ia ­ domości l i t e r a c k i e j i ś w ia to p o g lą d u twórców l i t e r a t u r y , p ro b

-1 .v porównawcze s y t u a c j i pro zy e u r o p e j s k i e j . Duże z a i n t e r e ­ sow anie u c z e s tn ik ó w k o n f e r e n c ji wywołały z a g a d n ie n ia zw iązane z z a s ię g ie m i k o n f r o n t a c j ą metod a n a liz y d z i e ł a l i t e r a c k i e g o o ra z p r o c e s u rozwojowego form l i t e r a c k i c h w k o n te k ś c ie p ro b ­ lemów k u l t u r y , h i s t o r i i i p o z n a n ia h is to r y c z n e g o .

W o s ta tn im d n iu k o n f e r e n c ji odbyło s i ę z e b r a n ie , na k tó ­ rym p r o f . d r M aria J a n io n w y g ło s iła o d c z y t p t . ”M arksizm a

s t r u k t u r a l i z m " . R e f e re n tk a p o d j ę ł a p ro b le m aty k ę k o n f r o n t a c j i m arksizm u i š tr u k t u r a l i z m u ja k o f i l o z o f i i i m e to d .P rz e d s ta w i­ ł a b o g a to uargum entow ane r o z r ó ż n ie n i e w o b rę b ie o r i e n t a c j i m a rk s is to w s k ic h i s t n i k t u r a l i s t y c z n y c h . Z a n a liz o w a ła s to s u n e k š t r u k t u r a l i z m u ja k o f i l o z o f i i wobec problemów h i s t o r i i / p r o ­ c e s u / i p o z n a n ia h is to r y c z n e g o /w ied z y o p r o c e s i e / . Wyodręb­ n i ł a t r a d y c j ę badaw czą š tr u k t u r a l i z m u c z e s k ie g o i o k r e ś l i ł a j e j o s i ą g n i ę c i a w z a k r e s ie m e to d o lo g ii i p ra k ty c z n y c h wyników a n a li z y l i t e r a c k i e j .

O dczyt w yw ołał s z e ro k ą d y s k u s ję i w ykazał m .in .n a g lą c ą po­ t r z e b ę o p raco w an ia r o l i metod s t r u k t u r a l i s t y c z n y c h na o b sza­ r z e własnym w iedzy o l i t e r a t u r z e .

W su m ie , k o n f e r e n c ję o k r e ś l i ć można ja k o _y praw d ziw ie u ż y -te c z n ą zarówno w z a k r e s ie d y s k u s ji t e o r e t y c z n e j , j a k t e ż w d z i e d z i n i e ro z p o z n a n ia p ra k ty c z n y c h ro b o czy ch zad ań : a n a liz y z ja w is k i procesów l i t e r a t u r y m ięd zy w o jen n ej.

P rzew o d n iczący Z e sp o łu p r o f . d r M aria J a n io n

C. Film oznaw cze k o n f e r e n c je w B ud ap eszcie /9 - 18 IV 1967/

B u d a p e s z te ń s k i f e s t i w a l i k o n g re s film ów n a u k o w o -te c h n i- czny ch m ają ju ż swoje t r a d y c j e w s k a l i e u r o p e j s k ie j i s ta n o ­ w ią r o k r o c z n ie o k a z ję do s p o tk a ń naukowców z a in te re s o w a n y c h stosow aniem f il m u w b a d a n ia c h i d y d a k ty c e w yższych uczelni.Tym razem ró w n ież d o s z ło p o d czas p rze g ląd ó w i ob rad w b u d a p e s z te ń ­ skim Domu T e c h n ik i do s z e re g u s p o tk a ń , z k tó r y c h s z c z e g ó ln ie i n t e r e s u j ą c e b y ło s p o tk a n ie z p r z e d s ta w ic ie le m r e d a k c j i m ię

210

-dzynarodow ego pism a " I n t e r a u d i o v i s i o n " panem Je an -D a n ie le m •Jull i e n . P o z n a ń sk i Z ak ład Nowych T e c h n ik N a u c z a n ia /UAM-doc. d r L .L e ja / i ł ó d z k i Z ak ład Wiedzy o F ilm ie/U Ł - doc .drB .W .~ w i e k i / n a w ią z a ły w sp ó łp ra c ę z tym pismem i p o d .jęły wymianę m a te ria łó w naukowych. Z estaw p o ls k ic h filmóv/ naukov/ych: t e ­ c h n ic z n y c h i h u m an isty c z n y c h , p rz e d s ta w io n y z o s t a ł m iędzyna­ rodowemu a u d y to riu m na sp e c ja ln y m p o k a z ie w s a l i P o ls k ie g o O środka K u ltu r y . Wykład w prow adzający w y g ło s ił p is z ą c y te sło ­ wa.

Z in ic ja ty w y łó d z k ie g o Z a k ład u Wiedzy o F ilm ie UŁ odbyło s i ę s p o tk a n ie p o ls k ic h naukowców z p r z e d s ta w ic ie la m i s e k c j i film o w e j I n s t y t u t u P e d a g o g ic z n e g o . W izy to w ali o n i w r . 1966 film oznaw stw o w U n iw e rs y te c ie Ł ó d z k im ,sp o tk a n ie b u d a p e s z te ń ­ s k ie b y ło w ięc k o n ty n u a c ją naw iązany ch ju ż k o n tak tó w nauko­ wych. W I n s t y t u c i e Pedagogicznym opracow ana z o s t a ł a i z r e a ­ liz o w a n a p r a k ty c z n ie d o sk o n a ła m etoda w prow adzenia elem entów w iedzy o f i l m i e do program u s z k ó ł ś r e d n ic h / o czym ju ż k i l ­ k a k r o t n i e d o n o s iła p o ls k a in fo r m a c ja naukow a/. Na s p o tk a n iu w B u d a p e sz cie tw ó rcy t e j m e to d y ::p . Eva- S i l a g y i i p . I š tv á n B o e lc s , z a p re z e n to w a li d a ls z e przygotow ane p rz e z s i e b i e pod­ r ę c z n i k i , zestaw y pomocy obrazow anych o raz s p e c ja ln y f i l m o f i l m i e . W ożyw ionej d y s k u s ji wymieniono p o g lądy i u s ta lo n o form y wzajemnych k o n tak tó w naukowych. Ze s tro n y p o l s k i e j za­ de m onst rov/ano f i l m o f i l m i e Romana W oźniakow skiego.

Ta sama g ru p a p o ls k ic h pracow ników n a u k i o d była s p o tk a ­ n i e z pracow nikam i Z ak ład u T ec h n ik A u dio w izualn ych b u d a p e sz ­ t e ń s k i e j P o l i t e c h n i k i . O rg a n iz a to re m s p o tk a n ia b y ł doc. Z .B i- r o , w y ja ś n ie ń zaś u d z i e l a ł _ oprow adzał po a u d io w iz u a ln y c h o śro d k a c h P o l i t e c h n i k i k ie ro w n ik Z ak ład u , d r P e t e r S z e d la y .

Doc. d r B olesław W .Lewicki

U n iw e rs y te t Ł ódzki - K a te d ra T e o r ii L i t e r a t u r y Z ak ład Wiedzy o F ilm ie