Kongresy międzynarodowe: 27 Międzynarodowy Kongres Geologiczny (Moskwa 4-11 sierpień 1984); 25 Międzynarodowy Kongres Geograficzny (Paryż sierpień-wrzesień 1984)

438

tach 1872— 1919, poszerzającą w iedzę na tem at historii U niw ersytetu Lipskiego, który w roku 1984 obchodził jubileusz 575 lat istnienia.

Docent Ergetow ski nie jest w Lipsku postacią nieznaną. Jego w nikliw e ba­ dania historii stosunków polsko-niem ieckich są bardzo pomocne w odkrywaniu pięknych tradycji tej współpracy.

Składając podziękowanie w im ieniu w szystkich osób odznaczonych doc. Erge­ tow ski przypom niał dotychczasowych laureatów nagrody Tow arzystw a Jabłonow ­ skich, którzy sw oim i nagrodzonymi pracam i przyczynili się do ugruntow ania i roz­ w oju naukowej w spółpracy m iędzy naszym i narodami. Doc. Ergetow ski zacytował słow a w ypow iedziane niegdyś przez Richarda Roeppla — profesora U niw ersytetu Wrocławskiego: „Prawdziwa inauka nie rozdziela, lecz łączy narody”.

Przekład: K r y s ty n a Słabkow iczow a ' Eduard Merian (Lipsk)

KONGRESY MIĘDZYNARODOWE: 27 MIĘDZYNARODOWY KONGRES GEOLOGICZNY (MOSKWA 4—11 SIERPIEŃ 1984); 25 MIĘDZYNARODOWY

KONGRES GEOGRAFICZNY (PARYŻ SIERPIEŃ—WRZESIEŃ 1984) Dwa kongresy m iędzynarodowe bliskich sobie dziedzin nauki pod patronatem sw ych unii ukazały kierunki prowadzonych badań, ich rzeczyw iste osiągnięcia oraz w p ływ organizacji i m iejsce, w którym te kongresy się odbywały.

Podczas M iędzynarodowego Kongresu Geologicznego obradowała w M oskwie zarówno jego 21 Sekcja o tem atyce historyczmo-geologiczinej, jak rów nież Sym po­ zjum INHIGEO (M iędzynarodowy K om itet Historii N auk Geologicznych) na temat h istorii m ineralogii. W obradach brało udział ok. 100 uczestników , w tym ok. 60 referentów, a wśród nich Polacy: J. Babicz i W. Narębski. R eferat W. N aręb- skiego dotyczył dziejów katedry m ineralogii w K rakowie, natom iast tytu ł refe­ ratu J. Babicza brzmiał: Recepcja poglądów A. G. Wernera na mineralogię, p r z y ­ kła d społecznych uwaru nkow ań historii nauki. Obydwaj polscy uczestnicy Sekcji i Sym pozjum jako członkowie korespondenci INHIGEO brali udział w posiedze­ niach tej organizacji, podczas których powołano nowe w ładze i ustalono program dalszej działalności.

W kilkunastu referatach w ygłaszanych i dysuktow anych podczas 3-dniow ych obrad (6—9 sierpień 1984) zawarty został bogaty przegląd problem ów stanow ią­ cych przedm iot zainteresow ań w spółczesnych historyków nauk geologicznych: od rozwoju zasadniczych pojęć o budowie Ziem i po szczegółowe problem y mineralogii; od rozwoju geologii w poszczególnych krajach po analizę w kładu n ajw ybitniej­ szych uczonych do tej nauki. Było to najliczniejsze dotychczas spotkanie geologów zainteresow anych historią uprawianej nauki, odpowiadające rozmiarom samego Kongresu, liczącego ok. 3000 uczestników . Chociaż tylko część bogatych m ateria­ łów została opublikowana w specjalnym zeszycie w ydaw n ictw kongresow ych, jest ona i tak w yrazem ow ocnych obrad.

Tem atem przedkongresowego Sympozjum, przygotowanego przez M iędzynaro­ dową K om isję H istorii M yśli Geograficznej (Genewa 22—25 sierpień 1984), był rozwój geografii w poszczególnych krajach. Obrady m iały w ydobyć cechy szcze­ gólne i praw idłow ości rozwoju tej nauki. Zgodnie z tym założeniem jedyny uczestnik z krajów socjalistycznych — J. Babicz — w ygłosił referat pt..: Geografia w Polsce: j e j zależność od w a r u n k ó w przy rodniczy ch, społecznych oraz w p ł y w ó w zewn ętrznych . Dom inującą grupą b yli uczestnicy ze Stanów Zjednoczonych, któ­

K ron ika

₄₃₉

J. Bb. (Warszawa)

BUŁGARSKO-RADZIECKA KONFERENCJA NAUKOWA

W dniach 7—11 października 1984 r. w M iędzynarodowym Domu U czonych im. F. Joliot-C urie w W arnie odbyła się bułgarsko-radziecka konferencja nauko­ w a poświęcona dziejom bułgarsko-rosyjskiej i bułgarsko-radzieckiej w spółpracy w nauce i technice. U czestniczyło w niej ponad czterdzieści osób, w tym sześć ze Związku Radzieckiego. K onferencję zorganizowały: Narodowe Muzeum P olitech ­ niczne w Sofii i Sektor Historii Nauki Zjednoczonego Centrum H istorii B ułgar­

skiej Akadem ii Nauk.

Na konferencji w ygłoszono około trzydziestu referatów, w tym trzy na posie­ dzeniu plenarnym . Tak w ięc — zaraz po otw arciu konferencji przez dyrektora Narodowego M uzeum Politechnicznego, Dino D em irowa — Nikołaj Łam an w y g ło ­ sił referat na tem at Literatura i źródła dla stu d ió w historii radziecko-bułgarskich z w ią z k ó w n aukowo-technicznych (aspekty te oretyczn e i metodologiczne), w którym podkreślił znaczenie badań nad w zajem nym i kontaktam i naukowym i, a zarazem zw rócił uwagę, iż tej problem atyce dotychczas n ie poświęcano zbytnio dużo u w a­ gi. Ożywioną dyskusję w yw ołał referat plenarny W ery Paw iow ej, który dotyczył radzieckiej szkoły naukowej w zakresie historii nauki, pojm owanej jako w zorzec badań w tej dyscyplinie naukowej. Trzeci referat plenarny w ygłosił Mładen Conew, który om ów ił głów ne etapy bułgarsko-radzieckiej w spółpracy n aukow o-technicz­ nej w okresie budowy socjalizm u w Bułgarii.

Po referatach plenarnych obrady konferencji toczyły się w dwóch sekcjach: I. Bułgarsko-rosyjska współp raca naukowotechniczna i ku ltu raln o-ośw iatow a oraz II. Bułgarsko-radziecka współp raca naukowo-techniczna.

Tem atyka referatów i kom unikatów sekcji I. była bardzo różnorodna, m ożna ją jednak ogólnie przedstawić w kilku w ydzielonych grupach.

Pierw sza grupa dotyczyła roli rosyjskich uczelni i podręczników rosyjskich w rozwoju ośw iaty bułgarskiej. Do tej grupy można zaliczyć m iędzy in nym i re­ feraty: N eli Baczwarowa: Rola Liceum R y szelejew skiego w kształceniu Bu łgarów w X I X w.; Em il Dawczew: Bułgarzy w y k szta łce n i w Rosji i ich rola w bułgar­ skim odrodzeniu; Todorka Raszewa: A rch iw u m a kadem ika Penczo Nik ołow a R a j- ko w a — źródło do historii o św ia ty w Szkole N ik o ła je w sk o -A le k sa n d ro w s k ie j i Po- ludniowosło w ia ńskim Pensjonacie Todora M in kow a w N ikołajew ie po odrodzeniu Bułgarii (1879— 1893); Nikołaj Sawów: Z w ią z k i n aukow e U n iw e r s y te tu Sofijskiego z n iektórym i ro sy jskim i szkołami w y ż s z y m i (1904— 1944); Ginka Stam enowa: P o d ­ ręczniki rosyjskie przetłumaczone na bułgarski w epoce odrodzenia bułgarskiego. Z tych referatów , jak i innych w n iniejszym sprawozdaniu n ie w ym ienionych, w yłan iał się obraz w ielkiego w kładu uczelni rosyjskich w kształceniu Bułgarów,

szczególnie w drugiej połow ie X IX w .

Durga grupa referatów dotyczyła poszczególnych uczonych i ich w zajem ­ nych kontaktów. M iędzy innym i w grupie tej znalazły się referaty: Iskren A zm a- now: O niektórych informacjach w zapis kach podróżnych (1723— 1747) 'Wasilija Crigoriewicza Barskiego — odzwierciedlających tra d y cje arc h itektu ry bułgarskiej;