"Teorie utopii", Eugeniusz Ney, Katowice 1969 : [recenzja]

Ewa Szary

"Teorie utopii", Eugeniusz Ney,

Katowice 1969 : [recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 13/38, 213

/ 1 / KET E u g e n iu sz : T e o rie u t o p i i . W: P ra c e h i s t o r y c z n o l i ­ t e r a c k i e . Z h i s t o r i i i t e o r i i l i t e r a t u r y . K atow ice 1969 s . 5 5 -6 4 .

Rozprawa p r z y n o s i en cyk lo p ed y czn y p r z e g lą d t e o r i i ró ż n y c h typów u t o p i i /n p . u t o p i i p o l i t y c z n e j i s p o łe c z n e j XVII w .» u to ­ p i i p r z y s z ło ś c i o w e j, ty p u ’’s c ie n c e f i c t i o n ” XIX w. i in n y c h /, u w y p u k lając i c h cechy w sp ó ln e . A utor u p a t r u j e je w s w o i s t o ś - c ia c h u to p ijn e g o m y ś le n ia o ś w ie c ie , k t ó r e z p u n k tu w id z e n ia s o c j o l o g i i /M annheim, D uveau, K ry sm an sk i/ j e s t sposobem zw al­ c z a n ia z a s t a n e j r z e c z y w i s t o ś c i, a z p u n k tu w id z e n ia p s y c h o lo ­ g i i - m arzeniem bądź w iz j ą . Dla p o w ie ś c i u t o p i j n e j rysem zna­ miennym j e s t k r e a c j a n a r r a t o r a , k tó r y odgrywa r o l ę " tłu m a c z a " w y k ła d a ją c e g o o s o b liw o ś c i u to p ijn e g o ś w i a ta .

BP/38 E .S z .

/ 1 / N077AK Zbigniew J e r z y : 0 głów nych te z a c h w s p ó łc z e s n e j g e n o l o g i i . W: P ra c e h i s t o r y c z n o l i t e r a c k i e . Z h i s t o r i i i t e o r i i l i t e r a t u r y . K atow ice 1969 s« 1 1 -2 3 .

P ra c a o c h a r a k te r z e przeglądow ym i sprawozdawczym, p r e z e n ­ tu j ą c a a k tu a ln e r o z s t r z y g n i ę c i a badawcze g e n o lo g ii l i t e r a c k i e j . Za cechę c h a r a k te r y s ty c z n ą w s p ó łc z e s n e j g e n o lo g ii u z n a je a u t o r wybór t r a d y c j i A r y s t o t e l e s a , k t ó r a n a k a z u je rozw ażać k a t e g o r i e gatunkow e i ro dzajo w e w ś c is ły m zw iązku z k o n k retn y m i utw oram i l i t e r a c k i m i . P rzy jm u je s i ę ró w n ie ż , że g a tu n k i i r o d z a je m ają c h a r a k t e r s t r u k t u r a l n y - a u t o r w skazuje próby /S k w a rc z y ń sk a , J a k o b s o n / w yprow adzania s t r u k t u r y ro d z a jo w e j z w ła ś c iw o ś c i j ę ­ zykowych d z i e ł a l i t e r a c k i e g o . Oprócz podstawowego z ró żn ico w a­ n ia k la s y f i k a c y jn e g o : r o d z a j - g a tu n e k , a u t o r omawia ró w n ież i n n e , n p. l i t e r a t u r a - n i e l i t e r a t u r a , l i t e r a t u r a p i ę k n a ^ l i t e ­ r a t u r a u ży tk o w a.