EDUCATIONAL SAFETY OF HIGH SCHOOL GRADUATES FROM BIELSKO COUNTY AND THE CITY OF BIAŁA PODLASKA PROVIDED BY POPE JOHN PAUL II STATE SCHOOL OF HIGHER EDUCATION IN THE YEARS 2010-2012

(1)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

181

-BEZPIECZEŃSTWO EDUKACYJNE ABSOLWENTÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

Z POWIATU BIALSKIEGO I MIASTA BIAŁA PODLASKA ZAPEWNIANE

PRZEZ PSW IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II W BIAŁEJ PODLASKIEJ W LATACH 2010-2012

Rozprawy Społeczne, nr 2 (VII), 2013

Agnieszka Smarzewska

Ewelina Melaniuk

Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

Smarzewska A., Melaniuk E., (2013), Bezpieczeństwo edukacyjne absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu

bial-skiego i miasta Biała Podlaska zapewniane przez PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej w latach 2010-2012

Rozpra-wy Społeczne, 2 (VII), s. 181-192

Streszczenie: Celem artykułu jest oszacowanie ilości absolwentów z powiatu bialskiego i miasta Biała Podlaska

konty-nuujących naukę w Państwowej Szkole Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Efektem prowadzonych analiz jest stwierdzenie, iż Uczelnia zapewnia bezpieczeństwo edukacyjne średnio dla 16,4% ogółu absolwentów z badanego ob-szaru, co oznacza, że blisko 1/5 absolwentów z powiatu bialskiego i miasta Biała Podlaska wybiera PSW do kształcenia na poziomie studiów wyższych I stopnia w trybie stacjonarnym. Analizując wybory absolwentów szkół ponadgimnazjalnych należy zauważyć, iż absolwenci z miasta Biała Podlaska częściej wybierają Uczelnię, niż absolwenci z powiatu bialskiego.

PSW w Białej Podlaskiej stanowi ważny ośrodek w zakresie bezpieczeństwa edukacyjnego. Uczelnia odnotowuje co-rocznie wzrost liczby absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z miasta Biała Podlaska oraz z powiatu bialskiego, wybiera-jących studia w PSW, wzrost oszacowano na średnim poziomie 18% w analizowanych naborach 2011/2012 oraz 2012/2013. W artykule zaproponowano postulaty mające na celu podniesienie jakości informacji uzyskiwanych w procesie rekru-tacyjnym.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo edukacyjne, absolwent, powiat bialski, uczelnia Wstęp

Zapewnienie bezpieczeństwa edukacyjnego jest ściśle związane z obronnością, czyli obszarem zdolności odnoszącym się do jednostki oraz spo-łeczeństwa, podejmującym działania i funkcjonu-jącym w interakcjach. Warto zatem zauważyć, iż obronność kreuje stan bezpieczeństwa, co w przy-padku Uczelni przejawia się w całokształcie jej wła-ściwości i relacji z otoczeniem, obecnych w wielu sferach: obiektywnej, subiektywnej, bądź zintegro-wanej (obiektywno-subiektywnej). Powyższe kwe-stie podobnie postrzega M. Cieślarczyk wskazując, iż: „obronność to swoista właściwość podmiotów – systemów, rozpatrywana w wymiarze personal-nym i strukturalpersonal-nym oraz podejmowane przez te podmioty działania, służące zapewnieniu ich bez-pieczeństwa” (Cieślarczyk 2009, s.186-187). Odno-sząc te kwestie do bezpieczeństwa edukacyjnego można podjąć próbę jego zdefiniowania jako stanu umożliwiającego realizację zdywersyfikowanych potrzeb i aspiracji edukacyjnych społeczeństwa.

Celem artykułu jest prezentacja dalszej ścieżki edukacyjnej absolwentów szkół ponadgimnazjal-nych z powiatu bialskiego oraz miasta Biała Pod-laska w kontekście bezpieczeństwa edukacyjnego

oraz możliwości zapewnienia go przez PSW im. Pa-pieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. W analizie uwzględniono absolwentów liceów ogólnokształcą-cych i profilowanych oraz średnich szkół technicz-nych (utrzymano terminologię stosowaną w Rapor-tach PUP, należy jednak nadmienić, iż w Ustawie o systemie oświaty z dnia 07 września 1991 r. – tekst jednolity – Dz. U. 1991 Nr 95 poz. 425 w §9 ust. 1 pkt. 3c stosuje się nazwę „technika” zamiast „średnich szkół technicznych”), pominięto absolwentów szkół policealnych oraz zasadniczych szkół zawodowych. Wykluczenie tych absolwentów wynika z tego, iż studenci PSW z naboru 2010-2012 nie wykazali w postępowaniach rekrutacyjnych ukończonych szkół policealnych, natomiast absolwenci zasadni-czych szkół zawodowych nie posiadają świadectwa dojrzałości, które umożliwia podjęcie studiów wyż-szych.

Efektem prowadzonych analiz było określenie wskaźników procentowych ilości absolwentów w strukturze studentów studiów stacjonarnych pierwszego stopnia PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, kończących szkoły ponadgim-nazjalne zlokalizowane w powiecie bialskim oraz mieście Biała Podlaska.

Artykuł powstał w oparciu o raporty Powiatowe-go Urzędu Pracy (PUP 2011, 2012, 2013), Strategię Rozwoju Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej na lata 2011-2018, dane z Systemu Obsługi Szkół Wyższych BAZUS Adres do korespondencji: Agnieszka Smarzewska, Państwowa

Szkoła Wyższa im Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Sidor-ska 95/97, 21-500 Biała PodlaSidor-ska e-mail: a.smarzewSidor-ska@pswbp.pl

(2)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

182 -PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej oraz sprawozdania statystyczne Dziekanatu PSW w Białej Podlaskiej.

Charakterystyka absolwentów szkół ponadgim-nazjalnych z powiatu bialskiego i miasta Biała Podlaska na podstawie raportów Powiatowego Urzędu Pracy (Raporty PUP 2011, 2012, 2013)

Wskazane raporty powstały m. in. w oparciu o dane pochodzące z aplikacji Monitoring Zawodów, dotyczące absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z Systemu Informacji Oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej. Celem prowadzonego monito-ringu jest budowa bazy informacyjnej, pomocnej dla opracowania struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym i regionalnym, a także pozy-skanie informacji o liczbie absolwentów.

Charakterystyka sytuacji absolwentów szkół po-nadgimnazjalnych zostanie przedstawiona oddziel-nie, w odniesieniu do powiatu bialskiego oraz do miasta Biała Podlaska. W prezentacji potrzeb edu-kacyjnych absolwentów ujęto osoby z liceów ogól-nokształcących i profilowanych oraz średnich szkół technicznych.

W przypadku powiatu bialskiego liczba absol-wentów liceów ogólnokształcących i profilowanych oraz średnich szkół technicznych ogółem w latach 2010-2012 wyniosła 2813 osób. Wśród absolwen-tów z powiatu bialskiego dominują osoby kończące licea ogólnokształcące i profilowane – 1889 absol-wentów. Drugą grupę, co do liczby absolwentów, stanowią osoby kończące średnie szkoły techniczne

– 924 absolwentów. Szczegółowe zestawienie pro-centowe ilości absolwentów szkół ponadgimnazjal-nych z powiatu bialskiego przedstawiono na rysun-ku 1.

Rysunek 1. Struktura absolwentów w powiecie bialskim,

według typu ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej (%)

Źródło: opracowanie własne na podstawie Raportów (PUP 2011, 2012, 2013)

W tabelach 1 i 2 przygotowano szczegółowe ze-stawienie liczby absolwentów odnotowanej w po-wiecie bialskim, w odniesieniu do typu ukończonej szkoły w latach 2010-2012.

Osoby kończące licea ogólnokształcące i profi-lowane w powiecie bialskim stanowią największą grupę osób w strukturze absolwentów z powiatu bialskiego ogółem – 67,2%. Można stwierdzić, iż licz-ba absolwentów tego typu szkół prezentuje trend boczny. Ilość absolwentów jest ustabilizowana, po-mimo odnotowanych różnic w liczbie absolwentów w poszczególnych latach, mającej spadkowy lub Tabela 1. Absolwenci liceów ogólnokształcących i profilowanych z powiatu bialskiego

Nazwa szkoły Liczba absolwentów w latach Ogółem

2010 2011 2012

Liceum Ogólnokształcące im. W. Sikorskiego w

Międzyrzecu Podlaskim 152 157 152 461

Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ekonomicznych

w Międzyrzecu Podlaskim 39 29 28* 96

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Międzyrzecu Podlaskim 14 10 11 35

Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Edukacji

Innowacyjnej w Międzyrzecu Podlaskim 3 0 42* 45

Liceum Profilowane przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych

im. Unitów Podlaskich w Międzyrzecu Podlaskim 58 54 64 176

Liceum Ogólnokształcące w Małaszewiczach 91 87 71 249

Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół

Ogólnokształcących w Janowie Podlaskim 163 106 103 372

Liceum Ogólnokształcące w Wisznicach 59 78 74 211

Liceum Ogólnokształcące w Terespolu 83 68 80 231

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „Profit” w Sławatyczach _cjonowałanie funk- 0 13 13

Ogółem 662 589 638 1889

*przewidywana liczba absolwentów na podstawie raportu (PUP 2012); brak informacji o faktycznej liczbie absolwentów w raporcie (PUP 2013)

Źródło: opracowanie własne na podstawie Raportów (PUP 2011, 2012, 2013)

(3)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

183 -wzrostowy charakter. Średnia liczba absolwentów w latach 2010-2012 wynosiła 629,7 osoby. Wahania liczby absolwentów w odniesieniu do średniej wy-noszą od 32 do 41 osób.

W przypadku osób kończących średnie szkoły techniczne należy zauważyć spadek liczby absol-wentów w roku 2012 w stosunku do lat 2010 i 2011. Średnia liczba absolwentów w skali roku w latach 2010-2011 wyniosła 320 osób. Spadek prognozowa-nej liczby absolwentów w 2012 r. można przyjąć na poziomie 36 osób.

Odnosząc się do absolwentów szkół ponad-gimnazjalnych w mieście Biała Podlaska należy wskazać na dominację osób kończących licea ogól-nokształcące i profilowane – 3420 osób w latach 2010-2012, co stanowi 73,6% ogółu absolwentów. Natomiast absolwenci średnich szkół technicznych w liczbie 1224 osoby – stanowią 26,4% ogółu absol-wentów. Zestawienie graficzne omawianych danych zamieszczono na rysunku 2.

Rysunek 2. Struktura absolwentów w mieście Biała

Podla-ska według typu ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej (%)

Źródło: opracowanie własne na podstawie Raportów (PUP 2011, 2012, 2013)

Ogólną liczbę 4644 absolwentów analizowanych szkół ponadgimnazjalnych w mieście Biała Podla-ska przedstawiono w szczegółowym ujęciu tabela-rycznym (tabela 3 oraz tabela 4).

Tabela 2. Absolwenci średnich szkół technicznych z powiatu bialskiego Nazwa szkoły

specjalność Liczba absolwentów w latach2010 2011 2012 Ogółem

Technikum Ekonomiczne w Zespole Szkół

Ekonomicznych im. M. Dąbrowskiej w Międzyrzecu Podlaskim - technik informatyk - technik ekonomista - technik spedytor - technik logistyk ogółem 51 55 22 27 44 51 29 30 36 45 26 26 442 155 154 133

Technikum w Zespole Szkół im. Unitów Podlaskich w Międzyrzecu Podlaskim - technik budownictwa - technik drogownictwa - technik elektronik - technik mechanik - technik mechatronik ogółem 8 0 0 41 0 34 6 20 31 0 27 0 8 29 13 217 49 91 77

Technikum w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Leśnej Podlaskiej

- technik rolnik

- technik architektury krajobrazu (do 2010 r.) - technik technologii żywności (do 2010 r.) - technik agrobiznesu ogółem 0 12 7 47 0 -49 18 -40 173 66 49 58

Technikum w Zespole Szkół im. Wł. Reymonta w Małaszewiczach - technik mechanik - technik teleinformatyk ogółem 10 15 180 00 43 25 18 0

Technikum w Zespole Szkół im. A. Naruszewicza w Janowie Podlaskim

- technik mechanizacji rolnictwa - technik hodowca koni

ogółem

8

8 116 79 49

16 17 16

Ogółem 311 329 284 924

(4)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

184 -Największą grupę absolwentów szkół ponadgim-nazjalnych w mieście Biała Podlaska, podobnie jak w powiecie bialskim, stanowią osoby kończące licea ogólnokształcące i profilowane (3420 osoby w sto-sunku do 4644 osób ogółu absolwentów). Należy jednak zauważyć zróżnicowanie w liczbie absol-wentów w poszczególnych latach w odniesieniu do ujętych w tabeli podmiotów oświatowych – cztery podmioty oferujące naukę dla osób dorosłych nie odnotowały absolwentów w roku 2012, co przyczy-niło się do większego spadku liczby absolwentów w roku 2012 w odniesieniu do lat poprzednich.

Obserwowana tendencja wzrostowa liczby absol-wentów średnich szkół technicznych w mieście Bia-ła Podlaska jest odmienna niż w powiecie bialskim, w którym odnotowano spadek liczby absolwentów w tego typu szkołach. Prawdopodobnie wzrost jest uzasadniony powstaniem nowej szkoły Techni-kum im. K.K. Baczyńskiego ZDZ, która odnotowała pierwszych absolwentów w roku 2012, w liczbie 42 osób oraz wprowadzeniem nowych profili kształce-nia (technik elektryk w Technikum Uzupełkształce-niającym dla Dorosłych ZDZ – 6 absolwentów oraz technik pojazdów samochodowych w Technikum Nr 2 w ZSZ Nr 2 – 38 absolwentów).

Podsumowując analizę absolwentów szkół po-nadgimnazjalnych w powiecie bialskim oraz w

mie-ście Biała Podlaska można wskazać, iż ogółem w latach 2010-2012 naukę na poziomie średnim ukończyło 7457 absolwentów (w tym 4644 osób z miasta Biała Podlaska oraz 2813 osób z powiatu bialskiego). Absolwenci z powiatu bialskiego stano-wią blisko 37,7% ogółu absolwentów, zaś z miasta Biała Podlaska – 62,3%. Odnotowano zróżnicowa-nie w liczbie absolwentów w odzróżnicowa-niesieniu do powiatu i miasta. W obu obszarach administracyjnych domi-nują absolwenci liceów ogólnokształcących i profi-lowanych, odpowiednio po 67,2% (rys. 1) i 73,6% (rys. 2), zaś absolwenci średnich szkół technicz-nych stanowią w powiecie bialskim 32,8% (rys. 1), a w mieście Biała Podlaska 26,4% (rys. 2).

Charakterystyka PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej została powołana pod nazwą Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej w dniu 1 sierpnia 2000 r. i jak pokazały kolejne lata stała się ważnym elementem bezpieczeństwa edukacyjnego społeczeństwa. Stu-dia rozpoczęło 345 studentów na 4 specjalnościach: język angielski, język niemiecki, organizacja i obsłu-ga turystyki i rekreacji, zarządzanie przedsiębior-Tabela 3. Absolwenci liceów ogólnokształcących i profilowanych z miasta Biała Podlaska

Nazwa szkoły Liczba absolwentów w latach Ogółem

2010 2011 2012

I Liceum Ogólnokształcące im. J. I. Kraszewskiego 285 238 237 760

II Liceum Ogólnokształcące im. E. Plater 260 237 228 725

III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza 127 143 133 403

IV Liceum Ogólnokształcące im. S. Staszica 178 179 175 532

Akademickie Liceum Ogólnokształcące PSW im.

Papieża Jana Pawła II 26 28 26 80

Katolickie Liceum Ogólnokształcące 19 40 23 82

I Liceum Profilowane ZSZ Nr 1 89 59 58 206

II Liceum Profilowane ZSZ Nr 2 79 72 63 214

Liceum Ogólnokształcące przy ZDZ 36 51 37 124

Rzemieślnicze Uzupełniające Liceum

Ogólnokształcące dla Dorosłych 8 7 0 15

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „LIDER” 0 14 24 38

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych ZDZ 20 25 37 82

Zaoczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

„KURSOR” 0 0 26 26

Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla

Dorosłych ZDZ 32 24 0 56

Dorosłych „KURSOR” 0 20 0 20

Dorosłych „LIDER” 16 14 0 30

Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „ŻAK” _cjonowałanie funk- 0 27 27

Ogółem 1175 1151 1094 3420

(5)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

185 -stwem. Obecnie, w trzynastym roku funkcjonowa-nia, Uczelnia kształci blisko 3500 studentów na 14 kierunkach i 35 specjalnościach, na których można uzyskać stopień licencjata, inżyniera oraz magistra. Misją Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej jest dążenie do aka-demickości poprzez kształcenie młodzieży na wyso-kim poziomie jakościowym na studiach I i II stopnia, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa narodowego, kierunków medycznych, ekonomicz-nych i techniczekonomicz-nych oraz inicjowanie i prowadzenie badań naukowych, a także działań na rzecz rozwoju miasta i regionu (www.bip.pswbp.pl).

Państwowa Szkoła Wyższa w Białej Podlaskiej współpracuje ze środowiskiem pracodawców, by dostosowywać ofertę edukacyjną do potrzeb rynku pracy, a studentom umożliwiać kontakty z

przedsta-wicielami różnych środowisk zawodowych w celu ukierunkowania ich przyszłego rozwoju zawodo-wego, a przez to zapewnienia bezpieczeństwa edu-kacyjnego. Podejmuje działania promujące region w wielu aspektach: od organizacji wystaw, konfe-rencji, publikacji, po podejmowanie współpracy na arenie międzynarodowej.

PSW w Białej Podlaskiej nieustannie dokłada starań, aby oferta edukacyjna była atrakcyjna i wy-chodziła naprzeciw oczekiwaniom kandydatów. Profesjonalna kadra naukowa prowadzi badania na-ukowe, doskonali programy edukacyjne, znajomość języków obcych oraz poszerza kwalifikacje zawodo-we.

W ciągu 13 lat swej działalności PSW w Białej Podlaskiej zajmuje wysokie miejsca w rankingach szkół wyższych. W ogólnopolskim rankingu uczel-Tabela 4. Absolwenci średnich szkół technicznych z miasta Biała Podlaska

Nazwa szkoły

specjalność Liczba absolwentów w latach2010 2011 2012 Ogółem

Technikum Uzupełniające Nr 1 dla Dorosłych

- kucharz 15 17 17 49

Technikum Uzupełniające dla Dorosłych ZDZ

- technik mechanik

- technik budownictwa (do 2010 r.) - kucharz

- technik usług fryzjerskich - technik elektryk (od 2011 r.) ogółem 11 4 0 0 0 9 0 2 2 0 5 0 6 0 6 45 15 13 17 Technikum Nr 1 w ZSZ - technik informatyk - technik ekonomista

- technik organizacji usług gastronomicznych - kucharz

- technik architektury krajobrazu - technik handlowiec ogółem 61 47 29 53 27 20 29 60 30 47 30 20 31 55 30 53 30 23 675 237 216 222 Technikum Nr 2 w ZSZ Nr 2 - technik elektryk - technik mechanik - technik budownictwa - technik informatyk - technik technologii odzieży

- technik pojazdów samochodowych (od 2011 r.) ogółem 0 53 0 20 0 0 18 63 39 26 10 0 17 0 32 21 0 38 337 73 156 108

Rzemieślnicze Technikum Uzupełniające dla Dorosłych

- technik mechanik

- technik technologii żywności - technik usług fryzjerskich ogółem 3 13 0 5 16 3 6 22 8 76 16 24 36

Technikum im. K.K. Baczyńskiego ZDZ (od 2011 r.)

- technik pojazdów samochodowych - technik informatyk

- kucharz

- technik usług fryzjerskich

nie funk-cjonowała 0 0 0 0 7 11 12 12 42 Ogółem 356 426 442 1224

(6)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

186 -ni wyższych Rzeczpospolitej i Perspektyw Uczel-nia figuruje na 3 miejscu wśród najlepszych tego typu uczelni w kraju. Natomiast w raporcie przygotowa-nym przez Rektorów Publicznych Szkół Zawodo-wych możemy przeczytać m .in., że wśród 36 PWSZ w Polsce, Państwowa Szkoła Wyższa w Białej Podla-skiej plasuje się na (www.pswbp.pl):

• 1 miejscu za liczbę oferowanych kierunków studiów II stopnia (3),

• 2 miejscu za liczbę kierunków studiów I stop-nia (15) ,

• 2 miejscu pod względem liczby studentów cu-dzoziemców (221),

• 2 miejscu pod względem liczby przyjętych na I rok studiów stacjonarnych (1121),

• 3 miejscu pod względem liczby studentów stu-diów podyplomowych (215),

• 3 miejscu pod względem liczby studentów stu-diów stacjonarnych (2850),

• 6 miejscu pod względem liczby studentów ogó-łem (3504).

Głównym celem strategicznym PSW im. Papie-ża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej jest stworzenie nowoczesnej uczelni kształcącej wysoko kwalifiko-wanych pracowników na potrzeby regionalnej go-spodarki, oświaty i służby zdrowia (Strategia Roz-woju… 2011).

Analiza struktury studentów PSW w Białej Pod-laskiej w kontekście miejsca ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej

Przedmiotem zainteresowania tej części ni-niejszego opracowania są osoby, które na dzień 04.07.2013 r. posiadają status studenta Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Z grupy studentów wyłoniono absolwen-tów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu bialskie-go oraz miasta Biała Podlaska. Pozwoliło to określić liczbę studentów pochodzących z wyżej wskaza-nych szkół w strukturze studentów PSW w Białej Podlaskiej ogółem. Wartości zostały obliczone dla każdego naboru osobno. Dane do analiz pozyskano

z uczelnianego Systemu Obsługi Szkół Wyższych BAZUS oraz akt osobowych studentów. Słuchacze, którzy w momencie gromadzenia danych przebywa-li na urlopach dziekańskich oraz osoby, które nie do-starczyły do uczelni informacji na temat ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej nie zostały uwzględnio-ne w analizie (2 studentów). Grupa tych osób mieści się w granicach błędu statystycznego (0,2%).

W pierwszym etapie pozyskano informacje z Dziekanatu PSW w Białej Podlaskiej na temat ilości studentów przyjętych na studia w uczelni w naborach: 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013 z wyodrębnieniem liczby obcokrajowców. Następ-nie zliczono liczbę studentów posiadających status studenta na dzień 04.07.2013 r., korzystając z uczel-nianego Systemu Obsługi Szkół Wyższych BAZUS. Obliczono fluktuację słuchaczy w poszczególnych naborach, co pozwoliło na uzyskanie liczby studen-tów, którzy zrezygnowali ze studiowania w PSW w Białej Podlaskiej przed absolutorium. Na koniec przygotowano zestawienie procentowe pozostałej liczby studentów tej uczelni w analizowanych nabo-rach.

W drugim etapie pozyskania danych do analiz zebrano informacje na temat studentów kończą-cych szkoły ponadgimnazjalne w powiecie bialskim oraz w mieście Biała Podlaska z Systemu BAZUS do programu Microsoft Office Excel 2007. Następnie przefiltrowano uzyskaną bazę słuchaczy pod kątem miejsca ukończenia szkoły i nazwy szkoły. Pozwoli-ło to na wyodrębnienie liczby studentów z poszcze-gólnych liceów ogólnokształcących i profilowa-nych oraz średnich szkół techniczprofilowa-nych w naborach 2010/2011, 2011/2012, 2012/2013.

Na podstawie danych zawartych w Systemie Obsługi Szkół Wyższych BAZUS oraz sprawozdań statystycznych Dziekanatu PSW w Białej Podla-skiej sporządzono zestawienie liczby studentów rozpoczynających naukę na I roku studiów pierw-szego stopnia (licencjackie, inżynierskie) w trybie stacjonarnym. Analizie poddano nabory studentów w latach 2010/2011, 2011/2012 oraz 2012/2013. Dodatkowo wykazano poziom fluktuacji studentów Tabela 5. Studenci studiów stacjonarnych pierwszego stopnia PSW w Białej Podlaskiej w latach 2010-2013

Wyszczególnienie Nabór w latach Ogółem

2010/2011 2011/2012 2012/2013

Liczba studentów I roku (A) 9081 ₉₆₇2 ₁₀₄₀3 ₂₉₁₅4

Liczba studentów na dzień 04.07.2013 r. (B) 573 692 792 2057

Fluktuacja studentów

(A-B)

liczba osób 335 275 248 858

liczba osób w % 36,9 28,4 23,8 29,4

średni poziom fluktuacji dla 1 roku w cyklu

kształcenia w % 12,3 14,2 23,8 9,8

Pozostała liczba studentów z naboru w % 63,1 71,6 76,2 70,6

1_{w tym 76 obcokrajowców} 2_{w tym 79 obcokrajowców} 3_{w tym 114 obcokrajowców} 4_{ogółem 269 obcokrajowców}

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Obsługi Szkół Wyższych BAZUS PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej oraz sprawozdań statystycznych Dziekanatu PSW w Białej Podlaskiej.

(7)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

187 -na dzień 04.07.2013 r. Uzyskane dane zamieszczono w tabeli 5.

Liczba studentów wybierających studia w PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej co-rocznie się zwiększa. Widoczna jest również ten-dencja wzrostowa liczby studiujących na uczelni obcokrajowców. Zauważyć można, że w ciągu toku kształcenia wielu studentów rezygnuje z ukończe-nia studiów przed absolutorium, średnio 30,0% roz-poczynających naukę studentów w analizowanym okresie czasu. Należy jednak podkreślić, iż poziom fluktuacji studentów wskazuje na tendencję spad-kową w odniesieniu do cyklu kształcenia. Różni-ca fluktuacji studentów między naborem w latach 2010/2011 a naborem 2012/2013 wyniosła 13,1%. Wynika to z tego, iż w naborze 2010/2011 poziom fluktuacji oszacowano w stosunku do 3-letniego cyklu kształcenia, natomiast w naborze 2012/2013 analizą objęto I rok z 3-letniego cyklu kształce-nia. Średni poziom fluktuacji w skali jednego roku

w cyklu kształcenia najwyższy jest po I roku – bli-sko 24,0% (studenci z naboru 2012/2013 na dzień 04.07.2013 r.). Każdy kolejny rok akademicki wska-zuje na wzrost średniego poziomu fluktuacji w skali 1 roku w cyklu kształcenia – 12,3% (w przypadku studentów z naboru 2010/2011 na dzień 04.07.2013 r.). Można przyjąć, że I rok w cyklu kształcenia jest okresem, który dynamizuje poziom fluktuacji, gdyż średnio dwa razy więcej studentów rezygnuje z dal-szej nauki niż średnia ogółem dla jednego roku w całym cyklu kształcenia (około 10,0%).

Z grupy 7457 absolwentów liceów ogólnokształ-cących i profilowanych oraz średnich szkół tech-nicznych w latach 2010-2012 z powiatu bialskiego i miasta Biała Podlaska 1279 osób studiuje w Pań-stwowej Szkole Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej (należy zaznaczyć, iż w grupie tej są absolwenci szkół ponadgimnazjalnych, któ-rzy ukończyli naukę w analizowanych placówkach przed 2010 rokiem; w naborze: 2010/2011 – 97 osób Tabela 6. Studenci Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej według ukończonej szkoły

ponadgimnazjalnej w powiecie bialskim

Typ

szkoły Nazwa szkoły

Nabór w latach Ogółem 2010/ 2011 2011/2012 2012/2013 Li ce a o gól nok sz ta łc ąc e i p ro fil ow an e

Liceum Ogólnokształcące im. W. Sikorskiego

w Międzyrzecu Podlaskim 12 11 24 47

Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ekonomicznych

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Międzyrzecu Podlaskim 0 0 1 1

Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Edukacji

Innowacyjnej w Międzyrzecu Podlaskim 0 0 0 0

Liceum Profilowane przy Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im.

Unitów Podlaskich w Międzyrzecu Podlaskim 3 1 5 9

Liceum Ogólnokształcące w Małaszewiczach 15 31 23 69

Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół

Ogólnokształcących w Janowie Podlaskim 16 18 27 61

Liceum Ogólnokształcące w Wisznicach 3 3 8 14

Liceum Ogólnokształcące w Terespolu 11 20 27 58

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „Profit” w Sławatyczach 0 0 0 0

Studenci z szkół ogólnokształcących i profilowanych ogółem 64 89 124 277

Śr ed ni e s zk oł y te chni cz ne

Technikum Ekonomiczne w Zespole Szkół Ekonomicznych

im. M. Dąbrowskiej w Międzyrzecu Podlaskim 6 5 8 19

Technikum w Zespole Szkół im. Unitów Podlaskich

Technikum w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego

w Leśnej Podlaskiej 8 7 6 21

Technikum w Zespole Szkół im. Wł. Reymonta w Małaszewiczach 6 6 0 12

Technikum w Zespole Szkół im. A. Naruszewicza

w Janowie Podlaskim 3 0 4 7

Studenci z średnich szkół technicznych ogółem 34 25 26 85

Pozostałe szkoły* 4 3 3 10

Ogółem 102 117 153 372

* z niesprecyzowanym typem i nazwą szkoły

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Systemu Obsługi Szkół Wyższych BAZUS PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej oraz teczek osobowych studentów

(8)

Rozprawy Społeczne 2013, Tom VII, Nr 2

188 -– 16,9% ogółu studentów z tego naboru; w naborze 2011/2012 – 50 osób – 7,2% ogółu studentów z tego naboru; w naborze 2012/2013 – 40 osób – 5,1% ogó-łu studentów z tego naboru). Uczelnia zaspokaja za-tem potrzeby edukacyjne 17,2% absolwentów ana-lizowanych szkół ponadgimnazjalnych w badanym okresie czasu.

W tabelach 6 i 7 zestawiono ogólną liczbę stu-dentów PSW w Białej Podlaskiej według ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej, odpowiednio w powie-cie bialskim i mieśpowie-cie Biała Podlaska w kolejnych naborach 2010/2011, 2011/2012 i 2012/2013.

Odnosząc liczbę absolwentów, którzy zaspokaja-ją potrzeby edukacyjne w PSW w Białej Podlaskiej do liczby absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w powiecie bialskim to stanowią oni 13,2% ogółu (372 osoby w stosunku do 2813 ogółu absolwen-tów). Oznacza to, iż co siódmy absolwent szkoły nadgimnazjalnej z powiatu bialskiego zaspokaja po-trzeby edukacyjne na poziomie studiów wyższych w PSW w Białej Podlaskiej.

Optymistyczny jest fakt, iż liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu bialskiego, wybierających studia w PSW w Białej Podlaskiej zwiększa się o ok. 20% w każdym kolejnym nabo-rze.

Największa liczba absolwentów z powiatu bial-skiego (rys. 3 – ujęcie ilościowe) pochodzi z liceów ogólnokształcących, takich jak:

• Liceum Ogólnokształcące w Małaszewiczach – 69 osób (25,0% ogółu absolwentów liceów ogólnokształcących z powiatu bialskiego), • Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół

Ogólnokształcących w Janowie Podlaskim – 61 osób (22,0% ogółu absolwentów liceów ogól-nokształcących z powiatu bialskiego),

• Liceum Ogólnokształcące w Terespolu – 58 osób (21,0% ogółu absolwentów liceów ogól-nokształcących z powiatu bialskiego),

• Liceum Ogólnokształcące im. W. Sikorskiego w Międzyrzecu Podlaskim – 47 osób (17,0% ogółu absolwentów liceów ogólnokształcących z powiatu bialskiego).

W przypadku wyżej wskazanych szkół należy odnotować ogółem systematyczny wzrost w kolej-nych naborach liczby absolwentów wybierających PSW w Białej Podlaskiej jako uczelnię zaspokajającą ich potrzeby edukacyjne.

Najwięcej studentów Państwowej Szkoły Wyższej w Białej Podlaskiej ukończyło licea ogólnokształcące w powiecie bialskim – 74,5% (277 osób), pozostałe osoby są absolwentami średnich szkół technicznych (85 osób, co stanowi 22,8%). W przypadku 10 osób nie można było zidentyfikować typu i nazwy szkoły z powodu braku danych (2,7% osób z ogółu absol-wentów powiatu bialskiego realizującego potrzeby edukacyjne w PSW w Białej Podlaskiej, co mieści się w przedziale błędu statystycznego) – rys. 4.