Program nauki (tymczasowy) w państwowym liceum ogólnokształcącym z polskim językiem nauczania : ćwiczenia cielesne

(1)

M I N I S T E R S T W O W Y Z N A Ń RELIGIJNYCH^ I O Ś W I E C E N I A P U B L I C Z N E G O

PROGRAM NAUKI

(TYM CZASOW Y)

W PAŃSTW OW YM LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM Z P O L S K I M J Ę Z Y K I E M N A U C Z A N I A

ĆWICZENIA CIELESNE

1 9 3 7

P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O KSIĄŻEK SZKOLNYCH WE LWOWIE

(2)

(3)

Dolnośląska BlbliotekaPedagogiczna we Wrocławiu WR00073831 O D B I T O W D R U K A R N I B. POŁOMEOKTBGO W E LWOWIE l O I S r ;

KmteHui? O&njgu

? *

\ w e W r e c ł s f c i u # r . ł f i p, 1 M L \iv tsn^aaasMaM

ĆWICZENIA CIELESNE

W ydzia ł hum a n istyczny, klasyczny, m atem atyczno- fizy c zn y i przyrodniczy

CELE NAUCZANIA

1. Rozwijanie OTganizmu, kształtow anie popraw nej postaw y i w szechstronnej spraw ności ruchow ej (szyb kości, zręczności, siły i wytrzym ałości) a także, przy w spółudziale tych czynników, kształcenie dzielności •duchowej, bystrości oraz woli doskonalenia organi zm u dla osiągania coraz lepszych wyników.

2. Dostarczenie m om entów odprężenia, w ypoczynku imiysłowego, radości życia i wyrobienie zam iłow ania <Jo ruchu.

Przygotow anie młodzieży do spełniania tych zadań, ja k ie stają przed nią w zw iązku z obroną Państw a.

KLASA I i II

Ćwiczenia gimnastyczne, ćwiczenia terenowe, tańce narodow e i regionalne — 2 godziny tygodniowo n a Łlasę; przysposobienie sportowe -— 2 godziny tygo dniow o n a zespół, nie przekraczający 90 uczniów.

(4)

4 Ć W IC Z E N IA C IE L E S N E

C H Ł O P C Y

I. ĆW ICZENIA GIMNASTYCZNE

1. Ć w i c z e n i a p o r z ą d k o w e .

Szybkie i spraw ne zbiórki we w szystkich używanych, szykach. Rozejść się. Rów nanie i krycie. Odliczanie. Od

stępowanie i łączenie. Marsz i zatrzym yw anie się. Spra

w ianie szyków. Chóralne odpowiedzi na przyw itanie i pożegnanie. .W ystępowanie i m eldowanie. P rzeprow a dzanie zbiórek przez uczniów. (Ćwiczenia porządkow e przeprow adzać należy według: „Szkoły Ju n a k a “.) P o nadto dodatkow e ćwiczenia porządkow e w skazane dla- spraw nego przem ieszczania zespołów ćwiczących ja k np.: odliczanie w m arszu, rozstaw ianie kolum n ćwicze bnych z miejsca, z m arszu i z biegu.

2. Ć w i c z e n i a k s z t a ł t u j ą c e .

Ćwiczenia kończyn górnych. O panow anie w szystkich położeń ram ion oraz rzuty, wym achy, krążenia itp. we w szystkich kierunkach głównych i pośrednich, z is- względnieftiem łączenia różnych ruchów ram ion o p ra cy dynam icznej ze zm ienną szybkością i w różnym, rytm ie.

Ćwiczenia kończyn dolnych. Opanow anie w szystkich postaw nóg i zm iany postaw, przysiady, skurcze, rzuty,. Wymachy itp^ w różnych kierunkach, ó dynam icznej pracy m ięśniowej ze zm ianą szybkości i w różnym ry t mie, oddzielnie lub łącznie z ćwiczeniami kończyn gór

nych.

-W Y D Z IA Ł HTJM., K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 5

Ćwiczenia szyi we w sz y stk ic h ' płaszczyznach ze zm ienną p racą mięśni.

Ćwiczenia tułow ia w płaszczyznach: a) strzałkow ej, b) czołowej, c) poprzecznej i d) złożonej, w różnych postaw ach wyjściowych, z różnym i położeniam i lub ru ch am i ram ion, bez użycia przyrządów i z p rzy rzą dam i, z uwzględnieniem zm iennej pracy mięśniowej i zm iany podstaw y dla ruchu. Skłony i skręty bez po głębiania i z pogłębianiem w różnym rytm ie i tempie. Opady. F orm y przygotowawcze do skłonów napiętych w różnych postaw ach wyjściowych. W szelkie podpory i ćwiczenia na czworakach.

3. Ć w i c z e n i a k o o r d y n a c y j n e .

Ćwiczenia rów now ażne bez przyrządów w różnych postaw ach wyjściowych: n a czw orakach, w klęku, w półprzysiadzie i przysiadzie, w postaw ie obunóż i je- dnonóż, w m iejscu i z miejsca. W alki równoważne na przyrządach na różnych wysokościach, w różnych postaw ach wyjściowych, w ym ienionych poprzednio, z dodaniem podporu, siadu, wstępowań, wbiegów i wskoków. Dla utrudn ienia dostosowywać ruchy r a m ion. Przenoszenie współćwiczących po ław kach. W celu doskonalenia rów now agi należy wykorzystać odpow iednie w arunki {terenowe.

Ćwiczenia różnostronne kończyn górnych, kończyn dolnych i złożone.

Ćwiczenia zwinności. Przew roty i przerzuty, z m iej sca i z rozbiegu. Stanie n a rękach.

(5)

Ćwiczenia w walce i obronie. Umiejętność zastoso w ania kilku chwytów i obrony przed chwytam i.

4. Ć w i c z e n i a s t o s o w a n e .

Chód, bieg i m arsz. Doskonalenie techniki chodu i biegu, biegi trw ałe.

Zwisy. Przeploty bez pomocy nóg. W spinania z po m ocą i bez pomocy nóg. Postępy w zwisach bez obro tów i z obrotam i z pośrednim zginaniem ram ion. Zwisy przew rotne i przerzutne. W ym yki na wysokościach do- siężnych i doskocznych. Odm yk tyłem.

Skoki. Skoki wolne bez przyborów i z ich użyciem (np. skakanki) w miejscu, z m iejsca i z rozbiegu, z od bicia jednonóż i obiinóż. Skoki dosiężne, w skoki n a przyrządy, skoki ponad przyrządy, przez okienko, ■w dal, w zwyż i w głąb. Skoki m ieszane. Skoki kuczne, rozkroczne, kuczno-rozkroczne, zawrotne, odwrotne* odboczne, szermiercze, podm ykiem , przew rotne i prze rzutne, skrzyżne i lotne, woltyże. Skoki złożone z uży ciem różnych przyrządów .

II. ĆW ICZENIA TER ENO W E

W terenie nieurządzonym i m niej lub więcej urozm ai conym z w yzyskaniem ukształtow ania i pokrycia te ren u oraz przedm iotów spotykanych (drzewa, pnie, k a mienie, kłody, żerdzie, krzaki, kładki, płoty, rowy, doły itp.) prow adzić m ożna ćwiczenia w m arszu, biegach, skokach, rzutach, pełzaniu, dźwiganiu, podnoszeniu, w spinaniu itp.

W Y D Z IA Ł H T O I., K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y ₇ III. TANCE NARODOW E I R EG IONALNE

Polonez, krakow iak, kujaw iak, oberek, m azur oraz ■właściwe dla danego regionu tańce (góralskie, śląskie, kaszubskie itp'.).

IV. PR Z Y SPO SO B IE N IE SPORTOW E

1. Gry. Różne trudniejsze gry bieżne, rzutne i skocz ne, jak o form y przygotowawcze i doskonalące gry drużynowe.

Gry drużynow e: siatków ka, koszykówka, szczypior- niak, palant, hokej na lodzie, piłka nożna. Przy w szyst kich wyżej wym ienionych grach, należy opanowywać technikę i taktykę gry oraz w yrabiać um iejętność gry w zespole i ku lturę gry.

2. L ekka atletyka. Biegi krótkie do 100 metrów, d łu gie na bieżni i w terenie od 1500 dó 3000 m etrów, szta fety od 60 do 100 m. Przygotow anie do biegów przez płotki. Skoki w zwyż, w dal, z rozbiegu i skok o tyczce. Rzuty dyskiem 1 i 2 kg, oszczepem 600 gr i 800 gr i pchnięcie kulą 5 kg i 7,25 kg. Ciężar przyborów za leżny od siły ćwiczących. Rzuty granatem 500 gr w dal i do celu. Przy wszystkich Wyżej wym ienionych ćwiczeniach należy osiągnąć znajom ość techniki w y konania.

3. Pływ anie. Zabawy w wodzie z piłką jako przygo tow anie do gry w piłkę w odną. Skoki do wody z tra m poliny i wieży. Skok startow y. Opanowanie żabki albo craw la n a piersiach i plecach, aby przepłynąć 300 m w dowolnym czasie. Nurkow anie ze skoku i z pływ a nia. Znajomość ratow nictw a.

(6)

s Ć W IC Z E N IA C IE L E S N E

4. W ioślarstwo, żeglarstwo i kajakarstw o, zastoso w ane przede wszystkim do wycieczkowania. Um iejęt ność wiosłow ania n a krótkie i długie wiosła (zwracać uwagę na obustronne w yćw iczenie); um iejętność jazdy na pych.

5. Łyżwiarstwo. Jazda figurowa, doskonalenie figur opanow anych poprzednio w gim nazjum i opanowanie now ych figur (np. pętlice, zwroty, piruety, trójki ska kane). Jazda szybka: technika i biegi do 3000 m.

6. Saneczkarstw o. Jazd a w terenie i ń a torach sa neczkowych.

7. Narciarstw o. Jazda w terenie płaskim i górskim,- opanow anie różnych rodzajów chodów. Podchodzenie. Zjazdy w poprzek stoku i strzałą. Zm iany kierunku ja zdy i sposoby zatrzym yw ania się. Skoki na skoczniach terenow ych. Slalom. W ycieczki 4 — 5 godzin m arszu dziennie. Biegi zjazdowe o stopniu trudności jak przy ubieganiu się o brązow ą odznakę P. Z. N'.

8. Kolarstwo. W ycieczki do 50 km dziennie n a ro w erach odpowiednio do tego przystosow anych (kiero w nica wyżej siodełka).

9. Jazda n a m otocyklu w zakresie w ym agań odznaki brązow ej P. Zw. Motocyklowego.

10. Jazd a konna w tych m iejscowościach gdzie sta cjo n u ją w ojskow e oddziały konne, mogące ułatw ić uzyskanie koni.

11. Szerm ierka. Zasady walki szablą.

12. Pięściarstw o. Znajomość gim nastyki pięściar skiej, ćwiczeń n a przyrządach i zasad walki. W olna w alka (2 starcia po 2 m inuty, z 2-m inutow ą przerwą)

W Y D Z IA Ł H O T .', K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 9

■o charakterze pokazowym . ( U w a g a : nauczyciel p rzeryw a walkę natychm iast, gdy tylko przybiera ona c h a ra k te r brutalny).

13. W ycieczki z gram i i ćwiczeniam i polowymi w e d łu g p rogram u hufców szkolnych p. w. z noclegami i obozowaniem pod nam iotam i, a także używanie bu soli i m apy w celu orientow ania się w terenie.

D Z I E W C Z Ę T A

I. ĆW ICZENIA GIMNASTYCZNE

1. Ć w i c z e n i a p o r z ą d k o w e .

Szybkie i spraw ne zbiórki we wszystkich używ anych szykach. Rozejść się. Równanie i krycie. Odliczanie. Odstępow anie i łączenie. M arsz i zatrzym yw anie się. S p raw ian ie szyków. Chóralne odpowiedzi n a przyw ita nie i pożegnanie. W ystępowanie i meldowanie. Przepro w adzanie zbiórek przez uczennice. (Ćwiczenia porząd kow e przeprow adzać należy według: „Szkoły J u n a k a “.) Ponadto dodatkow e ćwiczenia porządkow e w skazane d la spraw nego przem ieszczania zespołów ćwiczących j a k np.: odliczanie w m arszu, rozstaw ianie kolum n ćwi czebnych z miejsca, z m arszu i z biegu.

2. Ć w i c z e n i a k s z t a ł t u j ą c e .

Ćwiczenia kończyn górnych. Opanow anie wszystkich położeń ram ion i rzuty, wym achy, krążenia itp. we w szystkich kierunkach głównych i pośrednich, z u- w zględnieniem łączenia różnych ruchów ram ion o p ra c y dynam icznej, ze zm ienną szybkością, w różnym ry t mie.

(7)

Ćwiczenia kończyn dolnych. Opanow anie wszystkich postaw nóg i zm iany postaw, przysiady, skurcze, rzuty, w ym achy itp. w różnych k ierunkach o dynam icznej, pracy mięśniowej, ze zm ianą szybkości i w różnym rytm ie oddzielnie lub łącznie z ćwiczeniam i kończyn górnych.

Ćwiczenia szyi we wszystkich płaszczyznach o dyna m icznej p racy mięśniowej.

Ćwiczenia tułow ia. W płaszczyznach: a) strzałkowej,, b) czołowej, c) poprzecznej, d) złożonej w różnych po staw ach wyjściowych, z różnym i położeniam i lub r u cham i ram ion bez użycia przyrządów i z przyrządam i^ z uwzględnieniem zmiennej pracy mięśniowej i zm iany podstaw y dla ruchu. Skłony i skręty bez pogłębiania i z pogłębianiem w różnym rytm ie i tempie. Opady., F orm y przygotowawcze do skłonów napiętych w róż

nych postaw ach wyjściowych. W szelkie podpory-

i ćwiczenia n a czworakach,

3. Ć w i c z e n i a k o o r d y n a c y j n e .

Ćwiczenia rów now ażne bez przyrządów w różnych postaw ach wyjściowych: n a czworakach, w klęku^ w półprzysiadzie i przysiadzie, w postawie obunóż i je dnonóż, w m iejscu i z miejsca. Ćwiczenia równoważne

na przyrządach n a różnych wysokościach w różnych

postaw ach wyjściowych, wym ienionych poprzednio z dodaniem podporu, siadu, wstępowań, wbiegów i wskoków. Dla utrudnienia dostosowywać ruchy r a mion. W celu doskonalenia równowagi należy wyko rzystać odpowiednie w arunki terenowe.

W Y D Z IA Ł HTJM.; K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 11

Ćwiczenia różnostronne kończyn górnych, kończyn dolnych i złożone.

Ćwiczenia zwinności. P rzew roty n a m ateracu i na skrzyni albo na suchej m uraw ie z m iejsca i z rozbie gu. Stanie n a rękach z odbicia jednonóż i z oparciem nóg. Mostek.

Ćwiczenia obrony osobistej. U m iejętność zastosowa nia kilku chwytów i obrony przed chwytam i.

4. Ć w i c z e n i a s t o s o w a n e .

Chód, m arsz i bieg. Doskonalenie techniki chodu i biegu.

Zwisy. W stępow ania. Przeploty: a) pionowe i skośne, z pom ocą nóg, b) poziome bez pom ocy nóg. W spinania skośne i pionowe z pom ocą nóg. Półzwisy: spodem, o parte tyłem i oparte przodem . Zwisy wolne i postępy w bok, w tył, w przód bez obrotów i z obrotam i. W y m yk n a wysokości głowy.

Skoki. Skoki wolne bez przyborów i z ich użyciem (np. skakanki) w m iejscu, z m iejsca i z rozbiegu, z od bicia jednonóż i obunóż, skoki dosiężne, w skoki na przyrządy, skoki ponad przyrządy.

Skoki m ieszane. Kuczny, rozkroczne tylko przez k o zła, zawrotne, odwrotne, odboczne (łatwe), szerm ier cze, podm ykiem , przez okienko. Skoki złożone z u ży ciem różnych przyrządów .

II. ĆW ICZENIA T ER EN O W E

. W terenie nieurządzonym i m niej lub więcej uroz m aiconym , z w yzyskaniem ukształtow ania i pokrycia

(8)

terenu oraz przedm iotów spotykanych (drzewa, pnie, kam ienie, kłody, żerdzie, krzaki, kładki, płoty, rowy, doły itp.) prow adzić m ożna ćwiczenia w m arszu, bie gach, skokach, rzutach, pełzaniu, dźwigapiu, podnosze niu, w spinaniu itp.

III. TAŃCE N ARODOW E I REG IO N A LN E

Polonez, krakow iak, kujaw iak, oberek, m azur oraz właściwe dla danego regionu tańce (góralskie, śląskie, kaszubskie itp.).

IV . P R Z Y SPO SO B IE N IE SPORTO W E

1. Gry. Różne trudniejsze gry bieżne, rzutne i skocz ne, jako form y przygotowaw cze i doskonalące gry drużynow e.

Gry drużynow e: k w adrant, palant, siatków ka, jor- d anka, koszyków ka. P rzy w szystkich wyżej wym ie nionych grach opanow yw ać technikę i taktykę gry.

2. L ekka atletyka. Biegi krótkie do 80 m, m arszo- biegi do 1500 m, m arsze do 3000 m, sztafety 60-me- trowe, skoki w dal z m iejsca i z rozbiegu, skoki w zwyż z rozbiegu, rzuty piłkam i w dal i do> celu, oszczepem 600 gram ow ym , dyskiem 1 kg i pchnięcie kulą 4 kg, rzu t piłk ą u szatą 1 kg.

3. Pływ anie. Zabaw y w wodzie z piłk ą jako uroz m aicenie nauki pływ ania, skoki do wody z tram poliny i wieży. Skok startow y. O panow anie żabki albo craw la n a piersiach i plecach, aby przepłynąć 200 m. N urko w anie ze skoku i z pływ ania. Znajomość ratow nictw a. 4. W ioślarstw o, żeglarstwo i k ajak arstw o zastoso

W Y D Z IA Ł H t T M . , K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 1 3

w ane przede wszystkim do wycieczkowania. Um iejęt ność wiosłow ania na w iosłach krótkich.

5. Łyżwiarstwo. Jazda figurow a, doskonalenie fig u r opanow anych poprzednio w gim nazjum i opanow anie now ych figur, np.: pętlice, piruety.

6. Saneczkarstw o. Jazd a w terenie i na torach sa neczkowych.

7. N arciarstwo. Jazda w terenie płaskim i górskim , opanow anie różnych rodzajów chodów. Podchodzenie. Z jazdy w poprzek stoku i strzałą. Zm iany k ierun k u ja zdy i sposoby zatrzym yw ania się. Biegi zjazdowe w za kresie brązow ej odznaki P. Z. N. Slalom. W ycieczki 3— 4 godzin m arszu dziennie.

8. Kolarstwo. Tylko w form ie turystyki. W ycieczki ■do 30 km dziennie (kierownica row eru wyżej siodełka).

9. W ycieczki z gram i i ćwiczeniam i polowymi w e dług program u hu fca p. w. z biwakowaniem .

U W A G I

M ateriał ćwiczebny należy w ten sposób podzielić n a dwie części dla dw u klas licealnych, aby osiągać w ynik nie przem ęczając fizycznie młodzieży. Główną zasadą przy nauczaniu m usi być dbałość o w yrobienie p opraw n ej postaw y ćwiczących przez doskonalenie fo rm y ruchu. Nie może to jed nak w ykluczać ożywie n ia i pogodnego nastroju, jaki w inien cechować lekcje ćwiczeń cielesnych. Ze względów zarów no zdrow ot n ych ja k i dla celów sportow ych duży nacisk należy położyć na ćwiczenia tułow ia, jako na ru ch y m ające duże znaczenie w każdej pracy. Ogólnie biorąc trzeba

(9)

w yrobić u m łodzieży obu płci doskonałą postawę, gib- kość, zręczność, koordynację ruchow ą, siłę i w ytrzy m ałość.

W ysokość przyrządów do ćwiczeń rów now ażnych dostosow ać należy do indyw idualnych możliwości m ło dzieży. Dążyć jednak należy do osiągnięcia d u żego opanow ania ruchowego na znacznych wysoko ściach.

, Do ćwiczeń ram ion, nóg, a także szyi, tułow ia i ćwi czeń rów now ażnych, zwłaszcza bez przyrządów , jak rów nież przy m arszu i biegu m ożna stosować odpo wiednio dobran ą do ch arak teru ru chu i popraw nie od tw orzoną m uzykę (uwaga o m uzyce dotyczy głównie zespołów dziew częcych).

Dla w yrów nania poziom u sprawnościowego ćwiczą cych w I klasie licealnej należy w m iarę potrzeby po w tarzać ćwiczenia, z program u gimnazjalnego, k tóry m usi być doskonale znany prow adzącym ćwiczenia cielesne w liceum.

Dwie godziny przeznaczone na lekcje ćwiczeń ciele snych w planie szkolnym należy w zasadzie rozm ie ścić w tygodniu w rów nom iernych odstępach czasu. Przy nauce pływ ania i ćwiczeniach terenowych, w ym a gających pewnego czasu na dojście do m iejsca ćwiczeń, godziny przeznaczone na lekcje ćwiczeń cielesnych m ogą być łączone. Przysposobienie sportowe, n a które prog ram przeznacza dwie godziny tygodniowo, odby w ać należy w zasadzie w porze poobiedniej. W m iej scowościach, gdzie znaczna część młodzieży m ieszka poza m iastem lub w dzielnicach z dala od szkoły poło

W Y D Z IA Ł H U M ., K L A S ., S IA T .-P IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 1 5

żonych, przysposobienie sportowe winno być organizo w ane bezpośrednio po lekcjach. Zajęcia tć prow adzić należy w grupach dobranych według spraw ności i sił młodzieży, a nie według klas.

Ć w i c z e n i a t e r e n o w e , ułożone według ogól n y c h zasad obow iązujących przy u kładaniu lekcyj ćwiczeń gim nastycznych i uzupełnione niew ielką ilo ścią ćwiczeń kształtującyuh i korektyw nych, pow inny być stosowane, tam gdzie znajdą się ku tem u odpowie^- d n ie w arunki, jako dobrze przem yślane lekcje, w ra* m ach godzin przeznaczonych n a ćwiczenia gimna* styczne.

Godziny nie wyzyskane z powodu niepom yślnych w arunków atm osferycznych w inien nauczyciel w yna gradzać, poświęcając w dni pogodne więcej czasu n a kró tk ie wycieczki popołudniowe, naukę pływ ania i wszelkie sporty, w ym agające w yprow adzenia m ło dzieży w teren. Zajęcia sportowe w inny odbyw ać się w dni wolne od ćwiczeń gim nastycznych objętych p la nem szkolnym . W czasie w iosennym i jesienią w yzna czone w planie szkolnym lekcje ćwiczeń cielesnych n a leży prow adzić na boisku, u k ładając ćwiczenia w ten sposób, by znalazły się w nich następujące rodzaje: ■ćwiczenia kształtujące jako ćwiczenia wstępne; biegi, rzuty i skoki w form ie zwykłej lub w form ie odpowie d n ich gier i zabaw, jako ćwiczenia główne oraz odpo w iednie ćwiczenia końcowe.

Zw alnianie od ćwiczeń cielesnych, kw alifikow anie d o bran ia udżiału w zaw odach oraz odbyw ania p ró b o P. O. S. należy do lekarza szkolnego, z klórym n a

(10)

uczyciel ćwiczeń cielesnych winien ściśle w spółpra cować.

Prow adząc w liceum przysposobienie sportowe nie należy rozpraszać się n a dużą liczbę rodzajów sportu, p o dany ch w program ie, a raczej skupić zainteresow a n ia m łodzieży n a kilku uzupełniających się rodzajach, m ających najkorzystniejsze w arun k i do ich upraw iania w danym środow isku. Inicjatyw a nauczyciela po do kład n y m przestudiow aniu w arunków i poznaniu m ło dzieży nie jest ograniczona ram am i i zakresem p ro gram u.

W każdym szkolnym kole sportow ym m ożna część przysposobienia sportowego organizować przy jego po mocy. W zakresie p rac m ęskich szkolnych kół sporto w ych może znaleźć się także szybownictwo i skoki spadochronow e, żeńskich — strzelectwo.

W liceum zarów no m ęskim jak i żeńskim m ożna o r ganizow ać zawody w ew nątrzszkolne i m iędzyszkolne z zakresu przysposobienia sportowego według przepi sów odnośnych związków sportow ych ze zm ianam i zam ieszczonym i poniżej.

P rog ram zawodów obejm uje:

A. W GRACH:

M ł o d z i e ż m ę s k a .

Siatków ka — 2 razy 10 m inut z przerw ą 3— 5 m inut w zależności od tem peratury dnia; koszyków ka — 2 r a zy po 1Q m inut z przerw ą 3— 5 m inut; piłka nożna — 2 raz y 15 m inut z przerw ą 5 m inut; hokej n a lodzie —

W Y D Z IA Ł H O T ., K L A S ., M A T .-F IZ . I P R Z Y R O D N IC Z Y 17

2 razy 15 m inut z przerw ą 10 m inut; palant — 2 razy 20 m inut z przerw ą 5 m inut.

W ym iary boisk w m iarę m ożności — ja k w przepi sach w łaściwych polskich związków sportowych, wzgl. zbliżone do tych w ym iarów w zależności od w arunków terenow ych.

M ł o d z i e ż ż e ń s k a . Siatków ka — jak dla m łodzieży męskiej, koszyków ka — ja k dla m łodzieży m ęskiej, jo rd a n k a — 2 razy 15 m in ut z przerw ą 5 m inut.

B. W L E K K IE J A TL ETY C E:

Bieg n a 60 m, bieg n a 100 m, bieg sztafetowy po 100 m, skok w dal, w zwyż, o tyczce, pchnięcie kulą, rz u t dyskiem , oszczepem, granatem .

M ł o d z i e ż ż e ń s k a .

Bieg 60 m, sztafety po 60 m, skok w dal, w zwyż, pchnięcie kulą, rzu t dyskiem, oszczepem, piłką uszatą.

C. PŁ Y W A N IE :

100 i 200 m — żabką lub stylem dowolnym (craw lem ), sztafety po 100 m stylem dowolnym , skoki z tram poliny lub wieży: jaskółka w przód, skok zwy kły, skok A uerbacha, skok dowolny. Zawody w piłce w odnej, w ym agające większego zaaw ansow ania w p ły w aniu, jedynie w ram ach szkolnych kół i klubów spor tow ych.

(11)

100 m żabką lub stylem dowolnym (craw lem ), szta fety po 100 m stylem dowolnym oraz skoki —■ jak dla m łodzieży m ęskiej — bez skoku Auerbacha.

D. ŁYŻW IARSTW O :

Jazda figurow a z zakresu figur objętych program em oraz figury dowolne. Bieg łyżw iarski do 500 m i 1500 m.

Jazda figurow a — jak dla młodzieży męskiej.

E. N AR CIAR STW O :

M ł o d z i e ż m ę s k a . Bieg n a 8 km , skoki, slalom.

M ł o d z i e ż ż e ń s k a . Slalom.

W w yniku pracy sportowej w liceach każdy uczeń w ychodzący z liceum winien posiadać P. O. S. P o nadto młodzież może zdobywać specjalne odznaki sportowe.

Dwie całodzienne wycieczki w rok u dla każdej klasy pow inny mieć c h arak ter sportowy. W ycieczka może być odbyta pieszo, n a n artach , n a row erach, łodziach lub k a ja k a c h (na w iosła lub żagle). Nauczyciel w czasie Wycieczki pow inien zw racać uwagę n a przestrzega nie przepisów dotyczących ochrony przyrody. Na w y

W Y D Z IA Ł H U 1 L , K L A S ., M A T .-F IZ . I P B Z Y R O D N IC Z Y 1 0

cieczkach powinno znaleźć zastosowanie obozowanie dniem i nocą oraz pewne ćwiczenia polowe.

Młodzież słabsza fizycznie zarówno w liceum m ę skim jak i żeńskim zasadn iczo 'p rzerabia ten sam za sób m ateriału ćwiczebnego, jednakże w form ach b a r dziej dostosow anych do jej sił indyw idualnych. Z ćwi czeń siłowych, jak zwisy, może być częściowo zwolnio na, skoki zaś w inna w ykonyw ać na przyrządach o niż szej wysokości i m niejszą ilość razy. W przypadkach określonych przez lekarza szkolnego młodzież może być zwolniona częściowo z trudniejszych ćwiczeń, nie kiedy zaś naw et całkowicie.

(12)

(13)