'STEFAN KOZŁOWSKI'
'
ZNACZENIE
'
BAoAŃ"l\łAGNETYCZNYCH
DLA
PÓSZUKIWA~
,
.
.
,
. .
.
SKAŁMAGMOWYCH
'"
. .
.
. . . .
.
··~
W
:
~
.
1854 ~4;btorilhm
:
óeologi~surow-
..
,'
e6w
SkalriYch" otl'żymaJQ .~zlec~e opracowama.do:-,., kUmentacjl aJidezytówpenłńsld.ch w MaUno~e
ko-ło ~a~Cy lna g6rze Wiar. W zwtllZku z bar-dzo . skompltkowaną· budową geolOgiczną tego
re-jonu zwróCono się z prośbą o współpracę do kartU,..
jącego . ten . teren K. Birkęnmajera. Ze względu
jed-nak
na: komeczn~ szybkiego określenia og(Jlnegocli$rakteru, ·tych zł6źzaprojektowano zdjęcie
gepfi-~e (magnetyCzne), . całego rejonu występowania
skał· intruzywnych .. Zcijęcie to po~ . J.okąJnym
roz-wlązaDłem problemów d~entowanych złół.
mia-ło na celu ustalenie najkorzystniejszych .~ejsc
wy-stępowaJilil andezytów na . całym obsza,rze Pienin.
'Dopiero liapodstawie 'przeprowadzonyCh "" ten spo-sób badań,przemysłbędzl.e miał pewność co do słu
' sznoAcl dokumentowania i prowadzenia inwestycji na poszczeg61,Dych :dotach.
. W rOku' 1954 zostało' wykonMui regionalne, zdjęcie
,'całych Pienin oraz szczeg6łowe' góry Jarmuty;,
Wy-, 'DUd, tych- .prac . ~stały pfzedstawlonę w" referacie
"mgr. fnt. ęt. ~oszewskłego.· Na tym, wejsC\l prag-
-,.' nę' tylko podkr~Uć, te '~konane szczegółowe prace.
. na Jarmucde dałyIl8fl\rv«łzlewaole dobre wynBd., '
Efekt
tej pracy. jest tym .cenmejszY,że praCowano'w budzotrudnyel1 \WP:'Ut*ach gea1qgl(lZllyCh 1
mar-'fologlcznych. Złoźe M8Hnowa znajdUje' się' na pół
nocnYm
stoku Jarmuty, bardzo strómYPl .1 porO-, . miętym, z małynii tylko Wyjątkami, lasem 1-' gęsty:mi krzakami. O .dokładnoAc1 tego zdjęcia, .
spraw-,dzonego
Potem
robotiuni szybikowymi, wystarczy, "powiedzieć, te r6żnlcewynoszące zwykle około 1 m
, nie przekroczyły nigdy 2. m. Roboty szybikowe pro-,-je~były .tuż w drugim etapie IPQSZUk.l.WIlń na
. . . .
.obmrach' wYznacZonych--przez .
zdjęclegeofiżYcZne;\l
. W ten spOf!Ób 1I10ma było .ograiliCQ"Ć do ,młillmum
.,' . roboty g6ridcze, gdyt rozm1ejizczono je w sposób · nęjbardziej celowy na podlJ1;awie znanego jut
kon-turu
złota.' . . . '.. . . :.,.. W wyniku ,prac' geofizycznych, k.artografl.cznycl1
· i . szybikowych' otrzymano dokładną lnapę konturu
'złota wraz z jego ~terpretacją wgłębllą.· Na
podsta-wie tych IDaterlałów wykonano dwa ,
charąktery-styczne profile. przez złote, na których wyki-eślono .
gł~blnowe wykresy ~b6w. Z wykresów
ttch,
poPfzyjęclu maksymalttego. stosunku nadkładu do .
zło-.
ta
0,5 -,' otrzymano rentowną ""głębokość ~oatacjitego' złota. Problem eksploatacji andezytu
w~-· nowej jest obecole przedmiotem ćwiczeń i prac
dy-e1omowych prowadzonych przez. Zakład Ekonom11d
i Organ1zacjlPracy. AGH. Dopiero na tak
:.przy-gotowanym materiale . wykonano projekt.' siatki
wiertniczej dl,a stwierdZenia ~sob6w w kategOrU
przemysłowej. W' .projekcie· . tym katdy otwór- jest
}!OtraktowanjindyWidualnie poo 'wżględem '. poło..:.
-tenia i głębokości. W ten . spos6bzmniejs~ się do'
minimum" ryzyko wiercenia,kt6re w skalach mag .. .
Ulowych stanowi szczeg6lnie trudny problem. . ,'. ,
Tru.dnoścl,.:, które. występują przy' poszukiwaniu,
zlót and8zytu, par!I.ru, meJal.ł.ru _ czy baZaltu, Sił ~,
· wodowane głóWnie przez: . '
1) bardzo; dużą twardość
skaJ:i .
.
Pocląp to zaBO-'bą konleczo;ość wierceola śruteDl, co w spękanych
strefach .pąWoduje bardzo mały po.stęp wieręema:·
2) górzys~ terenu Utr:udnlaJllcll trąD8POrt -
apa-ratów-wiertriiczych: .
8) brak wody, kt6rll niejednokrotnie trzeba.·
wo,..
·
,
·
:
W1nu~nibhe·tru~Oścl wyst@tijąS:cż~g6ibi8
. Ostro .... '.·.
kę; ~ceteUłatwiBłc:i
'
'wYkóilShi6v1 i'cikU
.
1954i'~
:W:'2;imte,.kiedyW· kos;t 1 ptbwiefcem,a cż.ę"stop~ . gióhalnego·'Zdjęcla .. Clłych·:P1enm. ;.~.".' '.< '. ',:' ,:.' ..
·kracza 2000 zł .. "W związku: z. tym·.prQjekfYI.Wtercęn d •• • " . 2) Zbads,n1e·PłYtY"bazalfowej '" 'L'iibaril\fnil"Dol;
'~', btć. ~ !łrko.hY.wane 'Pa ~ ska:ła~ magn,.ow.~h · .
'nvn
$14$u.' Według-'·prac· pro!.' ZWierzycltlegj)'PJy.llO 'wyCżeipaniQ. . wszystkiCh mo~liwości' pom.ama. .ta • ta"'st8noWł"jedrioz większych 'występoWa'ń" ba·
110iiii ~'łfa przygotoWailym . we wła:śowy', !iPOSó1:i do- zaltu w Polsce i pozwala na zbudO'Wame tu' duźeg(
u' w,iercehla m!Uą za'\':t;adariiepotwferdzić' gotQw:ązakładu
JD."uszYwIil..
Obecnie w'ykonyW"uje. się, usta·uż koncepcję budoWy ·.geologicżiiej. Do': stwr~i'dże- lanie zasobów" w bezpoaredniej .. h1iskoścl:· cżyImycl
la prawdżiwośCi 'koncepcji Potrż!,!ba.'zna:cZniemIiiej ,ło~ąw
w.,
Księginka~ .i . Zarębie. Zdjęcię,'magIle tw'orow Wierlńic;y~ niż'·*·· priyp8.dkU 'zQkłacilUiia '. tyczp.e~.: rąa. okr~lić .najJcoi"zyptIUejsze '. ,miejscawy.
:hÓB
-:niniel
dóKładnie" ·r.ozpOżD.anym tereDle, "Na ~9f8ńia.;.V~ sląlł"n"
,
całynl9bszarzę ~:ba·ł!:itach 'Więc onniło ~enny~h włallli~ciacht.e~-za:1towej (1~~1)~... :.,:.,: ".:;.,.. '., ';''-'.
óJó~czny'ch~' ··maZDa ·rozrrileś~ć. 'zn!lczn1e .. tzadzięj . :'Zdjęcie gebfizyczne;oki'eśla:jące: taJe .dUŹY·. kontiD tWory, .~' powoduje .żria~~ą· :óbmtkę koSztów' '. ~9- . _ i grub0ś4 .płyty, pOdnosL od rażu l'ząd.. zasobów" teg •
. umentacji. WobeC·tegQ, te l>adanlawsU:Pne 'są' .me-zloża. ,Mając potwIierdzen4e ·przeeła.nek geologtczn.ycl
.oróWńyWalnie · 'tań:sze;· . powinny . być.. stos()wane p~ez ,metąąy geo:fizyczn~, mQŻęIJly. ~oźe to ~li~y~
,~ .k~del 'dok~ent!lcj~ '~ł magmowych. Dużą r~- ".. do ,<inJgiej kategorii poznania. ·zasobów,. .przez ce
·ę w tych.' :właśnie' wstępnych" ri;lzpoznanięch złoź . 2;~ej~ii. .się o. pOłowę:wyniagana. gęstość otwOrÓ:\'l
r..oźe 'odegJ;ać ·geofizyka .. Przy. b8d~ach' skał mag- wiertnj.czych, kOniecznych do . ustalenia . Zasobóv
Dclwych metody magnet;yCŻDe już .wielokrotnie od- :W~.Q't)oWiąZującej '1Dsh-ukcji .VI kategorii .
prze-iał)' duże. usługi, co było' powodem zastosOWaruamY~łQwej .. ,: ' · ': .. '~ ". " '. ' .
leli· : na: andezytach w MIllinowie: . . . .~ . ' • '. . Szersze' . wprowadzenie . metod . -geofizyczny'&, .'. de
.. ' W ostaWch latach WjkOliano' zdjęclem,agrietycz- pós~iwań skał magmowycĄ, W pOłączeniu. z
prZe
.
.
ńC:.Da
.ilk8łach _wylewnych .. okolic. Krakowa .. ZesPól gIądowym kartowariiem terenu w skali około. 1:10.004:prof .. '
E.
.
JaniCze\\:'LSkiego .~ tu złoża melafjtupozW:oU na : 'racjonalne typowanie '. najcenniejsiyclw· Simocie i Regulicach oraz pOrfu-u, wZ~aBie, 'J/y- złóż: do dalszych 'szcżegółoWych opracowań. W do·
.n!ki· zdjęcia tych' skał wykazały, ze m,ainy .. ~u dotychczasóweh·praktyce ten~ etap poszitkfw.ań . jes'
· czynieDta . z . metodA. ~dającą pr~elriysłoWi c;luże :zbyt, słabo .. lub . w' .óg.óle nie Stosowany, co . powodu,
usł,ugi, Na: pOdstawie boWiem tYch badań Zńli,eniono '. je. wykonyWanie kOsztO~ych rob6tgórniCZO-po. np. decyżję przeniesienia zakładu. przeróbczego . szu1dwawczydl (szybiki,.·w:le:rcen.1.a) na nie ~ z. ~iulic do .Slmoty. Uchroą1ło to. Od niepotrzebne- n~ dosta~ęczn1e terenie. W wyniku"takiego
postę-.' gO" ·inwestow.a~a . ij.a niewielkich zasobach obliczo- poWalltaprojekllmje się całe &latk4 . PQ!i;zuk.i.WlQlWaTJE!
~ych -W SiJ.nocie1• Wykonanie · bowiem -do~en;.. ktdre w ogóle nie tr8nają w złOże. . .
. tacji p6szCżególnych' złóż bez opra~Wani~' pers~- Posiadając dziś wieloletniedoświadczenj,e w:
~o-.. tyw.laz.nego tp1a.nu dla carego tejoD:u me :r'02lWlą- wadzeniu poszukiwań przez resortowe służby ge.
.... zuje zagadnień celowości·. inwestycji w da:nym. tere- . alogiczne, powinniśmy· jut zaprzestać beztroskieg(
· .riie. . . . projektowania robót Poszukiwawczych często IUl
Ustalanie oblekt6~ do rozbudoWy wprzypadkUniesbttowa:nym terenie .
. . . skał magmowych powinno . się odbywać właśnie 2Kl .Opracowanie złoża andezytu. w Malinówie . jesi
pomOCą regio~alnychzdjęć .geofi~ycznych.. przykładem zastosowania' etapowości robót oraz " . . - . ' .. , . t y " .. ' " wsp6łpracy dwóch, .nięzaleźDych. J,:netod. Wyniki ta·
' .. ·Poza obszarem krakowskim· badania magne
ez-
'
.
kiego,. stylu pracy znajduj, swój wyraz międzym-'ne' pńeprowadzone były na skałach magmowych.,. . \.I ... , ....J
... VI Górach Święt()krzyskich l. i na Wołyniu. W obu ' ... U;1U" w "najracjonalniejszym wykorzystańiu
otwo-. dn wyniki d rów wiertniczych' dla poznania złoża.· W trzech np.
,·,~dkac.n otrz~ano. barc;lzo .. dokła e . '. . a~ odwięrconych ·.wMillinowie otworach otr~o.·. na' .
: jąeekohtu:r'1 :Wgłębną ',interpretację żłoźa;~~eży· .' zapl@owanYch. głębokc$:hich"5~0
'm
spąg' ąn,-: .Wi~'··stwierdżić;_ tebaóania' magnetycZne. przyniosły dęzyW .,.Qkr.eś ... lającY 9sta~e· .. f,Orm, ę
tel
.
in. t r u z j," L dUżY. óotobekw: póznaniunaszYch s}tał < magrnowycł~.,. Metody. te postanowiono ~stósować w .przyszłośCI, ·· ... Podobnym--:przykład'em. etapowego', przePJ:Owlldzenia:
',a jak;o najpi~ejsze tematy przewidYWl;lło·sfę:·:·' . poSzuJd.wań •. uw:!.eńJczonycli .pełnym .sukcesem ..
wdierl-. '.l3iczymt, jest , ,udokumentowane już złOże biał~go
. iLZakońcżenie zdj~a: sżcze~ółow~go .w .Pi~.nach, marmur:uwStroniti .Sląskim na- Dolnyin .Śląsku.
· obejmującego .. gór~ : Wźar oraz ~wentualiii~ Krupian- . Wprowadzenie' . WS~ celowości
przepróvia-' . ." . . dzonych poszukiwań jako,.zasadniczego · kryterium
',i" ·stełltD.K~ - ·tioW~o metatne'
Pol!iidm .•
.Pxrz:e. . .oceny ,d·okumenta;'ji,·· an'o'woduJ'e' wie.ks"''' tro'skędo-. : 'ild Ge!)k\lgJcmD.f·~· ~. nr 2," . " ~ ..., . . ". ,.. ... ~ ... ....
PI S1Jai1;lWaw' PawłowSki. _ Anomalie. ma.gnetymnę :w oko- . kumentatorów. przy zapoznaniu się ;z
budo:Wlłgeo-'. ',uCy tw8l h. KBt4myDa _ . Psary, IPIG •. B~3$ •.. :'IIa,;- logicZną tęrenu,.
na
.
kt6i:ym mają· byćp~pr9wa--_.~'. '.Ił7. . \ . dzone .poszukiwaiila.:>· '. :"" ,. ' .
. ~. .
