725 Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 9, 2005
LXXVI Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa
Geologicznego
14–16 wrzeœnia 2005 r., Rudy k. Rybnika
LXXVI Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego odbywa siê po raz czwarty na terenie Górnego Œl¹ska. Tematem zjazdu s¹ „Geologia i zagadnienia ochrony œrodowiska w regionie górnoœl¹skim”. Obecny zjazd nawi¹zuje tematyk¹ do LIV i LXV Zjazdu PTG, które obradowa³y w Sosnowcu (1983 i 1994 r.). Ich wspólnym mianownikiem s¹ zagadnienia budowy geologicznej utworów paleozoicznych szeroko rozumianego regionu œl¹sko-krakowskiego, obejmuj¹cego Górnoœl¹skie Zag³êbie Wêglowe i jego pó³nocno-wschodnie obrze¿enie. Nowym elementem w programie zjazdu jest problematyka ochrony œrodowiska, w tym tak¿e œrodowiska abiotycznego.
Historia badañ geologicznych regionu œl¹sko-krakowskiego siêga pocz¹tków XIX w. i jest bardzo bogata. Wyniki prowadzo-nych w przesz³oœci badañ i prac geologiczprowadzo-nych s¹ pozytywne, zarówno pod wzglêdem naukowym, jak i gospodarczym. To w tym regionie pokolenia polskich geologów wykonywa³y pionierskie prace prospekcyjne, na podstawie których stawiali hipotezy budowy geologicznej, czasami znacz¹co ró¿ne, akceptowane przez nastêpców, wzglêdnie krytykowane i zmieniane. Wystêpowa-nie z³ó¿ wêgla w tym regioWystêpowa-nie, a tak¿e Wystêpowa-niedawno odkryte wyst¹pienia Cu, Mo i W spowodowa³y, ¿e region ten by³ szczegó³owo zbadany otworami wiertniczymi, które umo¿liwi³y opróbowanie i wykonanie badañ: stratygraficznych, geochemicznych, hydro-geologicznych i innych. Uzyskane wyniki, w po³¹czeniu z wynikami powierzchniowych badañ geofizycznych, sta³y siê dosko-na³ym materia³em do opracowania i zaprezentowania w czasie LXXVI Zjazdu PTG nowych interpretacji ró¿nych aspektów budowy geologicznej utworów prekambryjskich i paleozoicznych, wystêpowania z³ó¿ kopalin mineralnych oraz warunków hydrogeologicznych, geotermalnych i geoœrodowiskowych. Wymienione has³owo tematy bêd¹ prezentowane w sesjach: plenar-nej, tematyczplenar-nej, posterowej oraz w trakcie wycieczek terenowych.
W sesji plenarnej zostan¹ przedstawione pogl¹dy na temat: pozycji geotektonicznej Górnoœl¹skiego Zag³êbia Wêglowego na tle rozwoju utworów prekambryjskich i dolnopaleozoicznych, sedymentacji utworów sukcesji wêglonoœnej, surowców mine-ralnych Górnego Œl¹ska i obszarów przyleg³ych, chemizmu zwyk³ych wód podziemnych w warunkach aktywnej na Górnym Œl¹sku antropopresji oraz kartografii geoœrodowiskowej, która jest pomocna w ochronie œrodowiska abiotycznego.
Sesja tematyczna jest rozwiniêciem sesji plenarnej i ze wzglêdu na du¿¹ iloœæ zg³oszonych referatów zosta³a podzielona na dwa bloki: geologiczno-surowcowy i hydrogeologiczno-geoœrodowiskowy. W pierwszym przedstawione zostan¹ wyniki badañ sedymentologicznych utworów dolnokambryjskich, ewolucja strukturalna utworów dewonu i dolnego karbonu w strefie moraw-sko-œl¹skiej, struktury póŸnowaryscyjskiej inwersji GZW w niezgodnoœci powierzchni stropowej karbonu, perspektywy bazy zasobowej wêgli w œwietle restrukturyzacji polskiego górnictwa, charakterystyka wystêpowania metanu pok³adów wêgla w GZW oraz cechy mineralizacji polimetalicznej w regionie krakowsko-czêstochowskim. W bloku drugim, podtrzymuj¹c tradycjê Zjazdów PTG na Górnym Œl¹sku, bêdzie zaprezentowana problematyka hydrogeologiczna, w tym ocena zmian zanieczyszczeñ wód podziem-nych na terenie województwa œl¹skiego, zagro¿enia wodne wynikaj¹ce z likwidacji zak³adów górniczych, wody podziemne w obsza-rach górniczych przy granicy z Czechami, wykorzystanie energii geotermalnej zgromadzonej w wodach kopalnianych. Oprócz tego, w koñcowej czêœci drugiego bloku zaprezentowane zostan¹ dwa referaty zwi¹zane z ochron¹ œrodowiska przed zanieczyszczeniami barem i radem pochodz¹cych z wód kopalnianych oraz o zmianach zachodz¹cych podczas po¿arów ha³d odpadów wêglowych.
W sesji posterowej uczestnicy LXXVI Zjazdu PTG przedstawi¹ 9 posterów z zakresu geologii regionalnej, z³o¿owej, hydro-geologii i ochrony œrodowiska.
W dwudniowej sesji terenowej organizatorzy przygotowali szeϾ wycieczek:
1. Litostratygrafia i mineralizacja kruszcowa strefy kontaktu bloków górnoœl¹skiego i ma³opolskiego (Kielniki k. Czêstochowy); 2. Rozwój karbonu górnoœl¹skiego w okolicach Ostrawy i Rybnika;
3. Eksploatacja wêgla kamiennego i jej wp³yw na œrodowisko (Kopalnia Anna-Rydu³towy); 4. Hydrogeologiczno-œrodowiskowe problemy w okolicach Tarnowskich Gór;
5. Problemy sk³adowania odpadów i zmiany œrodowiska naturalnego jako wynik dzia³alnoœci przemys³owej (£aziska Górne); 6. Mo¿liwoœci wykorzystania aspektów geologicznych w turystyce (rejon Góry Œw. Anny i cmentarzysko gadów triasowych na OpolszczyŸnie).
Zjazd zosta³ zorganizowany przez Oddzia³ Górnoœl¹ski PTG przy du¿ym zaanga¿owaniu pracowników Oddzia³u Górno-œl¹skiego Pañstwowego Instytutu Geologicznego we wspó³pracy z Wydzia³em Górnictwa i Geologii Politechniki Œl¹skiej w Gli-wicach i Wydzia³em Nauk o Ziemi Uniwersytetu Œl¹skiego w Sosnowcu.
Komitet Organizacyjny wyra¿a podziêkowania Kole¿ankom i Kolegom za udzia³ w organizacji zjazdu; przygotowanie i wyg³oszenie referatów, redakcjê przewodnika zjazdowego i opracowanie recenzji.
Oddzielne s³owa podziêkowania kierujemy do Dyrektora Pañstwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie — prof. dr hab. Leszka Marksa, Dyrektora Oddzia³u Górnoœl¹skiego PIG w Sosnowcu — dr in¿. Albina Zdanowskiego, Dziekana Wydzia³u Górnictwa i Geologii Politechniki Œl¹skiej w Gliwicach — prof. dr hab. in¿. Krystiana Probierza i Dziekana Wydzia³u Nauk o Ziemi Uniwersytetu Œl¹skiego w Sosnowcu — prof. dr hab. Jacka Jani za udzielon¹ pomoc i wsparcie cz³onków PTG w trakcie organizowania zjazdu.
Uczestnikom LXXVI Zjazdu PTG, którego obrady odbywaj¹ siê w Rudach k. Rybnika, Komitet Organizacyjny ¿yczy mi³ego pobytu i niezapomnianych wra¿eñ.
W imieniu Komitetu Organizacyjnego LXXVI Zjazdu PTG Anna Jurczak-Drabek
TOM 53
lNR 9 (WRZESIEÑ)
l2005
Cena 12,00 z³ (w tym 0% VAT) Indeks 370908 ISSN-0033-2151
Zdjêcie na ok³adce: Utwory fliszowe pod³o¿a karbonu wêglonoœnego Górnoœl¹skiego Zag³êbia Wêglowego (warstwy kijowickie, górny
wizen–dolny namur A) — Stará Ves k. Bílovca (Republika Czeska). Ods³oniêcie prezentowane w trakcie jednej z wycieczek terenowych LXXVI Zjazdu Naukowego Polskiego Towarzystwa Geologicznego; fot. J. Jureczka
