Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej IT aided city public transport logistics

Pełen tekst

(1)PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 115. Transport. 2017. Piotr Kisielewski Politechnika Krakowska. WSPOMAGANIE LOGISTYKI TRANSPORTU MIEJSKIEGO Z WYKORZYSTANIEM TECHNIKI INFORMATYCZNEJ , , lipiec 2016. Streszczenie:

(2) V ^ infor

(3)

(4)

(5)

(6) ]

(7) 0[ V

(8) atem przeV

(9) [3. 0 0

(10) w zakresie modelowania sieci transportowej,

(11) V

(12) ^ =

(13) ] 0V 0^

(14) amów pr ^

(15)

(16) ^ = ] 0 [0 wykorzystania technologii mobilnych we wspomaganiu logistyki transportu. "

(17) = logistyka, publiczny transport miejski, wspomaganie informatyczne. 1. WPROWADZENIE

(18)

(19)

(20)

(21)

(22) [

(23) V

(24) V ] ^ ^

(25)

(26) 0

(27)

(28) .

(29) ^ V0 ^ 0

(30) ] dó

(31) [ V ^

(32) ^ realizowane z szerokim wykorzystaniem nowoczesnej techniki informatycznej. Najtrud

(33) ^

(34)

(35)

(36)

(37) ^ #trudnych problemów optymalizacji kombinatorycznej [1, 2, 7, 8, 9, 10]. W zakresie planowania ^

(38) ]

(39)

(40)

(41)

(42) V

(43) [

(44) przedstawiono problem wspomagania = dla poja 0 0 V =V

(45)

(46)

(47) ..

(48) 82. Piotr Kisielewski. 2. MODEL FUNKCJONALNY SYSTEMU Na rysunku 1 przedstawiony jest V

(49) logistyczny komunikacji miejskiej i V u oraz ze ^

(50) [. Rys. 1. Schemat funkcjonalny systemu [opracowanie autora]. 4V V 0^ ] ^

(51) V

(52) [ V

(53) V_ w oparciu

(54) ^0 [( 0

(55) _ =] ^ ] 0[ Dane do systemu _wprowadzane w miejscu ich powstawania w czasie rzeczywistym, stanowiska robocze _ zlokalizo jscu,

(56) ich edycja, wtedy k V [ !

(57)

(58)

(59) [ ,

(60) funkcje

(61)

(62)

(63)

(64)

(65)

(66) 0_ podsystemy: podsystem organizatora komunikacji [

(67) podsystem operatorów

(68) [

(69) [ # rganizatora jest oprogramowanie do projektowania i optymalizacji sieci komunikacyjnej, kursów V0

(70) , =

(71) 0 [ brygad i = 0 [V..

(72) Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej. 83. Dla operatorów w takim VV

(73) – _ Vkursów, V^ V planowania V harmonogramów pracy tzw. grafików sV^ V] zytorskie, weryfikacyjne oraz rozliczeniowo- [ )V_ _ . ^

(74)

(75) V ] V V ^ }3

(76) [

(77) V ^

(78)

(79) elementy systemu.. 3. PROJEKTOWANIE SIECI KOMUNIKACYJNEJ 408|2+JAZDY Kompleksowy, zintegrowany V0

(80) ^ musi zapewni_ V| 0ych typów transportu zintegrowanych

(81) V ^ X0 V

(82) 0

(83) bazowych, przewozów 0

(84)

(85) V ] tów, konstruowania sieci komunikacyjnej w oparciu [ Takie oprogramowanie dla organizatora transportu stanowi zarazem centralny integrator informatycznych systemów komunikacji miejskiej [3].. Rys. 2. System p

(86) V

(87) - centralny integrator systemów [3].

(88) 84. Piotr Kisielewski. { V +?-serwisów lub innych nowoczesnych interfejsów bazodanowych _ „on-line”

(89) ] V 0[3

(90) platformy integracyjnej przedstawiono na rysunku 2 [3].. 3.1. PROJEKTOWANIE SIECI KOMUNIKACYJNEJ Do projektowania topologii sieci komunikacyjnej, przebiegu linii oraz ich wariantów system powinien ofer_ 0 ^ ^ | r , tabelaryczn edycj daj _

(91) ^ wybór rodzaju mapy, V 0 co V _] , edycj graficzn sieci komunikacyjnej na mapie, zintegrowan z systemem aplikacj mobiln instalowan na tabletach, która w rzeczywistych warunkach, w terenie wytrasowanie przebiegu linii z jej wszystkimi elementami.. Rys. 3. Metody edycji topologii i linii komunikacyjnych [3]. #

(92)

(93)

(94) _ V ] rowanie modelu grafowego sieci [4,5v _0 V

(95) edycji danych w tabelach, w

(96) V i z wykorzystaniem aplikacji mobilnych, co pokazano schematycznie na rysunku 3..

(97) Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej. 85. 3.2. GENERATORY KURSÓW, BRYGAD |+9 Jednym ze znanych [6, 7] sposobów automatycznego V

(98) kursów V . Generowanie kursów odbyw_ V przez V zapisanych w formie parametryzowanych algorytmów. _ we [}

(99) 0 _ V] czeniem kursów w brygaV^ V [ 0

(100) na przystankach = ^ 0 0 , wymaganych odpoczynków i przerw ustawowych w pracy. Zastosowanie automatów

(101) V a operacje tworzeV^ V V0

(102) V] chronizacyjnych (przesiadki) 0

(103) ] nych od pory dnia (tzw. stref czasowych). 3 _ 0 – wykresy V]. i wagonikowy V

(104)

(105) funkcjami widoku tabelarycznego, jak przedstawiono schematycznie na rysunku 4.. Rys. 4. +

(106)

(107) V^0 [opracowanie autora]. 3.3. 3)540)8&#;8|0#7)0# / ch V

(108)

(109) wykres synchronizacji kursów[{ w czytelny sposób, na do . 0V _ _ czasy odjazdów wszystkich kursów w ^ V

(110) . Dodatkowo zaawan

(111) ny wybór aktualnie wymaganych danych np. wybranych linii czy grup kursów. " V ^

(112) .

(113) 86. Piotr Kisielewski.

(114) ¡ -^ V

(115)

(116) synchronizacji kursów, co pokazano schematycznie na rysunku 5. Zdefiniowane V X

(117) 0 ]

(118)

(119)

(120) . V [. Rys. 5. 3

(121) V[opracowanie autora]. 0 ^ V [

(122) V

(123) ^0

(124)

(125) 0

(126) 00 0 ^

(127) [Ma

(128) ^systemie _

(129) _]

(130) 00

(131) _V]

(132)

(133)

(134) [ N V zachowanie ci newralgicznych fragmentów topologii. !

(135) V

(136)

(137) 0V

(138)

(139) 0[. Rys. 6. Synchronizacja V [opracowanie autora]. V

(140)

(141) 0 ] 0 V

(142) V

(143) [.

(144) Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej. 87. 3.4. WYKORZYSTANIE SERWERA OPTYMALIZACJI Nowoczesny system komputerowego wspomagania logistyki komunikacji miejskiej powi _

(145) ^0

(146) Vkursów, brygad, sV i okresowego harmonogramu pracy. !

(147)

(148)

(149) optymalizacyjnego procesów przedstawiono na rysunku 7. W najnowszych u1, 3, 5, 6, 10v

(150) V]

(151) V

(152) 0^ V^

(153) 0 V 0

(154) optymalizacji. Wszystkie

(155)

(156) [ klasy problemów NP trudnych [9].

(157) 0 V

(158)

(159)

(160) ]

(161) 0 0^

(162) [ agadnienie QSAP (ang. Quadratic Semi-Assignment Problem), MIP (ang. Mixed Integer Programming) albo PTSP (ang. Periodic Time Scheduling Problem) [2].. Rys. 7. Schemat serwera optymalizacji [opracowanie autora]. #

(163)

(164)

(165) 0 V

(166)

(167)

(168) ]

(169) 0 V0 [ [3] po

(170) 0

(171) V

(172) i przesiadkowej w wybranych, dowolnie licznie punktach synchronizacyjnych sieci,. 068 0^ 0

(173)

(174) V

(175)

(176) . V

(177)

(178)

(179) ^ 0

(180) V

(181) [

(182) 0^ 0

(183) [V[\ o

(184)

(185) ^

(186)

(187) ] gramowania liniowego i metod heurystycznych [6, 7]. Te ostatnie praktycznie zastosowano w systemie [3]..

(188) 88. Piotr Kisielewski. 4. ,7)0#)12|+00410#1 anowania logistycznego zasobów operatora komunikacji miejskiej jest przygotowanie [ V tj. V harmonogramu V 0 i pojazdów do zaplanowanych do wykonania =. Harmonogramy

(189) firmie prz

(190) ^

(191)

(192) ^

(193) na okresy dwu lub [} _

(194) ] =

(195) 0

(196) 0 0

(197) ["

(198) . 0 V

(199) ]

(200) ^ _

(201)

(202)

(203) 0

(204)

(205) ^ 0

(206) 00 ^ wolne nie zawsze

(207) . & 0 V_0

(208)

(209) Vharmonogramowania _ V

(210) , 0 ^

(211) azdach, struk

(212)

(213) ^

(214) [{ _ 0 ^. V . system logistyczny o dane eksploatacyjne i rozliczeniowe V pracownika i pojazdu.. Rys. 8. 3 Vharmonogramów pracy [opracowanie autora].

(215) Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej. 89. # V _ V ]

(216) [3 V 0 V ] 0; 0

(217) 0V; = _ oparciu o serwer optymalizacji jak na rysunku 8 [6,7]. Wybór algorytmu optymalizacyjnego, wag pos. 0 0 0

(218)

(219) [4V

(220) V

(221)

(222) V _ taborowe d = 0[ Podstawowe funkcje^0 _ V V 0

(223)

(224) : _planów, tworzenie planu na dowolny okres rozliczeniowy, z V =

(225) z okresów poprzednich, m_0

(226)

(227) wielu stanowiskach planistów, automatyczne utworzenie kopii planu zatwierdzonego jako planu operacyjnego, V^ przepisami prawa, p^

(228) 68^

(229) _ | 0^

(230) 0V^ automatyczne bilansowanie parametrów czasu pracy dla kierowców,

(231) i aktualizacj V V

(232) ^ w

(233) ^ m_ 0 0^ z 0^ u w planie wymaganej liczby dni wolnych od pracy zgodnie z kalenda ^

(234) .. 5. PANEL DYSPOZYTORSKI ,

(235) = dyspozytor. Nowoczesny system _ ^

(236) .

(237)

(238)

(239)

(240) wsparcie decyzji poprzez podpowiedzi optymalnych wyborów np. podczas V podmian, awarii,. =

(241) ^

(242)

(243) . W tym zakresie system wspomagania komputerowego dyspozytorni musi wykorzysty_

(244) 0

(245) x[ 4Vpozytorski 0V _ 0V pojazdów, systemem GP3V

(246) ^

(247) V

(248) 0 oraz aplikacjami mobilnymi..

(249) 90. Piotr Kisielewski. Rys. 9. 3 V V [opracowanie autora]. Rys. 10. Aplikacja mobilna w module dyspozytorskim [opracowanie autora]. &

(250) V

(251) _ _

(252)

(253) ]

(254)

(255)

(256)

(257) =[

(258) V ^

(259) pokazano na rysunku 10 i obejm

(260) [[ V ^ X kierowców, samoczynny wydruk kart drogowych po zalog

(261) X ^

(262) pojazdów na linie, pobieranie planu na =; nowania okresowego,

(263)

(264) 0 z warsztatu serwisowego, w , definiowanie i dodawanie V , monitoro

(265)

(266) na zdarzenia eksploatacyjne, optymalne podpowiedzi dla dyspozytora w przypadku koniecznych zmian, ledzenie pozycji pojazdu i statusu pracy na interfejsie mapowym^ledzenie liniowe pojazdów w czasie rzeczywistym na wykresie schematycznym linii..

(267) Wspomaganie logistyki transportu miejskiego z wykorzystaniem techniki informatycznej. 91. 6. WERYFIKACJA, ROZLICZENIA, ANALIZY { V

(268) V [{

(269) 0 0V ^}3^

(270) ^ weryfikacji wykonania planu przewozów 0^V^ = [ W ramach szerokiego wachlarza wymaganych funkcji takiego V _ ¡0-

(271) V ] wozowej: weryfikacja kart drogowych, rozliczenie czasu pracy, rozliczenie paliw V0

(272) ^ rozlicze [ ! 0 _ oddzielnie, tak aby dalsza edycja danych w jednym typie rozliczenia nie naruszaV X0V

(273) ] V0 =[ Aplikacja WebBI (ang. Web business intelligence) 0 ]

(274) 0

(275)

(276) [{ 0¡ -^0 ]

(277)

(278) 0. ?&4- Business & 4^

(279) V

(280) [( ]

(281) [ & _ ] . ^

(282)

(283) ] staci obrazkowej. W nowoczesnych aplikacjach

(284)

(285) [ 6[4 {8

(286) 0

(287) ] ków – wizualizacji danych i raportów w postaci podobnej do pulpitów sterowniczych operatorów pojazdów.. 7. WNIOSKI I PODSUMOWANIE 3 = 0

(288) ] _ ] czesnych technik wspomagania informatycznego. \

(289)

(290) ^ ] mu

(291)

(292) `$

(293) 0, ^ ]

(294) , [ ?

(295) _ ] V

(296) , bezpiecznie i efektywnie _ bez ponoszenia. 0[ Celem wprowadzenie = znych do wsparcia logistyki ko

(297)

(298)

(299)

(300)

(301) ^

(302) ]

(303) ^ = 0 ].

(304) 92. Piotr Kisielewski. fortu podróy oraz nieustannej komplikacji przepisów prawa =

(305) ] =

(306) [ ' z zastosowania systemu

(307) 0 V wo

(308)

(309) V

(310) 0[ \ ^ 0^ ] ^ V istotne . [ 3

(311) V_

(312) 0administracyjnych [ ] V 0

(313) ]

(314) _ = 0[ Zaprezentowana w pracy koncepcja systemu zna Va liczne zastosowania w praktyce komunikacji miejskiej [3, 4, 5, 6, 7].. Bibliografia 1. Ahuja R., Mohring R., Zaroliagis C.: Robust and Online Large-Scale Optimization: Models and Techniques for Transportation Systems. Springer-Verlag, Berlin 2009. 2. Daduna J.R.,Wren A.: Computer-Aided Transit Scheduling. Springer-Verlag. Berlin-Heildelberg1988. 3. Kisielewski P.: Nowoczesna platforma projektowa i integracyjna systemów IT w transporcie zbiorowym. Transport miejski i regionalny 05/2016. 4. Kisielewski P.: Modeling and simulation in city transit networks. XXIII Warsztaty Naukowe PTSK „Symulacja w badaniach i rozwoju”. Zakopane, 18-21 maja 2016. 5. Kisielewski P.: Wybrane problemy optymalizacyjne strategicznego planowania w komunikacji miejskiej. Logistyka 6/2014. 6. Kisielewski P.: Logistic Planning in City Public Transit. 2nd International Conference „IT Solutions in 9 -^ ^ 2014. 7. Kisielewski P.: Operational planning in city public transit. µµ' # (3!^ ?VBiV 2014. 8. Lam W., Bell M.: Advanced modeling for transit operations and service planning. Pergamon, 2003. 9. Simchi-Levi D., Chen X., Bramel J., The Logic of Logistics, Springer 2014. 10. Wilson N., Nuzzolo A.: Schedule-Based Dynamic Transit Modeling: Theory and Applications. Kluwer Academic Publishers, 2010.. IT AIDED CITY PUBLIC TRANSPORT LOGISTICS Summary: In the paper the concept of multi-module integrated IT system aiding in full range the city transit logistics with the use of process optimization server have been presented. In the work the full module functional structure has been presented together with the diagram of information flow in the system. Special attention has been paid to the usage of computer technology in the scope of transit network modeling, time table planning, vehicle and duty scheduling, roster design, daily dispatching, settlement of transport operational costs as well as statistics and reporting. In short the possibilities of application of modern mobile technologies to added transport logistics has been mentioned. Keywords: logistics, city public passenger transport, IT aided.

(315)