Lechosław Rauhut
Smolugi, gm. Dziadkowice, woj.
białostockie
Informator Archeologiczny : badania 12, 254
254 SMOLUGI, gm . Dziadkowice w oj. b iałostockie Państw ow e M uzeum A rch eologiczne w W arszaw ie
Badania prow adził d r L echosław RaUhut. Finansow ało PMA w W arszaw ie. Czw arty sezon badań. C m entarzy sk o z grobam i w obudowach kam iennych z ΧΙΙ-ΧΠΙ wieku. P r a c e podjęte w bieżącym sezo n ie po dw uletniej p rz e rw ie obję ły środkow ą i częściow o zachodnią p a rtię cm en tarzy sk a na zachöd od o b szaru zbadanego w 1975 r . C zęść środkowa c m e n tarz y sk a, zgodnie z w cześn iejszy m i o b serw acjam i, je s t doszczętn ie wy rabow ana z k a m ien i. Z najdujące s ię tu w yniesienie w k sz ta łc ie płaskiego kopca, zba dane w połowie, posiada jąd ro ułożone z kam ieni wyrabowanych z g ro bów, Ja k m ożna w stępnie p rzy p u sz c z ać , je s t to fundam ent w spółcze snej budowli drew nianej, być m oże w ià tra k a.
Na zbadanym te re n ie w iększość grobów je s t praw ie całkow icie zniszczonych. D obrze zachow aną enklawę odkryto w południowej c z ę ś c i badanego te re n u , gdzie zachowały s ię nienaru szo n e groby. Uwagę zw raca fakt, że b ru k i nak ryte były w arstw ą m ałych kam ieni, a kam ie nie właściwych bruków w ielokrotnie przykryw ały kam ienie obstaw . Podobnie jak w poprzednich sezonach odkryto kilka rzędów grobów orientow anych P n Z -P d W , p rz y czym nie stanow ią one kontynuacji żadnego z rzędów zbadanych w poprzednich sezon ach. Groby z o b sta w am i z dużych kam ieni narzutow ych były zorientow ane P dZ -P nW i po siad ały 3-5 w arstw bruków. Podobnie jak w szystkie dotąd odkry te, groby nie były zagłębione w zie m ię a trum ny, o czym św iadczą gwoź dzie, były ustaw iane na pierw otnej po w ierzchni. Mimo nie zachowania s ię kości szkieletów , układy przedm iotów inw entarzy w skazują, że z m a rli byli chowani głowami w kierunku P d Z .
W skład Inw entarzy grobowych wchodziły: topory, g roty o s e c z e - pów, noże, k rzem ien ie do k rze siw , k rze siw a , kabłączek e s o w a ty ,s z p i· la z kółkiem , s p rz ą c z k i brązow e, kółka do рава, p ie rśc io n k i, p a c io r ki szklan e o ra z p rz ę ś lik l z różnego łupku. W grobach m iędzy k am ie niam i bruków i pod n im i w ystąpiły ułam ki c e ra m ik i w czesn o śred n io w iecznej. Na pow ierzchni bruków stw ierdzono drobne skorupy ś re d n io w ieczne i nowożytne. W oparciu o uzyskane m a te r iały p rz y ję te d ato wanie cm en tarzy sk a na połowę XII i XII wiek p ozo staje bez zm ian .
T egoroczne badania d o starczy ły danych odnośnie ro zm iaró w zn iszczeń w środkow ej 1 zachodniej c z ę ś c i cm en tarzy ska 1 Wykazały, że w w ięk szo ści przypadków, bez względu na stopień zn isz c ze n ia , g ro by zaw ierały praw ie pełny Inw entarz, nieco tylko p rze m ie sz cz o n y .
