Emil Zaitz
Kraków - Zakrzówek
Informator Archeologiczny : badania 7, 185-186
185 -p rz y c z y n k o w y c h o b s e r w a c j i z z a k r e s u s t r a t y g r a f i i a r c h e o lo g ic z n e j i u s t a le ń a r c h i te k to n ic z n y c h o d n o s z ą c y c h s i ę do m u ro w a n e j zab u d o w y W aw e lu , a ta k ż e ś r e d n i o w ie c z n e g o i n o w o ż y tn eg o s y s te m u f o r t y f ik a c j i . KRAKÓW -Z A K R Z Ó W E K M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w K ra k o w ie B a d a n ia p r o w a d z ił m g r R m fl Z a i t z . F in a n s o w a ło M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e w K r a k o w ie . S ió d m y s e z o n b a d a ń .O s a d a i s z k ie le to w e c m e n ta r z y s k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e . B a d a n ia p ro w a d z o n e b y ły w p ó łn o c n o -w s c h o tk ile j c z ę ś c i s ta n o w is k a i m ia ł y n a c e lu u c h w y c e n ie Je g o p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j g r a n ic y .W y k o n a n o 14 w ykopów s o n d a ż o w y ch o w y m ia r a c h 2 , 5 x 5 m l 5 x 5 m . B a d a n ia m i o b ję to o b s z a r o p o w ie r z c h n i 11 a r ó w . P r z e b a d a n o 4 j a m y 1 1 o b ie k t m ie s z k a ln y z m a t e r i a ł e m c e r a m ic z n y m w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y m i 1 j a m ę b e z m a t e r i a ł u z a b y tk o w e g o . B a d a n ia t e g o r o c z n e n ie d o s ta r c z y ły o b ie k tó w z w ią z a n y c h z w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y m c m e n t a r z y s k i e m s z k ie le to w y m d a to w an y m n a o k r e s o d p r z e ło m u Х /Х 1 w . do 1 połow y w ie k u Х П Ц W c ią g u s ie d m iu se z o n ó w b a d a w c z y c h n a Z a k rz ó w k u o d k ry to 1 o b ie k t m ie s z k a l n y i 38 ja m z a w ie r a ją c y c h m a t e r i a ł w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y , 7 j a m z m a t e r i a ł e m n e o lity c z n y m 1 po 1 o b ie k c ie z m a t e r i a ł e m w c z e s n o b r ą z o w y m , p ó ż n o la te ń s k im i p ó ż n o r z y m e k im . W 26 o b i e k t a c h b r a k b y ło m a t e r i a ł u d a tu ją c e g o . O s a d n ic tw o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e z a jm o w a ło t e r e n o p o w ie r z c h n i o k o ło 28 a r ó w , n a o b s z a r z e o d łu g o ś c i o k o ło 110 m / n a l i n i i N - S / i s z e r o k o ś c i o k o ło 40 m / n a l in i i E - W / . W y s tę p u ją c e n a ty m o b s z a r z e ja m y z m a t e r i a ł e m w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y m to o b ie k ty k s z t a ł t u o w a ln e g o , n iek le tfy m o c n o w y d łu ż o n e , o d n ie n ie c k o w a ty m , z a g łę b io n y m do 1 0 0 -1 5 0 c m o d o b e c n e j p o w ie r z c h n i. W d o ln e j c z ę ś c i w y p e łn is k a w y s tę p o w a ły d ro b n e u ła m k i p o le p y , w ę g ie lk i d r z e w n e , p r z e p a lo n e k a m ie n ie w a p ie n n e a w k ilk u w y p a d k a c h p r z e p a lo n e k o ś c i . M a t e r i a ł c e r a m i c z n y w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y r e p r e z e n to w a n y b y ł p r z e z d ro b n e f r a g m e n ty n a c z y ń w yk onany c h z m a s y c e r a m i c z n e j I g ru p y s u ro w c o w e j / c e r a m i k a " b i a ł a " / a c z a s e m u ła m k i n a c z y ń z b liż o n e do IV i VI g ru p y s u r o w c o w e j. J e d y n ie w 3 J a m a c h w y s tą p iła w y łą c z n ie c e r a m i k a V I g ru p y s u r o w c o w e j.W p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j c z ę ś c i s ta n o w is k a o d k ry to j a m ę k s z t a ł t u p r a w ie p ro s to k ą tn e g o / o w y m ia r a c h 3 ,2 z 4*5 m / i o d n ie p ła s lr im , w k o p an y m do g łę b o k o ś c i 110 c m o d o b .p o w . N ad d n e m ja m y w y s tą p iła w a r s tw a m o cn o z b ite g o i z a g lin io n e g o p ia s k u , p r z e s y c o n e g o d u ż ą i l o ś c i ą d ro b n y c h w ę g ielk ó w d r z e w n y c h , p o le p y o r a z p o h ip a n y c h 1 p r z e p a lo n y c h k o ś c i.W w a r s t w i e te j w y s tą p iło r ó w n ie ż k ilk a u łam k ó w c e r a m i k i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j 1 g ru p y s u r o w c o w e j. K s z ta ł ja m y i c h a r a k t e r w y p e łn is k a w s k a z u ją , ż e j e s t to o b ie k t o c h a r a k te r z e m ie s z k a ln y m / p ó łz ie m ia n k a ? / . O m ó w io n e w y ż ej o b ie k ty w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e d a to w a n e s ą n a o k r e s o d p a ł. w ie k u IX do 2 p o ł. X w ie k u . N ie c o m ło d s z e , by ć m o ż e x r ó w n o c z e s n e z c m e n t a r z y s k ie m , s ą 3 ja m y z a w i e r a j ą c e w y łą c z n ie c e r a m i k ę V I g ru p y s u r o w c o w e j.W c z e s n o - ś re c k iio w ie c z n e c m e n ta r z y s k o s z k ie le to w e n a p r z e ł o m i e Х /Х 1 w ie k z a ję ło je d y n ie p o łu d n io w ą c z ę ś ć s ta n o w is k a .
O b ie k ty b m a t e r i a łe m p r e h is to r y c z n y m s ą b a r d z o tr u d n e do i n t e r p r e t a c j i . N ie w y k lu c z o n e , t e s ą to ja m y w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e , w k tó r y c h z a s y p is k u p r z y padkow o z n a la z ła s i ę c e r a m ik a p r e h is to r y c z n a .W z w ią z k u z ty m m o ż n a , je d y n ie s t w i e r d z i ć , że n a t e r e n ie s ta n o w is k a u c h w y tn a j e s t p e n e t r a c j a lu d n o ś c i n e o li t y c z n e j / k u ltu r a c e r a m i k i p r o m ie n i s t e j i k u ltu r a p u c h a ró w l e jo w a ty c h /, w c z e s n o b r ą - zo w ej i lu d n o ś c i k u ltu r y p r z e w o r s k ie j / w o k r e s i e p ó ż n o la te ń s k im i p ó ż n o r z y r u s k i m / . P o z a ty m , w m a t e r i a ła c h lu d ź n y c h p o c h o d z ą c y c h z e s ta n o w is k a , s tw ie r d z o n o o b e c n o ś ć m a te r ia łó w k r z e m ie n n y c h B c h y łk o w o p aleo lity c z n y ch i m e z o lity c z n y c h o r a z n ie lic z n y c h u łam k ó w n a c z y ń z w ią z a n y c h z k u l tu r ą c e r a m i k i g rz e b y k o w o -d o łk o w e j i z k u ltu r ą ł u t y c k ą . R o z m ia r i c h a r a k t e r te j p e n e t r a c j i s ą n a r a z i e d o ś ć t r u d n e do u s t a le n i a . P r a c e w y k o p a lis k o w e n a Z a k rz ó w k u z o s ta ły z a k o ń c z o n e . 186 -K R U SZĄ ZAM -K O W A , p o w . In o w ro c ła w K a t e d r a A r c h e o lo g ii S ta n o w is k o 4 U n iw e r s y te tu i m . A . M ic k ie w ic z a w P o z n a n iu B a d a n ia p r o w a d z iła d r A le k s a n d r a C o fta - B r o n ie w s k a o r a z m g r A le k s a n d e r K o śk o i A . S z u łd r z y ń a k i. F in a n s o w a ły I n o w r o c ła w s k ie Z a k ła d y S o d o w e. P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y p r z e w o r s k ie j , g r ó d w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y i g r ó d e k s to ż k o w a ty z K m w . W c z a s i e b a d a ń w e ry fik a c y jn y c h s ta n o w is k r e g io n u n a d n o te c k ie g o p r z e p r o w a d zo n o b a d a n ia n a n ie w ie lk im , c h o c ia ż s i l n ie z a z n a c z a ją c y m s i ę t e r e n i e , w z g ó rz u le ż ą c y m w d o lin ie c ie k u w o d n e g o ,łą c z ą c e g o K r u s z ę Z a m k o w ą z K r u s z w ic ą ,W z g ó r z e to j e s t n a s y p e m c e lo w y m . U k ła d s t r a ty g r a f ic z n y n a k a z u je w y d z ie le n ie dw óch o d r ę b n y c h p o b u d o w an y ch n a n im o b iek tó w : g r o d z is k a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e g o z X I/X II w ie k u o r a z ś re d n io w ie c z n e g o g r ó d k a s to ż k o w a te g o . P i e r w s z y , z a ło ż o n y b y ć m o ż e n a n ie c o s t a r s z e j o s a d z ie o tw a r te j n a w a r s tw ia ją c e j s i ę n a p o z o s ta ło ś ć o s i e d la k u l t u r y p r z e w o r s k ie j , b y ł g ro d e m o to c z o n y m w a łe m d re w n ia n o z ie m n y m o r a z g łę b o k ą f o s ą . N a ty m to g r o d z is k u n a jp ra w d o p o d o b n ie j w X III w ie k u , po u p r z e d n im z n iw e lo w a n iu t e r e n u zb u d o w an o m a ły sto ż k o w a ty g r ó d e k - s t r a ż n i c ę . K R U SZĄ ZAM K OW A, p o w . In o w ro c ła w S ta n o w isk o 13 p a tr z
