Tendencje rozwojowe światowego rynku włókien chemicznych

(1)

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 87, 1968____________________

W o jciec h U rb a n ia k * v

TENDENCJE ROZWOJOWE ŚWIATOWEGO RYNKU WŁÓKIEN CHEMICZNYCH

Włókna przędne są podstawowymi surowcami d la przemysłu w łó k i e n n ic z e g o . Rozróżnia s i ę włókna n a t u r a ln e 1 chemiczne. Do p i e r wszej grupy n a l e ż ą : bawełr.a, w ełna, le n , j u t a , s i z a l , konopie i

in n e . Orugą grupę w łó k ie n d z i e l i s lq na sztuczne i s y n t e t y c z n e . W św ia to w e j s t r u k t u r z e p r o d u k c j i i z u Z y c la w łó k ie n od roku 1960 z a s z ł y poważne zmiany s t r u k t u r a l n e . C h a r a k te r y s t y c z n ą cechą tego okresu b y ł p o s tę p u ją c y wzrost znaczenia surowców pochodzenia c h e micznego. U d z ia ł tego rod zaju w łó k ie n w św ia to w e j p r o d u k c j i ogó łem (bez w łó k ie n łyko w ych) wzrósł i 22 w roku 1960 do 46* w 1982 r . ( t a b . 1 ). J e s t to wynik wzrostu zn aczen ia w łó k ie n typu s y n t e t y c z nego, o p a rty c h o przerób ropy n a f t o w e j, k t ó r y c h u d z i a ł w produ k c j i ś w ia to w ej z w ię k s z y ł s i ę w badanym o k r e s i e z 5 do 35X. A n a lo g icz ne zmiany z a c h o d z iły w św ia to w e j s t r u k t u r z e z u ż y c ia w łó kie n tek s t y l n y c h .

Na s zy b k i rozwój p r o d u k c ji l z u ż y c ia w łó k ie n t e k s t y l n y c h wpływ wywarło k i l k a czynników. O p a rc ie p r o d u k c j i w ł ó k i e n n i c z e j o togo typu surowce u m o ż liw iło wprowadzenie wysokowydajnych t e c h n i k wy t w a r z a n ia i a u to m a tyz a cję procesów p rod uk cyjn ych (np. w p r z ę d z a l n i c t w i e ) . Technic zne w ła ś c iw o ś c i w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h o k a za ły s i ę s z c z e g ó ln i e cenne d la przemysłu d z i e w i a r s k i e g o , u m o ż liw ia ją c jego dynamiczny rozw ój. W n i e k t ó r y c h d z ie d z in a c h zastosowań cechy użytkowe syn tetyków o k a z a ły s i ę k o r z y s t n i e j s z e od cech w łó k ie n n a t u r a l n y c h .

Pomyślna s y t u a c j a gospodarki ś w ia to w e j do roku 1973, p r z e j a w i a j ą c a s i ę m. i n . wzrostem dochodów l u d n o ś c i , p r z y c z y n i ł a s i ę do wzrostu popytu na t e k s t y l i a , przy występowaniu o g ra niczon ych

(2)

runki d la e k s p a n s ji producentów syn tetyk ów .

T a b e l a

1

Światowa s t r u k t u r a p r o d u k c j i w łó k ie n (w X)

Rok Bawełna Wełna _sztuczneWłókna • Włókna

s y n t e t y c z n e 1960 68 10 17 5 1965 63 0 18 11 1970 54 7 16 23 1973 51 5 14 30 1974 52 6 14 28 1975 49 6 14 31 1976 40 6 13 33 1977 49 5 12 34 1978 46 5 13 36 1979 47 5 12 36 1980 47 5 12 36 1981 49 5 11 35 1982 49 5 11 35 1 r ó d ł o: Comité I n t e r n a t i o n a l do l a rayonne et des f i b r e s s y n t e t i q u e s , " I n f o r m a t i o n sur l e s t e x t i l e s s y n t e t i q u e s e t c e l l u l o s i o u e s " 1983.

Innym cz yn n ik ie m , stym ulu jącym wzrost z u ż y c ia danego rod za ju w łó k ie n , b y ła zniżkowa te n d e n c ja w z a k r e s i e ic h cen (poza okresem k ry z y s u e n e rg e t y c z n e g o ), a także większa s t a b i l n o ś ć cenowa i p r z e j r z y s t o ś ć światowego rynku w łó k ie n s y n te ty c z n y c h w porównaniu z rynkiem surowców typu n a t u r a ln e g o . Wzrost kosztów p r o d u k c j i spo wodowany podwyżkami ceny ropy n a fto w e j w p łyną ł na j e d y n i e p r z e j ściowy spadek u d z ia łu z u ż y c ia w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h w l a t a c h 1974 i 1975, Na występowanie tego z ja w is k a w k r a j a c h Europy Z a cho d nie j wskazują dane zawarte w ta b . 2.

Już w roku 1976 u d z i a ł w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h w globalnym produ kcyjnym zu życiu w łó k ie n na tym obszarze p r z e k r o c z y ł s ta n z 1973 r . , sprzed kry zy su e n e rg e ty c zn eg o . Z k o l e i o s ł a b i e n i e tempa s u b s t y t u c j i w łó k ie n n a t u r a l n y c h s y n t e t y c z n y m i, obserwowane na p rzełom ie l a t s ie d e m d z i e s ią t y c h i o s i e m d z i e s i ą t y c h , czy wręcz te n d e n c je s t a b i l i z a c y j n e w z a k r e s i e s t r u k t u r y z u ż y c ia surowców t e k s t y l n y c h w

(3)

Eu-T a b e l a 2 S t r u k t u r a produkcyjnego z u ż y c ia w łó k ie n t e k s t y l n y c h

w k r a j a c h k a p i t a l i s t y c z n y c h Europy (w % ) a

Rok Bawełna Wełna _sztuczneWłókna Włókna

s y n te ty c z n e 1969 33,0 1*,7 21,6 30,7 1970 33,0 14,0 21,1 3 1 ,В 1971 29,7 13,3 20,4 36,6 1972 28,6 13,3 19,2 36,9 1973 25,7 10,4 18,9 45,1 1974 29,0 10,1 19,1 41 ,8 1975 27,5 17,5 16,0 45,0 1976 26,6 U . 9 15,1 46,4 1977 25,6 12,1 15,1 ♦7,2 197B 24,0 11,2 14,9 49,9 1979 24,0 11,3 14,7 50,0 1980 26,0 12,2 14,3 47,5 1981 23,5 11,7 13,7 _51,1 1982 25,3 11.4 13,5 49,8 a Bez G r e c j i i T u r c j i . Ź r ó d ł o : J a k d la ta b . 1.

ro p ie Z a c h o d n ie j i l u s t r u j ą z b l i ż a n i e s i ę k rajów wysoko uprzem ysło wionych do progów n a s y c e n ia rynków wyrobami odzieżowymi z w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h . N szybkim tempie r o ś n i e n ato m ia s t z u ż y c ie w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h w k r a j a c h r o z w i j a j ą c y c h s i ę .

W rozpatrywanym o k r e s i e n a s t ą p i ł n ato m ia s t w s k a l i św ia to w e j spadek znaczenia drug ieg o r o d za ju w łó k ie n chemicznych - sztucznych Z nacznie o g r a n i c z y ł o i c h p ro d u k c ję szereg k ra jó w Zachodu. J e s t to wynikiem zarówno ic h n i e d o s t a t e c z n i e w ysokich parametrów j a k o ś c i o wych w stosunku do w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h , j a k i stosunkowo wyso k i c h kosztów i c h p r o d u k c j i . W ytw arzanie ic h j e s t ponadto u c i ą ż l i w e d la środowiska n a t u r a ln e g o , z czym wiążą s i ę dodatkowe k o sz ty na je g o ochronę. Stosunkowo duże i l o ś c i w łó k ie n chemicznych s z t u c z nych w y k o rz y s tu ją przem ysły w łó k ie n n ic z e w k r a j a c h s o c j a l i s t y c z nych.

(4)

co do znaczenia eksporterem j e s t USA. W l a t a c h s i e d e m d z i e s ią t y c h p rod uk cja i e k s p o rt tego rod za ju w łó k ie n r o s ł y w tym k r a j u w tem p i e zn aczn ie szybszym n iż u innych w i e l k i c h producentów spośród kra jów Zachodu. P r z y r o s t p r o d u k c ji w tym o k r e s i e w większym sto p n iu n iż poprzednio stymulowany b y ł wywozem. W e f e k c i e USA w l a t a c h s ie d e m d z i e s ią t y c h p rz e s u n ę ły s i ę z m ie js c a szóstego na d ru g ie (po RFN) na ś w ia to w ej l i ś c i e eksp orterów w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h . Na s t o sunkowo wysoką i w z r a s t a j ą c ą konk uren cyjność p r o d u k c ji USA i s t o t n y wpływ wywiera poziom kosztów p r o d u k c j i , pod k o nie c l a t sie d em d zie s i ą t y c h о 17% n iż s z y n iż w k r a j a c h Europy Z a c h o d n i e j 1 . USA wytwa rza bardzo duży asortym ent w łó k ie n chemicznych 1 w n i e w i e l k i m t y l k o s to p n iu u z a le ż n io n e j e s t od ic h importu.

W l a t a c h s i e d e m d z i e s ią t y c h i na początku l a t o s ie m d z ie s ią t y c h n ie z w y k le szybką dynamikę wzrostu p r o d u k c j i w łó k ie n s y n te ty c z n y c h zaobserwowano w n i e k t ó r y c h k r a j a c h r o z w i j a j ą c y c h s i ę ( t a b . 3 ) . Spo śród n ic h dwa: Korea Południowa i Taiwan s t a ł y s i ę ważnymi produ centami w s k a l i ś w ia to w e j. K r a j e te s tw o r z y ł y własne bazy surowco we d la szybko r o z w i j a j ą c y c h s i ę przemysłów włókienniczo-odzieżowych. Rozwój p r o d u k c j i w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h w tych k r a j a c h w znacznym s to p n iu o p a rty z o s t a ł o w sp ółp racę z k a p it a łe m japońskim . Obecnie Taiwan rozporządza już znacznymi nadwyżkami w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h i d o ł ą c z y ł do grona c zołó w ki e k sp orte rów .

Asortyment wytwarzanych syn tetyków s t a l e s i ę r o z s z e r z a . Trudno ś c i związane ze zbytem w łó k ie n -chemicznych spowodowały dążenia do r o z s z e r z e n i a s k a l i ięh zastosowań, m. i n . poprzez sp orzą d za n ia mie szanek z różnymi m a t e r i a ł a m i o p rze zn a c ze n iu technicznym , pop ra w ia ją c y m i param etry ja k o ś c io w e t y c h m a te ri a ł ó w .

Wytwórczość w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h c e c h u je s i ę wysoką k a p i t a ł o - c h ł c n n o ś c i ą p r o d u k c j i , i n w e s t y c j i i badań naukow o-technicznych. E- fektyw ne r o z w i j a n i e p r o d u k c j i możliwe j e s t t y l k o w warunkach

du-J o j s k a l i . Tym uwarunkowany j e s t p o g ł ę b i a j ą c y s i ę w wysoko r o z w i n i ę t y c h k r a j a c h k a p i t a l i s t y c z n y c h , zw łaszcza e u r o p e j s k i c h , p roce s s p e c j a l i z a c j i p r o d u k c j i . W c e l u z w ię k sz e n ia swej konkuren c y j n o ś c i firm y z a c h o d n io e u ro p e js k ie dążą także do wzajemnego sko ordynowania wzrostu mocy wytwórczych i p o d z ia łu rynków zb y tu . Roz wój s p e c j a l i z a c j i międzynarodowej w p ły n ą ł na wzrost wymiany

(5)

T a b e l a 3 P ro d u k c ja w łó k ie n chemicznych w n i e k t ó r y c h k r a j a c h - n a jw a ż n ie js z y c h producentach K r a j 1970 1980 _{1983 (w kg} na 1 m ieszkańca) w tys . t Włókna s y n t e t y c z n e ■ ■ USA 1 627 3 242 3 416 14,6 J a p o n ia 1 026 1 399 1 439 12,1 RFN 497 721 756 12,7 ZSRR 167 570 70B 2,6 Tdlwan _{77 ,0a} ₅₅₈ _631b _{3 5 , 0b} Korea Południowa 46,2 537 586 15,1 Włochy 242 400 540 9,5 Chiny _11,1 ₂₇₀ ₃₂₄ _0,3 H is z p a n ia 63,5 206 241 6,4 W ielk a B r y t a n i a 337 288 226 4,0 F r a n c j a ₁₇₅ ₂₂₄ ₂₀₈ _3,8 B r a z y l i a 44,1 231 202 1,6 Meksyk _39,0 ₁₉₅ ₁₉₄ _2,7 Rumunia 29,5 141 160 4,5 P o ls k a 57,5 170 159 4,3 NRD 47,3 139 150 9,0 Czechosłow acja 31,4 110 129 8,4 Włókna sztuczne ( c e l u l o z o w e ) ZSRR 456 606 645 2,4 J a p o n ia 512 432 424 3,6 USA 623 • - 366 273 1.2 Chiny 39,9 170 1B5 0,2 W ie lk a B r y t a n i a 262 162 163 2,9 NRD 168 154 156 9,3 RFN 226 143 149 2,5 I n d i e 119 132 146 0,2 A u s t r i a 79,3 116 117 15,5 Taiwan 33,4° 87,7 9 9 , 4b 5 > Ju g o s ł a w i a 32,1 84,0 73,0 3,2 P o lsk a 00,6 86,4 71,4 2,0 Rumunia 47,1 64 ,8 62,7 1,7

C zecho słow acja 69,2 54,9 57,0 3,7

H is z p a n ia 54,8 53,0 50,4 1,3

B r a z y l i a 47,9 51,3 46,3 0,4

3 W 1971 r . b W 1982 r .

Ź r ó d ł o : Dla Taiwanu - ja k d l a tab . 1, d l a p o z o s t a ł y c h k ra jó w - Rocznik s t a t y s t y c z n y 1985, GUS, Warszawa 1985.

(6)

wią dostawy do innych państw WspólneQO Rynku. W im porcie r o l a wza jemnych dostaw j e s t je s z c z e większa i odpowiedni wskaźnik k s z t a ł

-2 t u j e s i ę na poziomie ok. 75% .

K r a j e RWPG są producentami przede wszystkim w łó k ie n s z t u c z nych. W d z i e d z i n i e t e j p o s ia d a ją p o z y c ję s i l n ą , o czym świadczy odpowiedni wskaźnik ic h u d z i a ł u w p r o d u k c j i św ia to w e j wynoszący 31,5% (w 1983 г . ) 3 . M a t e r i a ł y te je d n a k , ja k to już zaznaczono, sta n ow ią m niej nowoczesny ro d z a j w łó k ie n chemicznych. W w ytw arza niu n ow ocz e śn ie jszych w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h k r a j e RWPG p a r t y c y p u j ą t y l k o w 13,1% p r o d u k c j i ś w i a t o w e j 4 . P o ls k a zajmuje m ie js c e w d ru g i e j d z i e s i ą t c e n a jw a ż n ie js z y c h producentów obydwu rodzajów w łó k ie n ( t a b . 3 ) . Mimo znacznego wzrostu p r o d u k c j i w l a t a c h siedem d z i e s i ą t y c h k r a j nasz p o z o s t a ł importerem n e t t o w łó k ie n chem icz nych .

Wytwarzane w P o l s c e włókna s y n t e t y c z n e swymi parametrami j a k o ściowymi znacznie u s t ę p u ją produkowanym na Z achodzie. O d d z ia łu je to n eg atyw n ie na poziom ja k o ś c io w y wytwarzanych wyrobów włókienniczych i odzieżowych, s ta n o w ią c i s t o t n ą b a r i e r ę rozwoju p o l s k ie g o e k s p o r tu w t e j d z i e d z i n i e . A n a lo g ic z n e t ru d n o ś c i w y stę p u ją c e i w innych k r a j a c h s o c j a l i s t y c z n y c h spowodowały pewne próby k o o r d y n a c j i po czynań w ramach RWPG. Powołano o r g a n i z a c j ę w y s p e c ja liz o w a n ą , " In - t e r c h i m i w o ł o k n o " , o c h a r a k t e r z e koordynacyjno-doradczym w z a k r e s ie r o z w i j a n i a wzajemnej w sp ółp racy w d z i e d z i n i e w łó k ie n chemicznych. W ramach w i e l o l e t n i c h kiejrunkowych programów w sp ółp racy p r z e w i d z i a no p o s z e rz e n ie zakresu k o o p e r a c j i i s p e c j a l i z a c j i p r o d u k c j i oraz r o z w i j a n i e wzajemnych dostaw w łó k ie n chem icznych. W p r a k ty c e do tychczasowy zakres w s p ó łp ra c y j e s t jednak stosunkowo n ied u ży.

Dostępne autorow i prognozy w ska zu ją, że w p r z y s z ł o ś c i , do roku 2000, r o l a surowców s y n t e t y c z n y c h w globalnym zu ży c iu w łó k ie n bę d z ie nadal w z r a s t a ć 5 . S ta n o w ić to będzie wynik poprawy cech j a k o ściow ych s y n te ty k ó w , co zwiększy s k a l ę ic h zastosowań j a k i o g ra

2 Ibidem , s . 38.

5 O b l i c z e n i a własne według Rocznika s t a t y s t y c z n e g o 1985, GUS, Warszawa 1985.

4

Ibidem .

5 P o r . " 8 I K I - p r i ł o ź e n i j a " 1985, nr 6, s . 49-50; R i e f i o r a t i w n y j s b o r n i k , "Ekonomika P r o m y s z le n n o s t i" 1985, nr S; tab . 4.

(7)

nic zo nych m ożliw ości zw ięk sz a n ia podaży w łó k ie n n a t u r a l n y c h . Pod k r e ś l a s i ę , że na rozwój p r o d u k c ji w łó k ie n n a t u r a ln y c h na ś w i e c i e o g r a n i c z a j ą c o od d z ia ływ a ć będzie wzrost l i c z b y lu d n o ś c i , s t y m u l u j ą cy zwiększone zapotrzebowanie na żywność. Zmuszać to będzie do o- g r a n i c z a n i a p o w ierz c h n i upraw r o ś l i n w łó k n i s t y c h i hodowli owiec na k o rz y ść r o ś l i n żywnościowych i paszowych oraz hodowli b yd ła rzeź nego . T a b e l a 4 Prognoza światowego z u ż y c ia w łó k ie n t e k s t y l n y c h do 2000 r . (w min t ) Rodzaj włókna 1980 1990 2000 Ogółem _31,1 _39,8 _47-56 w tym n a t u r a l n e 15,4 15,8 16,5 w tym bawełna _12,5 _12,8 _13,2 wełna _1,8 _2,0 _2,2 chemiczne 15,7 24,0 30,6-35,5 w tym sztuczne _3,5 _3,8 _4,0 s y n t e t y c z n e _12,2 _20,2 _26,5-31,5 Z r ó d ł о.- H. B u r g e r , A w e g y is z a l i p a r hosszu tawu f e jl o d e s e n e k s z e m p o n tja i, "Magyar t e x t i l t e c h n i k " 1984, n r 12.

Według zam ieszczonej w ta b . 4 prognozy w ę g i e r s k i e j w o k r e s i e do roku 2000 n a s t ą p i w s k a l i ś w ia to w e j ponad dwukrotny wzrost zu ż y c i a w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h . Zwiększy s i ę t a k i e z u ż y c ie w łó k ie n n a t u r a l n y c h i s z tu c z n y c h , a l e w stosunkowo n i e w i e l k i m s t o p n i u , od pow iednio o 7 i o 14%.

W rozpatryw anych opracowaniach p rz y jm u je s i ę , że wzrost u d z i a ł u w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h w globalnym z u ż y c iu w łó k ie n w s k a l i ś w ia ta bę d zie jednak w o l n i e j s z y n iż w l a t a c h s z e ś ć d z i e s i ą t y c h i siedem d z i e s i ą t y c h , co wynikać będzie ze spadku dynamiki w zrostu popytu w k r a j a c h n a j b a r d z i e j uprzemysłowionych i pewnego p r z e s u n i ę c i a po p ytu na k o n f e k c ję wytwarzaną z w łó k ie n n a t u r a l n y c h , o czym już wspomniano . W k r a j a c h t y c h p rz e w id u je s i ę p o ł o ż e n ie większego na

(8)

chemicznych z n atu ra ln ym i.- Natom iast szybko rosnący popyt na o- d zież z w łó kie n n a t u r a ln y c h z uwagi na n ie d o s t a t e k ic h podaży wpływać będzie w coraz większym s to p n iu na przechodzenie tegu typu wyrobów, zwłaszcza w e łn ia n y c h , do k a t e g o r i i dóbr luksusowych.

N as tą p i d a ls z y spadek względnego znaczenia w łó k ie n sztucznych (choć prod ukcja i e k s p o r t n ie c o w z ro s n ą ). I s t n i e j e wprawdzie s f o r mułowana je s z c z e w roku 1976 o p i n i a wskazująca na możliwość wzro s tu znaczenia w łó k ie n sztucznych ( c e lu lo z o w y c h ) w p e rs p e k ty w ie do roku 2000 ze względu na w ytw arzan ie ic h z surowca " s t a l e odnawia ją c e g o s i ę " oraz z uwagi na cenne w ł a ś c i w o ś c i n i e k t ó r y c h nowych w łó k ie n z t e j g ru p y 7 . Przew id yw an ia te j a k d otychcz as n ie z n a l a z ł y jednak p o t w ie r d z e n ia .

Handel międzynarodowy włóknami chemicznymi r ó s ł bę d zie w tempie w o ln ie jsz y m od dotychczasowego. P o g ł ę b i a j ą c a s i ę w k r a j a c h wysoko uprzemysłowionych s p e c j a l i z a c j a p r o d u k c j i sta n o w ić będ zie czyn nik dynam izujący o b r o t y . Wzrośnie e k s p o rt z krajów r o z w i j a j ą c y c h s i ę , zw łaszcza z t y c h , k t ó r e dysponują własną bazą surowcową do wytwa r z a n i a s y n te ty k ó w , t j . ropą n afto w ą . Z k o l e i o g r a n i c z a j ą c o na roz miary eksp ortu z krajów wysoko uprzemysłowionych w p ły n ie rozwój p r o d u k c ji w państwach T rz e c ie g o Ś w i a t a . Przemysł w łó k ie n s y n t e t y cznym w dalszym c ią g u cechować s i ę będzie szybkim tempem postępu te c h n ic z n e g o . W k r a j a c h Zachodu k ł a ś ć będzie s i ę n a c i s k na rozwój p r o d u k c j i i eksp ortu w łó k ie n o coraz wyższym s to p n iu p r z e tw o rz e n i a . Oczekuje s i ę d alszeg o wzrostu z u ż y c ia w łó k ie n s y n t e t y c z n y c h u p r o d u k c j i p rzezn aczo nej na potrzeb y przemysłu.

W o jc ie c h U rb an iak

DEVELOPMENTAL TRENDS IN THE WORLD MARKET FOR CHEMICAL i IftRES

A c h a r a c t e r i s t i c f e a t u r e of the s t r u c t u r e of p r o d u c tio n and consumption of f i b r e s in the world has been s t e a d i l y i n c r e a s i n g im portance of s y n t h e t i c f i b r e s s i n c e the e a r l y s i x t i e s . The i n d u s t r y m a n u fa c t u r ir g such f i b r e s i s c h a r a c t e r i z e d w ith r a p i d t e c h n i c a l p r o g r e s s . The r o l e of d e v e lo p in g c o u n t r i e s in produc t i o n and ex p ort of these f i b r e s has been growing r e c e n t l y as

7 P o r . Rayon S t a p l e in the y e a r 2000, " T e x t i l e I n d u s t r y " 1976, do 11.

(9)

w e l l . Meanwhile, the p ro ce ss of p r o d u c tio n s p e c i a l i z a t i o n i s promoted in h i g h l y developed c o u n t r i e s . W i t h i n the COMECON, th e re can be observed some attem pts a t c o - o r d i n a t i o n of j o i n t e f f o r t s aiming a t c r e a t i n g a base of t e x t i l e raw m a t e r i a l s . The im portan ce of c e l l u l o s e f i b r e s tends to d e c l i n e . F u r t h e r growth in the im p o rtan c e of s y n t h e t i c f i b r e s i s p r e d i c t e d by the year 2000 a lthough the r a t e of t h i s growth i s l i k e l y to d e c l i n e .