LITERATURA
1. A n d e r t o n R. - Tidal shelf sedimentation: an example from the Scottish Dalradion. Sedimentology. 1976 no. 4.
2. F o 1 k R.L. - Stages of textural maturity in sedi-mentary rocks. J. Sed. Petrology 1951 no. 3.
3. F o 1 k R.L. - Spectral subdivision of limestone types. Mem. Amer. Assoc. Petrol. Geol. 1962 vol. I. 4. F o 1 k R.L. - Petrology of sedimentary rocks. The
University of Texas. Austin 1968.
5. Go łubce w W.K., Mach n ac z A.S. - Facji tieritorii Biełorussii w paleozoje i ranniem ·miezozoje. Minsk 1961.
6. Ho bd a y D.K., Ta v en er et al. :- Markov ana-lysis and the recognition of palaeoenvironments in the Ecca Group near Vryheid, Natal. Trans. Geol. Soc. S. Afr. 1975 vol. 78 part 1.
7. J a w o r o w s k i K. - Rejonizacja środowiskowa ko-palnych osadów okruchowych. Konf. Naukowa:
„Współczesne i kopalne środowiska sedymentacji skał
okruchowych". Streszcz. referatów, cz. 1'. Inst. Geol. Podst. UW 1980.
8. Ja w or owski K. - Warunki sedymentacji osa-dów prekambru i kambru w północnej Polsce. Prz. Geol. 1982 nr 5.
9. Le ndz i o n K. - Kambr dolny. Kambr środkowy
i górny. [In:] Atlas litologiczno-paleogeograficzny ob-szarów platformowych w Polsce. Cz. 1 - Proterozoik i paleozoik. Wyd. Geol. 1974.
10. Re i nec k H.E., Si n g h l.B. - Depositional sedi-mentary environments. Springer - Verlag 1980. 11. S a k a 1 a us kas W.F., M ach n ac z A.S. et al.
-Kiembrijskij pieriod. Trudy WNIGRI 1973 wyp. 347. 12. Sik orska M. - Wydzielanie mikrolitofacji w
pias-kowcach kambru przy użyciu jednej z metod taksonomii numerycznej. Kwart. Geol. 1980 nr 3.
SUMMARY
The studied rocks are characterized by predominance of sandstones (quartz arenites), monotonous in petro-graphy. The results df microscopic studies were interpret-ed with the use of mathematic methods (cluster analysis and Markov model). The identified microlithofacies were arbitrarily subdivided into high- and low-energy ones.
Three-component quantitative map (Fig. 6) shows regional distribution of groups of' microlithofacies. Vertical micro-lithofacies sequences indicative of repeated temporary increase of water energy in sedimentary environment were found to be statistically important in arcas where sandstones predominate in thicknes. In tum, vertical microlithofacies sequences inclicative of decreasing water energy were found in areas characterized by predominance of mudstones. The results of studies give support for the hypothesis of tidal-storm origin of sediments of that type (cf. Anderton - 1).
PE 3 K> ME
CpeA111 111ccneA0BaHHblX nopoA npeo6naAat<>T neTpo-rpa<ł>lll'·teCKlll OAH006pCUHb1e ne•:::1.1aH111K111 (KBap~eBb1e apeH111-Tb1). ~HTepnpeT111pyR pe3ynbTaTbl MHKpOCKOnH1.1eCKlllX lllC-cneAOBaHlllM aBTOp nonb30Bani:R MaTeMaT1111.1eCKHMlll MeTo-AaMlll (KnacTepoBblM aHanH3 111 MOAenb MapKoBa). Bb1-AenReTcR pRA MlllKponHTo<Pa~llfM, KOTOpble ycnoBHO pa3-AeneHbl Ha: BblCOK03Hepren11.1ecK111e 111 H1113K03HepreT111-1.1ecK111e. MecTHoe pacnpocTpclHeH111e rpynn MHKpon111To-<Pa~111.:t npeACTaBneHo B <PopME TpexKOMnoHeHTHOM Kon111-1.1eCTBeHHOM KapTbl (p111c. 6). B pa.:łoHe MO~HOCTHoro nepeBeca nec1.1aHlllKOB CTaTHCTll"'łeCKH cy~eCTBlllTenbHblMlll OKCUanHCb BepT111KanbHb1e nocneACTBHR MHKpon111To<ł>a1.4111M CBlllAeTenbCTByt0~111e o MHoroKpaTHOM nepHOAlll"'łeCKOM yBen1111.1eH111111 3Hepr1o1111 BOA ce,ł),111MeHTa~HOHHOM cpeAbl. B pa.:łoHe nepeBeca aneBpon111Toe Ha6nt0Aat0TCR BepTHKanb-Hb1e nocneACTBHR MlllKponHT0~1a~111M CBHAeTenbCTBYtO~He o cna6et0~e.:t 3Hepr111111 BOA. Pe3ynbTaTb1 111ccneA0BaH111M nOATBep>KAatOT MHeH111e o np111n111BHO-WTOpMOBOM reHe3111ce ocaAKOB noro THna (cpaB. A.HAepToH - I).
STANISŁAW LORENC
Uniwersytet Wrocławski
ONKOIDY W
SŁODKOWODNYCHOSADACH WAPIENNYCH
TRZECIORZĘDUROWU KLESZCZOWA
UKD 552.12"4.4: 551.312.11: 552.14: 551.782.1.022.4: 551.243.12(438-35Kleszczów) Pierwsze obszerniejsze informacje o występowaniu
jezior-nych osadów wapienjezior-nych w serii trzeciorzędu rowu Kleszczowa podane zostały przez E. Ciuka i M. Piwockiego (2). W wyniku prowadzonych tam prac wiertniczych
roz-poznających złoże węgla brunatnego (złoże „Bełchatów")
ujawniono, że osady wapienne występują głównie w obrębie tzw. serii węglowej zaliczonej do środkowego miocenu, a podrzędnie w tzw. seriach nad- i podwęglowej (3). Zostały
one określone jako wapienie jeziorne, gytie wapienne i zawapnione węgle brunatne oraz iły, mułki i piaski wapnis-te. W odniesieniu do wapieni stosowano też nazwę kreda jeziorna (5, 9). Gytie wapienne zostały bliżej scharakteryzo-wane przez J. Szwed-Lorenz i J. Raschera (9), którzy „ „. węgle z dużą ilością substancji nieorganicznej i
okru-chów mięczaków ... " określili ja.ko wapienne gytie humuso-we i wskazali, że „ ... przynajmniej częściowo gytie humu-sowe przechodzą w bitumiczne".
Wraz z postępem prac górniczych udostępniających
złoże węgla brunatnego „Bełchatów" zwiększała się ilość informacji dotyczących wykształcenia osadów trzeciorzędu,
a w tym także osadów wapiennych. Prowadzone pod kierownictwem L. Kaszy przez zespół pracowników, m.in. B. i K. Brodzikowskich, R.
Gotowałę
i0
A.
Hałuszczaka
z Zakładu Geologii Stosowam:j Uniwersytetu Wrocławskiego badania geologiczne doprowadziły do ściślejszego ·rozpoznania litostratygrafii utworów trzeciorzędu z rejonu
wkopu (5).
Rozpoznano też dokładniej osady wapienne
występują-205
c
..
.
"
Ryc. J. Sldud dzem1czny usadów wapiennych trzeciorzędu z wkupu KWB Bełchatów: W - suma węglanów wapnia i magnezu, C
-substancja fitogeniczna, R - -substancja ilasto-mułkowa
Fig. l. Chemical composition of limestone rocks of the Tertiary in the Bełchatów open-cast brown-coal mine: W - sum of Ca and Mg carbonates, C - phytogenic matter, R - clay-silty matter
SE NW
Ryc. 2. Przekrój gevlvgiczny jragmentu skaipy z pvludnivwe1 c::ę:ic1
wkopu
l - węgle brunatne, 2 - iły, 3 - iły zawęglone, 3 - osady wapienne, 5 - onkoidy, 6 - tonstein
Fig. 2. Geological section through a fragment of' escarpment in southern part of the open-cast mine
I - brown coals, 2 - clays, 3 - coaly clays, 4 - carbonates, 5 - oncoids, 6 0 tonstein
ce głównie w jednym z wyróżnionych kompleksów (węglo wo-węglanowym). Tworzą one kilka litosomów o charak-terze soczew przegradzanych węglami lub iłami i stanowią osad mniej lub bardziej izolowanych lokalnych basenów sedymentacyjnych. Poszczególne litosomy wykazują miąż szość od kilku do kilkunastu metrów, a ich powierzchnie nie przekraczają 1 km2• Uwzględniając zawartość sub-stancji węglanowej, substancji fitogenicznej i ilasto-mułko
wej wyróżnić można wśród omawianych osadów
wapien-nych:
- wapienie, zawierające ponad 50% węglanów wap-nia i magnezu,
- wapniste osady fitogeniczne, zawierające od 10 do 50% węglanów,
- wapniste osady ilasto-mułkowe, zawierające od 10 do 50~{i węglanów.
Zróżnicowanie to obrazuje ryc. 1, na której przed-stawiono wyniki badań chemicznych wykonanych dla około 200 próbek pobranych z wapieni i osadów
wapnis-206
Ryc. 3. Dobrze zachowane onkoidy. Pow. 1,5 x Fig. 3. Well-preserved oncoids, x 1.5
Ryc. 4-5. Zanieczyszczone wapienie.z licznymi onkoidami.
Wiel-kość naturalna
Figs. 4 -5. Impure limestones with numerous oncoids; natura! size
tych. Z rozkładu punktów projekcyjnych wynika, że dominują próbki reprezentujące wapienie. Widoczne jest również wyraźniejsze zazębianie się sedymentacji węglano wej z fitogeniczną niż z sedymentacją ilasto-mułkową, W grupie wapieni zdecydowanie przeważają wapienie
zanieczyszczone, zawierające od 50 do 90% węglanów.
Substancja węglanowa wykształcona jest w
omawia-nych osadach jako: mikrytow~ masa, grudkowe agregaty
(grudki), onkoidy i fragmenty mat sinicowych, detrytus
skalcyfikowanych roślin, wapienne skorupki i fragmenty
skorupek fauny słodkowodnej i lądowef
Celem niniejszego artykułu - zgodnie z jego tytułem
-jest przedstawienie obserwacji i wyników wstępnych badań
dotyczących onkoidów. Są one bowiem szczególną formą
organizacji substancji węglanowej i mają duże znaczenie
w analizie środowisk sedymentacyjnych. Onkoidy,
stano-wiące składnik osadów wapiennych trzeciorzędu z wkopu
kopalni węgla brunatnego „Bełchatów", zróżnicowane
są pod względem wielkości, kształtu i tekstury. Osiągają
one wielkość od dziesiętnych części milimetra
(mikro-onkoidy) do około 5 cm, przy czym przeważają osobniki
o wielkości od 1 do 2 cm .. Prezentują one równocześnie dość
urozmaicone kształty - od sferycznych i subsferycznych
przez wrzecionowate (elipsoidalne), po cylindryczne.
Naj-częściej spotykane są formy wrzecionowate, których
sto-sunek długości osi krótszej do długości osi dłuższej
do-chodzi do 1 : 2, a w wyjątkowych przypadkach do 1 : 3
·(ryc. 3). Zewnętrzna powłoka niektórych onkoidów jest
guzkowata. Przynajmniej częściowo na kształt onkoidu
wpływa kształt jego jądra. Jądrami zaś są najczęściej
fragmenty substancji fitogenicznej o różnym stopn~u uwęgle
nia, często silnie wydłużone oraz skorupki mięczaków lub
ich fragmenty. Rzadziej funkcję jąder pełnią grudki
sub-stancji węglanowo-ilasto-węglistej, jednakże w tym
przy-padku należy dostrzegać możliwość późniejszego
wprowa-dzenia tej substancji w miejsce całkowicie lub częściowo
rozłożonego jądra fitogenicznego (por. 7). Przeciętnie
jądro zajmuje .około 1/4 średnicy onkoidu. Sporadycznie
spotykano też problematyczne onkoidopodobne foi:my
zawierające dwa jądra, w których starsze części korteksu
wykształcone są oddzielnie wokół każdego z jąder, a młod sza część jest wspólna dla obydwu.
W obrębie korteksu zwykle dość wyraźnie rysują się
laminy jasne i ciemne. Gdy mikrytowe laminy ciemne
są cienkie (O, 1 -0,2 mm) i delikatne, jasne laminy
mikro-sparytowe osiągają grubość do 2 mm. Dotyczy to w
szcze-gólności lamin jasnych z młodszych (zewnętrznych) części
korteksu. Zazwyczaj też w tej jego części laminy mają
przebieg falisty, często zmieniają swoją grubość lub
wy-klinowują się, przez co cała forma staje się mniej lub bardziej
asymetryczna. Podobne obserwacje poczynił A. Gąsiewicz
(4) w odniesieniu do onkoidów jurajskich z Lipy.
W obrazie mikroskopowym w większości onkoidów
ujawnia się subtelna mikrotekstura radialna w obrębie
lamin jasnych. Mikrosparytowy kalcyt układa się wzdłuż
promieniście rozłożonych, skalcyfikowanych, nitkowych filamentów sinic. Geneza i rozwój mikrotekstury radialnej
w onkoidach ze środowiska deltowego i płytkiego jeziora
paralicznego z dolnej kredy wschodniej Hiszpanii jest
przedmiotem wnikliwego studium, którego autorami są
C. Monty i J. Mas (6). Obserwował ją również J. Szulc
(8) w onkoidach współcześnie tworzących się osadów
martwicowych, a także P. Anadon i I. Zamarreno (1)
w onkoidach ze środowiska słodkowodnego paleogenu
północno-wschodniej Hiszpanii.
Onkoidy, a zwłaszcza mikroonkoidy spotykane są
sporadycznie we wszystkich typach osadów wapiennych
z wkopu KWB „Bełchatów". Szczególne ich nagromadzenie
znajdujemy w niewielkim litosomie wapieni,
zanieczyszczo-nych zalegającym w południowej części wkopu (por. ryc. 2).
Onkoidy grupują się szczególnie w górnej jego części
rozmieszczone są luźno i bez uporządkowania w masie
węglanowo-ilastej, dość silnie zawęglonej. Część onkoidów
jest pokruszona lub wykazuje ślady abrazji (ryc. 4 - 5).
Granica między onkoidami . a tłem węglanowo-ilastym
jest ostra, często podkreślona cienkim szwem stylolitowym.
Obok onkoidów występują fragmenty mat glonowych
i liczne skorupki mięczaków, w większości pokruszone.
Towarzyszą im mniejsze lub większe fragmenty
fitoge-niczne, różnie zorientowane w stosunku do powierzchni
stropowej. Litosom z licznymi onkoidami wyklinowuje się w kierunku NW, gdzie jest zastępowany iłem, w którym spotkać można pojedyncze onkoidy. Powierzchnie spągo
wa i stropowa litosomu są ostre i dość wyraźnie odcinają
się od niżej i wyżej zalegających węgli brunatnych.
Na podstawie cech onkoidów, a zwłaszcza ich wielkości,
kształtu i tekstury wniqskować można o środowisku ich
wzrostu. Uwzględniając wyniki badań P. Anadona i I.
Zamarreno (1) przyjąć można, że opisane onkoidy
wzrasta-ły w małym zbiorniku jeziornym, częściowo o cechach
basenu palustralnego, być może spowinowaconego ze
stożkiem napływowym. Środowisko to wykazywało
przy-puszczalnie umiarkowaną energię zdolną do
podtrzymy-wania w ruchu tylko drobne onkoidy, co znalazło wyraz
w stosunkowo regularnej laminacji w korteksie onkoidów małych i w starszych częściach korteksu onkoidów więk
szych. Te ostatnie wprawiane były w ruch tylko w okresach
wzburzenia wody. Okresy względnego spokoju musiały
być odpowiednio długie, aby mogła rozwinąć się gruba
laminacja organogeniczna.
'Przedstawione wyżej cechy onkoidów, jak pokruszenie
i ślady abrazji świadczyć mogą o ich przemieszczaniu.
Ścuuowisko wzrostu onkoidów nie było więc równocześnie środowiskiem ich depozycji. Za przemieszczaniem onkoidów
że środowiska wzrostu do środowiska depozycji przemawia
też to, ze współwystępują z nimi fragmenty mat glonowych
oraz większe elementy fitogeniczne. Równoczesnemu
prze-.mieszczaniu podlegały onkoidy reprezentujące różne stadia
'\eh wzrostu. Nie był to więc proces selektywnego i
systema-tycznego wynoszenia onkoidów ze środowiska ich wzrostu.
Przyczyną były raczej zjawiska epizodyczne, które
po-wtarzały się je'dnak dość często, bowiem brak w osadzie
intraklastów z onkoidami, które mogłyby wskazywać na
rozwój lityfikacji onkoidów w środowisku ich wzrostu.
Przypuszczalnie onkoidy przemieszczane były w obręb
głębszych stref tego samego basenu sedymentacyjnego,
gdzie sedymentacja węglanowa zazębiała się z
sedymenta-cją ilastą.
Badania onkoidów, ich cech i rozmieszczenia mogą
więc stanowić przyczynek do bardziej szczegółowego
roz-poznania zmiennosc1 zasięgów poszczególnych basenów
sedymentacyjnych, a tym samym do śledzenia zjawisk
Jektonicznych, które w obrębie rowu Kleszczowa były
za te zmiany głównie odpowiedzialne.
Za insl'irację do napisania artykułu i za życzliwe
su-gestie dziękuję dr T.M. Perytowi, a za wykonanie
foto-grafii mgr K. Burskiemu i R. Świtaczowi.
LITERATURA
1. A n ad o n P., Z am ar re n o I. - Paleogene
Non-marine Algal Deposits of the Ebro Basin, Northeastern Spain. [W:] C. Monty (ed), Phanerozoic Stromatolites.
Springer - Verlag, 1981.
2. C i u k E., P i w o c k i M. - Mioceńskie wapniste
osady jeziorne w złożu węgla brunatnego „Bełchatów".
Prz. Geol. 1967 nr 9.
3. Ciuk E., Pi w o ck i M. - Geologia trzeciorzędu
w rowie Kleszczowa i jego otoczeniu. Przewodnik
Lll Zjazdu PTG, Bełchatów 11-14 wrzesma 1980.
4. G ą s i e w i c z A. - Onkolity jurajskie w okolicy Lipy
(SE Polska). Kwart. Geol. 1982 nr 2.
5. K o m p l e k s o w a dokumentacja złoża węgla
brunat-natnego „Bełchatów - pole Bełchatów" w kat. C1
+
B.Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu. Wrocław
1983.
6. Mo n ty C., Mas J.R. - Lower Cretaceous
(Weald-ian) Blue-Green Algal Deposits of the Province of Valencia, Eastern Spain. [W:] C. Monty (ed), Phanero-zoic Stromatolites. Springer - Verlag 1981.
7. St ap f K.R.G. - Limnische Stromatolithen aus dem
pfiilzischen Rotłiegenden. Mitt der Polichia. R. 111.
Bd. 20, 1973.
8. S z u 1 c J. - Geneza i klasyfikacja wapiennych osadów
martwicowych. Prz. Geol. 1983 nr 4.
9. S z w e d - L o r e n z J., R a s c h e r J. - O petro-grafii i genezie gytii ze złoża węgla brunatnego Bełcha
tów. Kwart. Geol. 1982 nr 3/4.
SUMMARY
Oncoids occurring in fresh-water Tertiary calcareous
rocks from the open-cast brown coal mine at Bełchatów
are varying in size, shape and texture. They range from less than 1 mm to about 5 cm in size (most often from 1 to 2 cm in size). Their shape also appears highly diversified, ranging from spherical and subspherical to ellipsoid and finally cylindrical. Ellipsoidal forms with the ratio of the
shorter axis to the longer up to 1 : 3 are most common here.
Outer envelope of some oncoids is knobby. Nuclei are
most often formed of fragments of phytogenic matter or more or less complete molluscan sheils and, occasionally, lumps of carbonate-clay-coally matter and about a quarter of diameter of oncoid in length.
Cortex usually fairly clearly displays dark micritic
laminae (0.1 -0.2 mm thick) and light microsparry ones
(up to 2 mm thick). The latter are usually thicker and less regular in younger part of the cortex than in the older and display fine radial microstructure, due to arrangement of microsparry calcite along radially arranged calcified fila-ments of algae. The oncoids are often crushed and accom-panied by fragments of algal mats which suggests their redeposition to that environment.
PE3K)ME
0HKOMAbl pacnpocTpaHeHHble B npeCHOBOAHblX
M3-seCTKOBblX ocaAKax TpeTMYHoro nepMoAa M3 Kapbepa
6yporo yrm1 „5enxaTys" pa3Hb1e no senMYMHe - c AeC.R-HblX YaCTelA MMnMMeTpa AO OKono 5 CM, c TeM YTO npeo6na-AaeT senMYMHa 1-2 CM. 3TM OHKOMAbl xapaKTepM3MpytoT-C.R TaK>Ke pa3HOM cpopMOM - ccpepMYeCKOM, cy6ccpepMYec-KOM, ~nnMnCOMAanbHOM, UMnMHAPMYecKolA. Lfa1..1.1e scero BCTpeYatoTC.R ~nnMnCOMAanbHble cpopMbl c OTHOWeHMeM AnMHbl 6onee KpaTKOM OCM K 6onee AOnrolA OCM AOXOA.R-WMM AO 1 :3. BHeWH.R.R o6onOYKa HeKTOpblX OHKOMAOB 6b1BaeT 6yropYaTQM . .RApaMM OHKOMAOB .RBn.RK>TC.R ya1..1.1e scero cpparMeHTbl cpMToreHMYecKoro se1..1.1ecTsa, a TaK>Ke paKOBMHbl MonntoCKOB MnM MX cpparMeHTbl. lllHOrAa cpyHK-LIMK> .RApa BblnOnH.RK>T 6yropKM Kap60HaTHo-rrn1H1t1CTO-·yrnMCToro se1..1.1ecTsa . .RApo 3aHMMaeT Ya1..1.1e scero oKono
%
AMaMeTpa OHKOMAa. B npeAenax KOpTeKca AOBOnbHOOTYeTnMBO BMAHbl MMKpMTOBble TeMHble naMMHbl
(0,1-0,2 MM) M MMKpocnapMTOBble CBeTnb1e naMMHbl (AO 2 MM). CseTnb1e naMMHbl M3 6onee .MonOAblX yacTelA KopTeKca 6b1BatoT o6blYHO Ton1..1.1e Ili MeHMe peryn.RpHble YeM CBeT-nble naMMHbl M3 cTapwMx yacTelA KopTeKca. CseTnb1e naMMHbl MMetoT TOHKYK> paAManbHYK> MMKpoTeKCTypy. M111KpocnapMTOBblM KanbUMT yKnaAblBaeTC.R BAOnb nyYMCTO pacnono>KeHHblX KanbUMcpMUMpoBaHHblX cp111naMeHTOB CMH-.RKOB. 0HKOMAbl YaCTO pacKpoweHbl Ili BMeCTe c HMMM BCTpeYatoTC.R cpparMeHTbl MaT BOAOpocnelA, YTO MO>KeT YKa3blBaTb Ha TO, YTO OHM nepeMeCTMnMCb M3 pocTa B cpeAy oTno>KeHM.R.
ANDRZEJ GĄSIEWICZ
Instytut Geologiczny
GÓRNOJURAJSKIE DOLOMITY Z OKOLICY
HEDWIŻYNA(PLD. LUBELSZCZYZNA)
Górnojurajskie dolomity występują powszechnie na
Niżu Polskim (por. 6). Szczególnie często pojawiają się
one w południowo-wschodniej Polsce osiągając tam
znacz-ne miąższości (5). Zdaniem K. Radlicza (7, 8) dolomity
tej części Polski są w większości wczesnodiagenetyczne,
powstałe wskutek reakcji wody morskiej z nie
skonsoli-dowanym osadem wapiennym i były związane głównie
z rozwojem lagun i ewaporacją wód. T. Niemczycka (5)
podała przypuszczalne procesy powstania tych skał.
Autor-ka ta uważa, że dolomity zawdzięczają swe pochodzenie
(zgodnie z wczesnodiagenetycznym modelem J .E. Adamsa
i M.L. Rhodesa - 1) wodom hypersalinarnym, a główny
mi procesami dolomityzacji były, w zależności od strefy
paleogeograficznej, koncentracja kapilarna i przypływ
in-filtracyjny. 208
UKD 552.543.08: 551.762.3: 552.144(26.05)(138-35Hedwiżyn-O)
W niniejszej pracy przedstawiono wyniki obserwacji
makroskopowych, mikrofacjalnych oraz badań
chemicz-nych i geochemiczchemicz-nych, mających na celu określenie
mechanizmu dolomityzacji występującej na pograniczu
zewnętrznej strefy - rozwijającej się w oksfordzie
gór-nym - przybrzeżnej laguny i strefy płycizn.
*
W ciągu jury gón;iej na obszarze południowo-wschod
niej Polski trwała sedymentacja węglanów w warunkach
epikontynentalnych. W strefie najbardziej wysuniętej na
południowy wschód; w oksfordzie górnym, zaczęła się
rozwijać laguna z osadami początkowo marglistymi,
po-tem coraz bardziej wapiennymi, a w kimerydzie szeroko
