Janina Kamionkowa
"Sarmatyzm a Barok", Janusz Pelc
[w:] "Problemy literatury
staropolskiej", Wrocław 1972 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/45, 158
/11/ PELC Janusz: Sarmatyzm a Barok. W: Problemy lite r a tu ry staropolskiej. Seria 1. Praca zbiorowa pod red. Janusza Pelca. Wrocław 1972. IBL PAN, s. 105-155.
W oparciu o dotychczasowe badania nad sarmatyzmem rozprawa formułuje polemiczną wobec niektórych ujęć tezę, że sarmatyzm staropolski to nie tylko stanowa ideologia i kultura szlachec ka XVII w., ale także ideologia narodowa, ukształtowana w o kresie dominacji szlachty, wyraz świadomości narodowej ówczes nej zbiorowości p olsk iej. Z takim pojmowaniem sarmatyzmu wiąże się propozycja odmiennej periodyzacji, mianowicie umiejscowie nia jego apogeum w pierwszej, a nié w drugiej połowie XVII w. Problem stosunku sarmatyzmu do Baroku rozwiązany został w ar tykule przez potraktowanie Baroku jako sw oistej, odrębnie na cechowanej polsk iej odmiany ogólnoeuropejskiego prądu artysty cznego.
BP/45/55 J.K.
/11/ SARNOWSKA-TEMERIUSZ E lżbieta: Wiedza o p o e zji. WsProb- lemy lite ra tu ry staropolskiej. Seria 1. Praca zbiorowa pod red. Janusza Pelca. Wrocław 1972. IBL PAN, s. 499-555. Formułując postulat całościowego ujęcia i syntetycznego o pisu poetyki staropolskiej /rozumianej w kategoriach wiedzy o nastawieniu filozoficzno-teoretycznym / autorka podejmuje rów nocześnie wstępną charakterystykę tego zjawiska: typologię oraz szkicowe omówienie podstawowych zagadnień badawczych. Rozważa nia dotyczą zarówno kw estii terminologicznych i genetycznych /spraw tra d y c ji, społeczno-kulturowego podłoża oraz autorstwa/, samego zasobu tekstów, drukowanych i rękopiśmiennych, jak i "słownika pojęć" szesnasto- i siedemnastowiecznej wiedzy o p o e zji w Polsce, przy czym jeden z elementów owego zasobu po jęciowego - koncepcja poety - poddany zostaje, tytułem egzem- p l i f i k a c j i , szczegółowemu rozpatrzeniu.
